باشگاه‌ خبرنگاران جوان؛ محبوبه‌کباری- ربانی، مدیر بهینه‌سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی در نشست حکمرانی انرژی در ناترازی که در دانشگاه شریف برگزار شد، اظهار داشت: ایران دومین دارنده ذخایر گاز جهان و سومین تولیدکننده گاز جهان است، با این حال به دلیل حکمرانی اشتباه در بخش انرژی، به وضعیت فعلی ناترازی گاز رسیده‌ایم.

وی افزود: ظرفیت اسمی صنعت پتروشیمی ایران به مرز ۱۰۰ میلیون تنی رسیده، ۷۵ میلیون تن ظرفیت عملی تولید محصول داریم و ۴۲ میلیون تن محصول نهایی تولید می‌شود و مابقی این ظرفیت، محصولاتی است که در زنجیره صنعت پتروشیمی تولید و مصرف می‌شود تا به‌محصول نهایی برسیم.

مدیر بهینه‌سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی تصریح کرد: اگر صنعت پتروشیمی نبود، امروز باید حتی نخ نساجی و پت بطری را هم وارد می‌کردیم، درحالی که این محصولات نهایی با تأمین مواد اولیه از تولیدات صنعت پتروشیمی، در کشور به تولید می‌رسند.

وی ادامه داد: ارزش محصولات تولیدی پتروشیمی ایران ۲۴ میلیارد دلار در سال است و سالانه چیزی در حدود ۱۳ میلیارد دلار صادرات پتروشیمی داریم که نقش مهمی در تأمین ارز و درآمدزایی کشور دارد.

ربانی با بیان اینکه با وجود تحریم‌ها و همه مشکلات، برنامه‌ریزی شده ظرفیت اسمی تولید محصولات پتروشیمی ایران در پایان برنامه هفتم به ۱۳۱.۵ میلیون تن و در سال ۱۴۱۲ به ۱۹۰ میلیون تن افزایش یابد، گفت: صنعت پتروشیمی فقط ۱۱ درصد گاز تولیدی کشور را مصرف می‌کند، اما نقش مهم و پررنگی در اقتصاد کشور دارد

وی افزود: ۶۵ درصد درآمد هدفمندی از فروش گاز داخلی به پتروشیمی‌ها تأمین می‌شود و درآمد دولت از فروش گاز به پتروشیمی‌ها درآمد قابل توجهی است.

مدیر بهینه‌سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی با بیان اینکه صرفه‌جویی و بهینه‌سازی مصرف انرژی را از صنعت پتروشیمی شروع کرده‌ایم، گفت: صنعت پتروشیمی در چهار سال گذشته با اجرای طرح‌های بهینه‌سازی موفق به صرفه‌جویی ۱.۷ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی شده است و برای امسال صرفه‌جویی ۲۶۵ میلیون مترمکعبی با اجرای ۸۰ پروژه در صنعت پتروشیمی هدفگذاری شده است.

وی افزود: صنعت پتروشیمی پرچمدار رعایت استاندارد معیار مصرف است و امروز ۷۱ درصد از صنعت پتروشیمی معیار‌های مصرف انرژی را پاس کرده است.

ربانی با بیان اینکه صنعت پتروشیمی ایران ۹۰ درصد از برقی مصرفی خودش را تأمین می‌کند، گفت: در بخش خوراک پتروشیمی‌ها، روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب ظرفیت دریافت گاز داریم که در روز‌های سرد سال، به ۱۱ میلیون مترمکعب کاهش می‌یاد و تخصیص گاز به خوراک پتروشیمی‌ها در طول سال به طور متوسط به رقم ۲۸ میلیون مترمکعب می‌رسد.

وی ادامه داد: ماهانه ۱۰ همت به طور متوسط درآمد دولت از کاهش تخصیص گاز به پتروشیمی‌ها کاهش می‌یابد.

مدیر بهینه‌سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی خاطرنشان کرد: بیش از ۹۵ درصد سبد انرژی کشور فسیلی است و اینکه امروز اینگونه به ناترازی‌ها دچار شدیم، یکی از دلایلش همین عدم تنوع بخشی به سبد تأمین انرژی کشور است.

وی افزود: سهم مصارف گاز در بخش خانگی و تجاری سال به سال درحال افزایش است و هرچه مصرف گاز در بخش غیرمولد افزایش یابد، تخصیص گاز به بخش‌های مولد، چون پتروشیمی‌ها و صنایع محدودتر می‌شود.

ربانی تصریح کرد: حتی در بخش‌های مولد هم اولویت‌بندی درستی نسبت به تخصیص گاز نداریم، گازی که می‌تواند در صنعت پتروشیمی ارزش آفرینی کند، به تولید محصولات گلخانه‌ای وآن هم برای صادرات، نه تأمین نیاز داخلی اختصاص می‌یابد.

وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۲ نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم که مجموعا ۱۳۶ میلیون تن وزن محصولات صادراتی ما بود؛ از این رقم، ۲۰ میلیون تن صادرات محصولاتی با قیمت متوسط ۲۲ دلار در هر تن بود؛ درواقع ارزش گازوئیلی که این محصولات از مرکز کشور تا مرز‌ها حمل شده‌اند، بیش از ارزش این محصولات صادراتی بوده است و این حکمرانی اشتباه در بخش انرژی است که کشور را به شرایط ناترازی امروز رسانده است.

مدیر بهینه‌سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی اظهار داشت: سالانه ۱.۵ میلیارد دلار عدم‌النفع صنعت پتروشیمی از عدم تخصیص گاز است، این رقم در سال گذشته ۱.۲ میلیارد دلار بوده و امسال به ۲ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.

وی افزود: سال گذشته تفاهم‌نامه‌ای بین شرکت ملی صنایع پتروشیمی و شرکت ملی گاز ایران امضا شد که به موجب آن پویش کاهش ۱۰ درصدی مصرف گاز را اجرایی کردیم؛ در استان‌های مختلف و ۱۴۲ هزار مشترکی که با این پویش همکاری کردند، درحالی که در جامعه هدف پیش‌بینی افزایش ۹۵ مترمکعبی مصرف بود، در عمل به کاهش ۱۱۷ مترمکعبی مصرف رسیدیم.

ربانی با بیان اینکه راهکار اصلی رفع ناترازی انرژی در کشور بهینه سازی مصرف است، گفت: این پویش برای سال دوم با تفاهم‌نامه‌ای جدید اجرایی خواهد شد و با درس‌آموخته‌هایی که از اجرای موفقیت آمیز پویش در سال گذشته گرفتیم، امسال این پویش در وسعت بیشتری اجرا می‌شود.

وی ادامه داد: اینکه مردم در بخش خانگی پرمصرف هستند و شدت مصرف انرژی در ایران بالاست، مقصر مردم نیستند؛ بلکه باید مقصر را در عدم اجرای قوانین و ایین‌نامه‌هایی، چون مبحث ۱۹ ساختمان دانست؛ وقتی خانه‌هایی به مردم می‌دهیم که کمترین میزان عایق بندی را ندارند، وقتی تجهیزات انرژی‌بر با راندمان پایین توزیع می‌شود و تجهیزات با راندمان بالا در دسترس مردم نیست، این ایراد پرمصرفی هم به مردم باز نمی‌گردد؛ اما می‌توان با اصلاح رفتار‌های مصرفی، به کاهش مصرف نیز اقدام کرد.

مدیر بهینه‌سازی مصرف انرژی شرکت ملی صنایع پتروشیمی تصریح کرد: فرصت‌های سرمایه‌گذاری در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی خارج از صنعت پتروشیمی بررسی شده و یکی از راهکار‌های موثر، اجرای طرح پویش کاهش ۱۰ درصدی مصرف گاز و برق با هدف ترویج فرهنگ درست مصرف کردن انرژی است که برای سال دوم در حال اجرای این پویش هستیم.