اراک/دانشنامه/فرهنگی
به گزارش
خبرنگارباشگاه خبرنگاران اراک حاجی سیاح در خانواده‌ای روستایی اما اهل علم و ادب، در محلات به دنیا آمد. پدرش ملا محمدرضا محلاتی او را برای تحصیل به تهران فرستاد و عمویش ملا محمد صادق که متمکن و اهل علم بود، وی را برای تکمیل تحصیلات راهی عتبات کرد. چند سالی در نجف و کربلا
به تحصیل علوم قدیمه مشغول و با اندیشمندانی که از نقاط مختلف برای تدریس و
تحصیل آمده بودند آشنا شد و بر اثر این آشنایی‌ها در اندیشه و نگرشش تحولی
روی داد که به نظر می‌رسد مراحل بعدی زندگی او در دامنه تأثیر همین تحول
بوده باشد.
حاجی سیاح
زندگی‌ای سراسر همراه با شر و شور داشت از این‌رو سرگذشت او برای بسیاری
جذاب و خواندنی و قابل توجه است. او سفرهای طولانی مدتی به اقصی نقاط اروپا
و آمریکای شمالی و همچنین کشورهای شرق از جمله هندوستان صورت داده و
کشورهای زیادی را دیده بود. پس از ۱۸ سال سفر به فرنگ، وی در سال ۱۸۷۷ به
ایران بازگشت و وارد صحنه انقلاب مشروطیت شد و بخاطر نوشتن نامه‌ای انتقاد آمیز به مدت ۲۰ ماه رهسپار زندان نیز گردید. وی از دوستان نزدیک سید جمال الدین اسدآبادی
بود. حاجی سیاح از روشنفکران عصر قاجار محسوب می شود که سختی زیادی کشید و
کتاب‌هایی هم نوشت. حاج سیاح در سن ۸۹ سالگی در سال ۱۹۲۵ درگذشت.
میـرزا
محمدعلی محلاتی به سبب سفر هجـده ساله خود به دور دنیا (اقصی نقاط اروپا و
آمریکای شمالی و همچنین کشورهای شرق از جمله ژاپن و هندوستان) و سفرهای
فراوانش در سراسر ایران به حاجی سیـاح معروف شده‌است.
وی نخستین بار از طریق نیویورک وارد آمریکا گردید، و تا سانفرانسیسکو نیز در سفرهای خود پیش رفت، جایی که در ۲۶ می۱۸۷۵ تابعیت آمریکا را در دادگاه ناحیه ۱۲ کالیفرنیا رسما پذیرفت.
حاجی سیاح حتی در دو نوبت موفق به دیدار با رئیس جمهور آمریکا، پرزیدنت اولیسس گرنت نیز گردید.
سفرنامه حاجی سیاح محلاتی وقایع سفرهای او را شامل می‌شود./س
