باشگاه خبرنگاران جوان؛ الهام قبادی- احمد دلبری، مشاور عالی سازمان بهزیستی در امور سالمندان، در مراسم گرامیداشت روز جهانی سالمندان ضمن تشکر از حضور سفرای کشور‌های ژاپن، چین و کره جنوبی گفت: ایران امروز با تحول جمعیتی جدی و رشد سریع جمعیت سالمندان مواجه است که چالش‌هایی در حوزه سلامت، رفاه و مشارکت اجتماعی ایجاد کرده است؛ از بیماری‌های مزمن و هزینه‌های مراقبت گرفته تا مسئله تنهایی سالمندان. اما در کنار این چالش‌ها، ظرفیت‌های ارزشمندی نیز در کشور وجود دارد.

دلبری ادامه داد: در فرهنگ ما سالمندان جایگاه ویژه‌ای دارند و قرآن کریم بار‌ها بر تکریم والدین و بزرگان تأکید کرده است. احترام به سالمندان بخش جدایی‌ناپذیر هویت خانوادگی و فرهنگی ماست و این پشتوانه بزرگ می‌تواند جهت‌دهنده سیاست‌ها و برنامه‌های امروز و فردای ما باشد.

وی گفت: ایران از نظر علمی نیز زیرساخت‌های مناسبی در حوزه سالمندی دارد؛ بیش از ۲۰ دانشگاه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته‌های سلامت سالمندی، پرستاری سالمندی و طب سالمندی ارائه می‌کنند. پژوهش‌های سالمندی در شش استان کشور در حال انجام است که داده‌های ارزشمندی برای سیاست‌گذاری و تحقیقات تطبیقی فراهم کرده است.

دلبری در حوزه خدمات اجتماعی افزود: سازمان بهزیستی و شهرداری‌ها مراکز روزانه و پاتوق‌های سالمندی را راه‌اندازی کرده‌اند و برای آینده سه زمینه همکاری مشترک پیشنهاد می‌شود: پروژه‌های مشترک، تبادل علمی و آموزش نیروی انسانی تخصصی، و توسعه پایلوت‌های مراکز روزانه و اجتماعی با الگوبرداری از تجارب موفق کشور‌های چین، ژاپن و کره.

وی تأکید کرد: ما باور داریم که آینده سالمندی تنها با همکاری میان کشور‌ها ساخته می‌شود و ایران آماده همکاری پایدار با سفرا و نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی است تا دانش و تجربه به اشتراک گذاشته شود و به بهبود واقعی زندگی سالمندان منجر گردد.

مشاور عالی سازمان بهزیستی در امور سالمندان در پایان گفت: امروز مسیر تازه‌ای را برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان در ایران و منطقه آغاز کنیم؛ از پژوهش‌های مشترک و تبادل دانش تا توسعه مراکز روزانه، آموزش نیروی انسانی و برنامه‌های نوآورانه در حوزه سلامت و رفاه اجتماعی. تجربه موفق کشور‌های ژاپن، چین و کره می‌تواند الهام‌بخش ما باشد و ظرفیت‌های بومی و فرهنگی ایران می‌تواند الگویی نوین برای منطقه و جهان ارائه دهد. بیایید آینده‌ای بسازیم که در آن سالمندان با امید، نشاط و احترام، همچنان بخش فعال و اثرگذار جامعه باشند.

پیمایش ملی سالمندی و شاخص‌های جدید، گامی مهم در ارتقای کیفیت زندگی سالمندان

در ادامه نشست روز جهانی سالمندان، کوششی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، در میزگرد این مراسم به تشریح دستاورد‌ها و چشم‌انداز‌های حوزه سالمندی پرداخت و گفت:فتخار دارم اعلام کنم که کشور ما با جمعیتی جوان و فعالیت مدیران شایسته در دبیرخانه شورای سالمندی، توانسته برای آینده سالمندان ایران پیش‌بینی‌ها و برنامه‌های مناسبی ارائه کند. صندوق جمعیت سازمان ملل متحد نیز در این مسیر همکاری‌های ارزشمندی داشته است.

وی افزود: در اوایل دهه ۹۰ میلادی، جلسات تدوین سند ملی سالمندی آغاز شد، اما داده‌های موجود برای برنامه‌ریزی کافی نبود. با حمایت صندوق جمعیت سازمان ملل، در سال ۱۳۹۶ این برنامه گسترش یافت و در سال ۱۳۹۸ پایلوت پیمایش ملی سالمندی اجرا شد که دو بخش معنویت و طب سنتی نیز به آن افزوده شد. بر اساس نتایج این پیمایش، در سال‌های بعد اصلاحاتی انجام و پرسشنامه‌ای آماده اجرا شد.

کوششی درباره پژوهش‌های دیگر گفت: در دوران کرونا، پژوهشی ملی برای بررسی وضعیت سالمندان و میزان مرگ‌ومیر ناشی از کووید-۱۹ انجام شد که مقایسه‌ای با کشور‌های آسیایی از جمله ژاپن در آن صورت گرفت. یافته‌ها نشان داد سالمندان ایران نسبت به برخی کشور‌ها وضعیت متفاوتی دارند و سواد رسانه‌ای پایین برخی سالمندان، آنان را آسیب‌پذیرتر کرده است.

وی همچنین به طراحی مدل قرنطینه جزئی برای سالمندان اشاره کرد که باید در دوره‌های مشابه آینده توسعه یابد.

کوششی در پایان به شاخص جهانی سالمندی پرداخت و گفت: در اوایل دهه ۹۰، با حمایت سازمان ملل، امکان‌سنجی ساخت شاخص‌های مرتبط با سالمندی آغاز شد. ایران در این شاخص‌ها در رتبه ۷۵ قرار دارد و در مقایسه با کشور‌های پیشرفته از نظر سلامت و محیط بهتر است، اما از نظر توانمندی سالمندان در جایگاه پایین‌تری قرار دارد. برای رفع این نابرابری‌ها، شاخص‌های فعال سالمندی و سالمندی سالم طراحی و اجرا شده‌اند تا وضعیت دقیق‌تر سالمندان کشور مشخص شود.