باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه‌کباری - میدان گازی پازن، یکی از جدیدترین میادین و پروژه‌های گازی ایران است که اخیراً خبر کشف این میدان گازی توسط وزیر نفت اعلام شد. این میدان می‌تواند نقشی کلیدی در تأمین نیازهای گازی کشور و کاهش ناترازی‌ها ایفا کند.

موقعیت جغرافیایی میدان گازی پازن در استان جنوبی کشور واقع شده و به منابع گازی غنی دسترسی دارد. برآوردها نشان می‌دهند که این میدان می‌تواند روزانه تا ۲۰ میلیون متر مکعب گاز تولید کند.

بر اساس این گزارش، با توجه به اینکه کشور در چند سال اخیر با پدیده ناترازی انرژی، به‌ویژه در بخش گاز، مواجه شده است، کشف این میدان گازی خود می‌تواند بخش عمده‌ای از مشکلات در حوزه ناترازی انرژی را برطرف کند.

ناترازی گاز به معنای عدم توازن بین تولید و مصرف گاز در کشور است. میدان گازی پازن با افزودن حجم قابل توجهی از گاز به شبکه ملی، می‌تواند به تأمین نیازهای داخلی، از جمله افزایش تولید گاز برای مصارف خانگی و صنعتی کمک کند. همچنین، وابستگی به واردات گاز کاهش می‌یابد.

تأمین پایدار گاز می‌تواند به کاهش خاموشی‌ها و مشکلات مربوط به تأمین انرژی کمک کند.

میدان گازی پازن ۱۰ تریلیون فوت‌مکعب گاز دارد

پیش از این، مسعود پاک‌نژاد، وزیر نفت، در خصوص این میدان اعلام کرده بود: بر اساس اقدام‌های انجام‌شده در حوزه اکتشاف، میدان پازن در ناحیه جنوبی استان فارس و در امتداد شمال استان بوشهر کشف شده است.

وی با بیان اینکه میدان پازن در فاصله حدود ۲۱ کیلومتری شهر جم (استان بوشهر) واقع شده و بر اساس اقدام‌های اکتشافی، ذخایر گازی درجای کشور را ۱۰ هزار میلیارد فوت‌مکعب افزایش داده است، افزود: پس از توقف حدود ۸ ساله فعالیت‌های اکتشافی در این میدان، عملیات اکتشاف روی چاه دوم دوباره از سر گرفته شد.

وی ادامه داد: حفاری چاه دوم اکتشافی چندی پیش به پایان رسید و بر اساس آزمایش‌های انجام‌شده روی این چاه، به این دستاورد قابل‌توجه دست یافته‌ایم.

وزیر نفت تصریح کرد: این میدان ۱۰ تریلیون فوت‌مکعب گاز دارد که اگر ضریب بازیافت ۷۰ درصد را در میدان‌های گازی کشور لحاظ کنیم، به عدد برداشت ۷ هزار میلیارد فوت‌مکعب می‌رسیم که معادل ۷ هزار روز تولید یک فاز پارس جنوبی است؛ یعنی حدود ۱۷ تا ۱۸ سال تولید یک فاز پارس جنوبی گاز دارد، از این رو عدد قابل‌ملاحظه‌ای است.

آغاز عملیات اجرایی میدان پازن؛ به‌زودی

پاک‌نژاد با اشاره به اینکه قرارداد توسعه میدان گازی و نفتی پازن واگذار شده است و به‌زودی شاهد آغاز عملیات اجرایی آن خواهیم بود، تصریح کرد: برآورد می‌شود حدود ۴۰ ماه آینده، امکان برداشت از این میدان فراهم شود.

وی با بیان اینکه نکته قابل توجه درباره این میدان آن است که برای نخستین‌ بار، در ادامه عملیات اکتشافی، همکارانم در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در عملیات حفاری وارد لایه‌ای افقی شده‌اند که دست‌کم ۲۰۰ میلیون بشکه نفت خام در خود جای داده است، افزود: بدیهی است با مطالعات تکمیلی که در ادامه عملیات اکتشاف انجام می‌شود، احتمال دستیابی به حجم‌های بالاتری از ذخایر نیز وجود دارد.

وزیر نفت اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران دومین دارنده ذخایر گاز دنیا است و اضافه‌شدن این ذخایر می‌تواند کمک خوبی به پوشش ناترازی‌های موجود در سال‌های آتی کند که دستاورد عظیمی است و جا دارد همین‌جا از همه همکارانم که در این حوزه فعالیت کردند، تشکر و این دستاورد را به مردم ایران تقدیم کنم.

کاهش ناترازی‌های گازی در کشور با میدان پازن

سعید توکلی، مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران، در خصوص میدان جدید گازی پازن کشف شده پیش از این اعلام کرده بود که با بهره‌برداری از میدان گازی پازن، به‌زودی شاهد کاهش ناترازی گاز در کشور خواهیم بود.

بر اساس این گزارش، سید محی‌الدین جعفری، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، از کشف دو لایه جدید نفتی و گازی در میدان گازی پازن خبر داد و گفت: این اکتشاف یکی از بزرگ‌ترین یافته‌های گازی کشور در خشکی طی سال‌های اخیر به‌شمار می‌رود.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت با اشاره به اهمیت این دستاورد گفت: «با احتساب افزایش حجم ناشی از کشف اخیر، میدان گازی پازن حدود ۱۰ تریلیون فوت مکعب (TCF) به ذخایر گازی کشور افزوده است. با توجه به این رقم، پازن در میان میادین خشکی ایران جایگاه نخست را از نظر حجم گاز درجای خود دارد.»

تولید روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز از طریق پازن

جعفری ادامه داد: «اگر تنها همین ۱۰ تریلیون فوت مکعب گاز را با ضریب بازیافت ۷۰ درصد در نظر بگیریم، حدود ۷ هزار میلیارد فوت مکعب گاز قابل استحصال به دست می‌آید که معادل ۱۹ سال تولید روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز است. هر فاز استاندارد پارس جنوبی روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز تولید می‌کند، بنابراین میدان پازن به‌تنهایی توان تولید معادل یک فاز کامل پارس جنوبی را برای نزدیک به دو دهه دارد.»

او با اشاره به ظرفیت کل میدان گفت: «در صورت محاسبه کل حجم میدان که حدود ۲۹ تریلیون فوت مکعب (TCF) برآورد شده، این میدان قادر است به مدت حدود ۵۰ سال روزانه یک میلیارد فوت مکعب گاز تولید کند؛ رقمی که معادل تأمین گاز روزانه چهار استان کشور از جمله خراسان شمالی، خراسان جنوبی، ایلام و بوشهر است.»

جعفری یادآور شد: ذخایر نفتی این میدان نیز در حال حاضر حدود ۲۰۰ میلیون بشکه نفت درجاست که با حفاری چاه سوم و انجام محاسبات دقیق مهندسی مخزن، مقدار واقعی آن اعلام خواهد شد.

بسیاری از کارشناسان اعلام می‌کنند که با بهره‌برداری از این میدان گازی، استان تهران تا ۲۵ سال آینده از لحاظ گازی تأمین خواهد بود. این موضوع را مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت نیز تأیید کرده و اعلام نموده‌اند در صورت تولید شدن این میدان با ظرفیت کنونی، امکان تولید گاز معادل استاندارد یک فاز جنوبی برای ۵۰ سال وجود خواهد داشت که به معنای توان تأمین گاز کلان‌شهر تهران برای ۲۵ سال است.

گفتنی است ارزش اقتصادی میدان گازی پازن با در نظر گرفتن نرخ متوسط جهانی (۳۰ سنت برای هر مترمکعب گاز) افزون بر ۱۰۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

میدان گازی پازن در شمال‌غرب شهرستان جم و در امتداد رشته‌کوه‌های زاگرس واقع شده است. اکتشاف اولیه این میدان در سال ۱۳۹۴ انجام شد، اما به‌دلیل بروز مشکلات عملیاتی متوقف گردید. با ازسرگیری فعالیت‌های اکتشافی و موفقیت در حفاری چاه دوم، روند توسعه و برآورد دقیق ظرفیت این میدان در دستور کار قرار گرفته است.

این میدان گازی به عنوان یک منبع جدید و غنی از گاز طبیعی، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کاهش ناترازی‌های گازی در کشور داشته باشد. با توجه به نظرات مسئولان، امید می‌رود که این میدان به تأمین نیازهای داخلی و کاهش وابستگی به واردات کمک کند.