باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - طی هفته های اخیر، بازار لبنیات با التهاب و نوسانات قابل توجهی روبرو شد به طوریکه قیمت برخی اقلام قیمت آنها روزانه و هفتگی تغییر کرده است که این امر نتیجه ای جزء کوچک شدن سبد مصرفی خانوار ندارد چراکه درآمد آنها سنخیتی با افزایش قیمت و تورم کالاها ندارد.
برخی کارشناسان صنعت لبنیات جذابیت صادرات شیرخشک را عامل اصلی افزایش قیمت شیرخام و لبنیات مطرح کردند، درحالیکه انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی عامل گرانی را شیوع بیماری تب برفکی و کاهش تولید شیرخام و کمبود و گرانی نهاده های دامی می دانند، اما آنچه حائز اهمیت است افزایش های مرتب قیمت لبنیات بدنبال گرانی شیرخام طی ماه های اخیر بوده است، هرچند این نوسانات و التهابات بازار لبنیات همه ساله چند بار اتفاق می افتد، بی آنکه مجوزی برای آن صادر شود.
اخیرا یکی از مدیران کارخانه های لبنی در واکنش به افزایش ۵۰ هزارتومانی یک قلم کالا در مدت زمان ۹ روز گفته بود: ۳ بار افزایش قیمت از ابتدای آذر تا ۹ آذر ۳۰ درصد است و ما به جای آنکه به یکباره قیمت را ۳۰ درصد افزایش دهیم، اجازه دادیم مردم در طول ۱۰ روز لبنیات ارزان تر مصرف کنند، درحالیکه بررسی ها نشان می دهد افزایش قیمت بیش از ۳۰ درصد است و کارخانه ها هر بار افزایش قیمت را روی قیمت قبلی نه قیمت پایه اولیه اضافه میکنند که براین اساس درصد افزایش به نفع کارخانه تولیدی نه مصرف کننده.
در جلسه اخیر تنظیم بازار قیمت مصوب ۴ قلم محصول لبنی تعیین و روز گذشته با هدف مدیریت بازار شیر و محصولات لبنی اصلی ابلاغ شد، در مورد قیمت شیر خام و ۴ قلم محصول لبنی اصلی بازنگری انجام و بر استقرار بازرسهای نظارتی برای کنترل بر قیمتهای بازار تاکید شد. بر این اساس قیمت شیر خام درب کارخانه کیلویی ۲۹ هزار و ۵۰۰ تومان، شیر نایلونی ۹۰۰گرم ۱.۵ درصد چربی ۳۸هزار و ۷۰۰ تومان، شیر بطری ۱۰۰۰ گرمی ۱.۵ درصد چربی ۴۸ هزار و ۷۰۰ تومان، پنیر uf ۴۰۰ گرمی ۱.۵ درصد چربی ۹۴ هزار و۵۰۰ تومان و ماست ۲۰۰۰ گرمی ۱.۵ درصد چربی ۱۱۸ هزار تومان مصوب شد.
با توجه به نوسانات اخیر بازار لبنیات، معاون اول رئیس جمهور با اظهار گلایه مندی در خصوص بازار لبنیات گفت: برای کاهش قیمت پیشنهاد شده که صادرات شیر خشک را ممنوع کنیم، همچنین اگر قیمت ها داوطلبانه اصلاح نشود این حداقل کاری است که انجام می دهیم.
عارف گفت: ما اهرم های قانونی و حاکمیتی داریم که در شرایط لازم می توانیم از آن استفاده کنیم، ولی بنای ما این نیست که از این اهرم ها و برخوردهای دادگاهی که گاهی لازم است استفاده کنیم. خود تولیدکنندگان باید این موضوع را رعایت کنند و قیمت لبنیات را متعادل کنند تا بتوانند لبنیات را با قیمت مناسب تهیه کنند.
کمبودی در عرضه محصولات لبنی نداریم/ بیماری تب برفکی علت افزایش قیمت شیرخام
سیاوش سلیمی رئیس انجمن تولیدکنندگان شیرخشک صنعتی گفت: طی ماه های اخیر قیمت شیرخام بتدریج افزایش یافت که کمبود توزیع نهاده ها و افزایش قیمت منجر به گرانی شیرخام و محصولات لبنی شد.
بهگفته وی، در حال حاضر کمبودی در عرضه محصولات لبنی در فروشگاه ها نداریم و گزارشی در خصوص کمبود عرضه لبنیات نداریم و تنها کمبود نهاده های یارانه دار منجر به افزایش قیمت شد.
سلیمی شیوع بیماری تب برفکی را از دیگر عوامل گرانی قیمت شیرخام اعلام کرد و افزود: روزانه بیش از هزارتن تولید شیرخام در استان تهران کاهش یافت که براین اساس شیرکمتری توسط کارخانجات ارسال شد و گرانی قیمت ارتباطی به صادرات شیرخشک ندارد، کمااینکه ارزش پایه صادرات شیرخشک ۳.۵۷ رقم غیرمنطقی گذاشتندکه براین اساس صادرات روبه توقف می رود چراکه ۲.۵ دلار سقف قیمت جهانی است که این امر امکان پذیر نیست و در نتیجه با استمرار این روند صادرات کاهش چشمگیری خواهد داشت که بعد از اتمام بیماری تب برفکی با مازاد تولید شیرخام روبرو می شویم.
افزایش صادرات شیرخشک عامل اصلی گرانی قیمت شیرخام در بازار
علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی از افزایش چشمگیر قیمت لبنیات در بازار خبر داد و گفت: قیمت شیرخام در ۸ ماهه امسال معادل ۶۰ سال گذشته رشد قیمت داشته است که متاسفانه وزارت جهاد راهکاری برای کنترل یا حتی قصد کنترل بازار را ندارد.
ظفری ادامه داد: اگر مبنا را ۲۹ اسفند سال گذشته قرار دهیم، نرخ شیرخام تابه امروز ۱۲۰ درصد رشد قیمت داشته که براین اساس از ۱۸ هزارتومان به ۳۹ هزارتومان رسیده است. براین اساس هیچ بنگاه اقتصادی در طول ۸ ماه امکان افزایش ۱۲۰ درصدی سرمایه در گردش ندارد.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی های لبنی با اشاره به تاثیر افزایش قیمت لبنیات بر تولید و سرانه مصرف بیان کرد: با توجه به افزایش چندبرابری قیمت ها، برخی کارخانه ها تولید را کاهش دادند و تعدادی هم تعطیل شدند که با توجه به کاهش قدرت خرید خانوار، سرانه مصرف بین ۳۰ تا ۳۵ کیلوست.
ظفری افزایش صادرات شیرخشک را اصلی ترین عامل گرانی قیمت شیرخام در بازار اعلام کرد و گفت: افزایش صادرات شیرخشک بدلیل جذابیت نوسان نرخ ارز مهم ترین عامل گرانی شیرخام است و افزایش قیمت شیرخام ناشی از کاهش تولید و شیوع بیماری تب برفکی بهانه ای بیش نیست.
افزایش قیمت محصولات لبنی در بازههای کوتاهمدت، واکنش مصرفکنندگان، تولیدکنندگان و مسئولان را به دنبال داشته و بار دیگر موضوع پایداری قیمتها در زنجیره تامین محصولات اساسی را به کانون توجه افکار عمومی بازگردانده است که انتظار می رود با تشدید نظارت ها جلوی گرانفروشی و التهابات بازار گرفته شود.