باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - در نگاه نخست، عظمت و سکوت یافته، رهگذر را در خود فرو می‌برد؛ گویی در برابر روحی باستانی ایستاده‌ای که از هزاران سال پیش تا امروز بر دشت‌های خرم‌آباد و کوهدشت سایه افکنده است.

کوه یافته با قله‌هایی پوشیده از برف در زمستان و دامنه‌هایی سبز و پرگل در بهار، تصویری زنده از هماهنگی میان خشونت و لطافت طبیعت را به نمایش می‌گذارد. در سینه‌ی این کوه، چشمه‌هایی زلال از دل سنگ می‌جوشند، و صدای آنها در سکوت کوهستان، همچون نغمه‌ای کهن از زبان زمین طنین می‌افکند. نسیمی که از میان درختان بلوط می‌گذرد، بوی خاکِ باران‌خورده و علف تازه را با خود می‌آورد، و اینجا، هر نفس، عبادتی است برای روح خسته‌ی انسان معاصر.

افسانه‌ها و روایت‌های مردم محلی، کوه یافته را مامن راز‌ها و نماد ایستادگی می‌دانند. گفته‌اند که در روزگاران دور، این کوه پناهگاه دلیرانی بوده که برای پاسداری از سرزمین خود بر فراز صخره‌ها می‌زیستند. هنوز هم در غروب‌های آرام تابستان، وقتی خورشید پشت قله پنهان می‌شود، سایه‌ها چنان روی دره‌ها می‌لغزند که گویی آن قهرمانان بازگشته‌اند و نگاهی از بالا به سرزمین خود دارند.

طبیعت پیرامون کوه یافته، یکی از بکرترین زیست‌بوم‌های غرب ایران است. گونه‌های متنوع گیاهی مانند گون، زالزالک، کلخنگ، آویشن، و گل‌های وحشی در دامنه‌های آن می‌رویند. در میان صخره‌ها و جنگل‌های بلوط، بز‌های کوهی، کبک‌ها، و پرندگان شکاری زندگی می‌کنند. در بهار، رنگ سبز و بنفش گیاهان چنان دامنه‌ها را می‌پوشاند که گویی زمین، جامه‌ای نو بر تن کرده است.

اما آنچه کوه یافته را از دیگر کوه‌های زاگرس متمایز می‌کند، حس معنوی و رمزآلودی است که در هوایش جریان دارد. هر سنگ و هر دره‌ی آن، نشانی از گذر زمان و پایداری طبیعت دارد. شاید برای همین است که کوه یافته، در دل مردم لرستان، تنها یک مکان نیست، بلکه مظهری از عشق، صبوری و پیوند جاودانه‌ی انسان و زمین است.

اگر روزی قدم در این سرزمین گذاشتی، کافی است لحظه‌ای بر فراز یکی از قله‌های یافته بایستی، چشمانت را ببندی و گوش بسپاری به همهمه‌ی باد و زنگ گله‌ها در دوردست؛ در آن لحظه درمی‌یابی که هنوز طبیعت می‌تواند با شکوه خود، روح انسان را به آرامش نخستین بازگرداند.