باشگاه خبرنگاران جوان؛ کیمیا قلی‌پور - زهرا عرب کارشناس بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بررسی داده‌های تاریخی شاخص کل و شاخص هم‌وزن نشان می‌دهد که در آبان ۱۴۰۳، بازار شاهد یک رشد قابل‌توجه بود و هر دو شاخص تقریباً پابه‌پای هم حرکت کردند. در این مقطع، بازدهی حدود ۴۰ تا ۵۰ درصدی به ثبت رسید؛ پس از آن، در اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۴ نیز شاهد رشد چشمگیری در کل بازار سرمایه بودیم، با این تفاوت که در این دوره، شاخص کل از شاخص هم‌وزن جا ماند. یکی از دلایل این موضوع می‌تواند انتشار اخبار مثبت پی‌درپی در آن زمان باشد. سرمایه‌گذاران در چنین شرایطی معمولاً به شرکت‌های در حال رشد و دارای پتانسیل بالاتر توجه بیشتری نشان می‌دهند، زیرا این شرکت‌ها توانایی ایجاد بازدهی جذاب‌تری در شرایط مثبت بازار دارند.

او افزود: به‌طور کلی، زمانی که رشد در عموم سهام بازار رخ می‌دهد، شاخص هم‌وزن رشد بیشتری نشان می‌دهد. در اردیبهشت، به‌دلیل ورود گسترده پول به کلیت بازار و خوش‌بینی نسبت به شرایط سیاسی، این اتفاق افتاد و رشد هم‌زمان هر دو شاخص را شاهد بودیم.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: در ادامه، در شهریورماه که رشد دوم بازار آغاز شد، پس از مشخص شدن تکلیف برخی ابهامات از جمله تحریم‌ها و ایجاد آرامش نسبی در فضای سیاسی و اقتصادی، روند صعودی دوباره شکل گرفت. از طرف دیگر، اخبار مربوط به نرخ ارز و پذیرش این واقعیت از سوی دولت و بانک مرکزی که نرخ فعلی منطقی نیست، منجر به ایجاد بازار دوم ارز شد. در این بازار دوم، اختلاف حدود ۹ تا ۱۰ درصدی با بازار آزاد وجود داشت که خود عاملی برای رشد بازار سهام شد؛ در این دوره، شرکت‌های صادرکننده و واردکننده مجدداً به تعادل رسیدند و علاوه بر آن، ورود جریان‌های پولی جدید به بازار را شاهد بودیم. این ورود سرمایه دو دلیل اصلی داشت یکی ارزندگی شدید بازار پس از افت‌های طولانی‌مدت؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از ریسک‌های سیستماتیک پیش‌تر در قیمت‌ها لحاظ شده بودند و دیگری تمایل سرمایه‌گذاران به تنوع‌بخشی به سبد دارایی‌ها و اختصاص بخشی از سرمایه خود به سهام، به‌ویژه با توجه به انتظارات مثبت از نرخ ارز را میتوان نام برد.

او بیان کرد: پس از تحولات اخیر، بازار با ریسک نقدشوندگی نیز مواجه شد؛ یعنی سرمایه‌گذاران بیشتر به سمت سهم‌هایی با حجم معاملات بالا و وضعیت بنیادی مناسب گرایش پیدا کردند؛ به نظر می‌رسد ترکیب سه عامل تحولات سیاسی، نرخ ارز و گزارش‌های میان‌دوره‌ای شرکت‌ها مسیر حرکت بازار را تعیین می‌کند و در حال حاضر، بازار تحت تأثیر این عوامل در موقعیتی نسبتاً پایدار و مثبت قرار دارد.

عرب بیان کرد: در شرایط فعلی، شاخص کل تقریباً دو برابر شاخص هم‌وزن رشد کرده و شاخص هم‌وزن عقب مانده است؛ به این معنا که رشد بازار عمدتاً از سمت سهم‌های بزرگ (شاخص‌ساز) بوده و بسیاری از سهم‌های کوچک درجا زده‌اند در نتیجه می‌توان گفت رشد اخیر بیشتر متمرکز و محدود به چند نماد بزرگ بوده و هنوز اعتماد کامل سرمایه‌گذاران به بازار بازنگشته است.

او افزود: با این حال، خبر اخیر آقای عراقچی درباره‌ی تأیید خبر روس‌ها مبنی بر اینکه نتانیاهو به پوتین گفته تمایلی به درگیری با ایران ندارد، می‌تواند از نظر روانی اثر مثبتی بر بازار بگذارد؛ این خبر می‌تواند در صورت شکل‌گیری اعتماد و آرامش ذهنی در میان فعالان بازار، نقدینگی را به سمت سهام کوچک‌تر و جا‌مانده بازار هدایت کند و عقب‌ماندگی شاخص هم‌وزن در مقایسه با شاخص کل را تا حدی جبران نماید.