توصيه "کريستين ساينس مانيتور" به اوباما در آستانه مذاکرات ايران و 1+5

به گزارش سرويس بين‌ الملل باشگاه خبرنگاران،  در اين مقاله که به قلم "رضا نصري" حقوقدان بين المللي مؤسسه مطالعات بين الملل و توسعه ژنونوشته شده، به باراک اوباما توصيه شده اگر چه توان لغو تحريم هاي اعمال شده از سوي کنگره را ندارد، اما مي تواند آن بخش از تحريم را که توسط کاخ سفيد بر ايران تحميل شده لغو کند و ازدوستان اروپايي و آسيايي خود نيز بخواهد چنين تحريم هايي را کنار بگذارند.

در اين مقاله آمده است، اکنون کاملاً روشن است که باراک اوباما به احتمال فراوان قادر نخواهد بود کنگره را متقاعد کند در صورت مصالحه ايران در مورد برنامه هاي هسته اي اش تحريم ها عليه کنگره با کاهش مواجه شود. اما با مشاهده رفتار کميته نيروهاي مسلح سنا با چاک هگل در جلسه استماع او براي تصدي وزارت دفاع حتماً اين شک و ترديد را بايد کنار گذاشته باشد.

فشار بر ايران ديگر فقط يک سياست تاکتيکي براي کنگره نيست. بلکه به "آيين و مراسمي نهادينه شده" تبديل شده است که هريک از اعضاي کنگره در آن شرکت مي کند. 

کريستين ساينس مانيتور افزود: "اين واقعيتي تلخ است که تهران هم کاملاً از آن اطلاع دارد. چيزي که «آيت الله خامنه اي» رهبر معظم ايران هم هفته گذشته پس از آن که دولت اوباما تحريم هاي جديد کنگره را به اجرا گذاشت به آن اشاره کرد. او گفت، ايران با آمريکا فقط براي مذاکره «مذاکره » نمي کند.» ايران يک شريک مذاکره اي مي خواهد که بتواند واقعاً قول عادي سازي روابط را بدهد، در قبال مصالحه، مصالحه کند."

مذاکرات دوجانبه ميان ايران و آمريکا بعيد است به اين زودي اتفاق بيفتد. ازطرف ديگر، ايالات متحده و ايران در جريان مذاکرات گروه 1+5 با ايران در قزاقستان ناچار خواهد بود درمورد برنامه هسته اي تهران با هم مذاکره کنند. بنابراين اوباما براي به حداکثر رساندن شانس موفقيت ديپلماسي، با وجود سخت گيري هاي کنگره چه کاري مي تواند بکند؟ پاسخ کاملاً روشن است: او بايد آن دسته از گزينه هاي سياست خارجي را که کنگره به آساني نتواند آنها را مختل کند، به اجرا درآورد.

پبش از اين مذاکرات حساس و مهم (مذاکرات قزاقستان) اوباما مي تواند چندين کار بکند:
1- او مي تواند قبل از مذاکرات قول دهد که اگر ايران مصالحه کند، او همه تحريم هاي اجرايي(درقبال تحريم هاي کنگره اي) را به حالت تعليق درخواهد آورد. توقيف اموال ايران را که از طريق دستورات اجرايي انجام شده اند، لغو خواهد کرد. اداره کنترل دارايي هايي مالي وزارت خزانه داري آزادي عمل فراواني دارد که اوباما مي تواند با استفاده از آنها تحريم هاي ابران را کاهش دهد. 

چنين قولي به تهران اين سيگنال را مي فرستد که واشنگتن به انعقاد يک توافقنامه با ايران متعهد است، ازطرف ديگر لحن جديدي را براي متحدان امريکا در قبال تهران نشان می دهد و اگر اوباما اين رويکرد را اتخاذ کند، متحدان واشنگتن هم بايد ببينند که سياست هاي واشنگتن درقبال ايران در دوره دوم با دوره اول متفاوت است .

دوم –در شرايطي که رييس جمهور نمي تواند کنگره راکنترل کند، او قادر است با دوستان اتحاديه اروپا و ديگر متحدان خود مانند کره جنوبي، ژاپن، کانا دا و استراليا همکاري کند تا اگر توافقنامه اي منطقي حاصل شد، آنها تحريم هاي خود عليه ايران لغو کنند. اما فشار دولت آمريکا باعث خواهد شد تا متحدان آمريکا نيز سياستهاي داخلي خود را تغيير دهند و براي حل بحران هسته اي با آمريکا همکاري کنند و موفقيت ديپلماسي هموار سازند.

   
نهايتاً اين که، باراک اوباما مي تواند بدون دخالت کنگره ظرفيت هاي سازمان ملل را بار ديگر فعال کرده و از آنها به نفع مذاکرات آتي استفاده کند. قبلاً وزارت خارجه آمريکا مي تواند با همکاري اين قول را بدهد که اگر توافقنامه اي ميان طرفين مذاکره حاصل شد، سازمان ملل متحد تحريم هاي خود، عليه ايران  را لغو کند. 

اين ابزار غيرالزام آور سازمان ملل باعث مي شود ايران با اطمینان مصالحه کند. همچنين به کشورهاي غربي نيز اطمينان مي دهد که يک رويکرد منعطف تر در قبال مسئله غني سازي اورانيوم ایران در پیش خواهد گرفت.

با درنظر گرفتن اين نکته که علي اکبر صالحي وزيرخارجه ايران اخيراً گفته است ايران آمادگي دارد فتواي آيت الله خامنه اي برعليه تسليحات هسته اي را به يک سند حقوقي رسمي الزام آور در سازمان ملل تبديل کند" اين مسئله باعث مي شود سازمان ملل نيزمتقابلاً سندي را روي ميز بگذارد که به افزايش اعتماد بين دو طرف قبل از شروع مذاکرات، کمک کند.