باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - در آستانه انتخابات پارلمانی عراق که ۱۱ نوامبر (۲۰ آبان) برگزار میشود، نقش سازنده ایران در تقویت ساختار سیاسی داخلی و افزایش قدرت ملی عراق برجسته شده، در حالی که دخالتهای مخرب آمریکا بر بیثباتی و جداسازی پرونده عراق از همسایگانش دامن میزند. تحولات منطقهای و جهانی همچنان بر چشمانداز سیاسی عراق اثرگذارند، اما تفاوت آشکار نقش ایران به عنوان حامی استقلال ملی و نقش آمریکا به عنوان عامل تخریب تعادل، اولویتها را مشخص میکند.
نقش سازنده ایران در همراهی با نیروهای ملی عراق
ایران با رویکردی سازنده، در پی همکاری نزدیک با احزاب عراقی است تا پیش از انتخابات، جبهه ملی را متحد و استقلال کشور را تقویت کند. این حمایت از طریق دیپلماسی فعال نمایان شده؛ مانند سفر مقامات ارشد ایرانی به بغداد. دیدار برخی سیاستمداران ایرانی با رهبران «چارچوب هماهنگی» در راستای هماهنگیهای انتخاباتی و همگرایی برای تقویت قدرت ملی عراق برگزار شده است، که این اقدامات به جای تحمیل، بر منافع مشترک و حاکمیت عراق تمرکز دارد.
دخالت مخرب آمریکا در جداسازی و بیثباتی
در مقابل، آمریکا با اقدامی مخرب و بیسابقه در سالهای اخیر، تلاش میکند پرونده عراق را از ایران جدا سازد و با اعزام مک ساوایا، فرستاده ویژه دونالد ترامپ (رئیسجمهور آمریکا و عراقیتبار مسیحی)، به بغداد، بر دولت آینده تأثیر منفی بگذارد. این سیاست نه تنها تعادل منطقهای را برهم میزند، بلکه با حمایت احتمالی از محمد شیاع السودانی برای دور دوم نخستوزیری، به دنبال محدود کردن نقشهای مثبت خارجی و افزایش وابستگی عراق به دستورکارهای واشنگتن است، که این امر به تضعیف قدرت ملی عراق میانجامد.
موازنهجویی السودانی در برابر نقشهای متفاوت
السودانی، با وجود حمایت گروههای مورد حمایت ایران، میکوشد تا در روابط عراق با واشنگتن و تهران، توازنی برقرار کند. او انعطافپذیری خود را در قبال فشارهای آمریکا نشان داده است؛ بهطور مثال، در حالی که تحریمهای یکجانبه علیه گروههای مقاومت را مورد انتقاد قرار میدهد، خواهان انحصار سلاح در دست دولت عراق است؛ شعاری که مورد حمایت واشنگتن بوده، اما گروههای مقاومت با آن مخالفند.
نظرات متفاوت: تأکید بر سازندگی ایران در برابر تخریب آمریکا
علی الموسوی، از رهبران «چارچوب هماهنگی»، دخالت آمریکا در امور داخلی عراق را ادامه سیاستهای مخرب گذشته واشنگتن میداند که بیثباتی ایجاد میکند. او تأکید میکند ایران برخلاف آمریکا، با رویکردی سازنده و بدون تحمیل اراده، همیشه در کنار عراقیها بوده و به دنبال تأمین منافع ملی و تقویت قدرت این کشور است.
صباح عطوان، پژوهشگر علوم سیاسی، معتقد است آمریکا – بهویژه پس از رویدادهای اخیر غزه – با دخالتهای مخرب خود به کاهش نفوذ مثبت ایران در عراق و منطقه ادامه میدهد و از نیروهای سیاسی وابسته به خود حمایت میکند تا دولتی همسو با منافع استراتژیک واشنگتن (به ضرر استقلال عراق) شکل بگیرد، در حالی که نقش ایران بر ثبات و قدرت ملی تمرکز دارد.
عراق، برای تسویه حسابهای منطقهای
احمد النعیمی، نویسنده و فعال سیاسی، میگوید: «عراق در میان قدرتهای منطقهای و جهانی، با تفاوت نقشها روبروست؛ جایی که حمایت سازنده ایران از گروههای سنتی، حاکمیت ملی را حفظ و تقویت میکند، اما دخالتهای مخرب آمریکا با حمایت از نیروهای وابسته، استقلال تصمیمگیری را تهدید میکند.» او اضافه میکند: «این تعاملات، با برجستگی نقش مثبت ایران، عراق را در موضع قدرت برای غلبه بر چالشهای ناشی از سیاستهای تخریبی واشنگتن قرار میدهد.»
احمد الانصاری از مرکز «عراق فردا» هم انتخابات پیشرو را «نقطه عطف هویت سیاسی عراق» میخواند و میگوید: «همراهیهای سازنده منطقهای – بهویژه نقش ایران در تقویت قدرت ملی – پتانسیل ثبات سیاسی را نشان میدهد، در حالی که دخالتهای مخرب آمریکا بیثباتی را تشدید میکند.» او بر ضرورت بهرهگیری نیروهای سیاسی عراق از حمایتهای مثبت ایران و مقاومت در برابر دستورکارهای تخریبی آمریکا، برای تمرکز بر منافع ملی، تأکید دارد.
منبع: الاخبار