تقویم روز؛

از کشف حجاب تا درگذشت مشکوک جهان پهلوان تختی

توطئه استعماری کشف حجاب توسط «رضاخان پهلوی»، درگذشت مشکوک جهان پهلوان «غلامرضا تختی»، تولد «زنوبه گرام» مخترع دینام، آغاز سفر «فرناندو ماژلان» دریانورد مشهور پرتغالی و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز ۱۷ دی ۱۳۹۱ خورشیدی برابر با ۲۳ صفر ۱۴۳۴ هجری و ۶ ژانویه ۲۰۱۳ میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است: 

توطئه استعماری کشف حجاب توسط «رضاخان پهلوی» (1314 ش)
استعمارگران در طی مبارزه با فرهنگ غنی اسلام دریافته بودند که مستقیماً نمی‌توانند مسأله کشف حجاب را مطرح کنند لذا طرح تغییر لباس مردان را با دو هدف آغاز کردند. اول آماده سازی جامعه نسبت به تغییرات عمده در آداب و رسوم اجتماعی و دوم سنجش نحوه عکس‌العمل اقشار مختلف مردم. در این راستا رضاشاه با مطرح کردن تغییر لباس و کلاه اروپایی (شاپو) و متحدالشکل کردن لباس مردان، اقدام به تغییر لباس اسلامی و کشف حجاب بانوان نمود.

در نهایت علی رغم مخالفت‌های فراوان مردم مسلمان وعلما و نیز وقوع حادثه خونین مسجد گوهرشاد مشهد در اعتراض به کشف حجاب، رضاخان در هفدهم دی ماه 1314 ش، در جشن فارغ التحصیلی دانشسرای مقدماتی دختران در تهران، قانون کشف حجاب زنان را به طور آشکار آغاز نمود و خود به اتفاق همسر و دخترانش که بدون حجاب بودند در این جشن شرکت کرد. مأموران رضاخان در راستای اجرای این قانون، شب و روز در کوچه‌ها و خیابان‌ها گشت می‌زدند و هر جا زنِ باحجابی را می‌یافتند با خشونت با او برخورد نموده، چادرش را برمی‌داشتند و مردان را مجبور می‌کردند تا زن‌هایشان را سر برهنه به خیابان‌ها و مجالس ببرند.

رحلت ادیب محقق و فقیه فرزانه آیت اللَّه «میرزا علی آقا شیرازی» (1334 ش)
آیت‌اللَّه میرزا علی آقا شیرازی در حدود سال 1255 ش در نجف اشرف به دنیا آمد. در 22 سالگی راهی اصفهان شد و از محضر درس استادان نامداری همچون سید محمد باقر درچه‌ای در فقه و آخوند ملامحمد کاشانی و جهانگیر خان قشقایی در علوم حکمت و فلسفه استفاده‌های وافر بُرد. میرزا علی آقا همچنین به دلیل علاقه به طب، به فراگیری این علم روی آورد و در آن تبحر یافت. ایشان سپس به شوق علم‌اندوزی بیشتر به نجف اشرف شتافت و از آن پس به اصفهان بازگشت و مدتی به امور بازرگانی پرداخت تا اینکه با همفکری شهید سید حسن مدرس، به تدریس نهج البلاغه روی آورد و جان شیفتگان را با دُرهای تابناک این کتاب مقدس سیراب می‌ساخت.
افکار میرزا در علوم متداول آن زمان تحول آفرید. وی مبنای درس اخلاق و جلسات وعظ خویش را بر محور نهج‌البلاغه قرار داد و گروه کثیری از شهرهای مختلف در محضرش گرد آمدند. در این مسیر شاگردانی پرورش یافتند که: شهید مرتضی مطهری، حاج آقا رحیم ارباب، سید جلال الدین همایی، احمد فیاض، علی مشکوة، سید روح‌اللَّه خاتمی، شیخ عبدالکریم ملکان، شیخ جواد جبل عاملی و حسین عمادزاده و علی شیخ الاسلام و... از آن جمله‌اند. سرانجام این استاد فرهیخته در 17 دی ماه 1334 ش در 79 سالگی رحلت کرد و در قبرستان شیخانِ قم دفن شد.

اعلام موضع امام خمینی نسبت به سالگرد کشف حجاب (1341 ش)
به دنبال شکست مفتضحانه دولت در جریان لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در آذر 1341، رژیم یک بار دیگر قدرت خود را در مصاف با روحانیت آزمود و با استفاده از مناسبت 17 دی 1341، می‌خواست از زنان بی‌حجاب برای رژه خیابانی و تظاهرات که به صورت غیرمستقیم علیه اسلام و روحانیت تمام می‌شد، بهره برداری نماید. حضرت امام خمینی (ره) که با هوشیاری کامل مراقب اوضاع بودند، پس از اطلاع از ماجرا بی‌درنگ طی پیامی به دولت هشدار داد که در صورت وقوع چنین حادثه‌ای، علمای اسلام متقابلاً همان روز را به مناسبت فاجعه مسجد گوهرشاد، عزای ملی اعلام نمایند.
ایشان همچنین در این پیام عنوان کردند از عموم ملت خواهند خواست که دست به تظاهرات بزنند و نسبت به عاملین آن ابراز تنفر و انزجار کنند. تهدید رهبر نهضت که عقب‌نشینی رژیم را به دنبال داشت، یکبار دیگر موج وسیعی از امید و پیروزی و معرفت به رهبر را در دل‌های مردمِ به ستوه آمده به وجود آورد و نهضت را به پیروزی دوم خود رساند.

درگذشت مشکوک جهان پهلوان «غلامرضا تختی» (1346 ش)
جهان پهلوان غلامرضا تختی در شهریور 1309 ش در یکی از محلات جنوبی تهران و در خانواده‌ای متوسط به دنیا آمد. وی  در بیست سالگی در اولین مسابقات قهرمانی کشتی کشوری شرکت کرد. از آن پس شهره عام و خاص گردید و در میدان‌های جهانی مدال‌آور شد. تختی با وجود قهرمانی در میادین بین‌المللی کشتی، هیچ گاه فروتنی و تواضع خود را در برابر مردم از دست نداد. وی در دوران قهرمانی خود، 9 مدال طلا و نقره جهانی و بازی‌های المپیک را کسب کرد و از جمله ورزشکاران ایرانی است که بیشترین مدال‌های طلا و نقره را در بازی‌های مهم بین‌المللی، به ارمغان آورده‌اند. جهان پهلوان تختی از مریدان آیت‌اللَّه سیدمحمود طالقانی به شمار می‌رفت و در ملی شدن صنعت نفت حضوری فعال داشت.

وی هم‌چنین در جمع‌آوری کمک‌های مردمی به زلزله‌زدگان بویین‌زهرا در شهریور 1341، نقش مهمی ایفا کرد به طوری که حساسیت رژیم را دربرداشت. رژیم پهلوی برای به سلطه کشیدن او، ریاست فدراسیون کشتی کشور و شهرداری تهران یا نمایندگی مجلس را به او پیشنهاد نمود؛ ولی او آنها را رد کرد. این اتفاقات و محبوبیت ورزافزون تختی سرانجام باعث شد تا عوامل رژیم پهلوی در توطئه‌ای مشکوک، وی را در هفدهم دی ماه 1346 در 37 سالگی به قتل برسانند و آن را خودکشی عنوان کردند، ولی این توطئه رژیم با آگاهی یافتن مردم از اصل ماجرا، نقش بر آب گردید. پیکر جهان پهلوان تختی در شهر ری به خاک سپرده شد.

انتشار مقاله توهین آمیز به امام خمینی در روزنامه اطلاعات (1356ش)
رژیم پهلوی که با ترفندهای گوناگون از قبیل زندان و تبعید نتوانسته بود از نفوذ امام خمینی (ره) رهبر روحانی انقلاب مردمی ایران جلوگیری کند، با اقدامی ناپسند و ضد دینی، در هفدهم دی ماه 1356 مقاله‌ای توهین‌آمیز علیه حضرت امام با نام جعلی رشیدی مطلق درج نمود. نویسنده اجیر ساواک در این مقاله با وقاحت کامل سعی کرده بود با اهانت به امام، به زعم خود شخصیت رهبر نهضت را بشکند و امام را به طرفداری از مالکین و شهرت‌طلبی و عامل استعمار بودن متهم نماید.
چاپ این مقاله که در آن، حضرت امام را سرسپرده شوروی و کمونیست معرفی کرده بود، با عکس‌العمل شدید مردم و قیام خونین 19 دی مردم قم مواجه گردید. انتشار این مقاله، در سراسر ایران با عکس‌العمل تند و خشم و نفرت عمومی مواجه گردید و بلافاصله، درس‌ها و جماعت‌ها در حوزه علمیه قم به عنوان اعتراض تعطیل شد. به تعبیری دیگر واکنش مردم نسبت به این عمل ساواک به منزله آغاز قیام اصلی مردمی در براندازی رژیم پوسیده پهلوی بود.

رحلت فقیه بزرگوار آیت اللَّه «احمدعلی احمدی شاهرودی» (1375 ش)
شیخ احمدعلی احمدی شاهرودی در سال 1305 ش در اطراف شاهرود به دنیا آمد. وی در ابتدا برای تحصیل راهی مشهد مقدس شد و از محضر اساتیدی همچون ادیب نیشابوری دوم، شیخ هاشم قزوینی، شیخ مجتبی قزوینی، میرزاکاظم محقق دامغانی و میرزا احمد مدرسی یزدی بهره‌مند گردید. آیت‌اللَّه احمدی شاهرودی سپس به حوزه علمیه قم عزیمت نمود و در آن‌جا نیز در حلقه درس حضرات آیات سیدحسین بروجردی، سید محمدتقی خوانساری، سیدمحمد حجت کوه کمره‌ای، سیدصدرالدین صدر و حضرت امام خمینی (ره) جای گرفت. آیت‌اللَّه احمدی شاهرودی سپس برای طی مدارج عالی علمی رهسپار حوزه علمیه نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام سید عبدالهادی شیرازی، سیدمحسن حکیم و سیدابوالقاسم خویی بهره‌ها برد.
 این عالم ربانی در طول جنگ تحمیلی، علی‌رغم کهولت سن، ماه‌ها در جبهه‌های جهاد دفاعی با رزمندگان اسلام همراه بود و حضوری روحیه‌بخش داشت. از این پژوهشگر معارف اسلامی آثار متعددی بر جای مانده که تقلید الاَعلَم، سیری در عقاید، به سوی خدا بروید و جنگ خیبر از آن جمله‌اند. آیت‌اللَّه احمدی شاهرودی سرانجام در هفدهم دی ماه 1375 ش برابر با 25 شعبان 1417 ق در هفتاد سالگی در مکه و در جوار بیت‌اللَّه الحرام درگذشت و به موالیان طاهرینش پیوست.

رحلت آیت اللَّه «شیخ محمد باقر آقانجفی اصفهانی» (1301 ق)
شیخ محمدباقر آقانجفی اصفهانی در سال 1234 ق متولد شد و پس از تحصیل در رشته‌های مختلف علوم دینی در اصفهان برای تکمیل تحصیلات به نجف رفت. آقا نجفی پس از بازگشت از نجف، در اصفهان ساکن شد و به تعلیم و تربیت شاگردان و نگارش کتاب پرداخت. وی دارای نفوذ فراوان اجتماعی بود. به امر به معروف و نهی از منکر و اجرای حدود الهی اهمیّت زیادی می‌داد و با منحرفان مقابله می‌کرد. به همین دلیل، آقانجفی در میان مردم از محبوبیت بسیار برخوردار بود. لَبُّ الفقه و لُبُّ الاصول از کتاب‌های ایشان است.

تشکیل دولت موقت در کرمانشاه «اعضای کمیته مهاجرت» (1334 ق)
کمیتهٔ دفاع ملی در قم از سران دموکرات مانند سلیمان میرزا، میرزا سلیمان خان میکده، میرزا محمدعلی خان کلوپ، وحید الملک و عدهٔ دیگری تشکیل شد که با مأمور دولت آلمان به نام شونمان همکاری می‌کرد. اعضای این کمیته با حملهٔ قوای روس به قم، از آنجا بیرون رفته و عدهٔ زیادی از مجاهدین نیز با آنان همراه شدند. این گروه که افرادی مانند سیدحسن مدرس و علی اکبر دهخدا نیز در آن شرکت داشتند به اصفهان و سپس به سوی کرمانشاه رفتند. در آن شهر نظام السلطنهٔ مافی نیز به آنان پیوست و یک دولت ملی به ریاست نظام السلطنه تشکیل شد و مدرس نیز وزیر عدلیهٔ این دولت گردید. سرانجام نیروهای روسیهٔ تزاری در خانقین عراق، نیروهای دولت ملی را شکست دادند.

تولد «زنوبه گرام» فیزیک‌دان برجسته بلژیکی و مخترع دینام (1826 م)
زنوبه تئوفیل گرام، مخترع و فیزیک‌دان بلژیکی در ششم ژانویه 1826 م متولد شد و پس از پایانِ تحصیلات خود به تحقیقات فنی پیرامون ساختن یک مرکز تولید جریان دائم برق روی آورد. وی از 19 سالگی به کار تحقیق در رشته فیزیک مشغول شد. نتیجه تحقیقات گرام، اختراع دینام بود که به وسیله آن می‌توان جریان‌های دائم یا متناوب برق را به نقاط دور دست انتقال داد و از آن بهره‌برداری کرد. وی در سال 1872 م اجازه انحصار اختراع ماشین برق با جریان متناوب را دریافت نمود و در همان سال دینامِ خود را در معرض نمایش قرار داد و باعث ایجاد تحولاتی در صنعت گردید. زنوبه تئوفیل گرام سرانجام در 25 دسامبر 1901 م در 75 سالگی درگذشت.

آغاز سفر «فرناندو ماژلان» دریانورد مشهور پرتغالی به دور دنیا (1520 م)
فرناندو ماژلان در سال 1470 م در پرتغال به دنیا آمد و از جوانی به دریانوردی روی آورد. وی به منظور پیدا کردن راه‌های دریایی، در اقیانوس‌ها گردش می‌کرد و در یکی از این سفرها بود که تنگه معروفی را در جنوب قاره امریکای جنوبی کشف کرد که به نام او معروف شد. وی در 6 ژانویه سال 1520 م با سه کشتی سفر خود را آغاز کرد و راه اقیانوس کبیر را در پیش گرفت. این کشتی‌ها به فرماندهی ماژلان به مدت سه ماه و نیم در اقیانوس پیش رفتند و علی‌رغم اتمام غذا و تحمل سختی‌های بسیار، در ششم اوت 1521 م به یکی از جزایر فیلیپین رسیدند. در آنجا، ماژلان به دلیل دخالت در اختلاف بومی‌های این جزیره کشته شد، ولی کشتی‌های دیگر به راه خود ادامه دادند.

غسل تعمید «حضرت عیسی(ع)»
تعمید یکی از «هفت آیین مقدس» است که کلیساها و مسیحیان آن را برگزار می‌کنند. این عمل از قواعد مقدس دینی بود که قبل از حضرت مسیح (ع) رواج داشت و توسط حضرت عیسی (ع) جزء فرایض قرار داده شد. تعمید عبارت است از یک نوع شستشوی خاص که بر حسب نوشته قاموس کتاب مقدس، از وظایف کلیساست که باید در مورد پیروان خود انجام دهد؛ ولی، چگونگی این عمل از نظر کاتولیک‌ها و پروتستان‌ها متفاوت است. پروتستان‌ها، آن را وسیله توفیق و سبب وقف در راه خدمت به خدا می‌دانند، اما کاتولیک‌ها معتقدند که این شستشو، گناه موروثی را از انسان پاک می‌کند و شیطان را از وی دور می‌سازد و اگر طفلی بدون تعمید از دنیا برود روح شیطان در وجود او باقی می‌ماند. تعمید برای اموات نیز مسئله‌ای است که به اعتقاد برخی مسیحیان انجام می‌شود و گاهی فردی زنده به جای مرده‌ای تعمید داده نشده، تعمید داده می‌شود.

تولد «ژاندارْکْ» یکی از شخصیت های نامدار فرانسه (1412 م)
ژاندْارکْ یا دوشیزه اورلئانی، قهرمان ملی فرانسه در 6 ژانویه 1412 م در فرانسه به دنیا آمد. وی را زنی دیندار، متقی و اهل مکاشفه و مراقبه و مدعی نوعی الهام خوانده‌اند. ژاندارک ادعا می‌کرد الهاماتی غیبی به او می‌رسد که وی را به قیام برای نجات فرانسه از سلطه انگلیس می‌خوانند. از این رو پس از زحمت فراوان، به فرماندهی عده‌ای از نیروهای فرانسوی رسید و در نبردهای متعدد، قوای انگلیسی را شکست داد.

در نهایت در یکی از جنگ‌ها بر اثر جراحتی که برداشت به دست دشمن افتاد و او را محاکمه کردند. ژاندارک باکمال سادگی و شجاعت و جسارت از خود دفاع کرد. سرانجام دادگاه قرون وسطایی تفتیش عقاید او را تکفیر و به الحاد و ارتداد و فساد عقیده متهم و به زنده سوختن محکوم ساخت. ژاندارک را در 30 مه 1431 م در 19 سالگی زنده زنده سوزاندند. این زن مبارز، پس از سال‌ها و قرن‌ها، هنوز هم قهرمان ملی و یکی از اسطوره‌های فرانسه به شمار می‌رود.

17 دی در 8 سال دفاع مقدس
ادامه عملیات نصر (هویزه) : عدم تحرک جدی طرفین، اجرای آتش شدید روی مواضع خودی مخصوصاً نیروهای مستقر در جنوب کرخه، عدم اقدام جدی برای عقب کشیدن تجهیزات خودی و غنیمتی به جای مانده در منطقه بین نیروهای خودی و دشمن، شکست و خسارت عراق در هجوم به روستای صفحه 2 در محور فارسیات و نقل و انتقال دشمن در محور پادگان حمید.
اجرای آتش مکرر توپخانه عراق در دزفول و اصابت دو فروند موشک فراگ به اهواز.
عملیات علیه ضد انقلاب در مریوان.

برخی دیگر از رویدادهای 6 ژانویه
1535: شهر لیما (پایتخت پرو) توسط فرانسیسکو پیزارو از عوامل استعمار اسپانیا در قاره امریکا ساخته شد.
1900: بوئرهای افریقای جنوبی (سفیدپوستان هلندی مهاجر) به پایگاه نیروهای استعمارگر انگلستان در «لیدی اسمیت» شبیخون زدند و بیش از یک هزار انگلیسی را کشته و یا زخمی ساختند.
1912: نیروهای ایالات متحده در کشور هندوراس پیاده شدند و آنجا را گرفتند.
1966: محمد بارانی - سرباز وظیفه - که در پادگان لویزان در ناهار خوری افسران، سه سرهنگ را کشته بود اعدام شد.

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار