جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل موقعیت منحصر‌به‌فرد ژئوپلیتیکی خود در خلیج فارس و دریای عمان، همواره در خط مقدم تقابل با تهدیدات دریایی دشمنان قرار داشته است. اهمیت این مناطق نه‌تنها در بُعد نظامی، بلکه در حوزه‌های انرژی، تجارت و امنیت جهانی نیز بی‌بدیل است. حضور نیرو‌های بیگانه در آب‌های پیرامونی کشور، ضرورت تقویت توان دفاعی و بازدارندگی دریایی را دوچندان کرده است؛ به‌ویژه در شرایطی که بخش اعظم صادرات نفت و تجارت خارجی ایران از همین مسیر حیاتی انجام می‌شود. از این‌رو، ارتقای توان مقابله با تهدیدات دریایی، نه صرفاً یک انتخاب نظامی، بلکه یک ضرورت راهبردی برای حفظ حاکمیت، امنیت و منافع ملی کشور است.

سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده پیشین کل سپاه پاسداران، در این زمینه تأکید کرده است: «موشک‌های بالستیک ما قابلیت استفاده در دریا را نیز دارند و در صورت لزوم، محدودهٔ عملیات ما فراتر از خلیج فارس خواهد بود.» این توانمندی موجب می‌شود ایران بتواند بازدارندگی مؤثر خود را نه تنها در آب‌های سرزمینی، بلکه در تمامی نقاط حیاتی دریایی که خطوط تجاری و نفتی کشور از آن می‌گذرد، برقرار کند. به گفته کارشناسان، این قابلیت، ضمن افزایش قدرت بازدارندگی، پیام روشنی به دشمنان ایران در منطقه و فراتر از آن ارسال می‌کند. یکی از ابزار‌های بروز این توانمندی، خانواده موشک‌های بالستیک «هرمز» است.

هرمز، موشکی که می‌تواند رادار‌ها را بی‌اثر کند

یکی از دستاورد‌های مهمی که در اردیبهشت سال ۱۳۹۳ در جریان بازدید رهبر معظم انقلاب از دستاورد‌های جدید نیروی هوافضای سپاه برای اولین بار به نمایش درآمد، موشک‌های بالستیک ضدرادار و ضد کشتی هرمز بود. موشک‌های هرمز ۱ و ۲ را با توجه به شباهت زیادشان به موشک کلاس فاتح می‌توان امتداد بهینه‌شده و ارتقایافته همین خانواده دانست که جزو دقیق‌ترین موشک‌های ایرانی محسوب می‌شوند. به گفته سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه، برد موشک هرمز در حدود ۳۰۰ کیلومتر اعلام و سرعت موشک هرمز ۲ نیز بین ۴ تا ۵ برابر سرعت صوت بیان شد.

جستجوگر‌های امواج راداری فناوری ایرانی در هرمز

موشک هرمز (ضدرادار) برخلاف موشک‌های ضدکشتی مثل خلیج فارس که از هدایت اپتیکی بهره می‌برد و یا موشک فاتح ۱۱۰ که از یک سامانه دقیق هدایت اینرسی استفاده می‌کند، از جستجوگر‌های امواج راداری بهره برده و به منبع انتشار آنها حمله می‌کند. وزن سرجنگی این موشک به طور رسمی اعلام نشده است، اما با توجه به شباهت آن به خانواده موشک‌های فاتح ۱۱۰ و همچنین موشک خلیج فارس، می‌توان وزن سرجنگی این موشک را بین ۴۵۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم تخمین زد.
در تصاویر منتشر شده از آزمایش این موشک مشخص شد هرمز ۱ توانسته است کانتینری به طول تنها ۴ متر را که راداری بر روی آن نصب شده بود منهدم کند که دقت و عملکرد فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شود. سردار شهید امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده وقت نیروی هوافضای سپاه پاسداران در این باره می‌گوید: «هرمز ۱ می‌تواند رادار‌های روی ناو هواپیمابر یا یک سایت پاتریوت در خشکی و یا یک سایت راداری جستجوگر را منهدم کند.»

هدف دیگری که می‌توان بر ضد آن از موشک هرمز استفاده کرد، شناور‌های نظامی هستند که امروزه تعداد زیادی از آنها با ابعاد بسیار بزرگ در خلیج فارس در حال تردد هستند. همچنین باید گفت نکته دیگر در مورد سامانه موشکی هرمز بحث تحرک بالای این سامانه است که بر روی یک پرتابگر با تحرک بالا قرار دارد. شلیک این موشک به همراه موشکی مانند خلیج فارس می‌تواند برای هر دشمنی در سطح دریا یک کابوس واقعی باشد، زیرا حالا دشمن با دو نوع موشک فوق‌العاده سریع روبه‌رو است که از دو سیستم هدایتی کاملاً متفاوت بهره برده و مقابله با هرکدام از آنها مشکلات خاص خود را دارد.
منبع: فارس