به گزارش باشگاه خبرنگاران؛سمینار «ژان ماری پرادیه» هنرمند و پژوهشگر فرانسوی،با موضوع «بازیگر و خلاقیت» روزگذشته 7 بهمن ماه؛ حول محور تاثیر فضا بر اجرای نمایش برگزار شد.
این پژوهشگر،در این سمینار با نشان دادن عکس،اسلاید و فیلم های مرتبط، برای مخاطبان ایرانی خود از ایده های گوناگون در طراحی و معماری فضای تئاتر گفت. پرادیه، که منتقد نگاه قوم گرایانه به پدیده تئاتر است، با اشاره به این که نگاه به نمایش نباید از دریچه دید اروپا باشد گفت:تئاتر تنها یکی از انواع نمایش های زنده است. اگر یک تئوری را به عنوان مثال در فرانسه بنا گذاشته ایم نباید انتظار داشته باشیم که آن تئوری در ایران نیز مورد استفاده قرار گیرد، به طور مثال تعزیه نوعی از نمایش های زنده دنیا است اما تئاتر نیست.»
 

وی در ادامه،اولین مخاطب تئاتر را خود بازیگر دانست و گفت:«یک بازیگر هم می خواهد مثل دیگران زندگی عادی داشته باشد و هم به اهداف بازیگری خود برسد. بنابراین معتقدم، تئاتر در درجه نخست برای کسی است که آن را بازی می کند. همه شهروندان، طوری رفتار می کنند که جزء جامعه باشند، در عین حال که رویاهای فردی خود را دنبال می کنند. شاید به همین خاطر است که برخی می گویند، جراحان اگر به این شغل نمی پرداختند،دچار بیماری سادیسم می شدند.»
پرادیه،برای تشریح اهمیت فضا در ایجاد حس بازیگری و ارتباط با مخاطبان گفت:«تئاتر یک رابطه است و فضا یک المان بنیادین در این رابطه؛ نمایش زنده در واقع یک رابطه سه سویه است. از طرفی تماشاگر و بازیگر. از سوی دیگر، تماشاگران میان خودشان و در نهایت رابطه اجراگر، تماشاگر و فضا.»
او به اهمیت فضا در آئین های مذهبی اشاره کرد و گفت:«در همه مذاهب،مکان های اجرای آئین های مذهبی و نمایش ها، استاتیک ویژه خود را دارد و توریست ها با علاقه به دیدن این فضاها می روند. مهندسی و معماری فضای تئاتر، همواره در تاریخ تئاتر نکته ای قابل بررسی بوده است.»
او سپس با بیان این که بسیاری اوقات، فضای تئاتر از قصرهای دولتی نیز با شکوه تر است، به نمایش تصاویری از محل های اجرای نمایش در گوشه و کنار دنیا پرداخت و تاکید کرد: «اصلا خیلی وقت ها، به تئاتر می رویم که فضای آن را ببینیم. در اروپا، دوربین هایی وجود داشته است که نه به دیدن بازی ها، بلکه به دیدن تماشاگران دیگر اختصاص داشت، بسته به این که چه نوع تئاتری روی صحنه می رود، فراهم آوردن فضایی برای ارتباط تمام اجزای تئاتر بسیار مهم است.»
پرادیه همچنین، حضور در فضایی که مخاطب را غافلگیر کند را از شاخصه های معماری تئاتر دانست و با اشاره به دیدار افراد در ساختمان تئاتر گفت: «فضا باید به مخاطب آزادی کامل برای دیدن رویا را بدهد. هیچ کس نمی تواند روند دیدن رویا را کنترل کند و فرآیند آن نیز به خانه به دوشی روح شبیه است.»
این پژوهشگر برجسته تئاتر در ادامه سمینار خود به انواع متنوعی از تئاتر اشاره کرد که عموم آن ها در خیابان اجرا می شود. از میان آن ها می توان به تئاتر هایی که کسی نمی داند بازیگر آن کیست، تئاتر مداخله جویانه برای آموزش مسائل اجتماعی به مردم، تئاتر حیله و به طور اخص، اجرای تئاتر برای سگ ها، برای آموزش غیر مستقیم به صاحبان آن ها، تئاتر محیطی، نقالی از شاهنامه، رویال دولوکس و انواع دیگری از نمایش های خلاقانه از مواردی بود که پرادیه با توضیح نحوه اجرا و نیز نمایش عکس آن ها را شرح داد.
وی همچنین از تئاتر «میم» و شکل گیری آن در فرانسه و توسط هنرمندان ایتالیایی گفت.درباره این موضوع که محدودیت های ایجاد شده برای این هنرمندان، باعث شد هر روز برای فرار از ممیزی شیوه نویی در اجرا را بیافرینند.
یادآوری می شود سی‌امین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دبیری رحمت امینی از تاریخ 5 تا 22 بهمن سال جاری در تهران و استان های البرز، گلستان، کرمانشاه، لرستان و خراسان شمالی برگزار می‌شود. /ه