باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - جاناتان مک‌داول، که ۳۷ سال در مرکز اخترفیزیک هاروارد-اسمیتسونیان کار کرده است، نگرانی‌های خود را در مورد ماهواره‌های استارلینک که در حال حاضر با سرعت یک یا دو ماهواره در روز از مدار خارج می‌شوند، ابراز کرد. این نگرانی‌ها با پرتاب هزاران ماهواره به فضا در حال افزایش است.

مک‌ داول هشدار داد که آسیب به استراتوسفر، به ویژه لایه ازن آن، می‌تواند باعث شود اشعه ماوراء بنفش مضر بیشتری به سطح زمین برسد و منجر به افزایش میزان سرطان پوست، آب مروارید و سایر آسیب‌های چشمی در انسان شود.

این دانشمند فاش کرد که در حال حاضر بیش از ۲۵۰۰۰ قطعه زباله مداری در حال چرخش به دور سیاره ما هستند که نشان می‌دهد این زباله‌های فضایی شامل ماهواره‌های از کار افتاده، مراحل موشک‌های مصرف شده و بقایای ناشی از برخورد‌ها هستند.

در همین زمینه، داده‌ها نشان می‌دادند که تقریباً ۸۰۰۰ ماهواره متعلق به شرکت اسپیس ایکس متعلق به ماسک در حال حاضر در مدار فعالیت می‌کنند و انتظار می‌رود تعداد بیشتری توسط خود شرکت و همچنین سایر شرکت‌ها و کشور‌ها پرتاب شود.

طبق گزارش Space Flight Now، اسپیس ایکس به تنهایی بیش از ۲۰۰۰ ماهواره را فقط در سال جاری به مدار پرتاب کرده است.

اداره هوانوردی فدرال ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ به ماسک هشدار داد که ماهواره‌های او می‌توانند تا سال ۲۰۳۵ باعث جراحات جدی یا مرگ انسان‌ها شوند. گزارشی که توسط این آژانس منتشر شد، پیش‌بینی کرد که تقریباً ۲۸۰۰۰ قطعه خطرناک از ماهواره‌های از مدار خارج شده می‌توانند در چند سال آینده پس از ورود مجدد به جو زنده بمانند.

در پاسخ به این هشدارها، ماسک در نامه‌ای به اداره هوانوردی فدرال و کنگره، این تحلیل را «غیرمنطقی، غیرقابل توجیه و نادرست» توصیف کرد.

اسپیس ایکس در نامه خود تأکید کرد که ماهواره‌های آن «به گونه‌ای طراحی و ساخته شده‌اند که در هنگام ورود مجدد به جو، هنگام دفع در پایان عمر خود، کاملاً متلاشی شوند و این اتفاق می‌افتد.»

با این حال، این شرکت در فوریه امسال مجبور شد اعتراف کند که همه ماهواره‌ها پس از ورود مجدد به زمین به طور کامل در جو متلاشی نمی‌شوند.

با گسترش مداوم استقرار ماهواره‌ها، مک‌داول پیش‌بینی کرد که ورود مجدد روزانه در سال‌های آینده می‌تواند به پنج بار در روز برسد، با توجه به اینکه ماهواره‌های موجود در مدار پایین تنها پنج تا هفت سال عمر دارند.

این دانشمند نسبت به سناریوی نظری "سندرم کسلر" هشدار داد، واکنش زنجیره‌ای از برخورد‌ها در فضا که مقادیر عظیمی از زباله‌های فضایی را تولید می‌کند. او توضیح داد که "اگر فقط ۱٪ از ماهواره‌های استارلینک از کار بیفتند، هنوز ۳۰۰ ماهواره وجود خواهد داشت که برای ایجاد سندرم کسلر در مدار پایین زمین کافی است. "

علاوه بر نگرانی‌ها در مورد زباله‌های فضایی، دانشمندان نسبت به اثرات زیست‌محیطی کمتر بررسی شده سوختن ماهواره‌ها در جو هشدار می‌دهند.

مطالعه‌ای توسط دانیل مورفی، شیمیدان جوی در اداره ملی اقیانوسی و جوی، و همکارانش نشان داد که ماهواره‌های در حال سوختن بخارات فلزی را آزاد می‌کنند که به ذرات آئروسل متراکم می‌شوند و به استراتوسفر می‌رسند. این مطالعه نشان داد که حدود ۱۰٪ از ذرات اسید سولفوریک موجود در استراتوسفر، در حال حاضر حاوی فلزاتی مانند آلومینیوم، لیتیوم و مس از ماهواره‌های سقوط کرده هستند.

این مطالعه هشدار داد که افزایش برنامه‌ریزی‌شده تعداد ماهواره‌ها می‌تواند این درصد را به ۵۰٪ افزایش دهد و تأثیرات بالقوه‌ای بر لایه ازن داشته باشد. فلزاتی مانند آلومینیوم می‌توانند با سایر مواد شیمیایی واکنش نشان دهند و کلر آزاد کنند که ازن را از بین می‌برد.

کارشناسان خواستار استراتژی‌های پایدارتری برای اکتشافات فضایی، مانند سوخت‌گیری مجدد، تعمیر و بازیافت شده‌اند.

منبع: دیلی میل