تکرار//

مشروح اظهارات کاندیداهای "انتخابات ریاست جمهوری 92" در "مناظره اقتصادی"+ فیلم

"نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری" در نخستین مناظره خود با یکدیگر به طرح برنامه‌ها و "دیدگاه‌های اقتصادی" خود پرداختند.

به گزارش خبرنگار احزاب باشگاه خبرنگاران، نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، عصر امروز(جمعه) در نخستین مناظره خود با یکدیگر که در سازمان صدا وسیما برگزار شده است، به طرح برنامه‌ها و دیدگاه‌های اقتصادی خود پرداختند.

* تا تولید سامان نیابد مشکل اشتغال برطرف نمی‌شود

در این مناظره "محمد غرضی" به عنوان اولین نامزد انتخاباتی در پاسخ به سؤالی درباره چگونگی حل "مشکل اشتغال" گفت: ظرف مدت 100 سال گذشته ملت ایران دچار دولت‌هایی بوده است که همه تورم زا بودند و سبب شدند که مشکلات بسیاری در کشور ایجاد شود.

وی افزود: ریالی که در حال حاضر واحد پولی ما است در زمان قرار گرفتن به عنوان پول واحد کشور ما معادل ریال اسپانیا بود که در ابتدای "نهضت مشروطه" یک ریال ما یک دلار بود، وقتی رضا شاه آمد سه ریال شد، وقتی رفت 15 ریال شد و زمانی که متفقین حمله کردند به 20 ریال تغییر پیدا کرد.

غرضی تصریح کرد: در زمان "مصدق"، ریال ما هیچ‌گونه تغییری پیدا نکرد، اما شاهد بودیم که در زمان دولت زاهدی به 35 ریال می‌رسد و در زمان نخست وزیری منصور به 6 تومان و 8 ریال می‌رسد.


نامزد یازدهمین دوره انتخابات یاست جمهوری اظهار داشت: در زمان وزارت "بنی‌صدر" به عنوان وزیر دارایی، "دلار" 300 ریال شده و در زمان موسوی که بنده وزیر نفت بودم با 40 تومان شروع شد و وقتی که بنده در وزارتخانه بودم 40-50 تومان بیشتر نشد.

وی خاطرنشان کرد: در زمان "هاشمی" 150 تومان، 450 هزار تومان رشد پیدا کرد و در دولت خاتمی به 900 تومان رسید و در دولت فعلی دلار به 3 هزار و پانصد تومان رسید، به طوری که ما شاهد هستیم از ابتدا ملت ما دچار تورم بوده است، لذا تا وقتی که تورم حل نشده، کشور به تولید دست پیدا نمی‌کند. هزینه پول در کشور بالا است و ما نخواهیم توانست به رشد قابل توجهی دست پیدا کنیم.

وی تصریح کرد: به دلیل اینکه هزینه پول در کشور ما بالا است، متأسفانه کشور نمی‌تواند دست به تولید بزند کشورهایی که در عرصه تولید وارد عمل شده‌اند هزینه پولشان یکی دو درصد است، اما ما در 100 سال گذشته هیچ‌گونه تولیدی را در کشورمان نداشته‌ایم.

غرضی اظهار داشت: اشتغال وقتی سامان پیدا می‌کند که تولید سامان پیدا کند و تولید زمانی صورت می‌گیرد که هزینه پول در کشور کم شده و هزینه پول به سمت نزولی برسد.

* اتخاذ یک برنامه درازمدت در حوزه اشتغال الزامی است


 "محمدباقر قالیباف" نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به اظهارات محمد غرضی نسبت به مقوله اشتغال گفت: نکاتی که آقای غرضی اشاره کردند نکاتی درستی است، ولی واقعیت این است که ما امروز باید به موضوع کارکرد در حوزه "اشتغال" بپردازیم.

وی افزود: باید در راستای اتخاذ یک برنامه درازمدت در حیطه اشتغال وارد عمل شویم و "فرصت‌های اشتغالی" را ایجاد کنیم.

قالیباف تصریح کرد: جلوگیری از کاهش فضای فعلی که در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها وجود دارد از مهم‌ترین مؤلفه‌هایی است که می‌تواند در شرایط فعلی مثمر ثمر باشد.

نامزد یازدهمین دوره ریاست جمهوری اظهار داشت: ما باید کارهای کوتاه‌مدت را در راستای یک برنامه بلندمدت در حوزه اشتغال به کار ببندیم.


شهردار تهران اظهار داشت: این نکته درست است که رونق اقتصادی اساس کار است، اما با توجه به اینکه ما امروز با رکود و تورم روبرو هستیم طبیعتاً نمی‌توانیم نقدینگی اضافه کنیم، لذا باید نقدینگی فعلی را به سمت تولید پیش ببریم تا بتوانیم مشکلات کشور را حل کنیم.

قالیباف خاطرنشان کرد: نکته مهم این است که ما چگونه باید در راستای "مدیریت نقدینگی" در کشور وارد عمل شویم و آن را از سفته‌بازی به سمت کار و تولید برده و اولویت را بر تولید قرار دهیم.

* دولت باید در راستای حمایت از بخش‌های تولیدی وارد عمل شود

"غلامعلی حداد عادل" دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری نیز در پاسخ به اظهارات غرضی اظهار داشت: آقای غرضی به مسئله تورم بیش از اشتغال پرداختند، البته نباید از این نکته نیز گذر کرد که تورم در اشتغال تأثیر دارد، اما در حال حاضر ما در امر اشتغال مسائلی داریم که نزدیک به مسئله اشتغال است، از جمله اینکه بازار کار متولی ندارد.

وی افزود: در شرایط فعلی وزارت کار می‌گوید که مسئول اشتغال نیستم، بلکه مسئول حل و فصل مشکلات کارگران و کارفرمایان هستم.

حداد عادل خاطرنشان کرد: ما در حال حاضر تعدادی کارگاه و کارخانه داریم که تعطیل شده‌اند که باید با حمایت از این‌ها و دادن "یارانه‌ها" دولت در راستای کمک به آن‌ها وارد عمل شود و کارخانه‌ها اگر در شرف تعطیلی هستند یا تعطیل شده‌اند احیا شوند.


نامزد یازدهمین دوره ریاست جمهوری اظهار داشت: در حال حاضر بسیاری از پیمانکاران از دولت طلب‌های بسیاری دارند و اگر دولت بدهی آن‌ها را ندهد اشتغال زمین می‌ماند.

* بر اساس "اصل 44" دولت باید تولید را به مردم واگذار کند

"علی اکبر ولایتی" نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز درباره حل مشکل اشتغال در کشور در پاسخ به اظهارات غرضی دیگر نامزد انتخابات اظهار داشت: وی بر تولید تاکید کرد، اما باید این نکته را نیز خاطرنشان کرد که سیاست دولت‌ها در گذشته توزیع‌محور بوده نه تولیدمحور.

وی افزود: ما باید در عرصه تولید بر اساس تفسیر اصل 44 که توسط مقام معظم رهبری نهایی شده است و مجلس آن را به صورت یک قانون درآورده است وارد عمل شویم و آن را مردمی کنیم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: دولت می‌تواند به جز معدودی صنایع بالادستی و اساسی بقیه بخش‌ها را به مردم واگذار کند، یعنی واگذاری دولت به دولت شکل نگیرد.


وی اظهار داشت: ما باید در حوزه کشاورزی حمایت اساسی را از کشاورز اتخاذ کنیم، یعنی محصولات وی را بیمه کرده و خرید محصولاتش را تضمین کنیم.

ولایتی تصریح کرد: حمایت از صنعت نیز باید به صورت جدی در کشور اجرا شود.

* بسترهای لازم برای کارآفرینی در کشور باید ایجاد شود

"محسن رضایی" نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری نیز در راستای حل مشکل اشتغال تاکید کرد: صحبت و تعریف آقای غرضی ممکن است با بخشی از شرایط کشور تطبیق داشته باشد، ولی به طور کل بحث تورم و بیکاری دو مقوله جداگانه هستند که بعضاً ضد هم عمل می‌کنند، یعنی بر اساس منحنی فیلیپس اگر بیکاری کم باشد می‌گویند تورم بالاست و یا اگر تورم کم باشد بیکاری بالا می‌رود.

رضایی افزود: درباره شرایط اقتصادی ممکن است تناسب‌هایی را میان تورم و اشتغال لحاظ کرد، اما نمی‌توان خیلی به رابطه تورم و بیکاری تاکید کرد و از نظر علمی نمی‌توان به آن اتکا کرد.


رضایی تصریح کرد: مشکلاتی که در شرایط فعلی در کشورمان وجود دارد این است که اشتغال از دو عنصر شاغل و شغل تشکیل می‌شود و شغل را باید کارآفرین ایجاد کرده و شاغل هم به عنوان فردی که مهارت لازم را داشته اجرا کند، اما متأسفانه این دو موضوع در کشور ما به درستی حل نمی‌شود.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار داشت: به طور حتم ما می‌توانیم با مجموعه عواملی که در مقوله کارآفرینی با اجرای توانمندسازی‌ها اتخاذ می‌کنیم مسیر پیشرفت را ادامه دهیم.

* بیکاری مهم‌ترین مشکل کشور ما است

"سعید جلیلی" دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری درباره اظهارات غرضی گفت: به هر حال بیکاری مهم‌ترین مشکل کشور ما است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به رشد جمعیتی که در کشور ما وجود داشته است نیاز به کار بیشتر از گذشته احساس می‌شود.

جلیلی اظهار داشت: ما باید در راستای حمایت از بخش تولید به دو نکته توجه کنیم؛ اولین نکته حمایت از بخش تولید است، یعنی به ظرفیت‌های بخشی در این حوزه توجه ویژه‌ای داشته باشیم و به بحث‌های دانش‌بنیان که در حوزه اشتغال مثمر ثمر هستند توجه کنیم.


وی افزود: بحث مزیت‌های نسبی که ما در صنعت گاز و فناوری اطلاعات با آن روبرو هستیم و توجه به بخش فولاد از اولویت‌هایی است که می‌تواند به صورت قوی‌تر اشتغال را در جامعه اجرا کنیم.

جلیلی خاطرنشان کرد: البته باید توجه داشته باشیم اشتغالی که ما باید ایجاد کنیم بر اساس تولید باشد، یعنی مبتنی بر کیفیت و آموزش بیشتر صورت گیرد.

وی تصریح کرد: وجود برخی از مزیت‌ها مثل صنایع دستی می‌تواند در کشور ما اشتغال‌زایی کند، لذا انتظار است که در این حوزه‌ها با سیاست تشویقی وارد عمل شویم.

* برای کاهش بیکاری به اصلاح ساختار اقتصادی نیاز داریم

در ادامه این مناظره "محمدرضا عارف" دیگر نامزد یازدهمین دوره ریاست جمهوری اظهار داشت: فکر می‌کنم که هیچ‌کدام از دوستان به بحث میزان اشتغال جواب ندادند.

وی افزود: بر اساس برآوردی که ما انجام داده‌ایم حداقل یک میلیون فرصت شغلی را لازم داریم تا به تدریج به یک نرخ یک رقمی بیکاری برسیم.

عارف تصریح کرد: برای کاهش بیکاری ما به اصلاح ساختار اقتصادی نیاز داریم که در این زمینه مهم‌ترین کار احیای سازمان مدیریت است.


نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اظهار داشت: باید صنعت نیمه‌تعطیل ما رونق پیدا کرده و سهم صنعت را از هدفمند کردن یارانه‌ها پرداخت کنیم.

عارف با بیان اینکه متأسفانه سهم 30 درصدی بخش تولید و صنعت در هدفمندی یارانه‌ها پرداخت نشده است، تصریح کرد: باید نقدینگی کشور را که باعث تورم شده در اختیار صنعت قرار دهیم و هزینه جاری صنعت را با شیوه‌های سالم و احتمالاً با وام‌های درازمدت در اختیار صاحبان صنایع قرار دهیم.

عارف افزود: جذب سرمایه به خصوص سرمایه‌های داخلی یکی از عنصرهای مهم در احیای ایجاد اشتغال در کشور است.

وی اظهار داشت: متأسفانه ما سرمایه‌های خرد و جزئی داریم که وارد بازار واسطه‌ای شده است و صرف خرید ارز و طلا می‌شود، لذا باید این سرمایه‌ها را به سمت اشتغال هدایت کنیم.

عارف تصریح کرد: ما در فضای کسب و کار مشکل داریم و متأسفانه در این حوزه رتبه 145 را در دنیا داریم. ما باید در راستای رونق فضای کسب و کار کشور وارد عمل شویم.

وی بیان کرد: می‌توانیم با حل مشکل فضای کسب و کار در راستای ایجاد اشتغال وارد عمل شویم از این رو نیاز به طرح‌های ویژه داریم که یکی از این طرح‌ها ایجاد 200 هزار شغل در صنعت گردشگری است.

* اشتغال و پایین آوردن نرخ بیکاری مهم‌ترین دغدغه مردم است

"حسن روحانی" در ادامه این مناظره گفت: فکر می‌کنم مسئله اشتغال و پایین آوردن نرخ بیکاری مهم‌ترین دغدغه مردم است. وقتی در جامعه ایرانی بیش از 3 میلیون نفر بیکار داریم و بیش از 800 هزار نفر نیروی متخصص فارغ‌التحصیل که دوره دانشگاه آنان تمام شده و امروز برای کار آماده‌اند اما شغلی ندارند، نشان می‌دهد که این مهم‌ترین مسئله جامعه امروز ما است.


این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: راه حل این مسئله بهبود شرایط محیط کسب و کار است. قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار در مجلس شورای اسلامی تصویب شده اما  متأسفانه آیین‌نامه اجرایی آن هنوز تدوین و یا ابلاغ نشده است و تا زمانی که این قانون به خوبی اجرا نشود راه حل اساسی برای این کار نخواهد بود و در کنار این امر، آموزش نیروی انسانی متخصص و ماهر به عنوان یکی از راه حل‌ها و ایجاد فرصت شغلی پایدار اهمیت دارد.

* تولیدکنندگان به دلیل هزینه بانکی زیاد تولید را رها کردند

"محمد غرضی" در بخش دیگری از مناظره گفت: امکان ندارد که ما بتوانیم در تولید، رقابت خارجی را به حساب نیاوریم. تولید رقابت جهانی دارد و در تمام دنیا هزینه پول برای تولید یکی دو درصد است. در ایران هزینه پول بیش از تورم است و تورم 20 درصدی و هزینه پول 25 درصدی هیچ سرمایه‌ای را برای تولید نگه نمی‌دارد.

وی ادامه داد: ما بزرگانی داریم که اینجا نشسته‌اند و پاسخ‌هایی را مطرح می‌کنند که جواب همه این سؤال‌های مورد نظر همه دولت‌ها بوده است، اما همه آن‌ها شکست خورده‌اند، در حالی که همه این دولت‌ها به خصوص دولت‌های بعد از انقلاب صالح بوده‌اند، اما از یک موضوع غفلت شده است و آن موضوع این بود که تورم را به عنوان ابزاری که می‌توانیم کار را راه بیندازیم به آن نگاه شد و درست عکس آن عمل شد.

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: تورم باید به روی دو درصد و یا یک درصد بیاید و هزینه پول باید به روی سه درصد بیاید. رقبای ما مثل ترکیه، چین، هند و... هستند. شما در سال، 40 میلیارد واردات داشتید و نیازهایی مانند گوشت و ... ناشی از این است که تمام کسانی که به تولیدات می‌پرداختند به خاطر هزینه بانکی زیاد همگی تولید را رها کردند.

غرضی ادامه داد: تولید حمایت اداری، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، منطقی و ... نداشته است بنابراین شکست خورد.

* حاکمیت جریان اصولگرا بر اقتصاد ریشه مشکلات اقتصادی است

در ادامه، "محمد رضا عارف" در جایگاه حاضر شد و در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه نگاه و برنامه دولت شما برای نظام تصمیم‌گیری کشور و تعامل با سایر قوا و نهادهای نظارتی کشور چیست، گفت: بنده از وقتی که به من اختصاص داده شده تشکر می‌کنم، اما اگر اجازه بدهید با توجه به مسئولیتی که در اقتصاد کلان کشور داشتم، یعنی رئیس سازمان مدیریت بودم ریشه مشکلات اقتصادی کشور را به صورت خلاصه مطرح کنم.

وی ادامه داد: مهم‌ترین ریشه مشکلات اقتصادی کشور، حاکمیت یکپارچه یک جریان سیاسی یعنی جریان اصولگرایی بر اقتصاد کشور در 8 سال گذشته بوده است و عملاً کنار گذاشتن جریان دیگر یعنی بسیاری از کارشناسان و متخصصانی که در کشور داشتیم و متأسفانه در 8 سال گذشته آن‌ها را از دست داده‌ایم.

عارف تصریح کرد: یکی دیگر از عوامل، حضور برخی از نظامیان و شرکت‌های وابسته به نهادهای نظامی در امور اقتصادی است که فضا را برای مشارکت بخش خصوصی بسیار تنگ کرده است.

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: فعالیت‌های خصوصی‌سازی نیز به صورت ناقص انجام شده است و در حقیقت اگر بخواهیم به صورت کلی این بحث را دنبال کنیم باید بگوییم که حدود 15 درصد از خصوصی‌سازی‌ها به بخش‌های خصوصی واگذار شده و بقیه نیز به بخش‌های نیمه دولتی و یا عمومی واگذار شده است.


وی اظهار داشت: بر اساس مشکلاتی که در حال حاضر با دنیا داریم نمی‌توانیم برای حل مشکلاتمان از روابط خوب بهره بگیریم. به نظرم اگر ما سیاست‌های اصل 44 قانون اساسی را به صورت جدی دنبال کنیم بسیاری از مشکلات و مسائل اقتصادی کشور حل می‌شود.

عارف ادامه داد: در کشورداری، ما باید نگاهمان استفاده از خرد جمعی باشد و بپذیریم که یک جریان سیاسی نمی‌تواند کشور را اداره کند. طی 8 سال گذشته حاکمیت یکپارچه یک جریان کشور را داشتیم که نتیجه‌اش مشکلات امروز است. ما باید مبنا را بر شایسته‌سالاری بگذاریم و ان‌شاءالله بتوانیم از بهترین نیروها و برجسته‌ترین کارشناسان استفاده کنیم.

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه در قانون اساسی قوای سه‌گانه جایگاه مشخصی دارد و ما استقلال قوا را دنبال می‌کنیم، ادامه داد: با توجه به ضرورت تعامل میان قوا باید آنان در یک فضای صمیمی مشکلات خود را حل کنند و نباید اختلافات به جامعه کشانده شود. اگر ما اختلاف نظری داریم باید در فضای صمیمانه و دوستانه حل کنیم و اگر به موردی رسیدیم که فکر می‌کنیم نمی‌توانیم به راه حلی برسیم باید آن را بر اساس قانون از طریق مقام معظم رهبری حل و فصل کنیم.

* اگر اصولگرایان کشور را از اصلاح‌طلبان خالی کردند نظیر همین اتفاق هم در دوره اصلاح‌طلبان افتاد


"حداد عادل" در ادامه مناظره گفت: به نظرم جناب آقای دکتر عارف مسئله را بیش از حد سیاسی کرد، یعنی گناه مشکلات کشور را به دوش اصولگرایان گذاشت که چون در 8 سال گذشته کشور توسط آنان اداره می‌شده، بنابراین در روابط قوا چنین مشکلاتی پدید آمده است.

وی تاکید کرد: بنده با این موافقم که نباید با هر تغییر دولتی، کشور از نیروهای کارشناس و خدوم خالی بشود؛ اما عرض می‌کنم که اگر فرضاً چنین اتفاقی در دوره اصولگرایان افتاده بوده، نظیر این هم در دوره اصلاح‌طلبان اتفاق افتاد؛ چون ایشان فرمودند کشور از نیروهای اصلاح‌طلب خالی شده و یک‌سره به دست اصولگرایان افتاد، مگر در دوره اصلاح‌طلبان با اصولگرایان چه کردند!؟

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: اگر چنین انتقادی وارد باشد به همه دولت‌ها وارد بوده که هنگامی که به ریاست می‌رسند کشور را از دیگر نیروهای کارشناس به دلیل موضع گیری‌های سیاسی خالی می‌کنند.

حداد عادل ادامه داد: اگر بنده موفق بشوم سعی می‌کنم که مسئله گرایش‌های سیاسی را از نیروهای کارشناسی متخصص و خدمتگزار جدا کنم.

* نگذاریم صاحب نظران جامعه منزوی شوند

"حسن روحانی" در ادامه این مناظره گفت: مهم‌ترین مسئله در این زمینه این است که باید نگاهمان از فردمحوری و استبداد رای فاصله بگیرد و از متخصصان استفاده کنیم و نگذاریم صاحب‌نظران جامعه منزوی شوند.

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: باید حتی از فعالان بخش خصوصی، تعاونی و کارآفرینان استفاده کنیم. باید سازمان‌هایی همچون سازمان مدیریت که تعطیل شده‌اند احیا شوند؛ درست است که دولت باید به صورت فراجناحی اداره شود، جناح واحد معنایش این است که نیمی از فعالان جامعه را کنار بگذاریم و ضرر بزرگی به جامعه وارد خواهد شد.

وی تصریح کرد: در کنار این‌ها ما باید آزادی بیان داشته باشیم. اگر در جامعه آزادی بیان نباشد نظام تصمیم‌گیری ما زمانی که ایراد و اشکالی داشته باشد چون آزادی بیان وجود ندارد تصحیح نمی‌شود. نقد به عنوان نعمتی است برای اینکه ایرادات و اشکالات رفع شود.

* دولت یک تیم فوتبال نیست

ولایتی در ادامه ایم مناظره گفت: نکته ای که جناب آقای عارف مطرح کرد به یک متمم نیاز دارد. حتما باید از نیروهای متخصص با سلایق مختلف سیاسی استفاده شود که دولت محروم نماند، ولیکن باید جریان‌های سیاسی در اینجا یک وجه مشترکی داشته باشند و آن این است که به نظام، قانون اساسی و ولایت فقیه در قول و فعل پای‌بند و مقید باشند و تجربه آنان این را نشان داده باشد.

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرد: از زمان منتسکیو به این طرف تفکیک قوا صورت گرفته و کسی بعد از وی حرف بالاتری نزده است، بنابراین بنا بر اهمیت و پیچیدگی حکومت، قوه مقننه، مجریه و قضاییه تشکیل شده و همچنان در تمام نقاط دنیا این قوا وجود دارند.

وی با بیان اینکه باید قوه مجریه قانونگرا و در برابر رای دادگاه از قوه قضاییه خاضع باشد، گفت: اگر کابینه تشکیل می‌دهد باید این کابینه مرکب از وزرای متخصص و با تجربه باشد و هر وزیری در حوزه خودش اختیارات رئیس جمهور را داشته باشد اینکه گفته می‌شود دولت یک تیم فوتبال است اینگونه نیست.

ولایتی گفت: هر دولتی باید از وزرای مطمئن و با سابقه‌ای که امتحان خود را به خوبی در مدیریت پس داده‌اند اداره کند.

* معیارم برای به‌کارگیری نیروهای کشور توانمندی و قبول داشتن نظام است


در ادامه، "محسن رضایی" گفت: خوشبختانه چون بنده جزو هیچ‌کدام از این دعواها نبودم شاید بتوانم قضاوت صحیح‌تری داشته باشم. بنده نه در دوره خاتمی بودم که اصولگراها را بیرون بریزم و نه در دولت احمدی‌نژاد بودم که اصلاح‌طلبان را بیرون بریزم. من هیچ وقت این‌ها را قبول نداشته‌ام و ندارم و معیارم برای به‌کارگیری نیروهای کشور توانمندی و قبول داشتن نظام است.

این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: آقای عارف اصلاً به سؤال پاسخ نداد؛ اصلاً شما اختیارات ریاست جمهوری را کافی می‌دانید یا خیر که مجدداً بحث‌های دوقلو ایجاد نشود؛ آیا شما در رفتار دوره خودتان هیچ نقصی نمی‌بینید و فکر می‌کنید آن را حل می‌کنید؛ بالاخره شما نگفتید که با توجه به مجلس اصولگرا و موضع‌گیری‌هایی که دارید آیا می‌توانید با آن‌ها هماهنگ باشید یا خیر.

رضایی تاکید کرد: ما در اینجا نمی‌توانیم وقت مردم را بگیریم و ای کاش اقتصاددانان هم اینجا بودند و بحث‌ها جدی‌تر پیش می‌رفت، چرا که اقتصاد مهم‌ترین مسئله کشور است.

* در دولت اصلاحات مبانی نظری برنامه چهارم توسعه که سازمان برنامه نوشت کاملاً با مبانی انقلاب مخالف بود

جلیلی در ادامه مناظره در پاسخ به سخنان عارف گفت: بنده سه نکته را عرض می‌کنم. اول اینکه ما زمانی می‌توانیم یک تصمیم صحیح اقتصادی داشته باشیم که مبتنی بر گفتمان انقلاب و نظام باشد، چرا که باور مردم این است که این گفتمان می‌تواند پیشرفت را برای ما به ارمغان بیاورد.


این کاندیدای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری اظهار داشت: آقای عارف به یاد دارند که در زمان ایشان مبانی نظری برنامه چهارم توسعه که سازمان برنامه نوشت کاملاً با مبانی انقلاب مخالف بود و اینگونه مبانی طبیعتاً نمی‌تواند پیشرفتی را برای کشور داشته باشد.

جلیلی ادامه داد: نکته دوم این است که چرا ما فقط به جریانات سیاسی می‌گوییم. ما 75 میلیون نفر جمعیت داریم و باید سه عنصر اساسی را در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها شرکت دهیم. عنصر اول خود مردم هستند که باید در تصمیم‌سازی‌ها شرکت داده شوند. مثلاً در بحث کشاورزی ما باید از مردم سؤال کنیم که چه نکاتی دارند و در مرحله دوم نیز باید از کارشناسانی که ممکن است تعلقات سیاسی نداشته باشند استفاده کنیم.

جلیلی در پاسخ به عارف ادامه داد: کارشناسان نباید تعلق سیاسی داشته باشند. باید در دولت‌ها یک آهنگ وجود داشته باشد تا بتوان از آن استفاده کرد. مثلاً در دولت 40 شورا وجود دارد که این 40 شورا برای اینکه بتوانند کارها را پیش ببرند باید با یک آهنگ حرکت کنند، همچنین نباید در بین وزارتخانه‌ها اختلاف باشد، قوای سه‌گانه نیز باید بر اساس قانون از اختلافات بپرهیزند.

* مردم به اصلاح‌طلب و اصولگرا توجهی ندارند

"قالیباف" نیز در پاسخ به عارف اذعان داشت: مشکل من با اقتصاد این است که وقتی مسایل اقتصادی مطرح می‌شود به سمت مباحث سیاسی سوق داده می‌شود.

وی افزود: در مناظره امروز قرار بود به سؤالات اقتصادی پاسخ بگوییم ولی در سؤال دوم، آقای عارف مسئله را سیاسی کرد، این موضوع باعث می‌شود که از مردم غافل شویم و حق مردم را از بین ببریم، مردم به اصلاح‌طلب و اصولگرا توجه ندارند، بلکه می‌خواهند مشکلاتشان حل شود.

این کاندیدای ریاست جمهوری گفت: همین نگرش سیاسی باعث شد شورای اول به خاطر اختلافات سیاسی نابود و منحل شود، ولی در شورای سوم که همزمان با آن من شهردار تهران بودم علاوه بر اینکه از گروه‌های مختلف سیاسی در این شورا حضور داشتند هیچ اختلافی پیش نیامد، چرا که ما بر اساس سند برنامه باید حرکت کنیم.

وی افزود: اگر سازمانی در مقطعی منحل می‌شود حتما قانونی در آن زمان وجود داشت که این تصمیم را گرفت که سازمانی در زمان صلح می‌تواند به فعالیتش ادامه بدهد یا نه.

* فروکاستن جمهوری اسلامی به احزاب ظلم به انقلاب است

"غرضی" در پاسخ به اظهارات عارف گفت: نسل من در این کشور سه کار انقلاب، جنگ و سازندگی را انجام داده است.

وی با بیان اینکه نسل من توانست 92.8 درصد آرای مردم را کسب کند، اذعان داشت: فروکاستی جمهوری اسلامی به احزاب، ظلم به انقلاب است.

این کاندیدای ریاست جمهوری ادامه داد: در زمان ما دولت‌ها 1200 میلیارد تومان درآمد داشتند، ولی اکنون بین 600 تا 900 هزار میلیارد تومان بدهکاری بر دوش ملت‌هاست، از این رو فروکاستن جمهوری اسلامی در دو گروه نقض حاکمیت است، ما باید حاکمیت مردم را در مدار انقلاب نگه داریم.

غرضی گفت: مردم تاکنون تحمل کردند، ولی ما باز می‌خواهیم تقسیم‌بندی‌های سیاسی را مطرح کنیم. کشور ما یک واحد متحد است، ما باید به شرایطی دست یابیم که دست در جیب فقرا نشود آن وقت هر کاری سیاست‌مداران خواستند می‌توانند انجام دهند.

* دفاعیات معاون اول دولت اصلاحات در برابر نظرات کاندیداها

پس از اظهارات هفت کاندیدا، "عارف" در پاسخ به آن‌ها اظهار داشت: آقای قالیباف مسئله سیاست‌زدگی را مطرح کردند، در پاسخ به وی باید بگویم که ما مگر می‌توانیم بدون توسعه سیاسی، توسعه اقتصادی را دنبال کنیم.

عارف همچنین در پاسخ به جلیلی اذعان داشت: آقای جلیلی مبنای برنامه چهارم را زیر سؤال بردند در صورتی که برنامه چهارم را مجلس اصولگرا تصویب کرد و در همان زمان مجلس می‌توانست ایرادات مورد نظرش را در برنامه برطرف کند، ولی این کار را نکرد.

وی در پاسخ به رضایی افزود: ما نمی‌گوییم دولت اصلاحات اشکالی نداشت، هر دولتی دستاورد و مشکلات خودش را دارد، ولی باید به خاطر داشته باشید که رابطه خاتمی به عنوان رئیس جمهور با مجلس اصولگرا چگونه بود. خاتمی بهترین تعامل را با مجلس اصولگرای چهارم داشت و بیشترین رأی اعتماد را از این مجلس برای وزرایش کسب کرد.

وی با انتقاد از علنی شدن اختلافات در دولت نهم و دهم گفت: هیچ‌گاه در دولت اصلاحات آنقدر اختلاف‌ها زیاد نبود که دو رئیس قوه به صورت علنی با یکدیگر دچار اختلاف نظر شدید شوند، ما در دولت اصلاحات بین دولت و قوه قضاییه کمیته‌ای را تشکیل داده بودیم و مشکلات را حل می‌کردیم و اینگونه کشور اداره می‌شد.

عارف همچنین در پاسخ به اظهارات ولایتی تصریح کرد: البته هر مسئولی باید به نظام جمهوری اسلامی ایران، قانون اساسی و ارزش‌ها اعتقاد داشته باشد و ما در این زمینه چالشی با اصولگرایان نداریم.

* مسکن باید از حالت تجاری خارج شود

"رضایی" در جواب این سؤال که برنامه دولت شما برای تأمین مسکن و مهار قیمت آن چیست، گفت: کاش روش بهتری برای مطرح شدن مهم‌ترین مسایل کشور که مسایل اقتصادی است پرداخته می‌شد. مردم برای قضاوت درست‌تر نیاز به مجال بیشتری دارند.

"حیدری" مجری برنامه در پاسخ به رضایی اذعان داشت: از یکشنبه هفته آینده برنامه‌های ویژه اقتصادی با حضور کارشناسان و کاندیداها به روی آنتن صدا و سیما می‌رود که مردم می‌توانند از آن استفاده کنند.


رضایی خطاب به حیدری گفت: ما آمادگی داریم تا در این برنامه‌ها حضور فعال داشته باشیم.

وی افزود: در حال حاضر مردم در چرخه اقتصاد و مسایل زیرمجموعه آن از جمله مسکن نیستند، مسکن مهر طرح خوبی بود که اگر بهتر اجرایی می‌شد و پول‌های بدون پشتوانه آن را شکل نمی‌داد، مناسب‌تر بود.

رضایی اضافه کرد: ما زمین‌های خوبی در تهران و نقاط مختلف کشور داریم که متأسفانه قیمت آن‌ها مدام بالا می‌رود و باعث می‌شود که فرصت‌ها از بین برود.

این کاندیدای ریاست جمهوری اظهار داشت: باید توجه جدی به مسکن شود، من تصمیم دارم مسکن مهر را با اصلاحاتی ادامه دهم، چرا که نباید کاری را که دولت‌های پیشین می‌کردند و پروژه‌های نیمه‌تمام رها می‌شد را انجام داد.

رضایی ادامه داد: همچنین باید مقرراتی برای محدوده شهرها بر اساس معماری نوین اسلامی به وجود بیاید، چرا که با این نگاه نوین می‌توان فرصت‌های جدیدی را به وجود آورد.

وی با اشاره به پرداخت وام‌های مسکن ادامه داد: در حال حاضر مسکن تبدیل به کالای اقتصادی و تجاری شده و مانع اختصاص تسهیلات به آن شده است. مسکن را باید از حالت دارایی به کالای سرمایه‌گذاری تبدیل کرد. در تمام دنیا برای ساخت مسکن حدود 70 تا 80 درصد قیمت آن را تسهیلات پرداخت می‌کنند، چرا که به مسکن به دید سرمایه‌گذاری نگریسته می‌شود.

* مسکن اولویت‌دارترین مسئله در دولت من است

"قالیباف" در پاسخ به اظهارات رضایی گفت: مسکن از هر جهت در دولت من اولویت‌دارترین مسئله است، چرا که امروز قشر آسیب‌پذیر بیشتری هزینه را در پرداخت اجاره خانه می‌کنند از این رو مسکن باید در کشور توسعه پیدا کند، همچنین مسکن از ظرفیت ویژه‌ای برای افزایش اشتغال برخوردار است.

وی با تأکید بر اینکه بافت فرسوده یکی از معضلات کشور است، اذعان داشت: در حال حاضر ساختمان‌های جدیدی که ساخته می‌شوند نیز مشکل دارند، چرا که در مقابل زلزله مقاوم نیستند.

این کاندیدای ریاست جمهوری با انتقاد از ساخت مسکن مهر در نقاط دورافتاده ادامه داد: با وجود بافت فرسوده، متأسفانه تعداد زیادی مسکن در نقاط دوردست و بیابانی ساخته می‌شود که باید با صرف هزینه گزاف از بیت‌المال زمینه ایجاد زیرساخت‌ها را در آن مناطق فراهم کرد، درصورتی که ما 14 هزار هکتار بافت فرسوده در تهران داریم که با این وجود دیگر نیازی به ساخت مسکن در جایی مانند پرند نیست.

* بخشی‌نگری در مسکن نتایج خوبی نداشته است

"غرضی" در پاسخ به اظهارات رضایی گفت: هر دولتی که بخشی به مسایل نگاه کند باعث فرسوده‌نگری می‌شود.

وی افزود: هر دولتی که فکر کرده بخش وسیعی از سرمایه کشور را در مقطعی خاص به مسایلی نظیر آموزش و پرورش، مسکن و یا نظیر آن اختصاص دهد باعث غافل شدن از بقیه امور شده است.

این کاندیدای ریاست جمهوری ادامه داد: در حال حاضر در خصوص مسکن ما به جایی رسیده‌ایم که اکثر مردم گرفتار آن هستند، چرا که از سالیان پیش آن‌ها نتوانستند شغل مورد تقاضای خود را بیابند و از این طریق پس‌انداز کنند به همین دلیل موفق نشدند مسکن تهیه کنند، اکنون این افراد به میزان قابل توجهی زیاد شده‌اند که بدون مسکن هستند.

غرضی تأکید کرد: بخشی‌نگری نتایج خوبی به بار نمی‌آورد و به عقیده من دولت در تورم و اشتغال خلاصه می‌شود.

* سیاست‌گذاری منطقه‌ای مشکلات مسکن را حل می‌کند

"جلیلی" در پاسخ به رضایی اظهار داشت: مسکن از دو بخش تقاضای واقعی و تقاضای کاذب برخوردار است، سالانه در کشور 850 هزار ازدواج شکل می‌گیرد که باید برای این خانواده‌های جدیدالتأسیس مسکن در نظر گرفته شود.

وی افزود: مسکن مهر پاسخ به این نیاز بود ولی باید با اصلاحاتی در دولت آینده دنبال شود.

این کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری گفت: عده‌ای می‌خواهند پول خود را حفظ کنند به همین دلیل در بخش مسکن و خرید زمین هزینه می‌کنند و ما تاکنون نتوانسته‌ایم سیاست اساسی در این خصوص داشته باشیم و با وجود پروژه‌هایی مانند مسکن مهر مشکلات مسکن حل نشده است.

جلیلی خاطرنشان کرد: ما باید سرمایه‌های سرگردان را مدیریت کنیم و با استفاده از سیاست‌گذاری منطقه‌ای در مسکن مشکلات را حل کنیم.

"عارف" در ادامه این مناظره اظهار داشت: یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مردم و به خصوص جوانان مسئله مسکن است و بالا رفتن سن ازدواج و نرخ طلاق و ناهنجاری‌های اجتماعی ناشی از همین مشکل است، مسکن مهر متاسفانه به دلایلی از جمله بی‌توجهی به تاسیسات زیر بنایی و رفاهی و اینکه طرح عموما در خارج از کشور ایجاد شد و تورم بالایی داشت، حدود 45 هزار میلیارد تومان بدهی این طرح است، نتوانست مناسب باشد که ما با رفع اشکالات این طرح، طرح مسکن ماندگار را پیشنهاد دادیم که امیدواریم بتوانیم جوابگوی جوانان باشیم و آرامش را به خانواده‌ها و جوانان برگردانیم.

در ادامه، "حداد عادل" گفت: مسکن مهر اقدام مفیدی بود و دولت نیز زحمات زیادی برای آن کشید که در این طرح خیلی‌ها صاحب خانه شدند و سوداگری مسکن را نیز کاهش داد اما اشکالاتی نیز داشت، یکی اینکه زیر ساخت‌های لازم در کنار خانه‌ها ساخته نشد، زندگی در شهر فقط زندگی در خانه نیست، زندگی شهری و روستایی غیر از یک سرپناه چیزهای دیگری هم لازم دارد. گاهی می‌بینیم در ساخت مسکن مهر به زیرساخت‌ها و تأسیسات جنبی توجه نشده است. همچنین از معماری ایرانی- اسلامی هم در ساخت انبوه این مسکن نشانی دیده نمی‌شود.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که سهم بودجه‌ای که در سال‌های اخیر با توجه به تحریم و در کشور اقتصادی به مسکن مهر اختصاص داده شد تناسبی با اوضاع کشور نداشت. جا داشت دولت در عین آنکه به مسکن مهر توجه می‌کرد مقداری نیز به سایر صنایع که ارتباط مستقیم با مسکن ندارند می‌پرداخت.

حداد تصریح کرد: اولویت در ایجاد مسکن نوسازی بافت‌های فرسوده است که در عین حال می‌تواند مقاوم‌سازی را نیز تأمین کند.

در ادامه، "روحانی" اظهار داشت: اصل تأمین مسکن ارزان برای جامعه خصوصاً برای جوانان جزو برنامه‌های دولت تدبیر و امید است. قیمت مسکن در سال‌های اخیر رشد 82 درصدی برای خانه‌های کلنگی و 52 درصدی برای آپارتمان داشته است. طرح مسکن مهر با مشکلاتی مواجه بوده، ضمن آنکه اصل کار، کار پسندیده‌ای بود، در ابتدا قرار بود در طول 10 سال، 200 هزار واحد ساخته شود، اما تبدیل شد به یک و نیم میلیون هزار واحد مسکونی و لذا با شتاب‌زدگی و بدون مطالعه و بدون مکان‌یابی صحیح و رعایت اصول فنی و مهندسی کار انجام گرفت و امروز این ساختمان‌ها عیوب فراوانی دارند. ضمن اینکه برای تکمیل آن‌ها 465 هزار و 176 میلیارد ریال نیاز است و امروز بانک مسکن به خاطر همین طرح 203 هزار و 597 میلیارد ریال از بانک مرکزی استقراض کرده، بنابراین مسکن مهر اشکالاتی فراوانی دارد، ولی هیچ چاره‌ای نیست که در دولت آینده نواقص آن حل شود و اشکالات به تدریج برطرف گردد تا این طرح کامل شود.

"ولایتی" نیز در این باره اظهار داشت: به نظر می‌رسد اصل کاری که صورت گرفته از اساس درست بوده، چرا که می‌بایست پاسخی به نیاز مردم برای تأمین سرپناه داده می‌شد، لیکن منحصر کردن آن به دولت کار درستی نیست، برای افراد کم بضاعت دولت اگر سرمایه‌گذاری کند پسندیده است، ولی باید آن را با فراهم کردن امکانات در بخش خصوصی که بخشی از تولید صنایع مربوط به ساختمان به این بخش بر می‌گردد، تکمیل کند.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که عیوب برطرف شود حال مسکن ساخته شده و باید عیوب مربوط به آب، گاز، برق و غیره آن نیز تأمین شود. مطلب بعدی این است که علت اینکه مسکن مهر در نقاط دور افتاده تاسیس شده برای جلوگیری از مهاجرت از روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ و مرکز است که این خود یکی از مشکلات ما بوده، لذا این سیاست، سیاست درستی بود؛ اما برای شهرهای بزرگ هم می‌توان کاری کرد که آن نوسازی بافت‌های فرسوده است که در این صورت هم شهر توسعه پیدا نمی‌کند و هم در عین حال این بافت‌ها نیز مقاوم‌سازی شده است.

وی تصریح کرد: در شهرهای ما عمر متوسط ساختمان‌ها 50 سال است، این در حالی است که در کشورهای اروپایی 150 سال است؛ لذا اگر نظارتی از سوی شهرداری‌ها و وزارت مسکن صورت گیرد این موضوع باید در نظر گرفته شود.

* مسکن مهر را ادامه می‌دهیم

"رضایی" در جمع‌بندی نظرات دیگر کاندیداها اظهار داشت: مشکل ما معماری ایران است، ما مسکن را یک بار در رابطه با خانه‌سازی در نظر می‌گیریم و یک بار مسکن برایند یک نگاه جدید به معماری است. شهرهای ما و روستاهای ما و توسعه شهری ما به هیچ وجه در چارچوب یک برنامه کلان معماری نیست که اقتصاد آن و درآمد مردم در آن دیده شده باشد، لذا وقتی بدون محاسبه بسیاری از پارامترهای زندگی مردم تصمیماتی می‌گیریم حتماً با مشکل مواجه خواهیم شد، پس ما اگر می‌خواهیم اصلاح اساسی در مسئله مسکن انجام دهیم اول باید مشخص کنیم شهرها به چه میزان توسعه پیدا کند، جمعیت هر شهری چقدر باشد و اقتصاد و اشتغال هر شهر چگونه خواهد بود؛ تا این کارها را انجام ندهیم مسئله مسکن حل نمی‌شود.

وی ادامه داد: به همین دلیل ما در طرح معماری نوین اسلامی همه این کارها را کرده‌ایم، یعنی در طرح ما مشخص است که اصفهان، آذربایجان، خوزستان، تهران و محدوده‌های 20 سال آینده کجاست اشتغال و اقتصاد مردم چیست و بر اساس آن ما به سراغ آن می‌آییم که برای مناطق فرسوده چند درصد برای نوسازی امتیاز دهیم. در آن طرح ما برای مسکن 70 درصد وام را دولت با تسهیلات خواهد داد و مردم تنها 30 درصد برای مسکن می‌آورند، در آن چارچوب مسکن مهر را ادامه می‌دهیم و خوشبختانه اکثر دوستان قبول داشتند که مسکن مهر با رفع اشکالات ادامه یابد.

رضایی تصریح کرد: مسکن مهر دو اشکال دارد که آن را برطرف می‌کنیم، یکی مربوط به مسائل زیربنایی و فنی است و دیگری نیز مربوط به مسائل منابع نقدینگی است که باید تأمین شود.

* اولین مسئله در عدالت اقتصادی، مسئله تولید است

"روحانی" در ادامه مناظره و در پاسخ به این سؤال که نگاه، برنامه و شاخص دولت شما برای گسترش و اندازه‌گیری عدالت اقتصادی چه خواهد بود، گفت: عدالت اقتصادی به این معناست که هر چیزی در جایگاه خودش قرار گیرد. اولین مسئله، مسئله تولید است اگر ما بتوانیم تولید را در جایگاه خودش قرار دهیم در شرایطی که الآن هستیم به جای اینکه به تولید داخلی کمک کنیم به واردات روی آوردیم که این بزرگ‌ترین بی‌عدالتی است.

وی تصریح کرد: در شرایط فشار دشمن ما باید بتوانیم به تولید کمک کنیم فضا را بهبود ببخشیم و از مقدار واردات با افزایش تولید داخلی بکاهیم. ما می‌بینیم که شعارهای سیاسی ما با عملکردهای اقتصادی‌مان سازگار نیست. در شعار سیاسی، شعار مقاومت می‌دهیم، اما در شعار اقتصادی در مقام عمل، مقاومتی در کار نیست.


این کاندیدا تأکید کرد: باید سیاست اقتصادی با سیاست سیاسی ما کاملاً منطبق باشد، و در یک مسیر قرار بگیرد، درحالی‌که امروز می‌بینیم این دو مسیر کاملاً از هم جدا است، در بخش اقتصاد اعلام نیاز می‌کنیم، اما با واردات و دست دراز کردن به بیرون، در سیاست اعلام بی‌نیازی می‌کنیم. امروز ما می‌بینیم وقتی این همه بیکار در جامعه وجود دارد هیچ شاخصی برای بی‌عدالتی نیست. حتی آن شاخص‌هایی که معروف است مثل ضریب جینی امروز می‌بینیم که طبق آخرین اعلام بانک مرکزی بعد از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها دو دهک بالا و دو دهک پایین جامعه تا حدی سود بردند و شش دهک وسط در فشار بیشتری قرار گرفتند.

روحانی ادامه داد: کارخانه کفش ملی که روزی افتخار ما در کشورهای همسایه بود امروز تبدیل به انبار ماشین سایپا شده یا پارس الکتریک تبدیل به لانه کبوترها شده که این نشان می‌دهد اینجا عدالتی بین نیازهای واقعی و عملکرد واقعی دولت وجود ندارد.

* عدالت باید به شکل ساختاری و نهادینه شکل بگیرد

"جلیلی" در ادامه مناظره اظهار داشت: یک بحث اساسی که در این سؤال باید به آن جواب داد این است که ما باید عدالت را اصل بدانیم، حتی باید عدالت را مقدم بر پیشرفت بدانیم. اگر توانستیم عدالت را یعنی همه ظرفیت‌های مردم را برای بروز استعدادهایشان فراهم کنیم حتماً به دنبال خودش پیشرفت هم خواهد بود و به اعتقاد بنده عدالت یعنی این. چیزی که در اینجا اهمیت پیدا می‌کند این است که عدالت باید به شکل ساختاری و نهادینه شکل بگیرد، نه به شکل حرکت‌های مقطعی یا موضوعات مشخص.

وی در ادامه تصریح کرد: مثلا یکی از بحث‌هایی که در اقتصاد مطرح بوده و بسیار مهم است، عدالت در تخصیص منابع است؛ یعنی منابع اولیه در بحث منابع ارزی و پولی و مالی باید ببینیم وقتی تخصیص داده می‌شود ساختار ما چگونه عادلانه این کار را انجام می‌دهد، حتی در مرحله تولید اینکه ما در بهره‌برداری از سهم تولید چگونه عادلانه سیاست‌گذاری می‌کنیم که منافع تولید را به کسی که سرمایه‌گذاری کرده و کار انجام داده می‌تواند کمک کند به عدالت ساختاری. اگر این دو مرحله شکل بگیرد بعد از تولید هم می‌تواند عدالت مورد نظر را شکل دهد.

* عدالت باید دستی را که در جیب فقرا کار می‌کند قطع کند

غرضی در ادامه گفت: اولین بخش عدالت این است که دولت دست خود را از جیب مردم بیرون بیاورد، وقتی دولتی ارز را از 7 تومان به 3500 تومان می‌رساند جیب فقرا را خالی می‌کند.

وی اظهار داشت: عدالت باید دستی را که در جیب فقرا کار می‌کند قطع کند؛ دولت متورم فقرا را فقیرتر و اغنیا را غنی‌تر می‌کند این روش‌های ناقص منجر به ضعف فقرا و قوی‌تر شدن اغنیا می‌شود.

غرضی افزود: 100 سال است که 100 ین ژاپن یک دلار است و 50 سال است که یک دلار چین 8 یون است. لذا ما باید درس بگیریم و قیمت پول ملی را تثبیت کنیم عزیزان در پست ریاست جمهوری می‌بایست متعهد شوند و توضیح دهند که هنگام ترک دولت قیمت دلار چه قدر است.

ولایتی در ادامه گفت: عدالت در عمل یعنی استفاده یکسان همه از امکانات کشور مانند تحصیل، وام، مسکن و ..... بنابراین شهروند درجه یک و دو نداریم و هر ایرانی در داخل و خارج از کشور به طور یکسان باید از همه امکانات استفاده کند.

ولایتی خاطر نشان کرد: عدالت و پیشرفت می‌بایست باهم توام باشند اگر پیشرفت بدون عدالت باشد فاصله طبقاتی زیادمی‌شود که و این امر خلاف ارزش های اسلامی است.

عارف در ادامه تصریح کرد: برای تحقق گسترش عدالت اقتصادی می‌بایست تولید ثروت و رشد اقتصادی داشته باشیم به نظر می‌رسد در حال حاضر کشور ما به رشد 8 درصدی نیاز دارد، لذا برای این مهم اولویت باید به نقاط مرزی و غیربرخوردار داده شود چرا که متاسفانه امروزه خط فقر بسیار بالا رفته و به مرز 44 درصد رسیده است هدف ما این است که تعداد فقرا کمتر و مشکلات اقشار آسیب پذیر کاهش یابد.

قالیباف در پاسخ به سخنان رقبای خود گفت: عدالت نه گفتنی است، نه شنیدنی، بلکه اقدامی است که باید اتفاق بیفتد و مردم طعم آن را بچشند؛ عدالت فردی در این کشور یعنی این که همه افراد از فرصت‌ها براساس قانون برخوردار باشند.

قالیباف ادامه داد: در عدالت جغرافیایی نباید تنها به مرکز استان‌ها توجه کنیم هم‌چنین در عدالت اجتماعی نیز می‌بایست توجه ویژه‌ای به قشر زنان، کارگران و غیره شود چنان چه هر حرفی درباره عدالت بزنیم اما رشد اقتصادی نداشته باشیم آن شعاری بیش نیست.

قالیباف در ادامه به مسئولیت‌های خود در نیروی انتظامی اشاره کرد و گفت: بنده در نیروی انتظامی توفیق خدمت‌رسانی داشتم به طوری که همه افراد از پیر و جوان دسترسی یکسانی به عدالت و امنیت پیدا کردند در شهرداری نیز اولویت را به مناطق محروم داده‌ام.

در ادامه حداد عادل گفت: دهه کنونی دهه پیشرفت نامیده شده است، چرا که بعضی نظریه‌های پیشرفت که در خارج از مبانی اسلامی طراحی شده به پیشرفت بیشتر از عدالت اهمیت می‌دهد.

وی با اشاره به برنامه چهارم توسعه گفت: ما شاهد کج رویی‌هایی در مبانی برنامه چهارم بودیم در آن زمان در اسناد بالادستی نظریه‌هایی بود که به عدالت نگاه فرودستی داشت در حالی که عدالت و پیشرفت می‌بایست با هم باشند و هیچ کدام نباید فراموش شوند.

حدادعادل افزود: یکی از دغدغه‌های تامین عدالت قانون هدفمندی یارانه‌هاست چنان که مشاهده می‌شود یک خانواده با چندین اتوموبیل مقدار بسیار زیادی بنزین مصرف می کنند اما یک خانواده فقیر هیچ استفاده‌ای از بنزین ندارد.

حداد عادل با بیان این که عدالت اقتصادی مستلزم تامین زیرساخت‌هاست گفت: پس از انقلاب تا حد زیادی عدالت اقتصادی محقق شده است.

رضایی نیز در نوبت صحبت خود گفت: در هنگام سفر به شهرستان‌ها و مشاهده کردن وضعیت بازار، کشاورزی و کارخانجات آن ها احساس کردم با آرمان بزرگ انقلاب فاصله داریم تبعیض، پارتی بازی و رشوه در سیستم اداری، قوه قضاییه و سایردستگاه ها نفوذ پیدا کرده و اجازه توزیع عادلانه ثروت را نداده است.

رضایی تصریح کرد: دوستان به ما بگویند چرا این فاصله آن قدر زیاد شده است دوران شعار دادن تمام شده است علت این که بنده اکثر برنامه‌هایم را توضیح داده‌ام به این دلیل است که ما خواهان عملی کردن شعار عدالت هستیم چرا که یک عدالت توضیحی و یک عدالت تولیدی داریم و هم در تئوری هم نگاه و هم شاخص مشکلاتی داریم.

روحانی نیزدر ادامه مناظره گفت: در بحث عدالت می‌بایست به مسئله رانت و فساد اشاره شود چرا که متاسفانه در سال‌های اخیر بیشتر شاهد آن بودیم هم چنین رهبر معظم انقلاب نیز در مبارزه با فساد اقتصادی بسیار تاکید کردند.

روحانی ادامه داد: عدالت فرصت برابر برای کل مردم و اتباع ایرانی و اقوام و مذاهب مختلف است بنابراین این فرصت باید به وجود آید.

وی خاطر نشان کرد: در بعضی از بخش‌ها باید فصل سه قانون اساسی به خوبی اجاره شود هم چنین در بحث عدالت اجتماعی باید مسئله حمایت از محرومین در اولویت قرار گیرد و به زنان و کارگران توجه بیشتری شود چرا که 66 درصد زنان بین 20 تا 29 سال امروز بیکار هستند.

روحانی اظهار داشت: عدالت باید در تمام امکانات کشور مشاهده شود و همگی می بایست از امکانات فرهنگی، اجتماعی واقتصادی به صورت برابر استفاده کنند.

وی به بحث تمرکززایی اشاره کرد و گفت: در بحث تمرکززایی استان‌ها احساس می کنند توان تصمیم‌گیری برای استان‌های خود را دارند نکته دیگر آن است که باید بار تمرکز از روی دوش تهران برداشته شود.

*صادرات غیر نفتی باید جایگزین صادرات نفت شود

حداد عادل در پاسخ به این سوال که برنامه دولت شما برای مواجه با کاهش درآمدهای نفتی در اولین سال دولتتان چیست؟ پاسخ داد: برای مقابله با آثار ناشی از کاهش درآمدهای نفتی در درجه اول باید به صادرات غیر نفتی توجه کنیم و می‌توانیم با افزایش صادرات غیر نفتی جای خالی صادرات نفتی را پر کنیم.

وی افزود: کشور ما از نظر کشاورزی امتیازات بالا و تنوع اقلیمی دارد و ما می توانیم صادرات کشاورزی داشته و از مزایان گردشگری برای تامین ارز به جای کاهش ارز ناشی از نفت استفاده کنیم.

عضو ائتلاف پیشرفت ادامه داد: ما می توانیم از سایر امتیازاتمانند دالان عبوری و کریدور ترانزیتی شمال و جنوب استفاده کنیم و اینها همه می تواند در مقابل کاهش درآمدهای نفتی ما را مقاوم کند.

وی ادامه داد: دولت باید انضباط مالی خود را افزایش دهد چراکه ریخت و پاش و مصرف زیاد ما را به ارز و به خصوص ارز نفتی محتاج تر می کند.

حداد عادل اظهار داشت: ما می توانیم با افزایش انضباط مالی راه های دیگری را هم تعقیب کنیم که اقتصاد مقاومتی از جمله اموری است که می تواند کشور را در مقابل مسئله نفت بیمه کند.

عضو ائتلاف پیشرفت افزود: مراد از اقتصاد مقاومتی کاهش رشد اقتصادی یا فقر اقتصادی نیست بلکه عوض کردن شیوه اقتصاد، پوست اندازی و نوسازی اقتصاد است.

وی تصریح کرد: اقتصاد مقاومتی در واقع توجه به تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی است و در یک کلمه فکر می‌کنم که ملت ما و دولت من در آینده برای مقابله را کاهش درآمدهای ناشی از تحریم نفت باید سبک زندگی اسلامی را حاکم کند.

حداد عادل افزود: ما نباید به سبک زندگی غربی زندگی کنیم و طعمه تحریم غرب قرار بگیریم.

* با ایجاد پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها جلوی خام فروشی را بگیریم

روحانی درباره مواجه با کاهش درآمدهای نفتی اظهار داشت: یکی از راههای ضروری در این مسیر این است که دست از خام فروشی برداریم چراکه امروزه بسیاری از صادرات ما کالاهای خام است حتی معادن و سنگ‌های قیمتی ما بعد از استخراج از معادن به روی دریا رفته و توسط چینی ها روی آن کار می‌شود و بعد یا به ایران برگردانده می‌شود و یا به کشورهای دیگر منتقل می‌شود.

وی افزود: در بحث نفت می‌توانیم نفت را تبدیل به فرآورده کرده و موانع را برداریم تا مردم بتوانند با ایجاد پالایشگاه‌ها و پتروشیمی ها جلوی خام فروشی را در حوزه نفت بگیرند و موانع صادراتی که امروز وجود دارد را برداریم.

روحانی ادامه داد: با برداشتن موانع صادرات می‌توانیم صادرات غیر نفتی را جایگزین کنیم و ظرفیت‌های خالی صنعت را که بالای 40 درصد است را با امکانات کمی پر کنیم و این کار می تواند تولیدگر باشند و با صادرات آن جبران کاهش درآمد نفتی را بگیریم.

وی اظهار داشت: ما می‌توانیم در کشور مرکز صادرات برق برای منطقه باشیم و نفت و گاز را تبدیل به برق کرده و آن را صادر کنیم.

* وابستگی بودجه کشور به نفت باید به صفر برسد

عارف در ادامه در واکنش به این سوال گفت: جهت گیری کلی ما اقتصاد بدون نفت است و باید وابستگی بودجه به نفت را به صفر برسانیم.

وی افزود: ما نفت را یک ثروت ملی می‌دانیم که باید آن را از زیر زمین بیرون آورده و به ثروت مولد و ماندگار تبدیل کنیم چراکه نفت متعلق به نسل‌های آینده هم هست.

عارف تصریح کرد: انضباط مالی دولت و کاهش هزینه‌های دولتی نقش مهمی در کاهش وابستگی بودجه به نفت داریم، تسریع در کاهش تصدی دولتی با جهت‌گیری کلی که ما در برنامه داریم را ان شاالله تسریع خواهیم بخشید تا واگذاری‌ها هرچه زودتر انجام شود و تحدید دولت را دنبال کنیم.

عارف اظهار داشت: باید روی موقعیت جغرافیایی منطقه تاکید کنیم چراکه ما می‌توانیم در مزایای خوبی از محل تجارت و ارتباطات و حتی پروازهایی که از فراز ایران صورت می گیرد داشته باشیم.

وی ادامه داد: توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات می‌تواند به ما کمک کند تا درآمدزایی بالایی داشته باشیم با اشتغالزایی بالایی که دنبال می‌کند.

عارف خاطرنشان کرد: یکی از برنامه‌هایی که هر دولتی که روی کار بیاید باید اجرا کند افزایش بهره‌وری است چراکه ما مشکلاتی در این زمینه داریم که اگر به آن توجه شود وابستگی بودجه کشور به نفت کاهش پیدا خواهد کرد.

* باید از واردات غیر ضروری جلوگیری کرد

جلیلی درباره مسئله مقابله با کاهش درآمدهای ارزی ناشی از نفت اظهار داشت: این امر مهم است که آیا ما این کاهش را فرصتی بدانیم یا تهدید.

وی ادامه داد: کاهش درآمدهای ناشی از نفت برای ما یک فرصت است و هرچه که وابستگی ما به نفت کمتر باشد فرصت برای ماست چراکه به همان میزان می توانیم از ظرفیت های دیگر کشور چه نرم افزاری چه سخت افزاری بهتر استفاده کنیم.

جلیلی تصریح کرد: ما غیر از نفت در حوزه‌های دیگر نیز مزیت‌های نسبی داریم که عبور و مرور و ترانزیت یکی از آنهاست که اگر از این ظرفیت استفاده حداکثری شود بیش از درآمد نفت برای ما درآمدزایی خواهد داشت.

وی اظهار داشت: جلوگیری از خام فروشی و استفاده از ارزش افزوده در کالاهای مختلف چه در حوزه نفتی و چه حوزه‌های دیگر هرچقدر بیشتر توجه کنیم و بها دهیم درآمدهای ارزی بسیاری حاصل خواهد شد که قابل مقایسه با درآمدهای فعلی نیست.

وی افزود: ما می‌توانیم جلوی برخی از واردات غیر ضروری که پول نفت را برای آن هزینه می کنیم و حتی برای کالاهای اساسی که به راحتی می شود در داخل کشور تولید شود مانند گندم، برنج را بگیریم.

* ضرورت استفاده از ویژگی های ترانزیتی کشور

ولایتی درباره مواجه با کاهش درآمدهای ناشی از نفت گفت: ما باید صادرات فرآورده های نفتی را جایگزین فروش نفت خام کنیم و از ویژگی‌های ترانزیتی خود برای حمل و نقل و انتقال گاز یا خرید گاز از کشور دیگر استفاده کنیم.

وی ادامه داد: ما می‌توانیم از کشورهایی مانند ترکمنستان که ارتباط با دریا ندارند گاز خریداری کرده و به کشوری مانند ترکیه بفروشیم تا از ویژگی جغرافیایی سیاسی کشور استفاده کنیم.

ولایتی اضافه کرد: ارتباط بین بندرعباس و انزلی و از طرف دیگر خطی که از طرف بمبیی شروع و به بندرعباس می رسد واز انزلی سنپطرزبورگ می‌رسند عملا ارتباط بین آسیای جنوبی و آسیای شرقی را به لحاظ زمانی 40 درصد و به لحاظ هزینه‌ای 30درصد، لذا هندی‌ها و برخی از کشورها طالب این هستند که از ویژگی‌های ترانزیتی استفاده کنند.

ولایتی اظهار داشت: جدای از اینها ما باید رابطه خود را با دنیای خارج اصلاح کنیم امروز نفت را تحریم کردند و کمتر می خرند و برای انتقال دلار مشکل ایجاد کردند، فردا اگر یک جنس دیگر و محصولات دیگر را تحریم کنند چه باید بکنیم اگر سر همه مسائل ترانزیتی مشکلی ایجاد کردند چه باید بکنیم.

* نرخ رشد صنعت تنها در دولت اصلاحات دو رقمی شد

قالیباف در پاسخ به سوالی درباره راه‌های مقابله با کاهش درآمدهای نفت گفت: ابتدا باید نگاه کنیم که این کاهش فروش برای ما فرصت است یا تهدید من معتقدم اگر سو تدبیر نداشته باشیم برای ما یک فرصت است اما اگر سو تدبیر داشته باشیم تهدید بزرگی است که باید از آن دوری کرد.

وی ادامه داد: ما باید اقدامات جدی انجام دهیم و در هزینه‌ها الویت بندی کنیم و وقتی که درآمد کم است باید بدانیم که پول را به خرید دارو اختصاص دهیم.

قالیباف اظهار داشت: ما باید هزینه‌های دولت را کاهش داده و بخش خصوصی را تقویت کنیم و نقدینگی و سرمایه‌های موجود را به سمت الویت‌های خود در تولید هدایت کنیم.

قالیباف افزود: شهرداری تهران در طول 50-60 سال گذشته همیشه 30 درصد درآمد خود را از دولت می گرفته است اما امروز درآمد ما در شهرداری تهران به کمتر از 10 درصد رسیده است درواقع شهرداری تهران بدون درآمد نفت اداره می‎شود.

وی بیان داشت: چرا شهرداری تهران امروز هیچ مشکلی در اجرای پروژه ها ندارد چراکه از قبل پیش بینی کرده و درآمدها را بالا بردیم و پروژه ها طبق برنامه پیش می رود.

کاندیدای یازدهمین دوره ریاست جمهوری اظهار داشت: در ابتدای سال 80 در دولت اصلاحات قیمت نفت 10 و 11 دلار شد و یکی از کارهای خوبی که در آن دولت انجام شد رشد صنعت است و تنها مقطعی بود که رشد دو رقمی داشتیم و معلوم بود که با برنامه‌ریزی کردند.

*با ساماندهی تولید نیازی به درآمدهای نفتی نیست

غرضی در پاسخ به سوالی مبنی براینکه برنامه شما برای مقابله با کاهش درآمدهای ارزی ناشی از نفت چیست؟ گفت: من چهار سال وزیر نفت بودم و در این مورد این چند کلمه را عرض می‌کنم و در دولت دفاع هزینه کشور به 115 میلیارد دلار رسید در دولت سازندگی به 118 میلیارد دلار و در دولت اصلاحات به 28 میلیارد دلار رسید.

وی ادامه داد: در دولت اخیر چون درآمد سنگینی حاصل شد و اکثریت غریب به اتفاق آن صرف واردات شد کم کم آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیدند که هزینه کشور روی 100 میلیارد دلار است و اگر ما جلویش را بگیریم کشور ساقط می‌شود.

کاندیدای یازدهمین دوره ریاست جمهوری افزود: اگر در دولت اصلاحات که سالیانه 28 میلیارد دلار هزینه داشتیم و 5 یا 10 درصد نیز تورم روی آن بگذاریم می‌شد 35 میلیارد دلار که الان برای اقتصاد کشور مسئله خاصی نیست و از طریق فروش صادرات غیر نفتی قابل تحصیل است.

غرضی گفت: عرضم براین است که باید بر روی تولید تاکید داشت و آن را به سامان رساند و در این صورت نیازی به درآمدهای نفتی نداریم.

* تهديدها را بايد به فرصت تبديل کنيم

محسن رضايي در باره برنامه‌هاي دولتش در سال اول در راستاي مواجهه با کاهش درآمدهاي نفتي گفت: بايد در حقيقت بگويم اين موضوع  يک تهديد است اما ما بايد تهديدها را به فرصت تبديل کنيم و راه حل آن اين است که دولت را از اقتصاد بيرون کشيده و مردم را به طور فعال در اقتصاد فعال کنيم.

وي افزود: پروژه‌هاي بسيار زياد و درآمدزايي در حال حاضر در استان‌هاي کشور وجود دارد که دولت به آنها توجه نمي‌کند به طور مثال 800 هزار زمين‌هاي خوزستان که بيش از 15 سال که رهبر انقلاب هم دستور داده است که تکليف آنها مشخص شود، مسئله بازارچه‌هاي استان‌هاي مرزي و يا مسائل کشاورزي که ما در سراسر کشور با آن روبرو هستيم از جمله چاي گيلان تا وضعيت مرکبات اکثر استان‌هاي کشور.

رضايي تصريح کرد: تمامي برآيندهاي اوليه از ظرفيت‌هاي توليد کشور نشان مي‌دهد که ما بسترهاي لازم را براي بهبود وضعيت اقتصادي کشور داريم.

دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام اظهار داشت: با توجه به اينکه دولت مشکل درآمد نفتي پيدا کرده است بايد پاي اين قوه  را از مسائل نفتي بيرون کشيد و مردم را در اقتصاد تقويت مي‌کنيم تا راستاي تحول جدي در اين حوزه وارد عمل شويم.

رضایی با بيان اينکه ديشب در گفتگوي ويژه خبري نيز تاکيد کردم صادرات غير نفتي از اهميت بسياري برخوردار است اظهار داشت: گردشگري ارز آور و انضباط مالي بايد به طور حتم در راستاي حل مشکل اقتصاد نفتي به کار گرفته شود.

وي خاطر نشان کرد: در حال حاضر ما يک ميليون بشکه نفت اضافه داريم که به فروش نمي‌رسد در مدت يکي دو سال اول دولت آينده با ايجاد پالايشگاه‌هايي که از خارج وارد خواهيم کرد و در داخل هم نمونه‌هايي هستند که آنها را تکثير مي‌کنند ظرفيت‌هاي بزرگي را در زمينه غير نفتي در کشور ايجاد خواهيم کرد.

* ما مي‌توانيم بدون نفت زندگي کنيم

حداد عادل اظهار داشت: ملت ايران بايد بدانند که ما مي‌توانيم بدون وابستگي به نفت اقتصاد خوبي داشته باشيم.

وي افزود: ما بايد به اين ارقام توجه کنيم که کل واردات کشور در سال 91 پنجاه و سه دهم ميليارد دلار بوده است، صادرات غير نفتي ما 32.4 ميليارد دلار بوده است که از اين مبلغ 30 ميليارد دلار آن کالاهاي واسطه‌اي وارد کرديم که براي اقتصاد کشور مفيد بوده است.

حداد عادل ظهار داشت: متاسفانه هشت ميليارد دلار از 30 ميليارد دلاري که براي کالاهاي واسطه‌اي هزينه کرده‌ايم به واردات کالاهاي گروه نهم و دهم واگذار شده است که اين گروه کالا شامل کالاهاي تجملاتي است.

وي تصريح کرد: وارد کردن خودروهاي لوکس که عده‌اي به آن مانور تجمل مي‌دهند که وارد نشدن آن هيچ لطمه‌اي به اقتصاد کشور نمي‌زند بايد جمع شود.

حداد عادل افزود: متاسفانه هشت ميليارد دلار در کشور صرف هزينه‌هاي کالاهاي تجميلاتي شده است و 15 ميليارد دلار هم در ساير گروه‌ها هزينه شده است.

وي خاطر نشان کرد: ما اگر بتوانيم هشت ميليارد دلار گروه‌هاي نه و ده را حذف کنيم و 15 ميليارد دلار در ساير گروه‌ها را به 10 و يا 11 ميليارد دلار برسانيم و فقط 11 ميليارد دلار داشته باشيم آن وقت عدم موازنه بين صادرات غير نفتي و واردات شکل مي‌گيرد وما مي‌توانيم اين را از طريق ساير راه‌ها تامين کنيم.

حداد عادل افزود: کشاورزي منبع بزرگي در راستاي ايجاد اقتصاد غير نفتي در کشور است به عنوان مثال يک روستايي در اطراف آزاد شهر وجود  دارد که بدون اينکه ديناري از دولت بگيرد توانسته است 60 هکتار زمين را به زير کشت زعفران ببرد.

وي تصريح کرد: ظرفيت‌هاي بسياري در کشاورزي اقتصاد وجود دارد و ما مي‌توانيم بدون نفت زندگي کنيم به شرط آنکه جلوي بل بشوي صادرات را بگيريم و نظام انضباط اقتصادي را تامين کنيم.

* اجازه نمي‌دهيم عده‌اي يک شبه ميليارد شوند

محمد باقر قاليباف به عنوان نفر ششم در پاسخ به سوالي مبني بر اينکه گام‌هاي عملي دولت شما براي تقويت توليد ملي و حمايت از کار و سرمايه ايراني و بهبود فضاي کسب و کار چيست گفت: براي رونق کار همانطور که در برنامه‌هايم اشاره کرده‌ام که اميدوارم در يک فرصت مناسب آنها را توضيح دهم يک چارچوب دو ساله را مشخص کرده ايم.


وي افزود: ما در عرصه توليد بحث سهم توليد در يارانه‌ها را در اولويت قرار مي‌دهيم و نقدينگي را هدايت مي‌کنيم.

قاليباف تصريح کرد: امروز نقدينگي در جامعه به جهت اولويت‌هايي که مد نظر است هدايت نمي‌شود لذا ما به طور حتم در راستاي هدايت جدي نقدينگي وارد عمل خواهيم شد و سفته بازي را از جامعه در سطح مصالح اقتصادي از بين خواهيم برد.

شهردار تهران تصريح کرد: به درآمدهايي که بدون توليد هستند در واقع حتما ماليات‌هاي قابل توجهي را در نظر خواهيم گرفت و انضباط بودجه را در دولت اولويت قرار مي‌دهيم.

وي خاطر نشان کرد: به بانک مرکزي اجازه استقلال خواهيم داد تا وظيفه خود را درست انجام دهد تا 6 و 7 برابر نقدينگي در کشور رخ ندهد.

نامزد يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري خاطر نشان کرد: ما ثبات را در سياست‌هاي اقتصادي ايجاد خواهيم کرد يعني اينکه ما هرهفته هر ماه تصميم خود را عوض نخواهيم کرد و اجازه نمي‌دهيم که اقتصاد رانتي شکل گرفته و عده‌اي يک شبه ميليارد شوند.

قاليباف خاطر نشان کرد: از آن طرف بايد بگويم که اجازه نمي‌دهيم يک طرفه سرمايه مردم و فقرا را تغيير دهيم و پول جيبشان را به يک سوم تبديل کنيم.

وي اظهار داشت: يک بازبيني دقيق را در حوزه توزيع کالا و خدمات انجام خواهيم داد و کاهش فشار تحريم‌ها را در صنايع اولويت قرار داده و به آن توجه خواهيم کرد.

قالیباف تصريح کرد: براي دهک‌هاي پايين جامعه سياست‌هاي جبراني خواهيم گذاشت مانند بيمه زيرا ما شاهد هستيم که در اين بخش مشکلات جدي در حوزه‌هاي سلامت و تحصيل براي دهک‌هاي پايين وجود دارد.

قاليباف افزود: تلاش خواهيم کرد با توجه به اينکه از عدالت حرف زديم در راستاي تحقق مطالبات دهک‌هاي پايين وارد عمل شويم از اين رو مساوات را سرلوحه کاري خود قرار مي‌دهيم.

وي با بيان اينکه کيفيت کالاها را بالا خواهيم برد افزود: نکته مهمي که بنده در اين بخش به آن اشاره خواهيم کرد اين است که اگر ما بتوانيم شبکه توزيع را در کالاهاي اساسي با توجه به تحريم‌ها در اولويت قرار دهيم مانند کشاورزي مي‌توانيم به اهداف خود دست پيدا کنيم.

وي افزود: متاسفانه در حال حاضر ما شاهد هستيم که در هشت سال گذشته حدود 48 درصد از مواد غذايي ميزان کالري که به ازاي هر نفر 2400 کالري در روز بايد باشد بيش از  1300 کالري  آن از قبيل در شش کالاي اساسي شکر، برنج، گندم و روغن را فقط وارد کرده‌ايم که اين موضوع به طور بايد در دولت آينده حل شود.

* در عرصه توليد آسيب‌هاي ساختاري داريم

غلامعلي حداد عادل جمهوري اظهار داشت: ما براي رونق بخشي به توليد ملي و کار  و سرمايه بايد يک آسيب شناسي از وضع موجود انجام دهيم.

وي با بيان اينکه ما در عرصه توليد ملي آسيب‌هاي ساختاري داريم گفت: سياست گذاري اقتصادي ما آسيب‌هاي بسياري را دارد البته فشارهاي خارجي و تحريم‌ها را نبايد در اين باره ناديده گرفت.

حداد عادل خاطر نشان کرد: مي‌توانيم با اصلاحات ساختاري و سياست گذاري به توليد کمک کنيم.

وي تصريح کرد: زماني که بنده رئيس مجلس هفتم بودم يک اقدامي انجام شد که آثار نکويي را در اقتصاد ملي و کشور به بار داشت ما توانستيم بنزين را سهميه بندي کنيم که اين موضوع در کشور و مقوله اقتصاد نقش بسزايي داشت.

حداد عادل اظهار داشت: ما در سال 85، هفتاد ليتر روزانه مصرف بنزين داشتيم که 40 ميليون ليتر آن توليد داخلي بوده و 30 ميليون از خارج وارد مي‌کرديم و غرب در صدد بود که ما را تحريم بنزين بکند لذا مجلس هفتم با کار سنگين ودقيقي که انجام داد توانست اين تهديد را به فرصت تبديل کند.

نامزد يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري خاطر نشان کرد: ما مي‌توانيم با توجه به اعمال اين سهيمه بندي امروز به عنوان  صادر کننده نفتي در جهان مطرح باشيم.

* دولت بايد از توليد کنندگان حمايت کند

سعيد جليلي ديگر نامزد يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري اظهار داشت: بحث مهمي ديگري که وجود دارد اين است که بايد توليد ملي را مهم دانست.

وي افزود: متاسفانه در دوره‌هاي قبل بحثي بيان مي‌شد که ما اگر چيزي صرفه اقتصادي نداشته باشد نبايد آن را توليد کنيم  اما امروز ما بايد فرا اقتصادي عمل کنيم.

جليلي با انتقاد به اينکه متاسفانه ما  امروز کالاهاي خارجي را تبليغ مي‌کنيم اظهار داشت: تبليغ اين کالاها سبب مي‌شودکه توليد ملي ضربه خورد لذا بايد ما سياست حمايتي از توليد ملي را انجام دهيم و ما بايد تا آنجا که امکان دارد کالايي را که در داخل توليد مي‌شود را وارد نکنيم.

وی گفت: بنده ديشب در روستايي بودم که خانمي قاليبافي در آنجا درخواست داشت تا دولت در بازارهاي اروپايي جنس خود را بفروشد لذا بحثي که از سوي اين خان مطرح شده است نکته مهمي است و دولت بايد کمک کند اجناس ايراني در بازار خارجي به فروش برسد.

جلیلی خاطر نشان کرد: فروش کالاهاي ايراني در خارج از کشور با عث مي‌شودکه توليد کنندگان انگيزه پيدا کرده و با نيروي بيشتري  در عرصه توليد گام بردارند.

* بيمه کردن زنان خانه‌دار در نقش مهمي دارد

محمدرضا عارف با بيان اينکه مهمترين کار در شرايط فعلي  ايجاد ثبات در عرصه اقتصاد و تصميمات اهميت دارد کفت: استفاده از کارشناسان زبده در بخش‌هاي مختلف مي‌تواند در بهبود وضعيت فعلي اقتصاد کشور تاثير بسزايي داشته باشد.

عارف تاکيد کرد: متاسفانه سهم توليد در هدفمند کردن يارانه‌ها پرداخت نشده و اين باعث شد که اين توليد ما از رونق بيفتد لذا بايد به سهم بخش توليد در دولت آينده توجه شود و سهم 30 درصدي توليد پرداخت شود.

وي خاطر نشان کرد:‌ در بخش کشاورزي مهمترين مسئله خريد تضميني کالاها است موضوعي که در سا‌ل‌هاي گذشته متاسفانه مورد بي‌توجهي قرار گرفته است.

عارف اظهار داشت: متاسفانه آمار صادرات ما در مقايسه با واردتمان قابل قبول نبوده به طوري که ما شاهديم در سال 83 در گندم خود کفا شديم اما در سال 91، 6.7 دهم ميليون تن گندم وارد کشور شود لذا بايد در راستاي حل مشکلات کشاورزي وارد عمل شويم.
وي تصريح کرد: بيمه محصولات کشاورزي و خود کشاورزان، بيمه کارگران به خصوص بيمه بيکاري آنها مسائل مهمي است که بايد مورد توجه قرار گيرد.

وی بیان داشت: توجه به کسب وکارهاي خانگي به ويژه تشويق خانم‌هاي خانه دار در راستاي ايجاد کارهاي خانگي از مهمترين موضوعاتي است که مي‌تواند اقتصاد را رونق دهد لذا بايد دولت کمک‌هاي اوليه را در اين راستا انجام دهد.

عارف تصريح کرد: بيمه کردن زنان خانه دار مي‌تواند در توليد نقش مهمي را داشته باشد.

* تهمت‌ها و برچسب‌ها بايد در کشورمان از بين برود

حسن روحاني ديگر نامزد يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري اظهار داشت: من فکر مي‌کنم براي تقويت توليد ملي بايد نگاهمان از  مصرف محوري به سمت توليد محوري بچرخد.

وي با بيان اينکه در دولت‌هاي اخير متاسفانه بحث مصرف محوري اولويت قرار گرفته است اظهار داشت: خصوصي سازي بايد به صورت واقعي در کشور ايجاد شود زيرا ما شاهد هستيم مقداري از خصوصي سازي که در کشور صورت گرفته تنها 13 درصد بوده است.

روحاني خاطر نشان کرد: بايد رقابت واقعي در کشور صورت گرفته و انحصارات برداشته شود.

وي با بيان اينکه در حال حاضر قدرت‌هايي وجود  دارند که هم ثروت دارند و هم ساير قدرت‌هاي سياسي را دارند و ديگران نمي‌توانند در مقابله با آنها وارد عمل شوند تصريح کرد: بايد فضاي رقابت را ايجاد کنيم ولي متاسفانه امروز به احساس امنيت اقتصادي لطمه خورده ما بايد کار آفرينان را تشويق کنيم و آنهايي را که آماده هستند سرمايه خود را روي زمين بگذارند بايد فضا و سرمايه اجتماعي براي آنها در اين زمينه فراهم شود.

روحاني اظهار داشت: امروز مي‌بينيم که شرايطي پيش آمده است که امنيت رواني در جامعه وجود ندارد و با تهمت‌ها و برچسب‌هايي که زده مي‌شود افراد نمي‌توانند فعاليت‌هاي خود را ادامه دهد لذا اينگونه اختلاقيات بايد از جامعه ما حل شود تا افراد بتوانند در قالب يک برنامه بلند مدت فعاليت‌هاي خود را ادامه دهند.

* ايالت‌هاي اقتصادي را در کشور شکل مي‌دهم

محسن رضايي گفت: مساله اقتصاد ملي ما اولين مشکلش اين است که صاحب ندارد و ما اولين کاري که انجام مي‌دهيم اين است که ساختار دولت را براساس توليد ملي شکل خواهيم داد، يعني در کنار هر وزارتخانه اي يک وزارت فکر درست مي‌کنيم و شوراي عالي اقتصاد ملي و مجمع عالي اقتصاددانان را تشکيل مي‌دهيم و اتاق هاي بازرگاني، تعاون، خانه صنعت، کشاورزي و غيره را در تصميم گيري‌ها دخالت خواهيم داد.

رضايي افزود: ايالت‌هاي اقتصادي را در کشور شکل مي‌دهيم و براي اقتصاد شهر و روستا برنامه‌ريزي مي‌کنيم؛ اقتصاد ملي ما مثل جريان حاجي دودي است که خمپاره در ارتفاعات مي‌زد و چون آتش می‌گرفت و دود مي‌کرد مي‌گفت، چه کار خوبي شد و اما اثر آن اثري واقعي بر روي دشمن نبود.

وي تصريح کرد: مشکل ما اين است که هزينه‌ تصميم‌گيري‌هاي غلط 10 برابر حيف و ميل‌ها و حيف و ميل 10 برابر مفاسد است تا اقتصاد را به دست کارشناسان و صاحب نظران ندهيم شعارهايمان به جايي نخواهد رسيد.

*بايد بورس بازي، سفته بازي و شبه پول را از بين ببريم

در ادامه محمد غرضي گفت: تا هنگامي که هزينه سرمايه بالا است توليد شکل نمي‌گيرد هزينه سرمايه معادل پولي است که بانک به سرمايه‌گذار مي‌دهد.

اين کانديداي يازدهمين دوره انتخابات رياست جمهوري اظهار داشت: هنگامي که هزينه سرمايه 25 درصد باشد هيچ توليدي شکل نمي‌گيرد، توليد بين 5 تا 7درصد در دنيا سود مي‌دهد و اگر به 8 درصد رسيد رقيب پيدا مي‌کند، ما نبايد فکر کنيم که مي‌توانيم به صورت بخشي توليد را راه بيندازيم.

غرضي تصريح کرد: توليد هنگامي شکل مي گيرد که هزينه سرمايه پايين بيايد و هزينه سرمايه زماني کاهش پيدا مي کند که تورم پايين بيايد، بنابراين اين يک چرخه است و بايد به شدت به تورم حمله کرد.

وي افزود: علاوه بر توقف سفته بازي بايد بورس بازي و شبه پول را از بين برد تا اينکه سرمايه جايگاه خود را پيدا کند.

*در مساله توليد بايد به دو بخش صنعت و کشاورزي توجه داشته باشيم

علي اکبرولايتي گفت: توليد را بايد در دو بخش صنعت و کشاورزي ديد، در بخش صنعت تا زماني که توليد کاملا مردمي نشود يعني کارگاه‌ها و کارخانه‌ها به مردم  واگذار نشود و دولت بخش مهمي از صنايع و توليدات صنعتي را در اختيار داشته باشد آنجايي که صنايع دولتي ضرر مي‌کنند از بانک مرکزي غرض مي کنند و مشکلشان حل مي‌شود اما بخش خصوصي چنين امکاني را ندارد و اگر هم بخواهد وام بگيرد وام گران قيمتي مي‌گيرد.

وی تصريح کرد: اگر بخش خصوصي بخواهد واردات مواد اوليه را انجام بدهد در گذشته با 10 درصد قيمت جنسي که مي‌خواستند وارد کنند ال سي باز مي‌کردند اما الان 130 درصد اين بها را بايد به بانک بسپارد تا بتواند جنسي را وارد کند، بنابراين اين مساله برايش مقرون به صرفه نيست.

ولایتی تأکيد کرد: در کشاورزي هم تا زماني که ما نتوانيم قيمت خريد محصولات کشاورزي را تضمين شده بکنيم به موفقيت چنداني دست پيدا نخواهيم کرد، ببينيد در حال حاضر ما گندم را از کشاورز 700 مي خريم اما بالاي هزار تومان وارد مي کنيم، خب اگر به همان قيمتي که از خارجي گندم را مي خريم از کشاورز خودمان بخريم توليد بالا خواهد رفت.

* امروز در کشورمان امنيت سرمايه گذاري نيست

در ادامه به محمدباقر قاليباف همچون ساير کانديداها 2 دقيقه فرصت داده شد تا اظهارات خود را جمع بندي کند.

وي اظهار داشت: ما اگر اقتصادهاي خوب دنيا را که رشد اقتصادي پيدا کرده‌اند نگاه کنيم مي‌بينيم 70 درصد سهم رشد اقتصادي و توليد آنان در بخش خدمات و 30 درصد در بخش کشاورزي و صنعت است اما متأسفانه بخش خدمات ما 45 درصد است.

 
قالیباف گفت: يکي از مزيت‌هاي نسبي ما اين است که ما با نيروي جوان و تحصيل کرده اي که داريم بايد بتوانيم بخش خدمات به خصوص در بخش تکنولوژي و آي تي را به سرعت افزايش دهيم ، البته بايد بحث سرعت و پهناي باند را هم حل کنيم که انشاالله در دولت آينده به اين موضوع توجه مي‌کنيم.

وي تصريح کرد: ما مي‌توانيم در حوزه آي تي، حمل و نقل ،‌آموزش، صنعت و غيره دنيايي از رشد اقتصادي و صنعت را رونق بدهيم.
قاليباف با تاکيد براينکه امنيت سرمايه گذار بسيار مهم است گفت: امروز در کشورمان امنيت سرمايه گذاري نيست يعني عمدتا ما نه به درستي با فساد مبارزه مي کنيم و نه اجازه مي دهيم که براي سرمايه گذار امنيت باشد.

قالیباف گفت: مطالعات اقتصادی بانکها در مشارکت‌هاي مدني که انجام مي‌شود با جابجايي که در حوزه ارز اتفاق افتاد، به هم خورد و هيچ کدام از کارخانه‌ها ديگر اقتصادي نيستند و اينها بدهکار و ورشکسته مي‌شوند يعني با اين مساله همه چيز متوقف مي‌شود و ما بايد اين موضوع را حل کنيم و به آنان فرصت بدهيم و مشارکت مدني را تبديل به اجاره به شرط تمليک کنيم تا با اين فرصت مجددا همه چيز به دست صنعت بگردد و مشکلات حل شود.

قاليباف با بيان اينکه بايد بخش خصوصي را توسعه بدهيم گفت: الان دولت در بخش خصوصي سازي به جز سهام عدالت و بخشي که بسيار مختصر بوده و حدود 15 درصد داده شده بقيه آن به قول معروف شده است خصولتي؛ يعني هنوز مالکيت در اختيار بخش ديگري است و مديريت همچنان در بخش دولتي باقي است.

* هدفمندي يارانه‌ها يک قانون است و بايد به خوبي اجرا شود

قرعه کشی براي پاسخ به سوال هفتم به سعيد جليلي شد.

وي در پاسخ به سوالي مبني بر اينکه گام دوم هدفمندي يارانه‌ها را چگونه و با چه تدابيري اجرا مي‌کنيد گفت: هدفمندي يارانه ها امروز يک قانون است که بايد به خوبي اجرا شود، بنده از اين فرصت استفاده مي‌کنم و يک توضيحي درباره برخي از سوالات مطرح شده و ساير موضوعات مي‌دهم.


جليلي گفت: يکي از بحث‌‎هايي که ما داريم و در قانون هدفمندي يارانه‌ها خود را نشان داد اين است که بعضي از موضوعاتي که ما مطرح مي‌کنيم اينها به هر حال در دولت‌هاي قبلي هم  از جمله حمايت از توليد، مبارزه با تورم و غيره مطرح شده است اما چرا آنان موفق نشده‌اند؟

وی با بيان اينکه اجراي هدفمندي يارانه‌ها مورد وفاق همه دولتها بوده است اظهار داشت: اولين کار براي هر نگاه و سياست اقتصادي اين است که اگر ما به ساختار اجرايي و ساز و کاري که اينها را بايد انجام بدهد نپردازيم آن سياست در عمل موفق نخواهد شد.
وي تصريح کرد: اگر دولت را به مثابه يک قطار در نظر بگيريم و اگر اين ماشين يا قطار به خوبي راه نيفتد سياست هاي مدنظر به خوبي اجرا نخواهد شد.

جليلي گفت: بنابراين اين ساختار اين ظرفيت را ندارد نه اينکه همکاران در دولت خوب کار نمي کنند بلکه ساختارها خوب تعريف نشده است، بنابراين مهمترين بحث اين است که بايد ساختار دولت به گونه اي تعريف شود که اولا خودش مانع اجراي طرح‌ها توسط مردم نشود و ثانيا مشوق آزادسازي ظرفيت‌ها شود.

وی اظهار داشت: اگر به اين بحث اساسي نپردازيم سياست‌ها و قوانين خوبي که داريم در ماشين دولت با اين ساز و کار به خوبي اجرا نخواهد شد.

وي تصريح کرد: بنابراين در بحث هدفمندي يارانه‌ها فراموش نکنيم که بحث اساسي ما اين بود که يارانه‌ها هدفمند بشود يعني در يک جهت صحيح مديريت شود.

* بايد نوسازي دولت متناسب با توليد ملي باشد

در ادامه محسن رضايي در پاسخ به سعيد جليلي گفت: طرح هدفمندي يارانه‌ها در مرحله اول تعهد دولت بوده است و بايد به آن عمل کرد اما مرحله دوم به صورت درآمدي و توليدي عمل مي‌کنيم يعني پولي که حدود 65 هزار تومان است در مرحله دوم وارد توليد و سرمايه گذاري مي شود و سپس در مصرف و تقاضا اثر خود را نشان مي‌دهد.

وی اظهار داشت: بنابراين ما حتما مرحله دوم را اجرا مي‌کنيم و مساله بعد اين است که ساختار دولت کافي نيست يعني بايد راننده رفتار و کارکرد آن هم بايد تغيير کند.

رضایی با بيان اينکه بايد نوسازي دولت متناسب با توليد ملي باشد ادامه داد: امروز اين مساله بسيار مهم است و اگر صورت نگيرد هر تيم ديگري که به جاي احمدي نژاد مي‌آيد هيچ اتفاق خاصي در اين مملکت صورت نمي‌گيرد مگر اينکه ما نوسازي دولت را انجام بدهيم و دولتي ثروت توليد کن به وجود بيايد.

* بنزین لیتری یک تومان را 3 تومان کردیم و پولش را به روستاییان دادیم

محمد غرضي در پاسخ به اظهارات سعيد جليلي گفت: دفعه اول نيست که ما يارانه مي‌دهيم بنده هنگامي که وزير نفت بودم يک ليتر بنزين يک تومان بود که از امام(ره) اجازه گرفته شد و به سه تومان رسيد و بعد هم دو تومان آن را به روستاييان داديم بنابراين هميشه در دولت اين مساله مطرح بوده که بايد يارانه ها درست انجام شود.

وی ادامه داد: اينکه يارانه ها به جاي اينکه قدرت سياسي را تقويت کند آن را با آسيب روبرو مي کند ناشي از اين است که بجاي کم کردن گرفتاري ها از مردم آن را زياد مي کند.

غرضي ادامه داد: بحث اينکه شبه پول و تورم چگونه در کشور تزريق شود که زندگي مردم ارتقاء پيدا کند يک بحث کارشناسي، اقتصادي، توليدي و فني است و هنگامي که بدون اين مواضع وارد ميدان مي شويم و خدايي ناکرده مي‌خواهيم کارهاي سياسي انجام بدهيم نتيجه اي جز اين نخواهد داشت.

*در بحث هدفمندي يارانه ها قيمت هارا واقعي نکرديم

در ادامه محمدباقر قاليباف گفت: هدفمندي يارانه‌ها را حتما ادامه مي دهيم البته يارانه توليد را که قانون پيش بيني کرده هم در بخش کشاورزي به عنوان يارانه سبز و هم در حوزه صنعت ادامه خواهيم داد و در کنار اين بايد سياست هاي جبراني براي دهک هاي پايين جامعه در نظر گرفته شود تا قدرت خريد آنان افزايش پيدا کند.

وي تصريح کرد: اشکالي که امروز با اين مقدار نقدينگي پيش آمده در واقع چون قدرت خريد بالا رفته يعني خاصيت پول نسبت به قبل از يارانه ها هيچ تغييري پيدا نکرده بنابراين ما کالاهاي اساسي خانواده ها را تضمين و قيمت ها را تثبيت مي کنيم تا قدرت آنان بالا رود.

شهردار تهران تصریح کرد: کالاهاي اساسي و مسکن در اولويت ما قرار دارد؛ در بحث هدفمندي يارانه‌ها قيمت‌ها را واقعي نکرديم آن روزها بنزين 100 تومان و قيمت واقعي آن 700 تومان بود و امروز بنزين 700 تومان شده اما قيمت واقعي آن 2800 تومان است، بنابراين بعد از هدفمندي ها اين ضعف همچنان باقي است و در اينجا يک حقي از مردم ضايع شده که کيفيت است.

قاليباف افزود: اگر بنا است که مردم قيمت ها را واقعي پرداخت کنند چرا بايد يک اتوي پرمصرف در خانه‌شان باشد بنابراين بايد کيفيت‌ها بالا برود.

* یارانه‌ها باید براساس درآمدها توزیع شود

حداد عادل در پاسخ به اظهارات جلیلی گفت: مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها به این معنی نیست که اگر امروز 45 هزار تومان به مردم پرداخت می‌کنیم آن را به صد هزار تومان برسانیم چرا که اگر قرار است قیمت حامل‌های انرژی افزایش یابد و از آن طریق درآمد کسب شود و به مردم یارانه پرداخت شود به این نتیجه می‌رسیم که با مثلا 5 برابرکردن یارانه‌های کنونی مردم ناگزیر خواهند شد چندین برابر مبلغ فعلی را به خاطر تحمیل شدن تورم بپردازند.

وی با بیان این که دولت‌ها باید یارانه‌ها را براساس درآمدها توزیع کنند ادامه داد: براساس توافق اولیه طرح هدفمندی یارانه‌ها قرار بود میزان پرداخت یارانه‌ها در هر یک از دهک‌ها متفاوت باشد که این اتفاق در اجرای هدفمندی یارانه‌ها نیفتاد و همه مردم به یک میزان یارانه دریافت کردند هم چنین بخشی از درآمد هدفمندی یارانه‌ها باید به تولید اختصاص می‌یافت که باز این گونه نشد از این رو اگر مرحله اول درست انجام شود شاید دیگر نیازی به مراحل بعدی هدفمندی یارانه ها نباشد.

* قرار بود هدفمندی یارانه‌ها فاصله دهک‌ها را کم کند

هم چنین در ادامه مناظره عارف در پاسخ به جلیلی اذعان داشت: هدفمندی یارانه‌ها در راستای عدالت اجتماعی مطرح شده است و در دولت های قبلی هم این طرح مطرح بود متاسفانه دولت دهم این طرح را به طور ناقص انجام داد.

وی افزود: هدفمندی یارانه‌ها قرار بود که فاصله دهک‌ها را کم کند و رفاه اجتماعی را به وجود آورد و صرف پیشرفت شود ولی روبه رو شدن این طرح با تورم بالای 30 درصد باعث شد مشکلات زیادی به وجود آید.

این کاندیدای ریاست جمهوری ادامه داد: اگر یک خانواده 5 نفره 225 هزار تومان یارانه دریافت می کنند باید برای تهیه کمتر از ده قلم کالای اساسی 275 هزار تومان پول پرداخت کنند از این رو مردم فقط پولی را دریافت می کنند و چیزی علاوه بر آن را خرج تهیه کالای اساسی خود می کنند.

وی با تاکید براینکه سهم تولید در هدفمندی یارانه ها باید پرداخت شود اذعان داشت: در هدفمندی یارانه ها باید به اقشار آسیب پذیر توجه شود در حال حاضر مردم حدود 70 درصد هزینه درمان خود را پرداخت می کنند ما باید به شرایطی برسیم که مردم تنها 30 درصد هزینه درمان خود را پرداخت کنند.

* یارانه‌ها هدفمند نشده‌اند و باید هدفمند شوند

روحانی در پاسخ به جلیلی گفت: یارانه‌ها هدفمند نشده‌اند و باید هدفمند شود چرا که یارانه‌ها برای به وجود آوردن عدالت در عرصه‌های مختلف وهم چنین در تولید بود.

وی افزود: رقم پرداختی کنونی یارانه ها قدرت خرید به مردم نداد و جبران تورم را نکرد بلکه باعث شد مردم پول بیشتری از جیب خود پرداخت کنند.

روحانی ادامه داد: از آن جایی که مردم بر پول یارانه‌ها حساب می‌کنند باید این پرداخت‌ها ادامه داشته باشد و هم چنین باید ترمز تورم نیز باشد یارانه افرادی که حقوق ثابت دارند باید افزایش یابد هم چنین یارانه‌هایی  کالایی نیز باید طراحی شود تا مردم نسبت به تامین کالای اساسی اطمینان داشته باشند.

* باید به تولید ناخالص ملی توجه شود

ولایتی اظهار داشت: یکی از بدترین وقایع این است که طرحی خوب اجرا نشود هر چند که خوب طراحی شده باشد از آن جایی که هدفمندی یارانه‌ها به صورت قانون درآمده باید اجرایی شود.

وی ادامه داد: وقتی که 40 هزار میلیارد تومان در بازار ریخته می‌شود باید به تولید ناخالص ملی توجه شود در حال حاضر تولید ناخالص ملی ما 8 درصد پول موجود در بازار است هم چنین سرعت پول در کشور ما 30 درصد است از این رو باید برای هدفمندی یارانه ها برنامه ریزی جدی صورت گیرد.

وی افزود: تورمی که بانک مرکزی در امسال اعلام کرده حدود 33 درصد است از آن جایی که تورم به خاطر نبود کالا ایجاد می‌شود باید نقدینگی‌ها حساب شده به مردم پرداخت شود و هم چنین کالاهای مورد نیاز مردم نیز تامین گردد.

*هدفمندی یارانه ها نباید سیاسی شود

در ادامه مناظره جلیلی برای جمع بندی به پاسخ سوال خود گفت: در حال حاضر ما 70 هزار میلیارد تومان معوقات بانکی داریم و ماهیانه 2 هزار و 800 میلیارد تومان به 70 میلیون جمعیت یارانه پرداخت می کنیم متاسفانه فقط 6 نفر از بدهکاران بانکی معادل یارانه یک ماه ایرانیان را بدهکارند بنابراین باید این نقدینگی‌ها کنترل شود.

وی افزود: منطق هدفمندی یارانه‌ها درست بود نباید با دید سیاسی به آن نگریسته شود این طرح باید با قوت ادامه پیدا کند چرا که مرحله دوم آن از ظرفیت های خوبی برای تحقق عدالت برخودار است.

وی افزود: قرار بود هدفمندی یارانه ها جلوی این موضوع بگیرد که هر کس بیشتر مصرف می کند بیشتر کالا نگیرد هدفمندی یارانه ها توانست این هدف را محقق کند در این طرح باید حمایت از تولید انجام شود.

جلیلی گفت: ما باید براساس ساختار اقتصادی کشور، سازوکار متناسب با فرهنگ موجود عدالت را در کشور محقق کنیم.

* نقدینگی باید با تولید کالا متناسب باشد

در ادامه مناظره علی اکبر ولایتی به عنوان آخرین پاسخ دهنده در جایگاه حاضر شد و در پاسخ به این سوال که برنامه عملیاتی شما برای مهار تورم و گرانی چیست گفت: برای کنترل تورم باید به قواعد اقتصادی پای بند باشیم وقتی نقدینگی در اقتصاد افزایش می یابد باید متناسب با آن کالا یا تولید و یا باید وارد شود اگر این اتفاق نیفتد عرضه و تقاضا با هم هم خوانی ندارد و تورم ایجاد می شود.

این کاندیدای ریاست جمهوری ادامه داد: فکر عاجل برای کنترل تورم تنظیم بازار است باید اجناس مورد نیاز و حیاتی مردم از جمله مرغ، گوشت، تخم مرغ، برنج، نان و مسکن تهیه شود هم چنین از تولید کالا و تولید کننده حمایت به عمل آید تا تورم کنترل شود.

وی با تاکید براینکه فرصت برای کارهای فوری وجود دارد گفت: باید اعتماد را به مردم برگردانیم یکی از نمونه بی اعتمادی ها صدور بخش نامه های متعدد از دستگاه های اقتصادی در دولت آینده  باید معاون اول و یا معاونت اقتصادی به وجود آید تا هماهنگی بین دستگاه ها را انجام دهند.

* برای پروژه‌ها 4 برابر ساخت پروژه اعتبار در نظر می‌گیرند


جلیلی اظهار داشت: مالیات تورم باعث شده مردم بیشترین رنج را ببرند حتما باید با آن برخورد شود.

وی افزود: برای کنترل تورم باید به دنبال راه حل‌های ساختاری باشیم چرا که اکنون تورم ساختاری باعث شده که این قدر مردم تحت تاثیر قرار بگیرند اگر تورم به موقع مدیریت شود و در مسیر تولید قرار گیرد مشکلات کنونی را به وجود نمی آورد.

جلیلی خاطر نشان کرد: برای کنترل نقدینگی هم چنین باید به ساختمان‌های اداری نیز توجه کرد در حال حاضر برای پروژه‌ها 4 برابر ساخت پروژه اعتبار در نظر می‌گیرند که این موضوع نیز باعث تورم می‌شود از این رو باید تورم به صورت ساختاری کنترل شود.

* گرانی اژدهای پنج سری شده که هر سرش را می‌زنی سر دیگر جان می‌گیرد

رضایی در ادامه اظهار داشت: بحث گرانی و تورم قریب به چند سال است که وارد اقتصاد ایران شده و باید تلاش جدی کنیم که به طور اساسی آن را از اقتصاد ایران بیرون کنیم.

وی در ادامه افزود: وضعیت امروز این گونه است که 45 هزار تومان امروز برابر 15 هزار تومان خرداد ماه سال گذشته است یعنی 30 هزار تومان آن آب رفته، قشر فرهنگیان، بازنشستگان و کارمندان دولت که حقوق ثابت دارند آسیب جدی دیدند، منتهی علتمسئله گرانی در این 40 سال این است که گرانی و تورم مانند یک اژدهای 5 سر می‌ماند و علت آنکه نتوانستند آن را حل کنند، این است که همیشه با یک سر این اژدها مبارزه کردند ولی از نواحی دیگر این اژدها خود را ترمیم کرده است و ما کسر بودجه دولت، حجم دولت، یارانه ها، مسکن و تحریم های اقتصادی پنج مسئله ای است که امروز گرانی را به وجود آورده که باید برای آن فکر اساسی کرد که این موضوع در برنامه هایی که تدوین کرده ام این اژدها را به کنترل در می آوریم و آن را کنترل می کنیم.

وی در ادامه تصریح کرد: گرانی باید تا چند ماه آینده کنترل شود چراکه اگر این اتفاق نیافتد ارزش پول ملی ما به شدت کاهش پیدا کرده که این جز ناموس ماست یعنی 1000 تومان امروز برابر 300 تومان سال گذشته است که باید تا چند ماه آینده یک ترمز جدی بزنیم تا جلوی آن را بگیریم.

* ثبات را در بازار ارز به وجود می‌آورم

قالیباف در ادامه این بحث اظهار داشت: دوستان علت گرانی را به حد کفایت توضیح دادند، اینکه باید چه کرد را باید بحث کنیم، اولین کار دولت بنده این خواهد بود که ثبات را در بازار ارز به وجود آوریم، یک زمانی گفتیم می‌خواهیم ارز را از صحنه معادلات و مبادلات خود خارج کنیم اما واقعیتی که اتفاق افتاده این است که دلار ریال را خارج کرده و ارزش پول ما کاهش پیدا کرده است، پس اول ثبات در بازار ارز مهمترین موضوعی است که می‌توان برای آن آینده‌ای ترسیم کرد تا استارت رشد اقتصادی خورده شود دوم اینکه بازبینی در توزیع کالا و خدمات صورت گیرد که بنده در مباحث قبلی به آن اشاره کردم، سوم ثبات در قیمت کالاهای حیاتی کشور و مخصوصا در حوزه کشاورزی و دهک های پایین است که این کار باید حتما اتفاق افتد، چهارم اصلاح سیاست‌های پولی و مالی در بازار پول است، یعنی پول در کشور باید کنترل شود که اگر کنترل نشود نقدینگی به سمت سفته بازی خواهد رفت و به سمت کاهش تورم نخواهد رفت.

قالیباف تصریح کرد: اگر این موارد اتفاق نیافتد مردم به ما اعتماد نمی کنند، ما به اعتماد مردم نیازمندیم.

وی گفت: ما در دولتمان، در 6 ماه اعتماد را به وجود می‌آوریم، مثل کشور همسایه ترکیه و آرژانتین و شیلی که این شرایط سخت را داشتند و توانستند با برنامه آن را حل کنند می توانیم این معضل را مرتفع کنیم.

* تورم نتیجه هزینه کرد دولت بیش از درآمدش است

غرضی اظهار داشت: تورم نتیجه آن است که دولت بیش از درآمدش هزینه می کند، تا وقتی دولت درآمد و هزینه اش یکسان نباشد تورم و گرانی ادامه دارد، امیدوارم قسمت ملت ایران دولتی باشد که بیش از درآمدش هزینه نکند، شبه پول کشور را تحت فشار قرار داده، الان می گویند 500 هزار میلیارد تومان نقدینگی در کشور وجود دارد در حالی که نقدینگی 700 هزار میلیارد تومان است، 200 هزار میلیارد تومان نقدینگی‌ها توسط بانک‌های خصوصی که ظرف چند سال اخیر تاسیس شده و اکثرا با سفته بازی تاسیس شده اند به جان ملت افتاده اند، قبل از انقلاب تعداد باجه های بانک نزدیک به سه هزار تا است ولی در حال حاضر بیش از 20 هزار باجه بانک داریم، این درآمدها ناشی از شبه پول، سفته بازی و بورس‌های مصنوعی است.

* دولت اصلاحات دستاوردهای خوبی در کنترل تورم داشت

عارف در ادامه این بحث اظهار داشت: تورم مشکل حل شده دنیاست، بیش از 160 کشور دنیا تورم یک رقمی دارند، کشور ما جزو محدود کشورهایی است که با تورم دو رقمی مواجه است.

وی ادامه داد: در رابطه با مهار تورم ما در دوران اصلاحات دستاوردهای خوبی داشتیم، در سال 76 تورم 17.3 درصد را داشتیم که در سال 84 به 10.4 درصد رسید، جهت‌گیری اصلی اصلاح ساختار بود و ثبات اقتصادی که به نظر می رسد باید در دولت آینده جهت‌گیری همین باشد.

عارف تصریح کرد: خوشبختانه با ساز و کارهایی که طراحی کردیم در سال 81 ارز را تک نرخی کردیم و تقریبا 5-6 سال نرخ ارز در کشور ما ثابت بود و خیلی از مشکلات و فسادهای ناشی از چند نرخی بودن ارز که با آن روبرو بودیم را رها کرده بودیم، به نظر می‌رسد در کنار اصلاح ساختاری انضباط مالی دولت بسیار مهم می باشد برای اینکه تورم را کنترل کنیم دولت باید ابتدا از خودش شروع کند، رشد نقدینگی و استقراض از بانک مرکزی را باید دنبال کنیم ضمن آنکه تقویت نهادهای سیاست گذاری و نظارتی که متاسفانه امروزه جایگاه والایی ندارند از جمله شورای پول و اعتبار، شورای اقتصاد اقداماتی است که باید دنبال شود.

* ثبات و آرامش در بازار کالا و پول مهمترین مسئله در کنترل تورم است

روحانی نیز در ادامه این بحث گفت: مهمترین مسئله در کنترل تورم و گرانی بر مسئله برگرداندن آرامش و ثبات به بازار کالا و پول است که مردم دچار یک نگرانی دائمی هستند.

وی در ادامه افزود: باید موانع تولید را برطرف کنیم تا تولید به حرکت درآید و خود به خود با آمدن کالا در بازار و تعادل عرضه و تقاضا تورم کنترل خواهد شد، البته باید هزینه های دولت حتما کاهش پیدا کند، عجیب این است که دولت از اموالی که در سالهای گذشته به عنوان ثروت ملی به وجود آمده الان می فروشد و آن را برای رد دیون خود یعنی بودجه جاری استفاده می کند، در سال 1391، 151 هزار و 396 میلیارد ریال سهام و دارایی های واگذاری برای رد دیون دولت استفاده شده، این نشان می دهد دولت مرتبا از سرمایه های گذشته استفاده می کند برای اینکه بتواند بودجه جاری خود را و حجم دولت نیز مرتبا افزایش پیدا می کند و باید نقدینگی را ما بتوانیم کنترل کنیم تا با تورم مبارزه کنیم.

* برای مهار تورم باید دولت مهار شود

حداد عادل در ادامه گفت: تورم و گرانی باعث می‌شود ثروتمندان غنی‌تر و فقرا فقیرتر شوند، حل مشکل تورم با تصحیح سیاست های دولت است، برای مهار تورم باید دولت مهار شود، انضباط مالی باید برقرار و هزینه های دولت باید کنترل شود.

وی در ادامه با بیان اینکه دولت نباید بیش از توان جذب پول در کشور بریزد ادامه داد: دولت برای اینکه بیشتر بخواهد پول خرج کند کسری بودجه خود را از بانک مرکزی جبران می کند و نقدینگی افزایش می یابد، باید برای حل تورم یک راهکار کوتاه مدت که تثبیت قیمت هاست داشته باشیم و یک راهکار دراز مدت داشته باشیم که یکی از آنها اجرای درست قانون سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی است.

* باید اعتماد دولت و مردم بازسازی شود

ولایتی در جمع بندی اظهارات دیگر کاندیداها اظهار داشت: یک راه حل دراز مدت و میان مدت برای حل مشکل تورم و گرانی داریم و یک راهکار کوتاه مدت، امروزه مردم با مشکلات روزمره دست به گریبان هستند یکی از علل این وضعیت اقتصادی سست شدن قول های دولت و اعتماد مردم است، بازسازی اعتماد مجدد بین دولت و مردم در رابطه با مسائل اقتصادی یکی از اساسی‌ترین کارهاست که هم جز راهکارهای کوتاه مدت هم جز راهکارهای بلند مدت محسوب می‌شود، مثلا اگر کسی در سال گذشته به قیمت آن روز، ارز 1226 تومانی با فروش محصولاتش تحصیل می‌کرد و آن را در بانکی گذاشته بود، امسال که می خواهد ارز را پس بگیرد به قیمت سال گذشته حساب می‌کنند و ریال در حد 1226 تومان می‌دهند در حالی که هنوز ارز بیش از 3 هزار تومان است، این باعث می‌شود اعتماد مردم به این بانک از بین برود و دیگر اینکه باید یک تنفس 6 ماهه به تولید کنندگان بدهند، امروز کارخانه ها خوابیده یا کمتر از ظرفیت تولید می‌کنند آنها از یک طرف تحت فشار اقساط بانک از طرف دیگر تحت فشار زیان دیرکرد پرداخت اقساط هستند لذا باید با بردن لایحه ای به مجلس تنفس و فرصتی به صنعت گران داد به شرط آنکه میزان تولید کالای خود را به میزان مقرر که در این لایحه مشخص می شود افزایش دهد، زمانی که کالا با حمایت تولید کننده افزایش پیدا کرد عملا تورم را در کوتاه مدت مهار کردید.

وی در ادامه افزود: موضوع دیگر مربوط به گمرک است، مقدار زیادی از اجناس از جمله دارو در گمرک است و به دلیل اختلاف محاسباتی که در قضیه ارز به وجود آمده از افراد پول اضافه درخواست می کند و چون آنها ندارند کالاهای اساسی مردم در گمرک مانده که باید کاری کنیم این کالاها ترخیص شود.





حيدري مجري برنامه اظهار داشت: در بخش دوم جنبه‌هاي ديگري از توانمندي‌هاي نامزدها را خواهيم سنجيد لذا کانديداهاي محترم به مدت يک و نيم دقيقه صحبت‌ها را جمع بندي کنند.

غرضي گفت: من خواهشم از شما اين است که نسبت به اين کاري که امروز انجام داديد تجديد نظر کنيد ممکن است در نظر شما برنامه‌ريزي درست باشد اما اين امر بايد با بازخورد مطالعات ميداني انجام شود من گفتم سن راي دهنده را دو سال مي‌آورم پايين که 55 ميليون راي دهند 55 ميليون را قبول کنيد شما که 1+55 را ديده بوديد.

وي افزود: من از بحث‌ها اين جمع بندي را کردم که نظريات مشترک اين هشت نفر يک نظريه تثبيت شده و تاييد شده است که کشور  از ناحيه اداره اقتصادي نتوانسته است رضايت مردم را جلب کند، چرا که همه بحث‌ها حول و حوش اين مسئله شد که چگونه مي‌توان با تورم مبارزه کرد و جوانان را به اشتغال سوق داد.

قاليباف جمع بندي خود را از صحبت‌هاي بخش اول مناظره اين گونه بيان کرد: من به طور روشن و مشخص حرفم با مردم عزيز اين است که (چون اينگونه ياد گرفتم که اين طور با شما سخن بگويم) در زمان مسئوليت در شهرداري تهران  و نيروي انتظامي حق شما مردم است که بدانيد ما در چه زمان بندي چه کارهايي  را انجام داده‌ايم.

وي با بيان اينکه در بحث اقتصادي برنامه دو ساله داريم افزود: مشکل گراني از يک طرف و بحث مربوط به بيکاري و بالا بردن قدرت خريد مردم و معيشت را مي‌بايست حل و فصل کنيم ظرف شش ماه اول همه تلاش‌مان اين است يک تحول جدي در مديريت اقتصاد و در تثبيت ثبات ارز به وجود آوريم و در واقع نگاه دولت را به عنوان يک درآمد کنار بگذاريم و به سمت کمک به مردم برويم.

قاليباف تصريح کرد: تورم بايد کنترل شود لذا در ظرف شش ماه اين کار را انجام مي‌دهيم بلافاصله تا پايان زمان بندي در يک سال و نيم بعدي مردم يک احساس آرامش (چه عزيزي که در روستا زندگي مي‌کند و چه سرمايه گذاري که در توليد ثروت در اقصي نقاط کشور انجام وظيفه مي‌کند) کند.

عارف نيز در بيان جمع بندي خود از بخش اول صحبت‌ها گفت: جمع بندي که از مشکلات مطرح شده مي‌کنيم اين است که ما مي‌توانيم پاسخگوي نيازهاي معيشتي مردم باشيم و يک زندگي شرافتمندانه و آبرومند را براي همه ملت تهيه کرده و براي اين مهم به رشد اقتصادي حداقل هشت درصد نياز داريم.

عارف خاطر نشان کرد: نرخ تورم بايد کاهش پيدا کند و يک رقمي شود نرخ بيکاري نيز بايد کاهش پيدا کند مسئله مسکن بايد ساماندهي شود چرا که دغدغه بسياري از مردم و جوانان اين مشکل است.

عارف ادامه داد: خصوصي سازي بايد به مفهوم واقعي کلمه به صورت جدي اعمال شود مردم بايد عنان مديريت کشور را به دست کسي بسپارند که در عمل نشان داده که مي‌تواند شعارهايش را عملياتي کند و بتواند در طول يک زمان معقول کشور را در راه پيشرفت و تعالي قرار دهد.

جليلي در ادامه نتيجه گيري خود را از بخش اول بحث اين طور بيان کرد: ما نه تنها بايد براي رفع مشکلات بلکه براي پيشرفت و آن چيزي که از آن تحت  عنوان حماسه اقتصادي بيان شد برنامه‌ريزي داشته باشيم به نظر من اين کار ممکن است و عزم جدي براي آزاد سازي ظرفيت‌هاي کشور چه سخت افزاري و چه نرم افزاري مي‌خواهد.

وي اظهار داشت: همه مردم به شکل  عادلانه بايد بتوانند از فرصت‌ها به صورت يکسان بهره ببرند آزاد شدن همه ظرفيت‌ها و توانمندي‌هاي مردم در پرتو دو موضوع محقق مي‌شود که اولي الگو و بحث پيشرفت مبتني بر الگوي اسلامي ايراني باشد و ديگر اينکه مردم نقش اساسي در اين موضوع داشته باشد نه اينکه فرصت‌ها شانسي و براساس مناسبات توزيع شود.

وي تصريح کرد: وقتي ماشين و ساختار دولت اين توانمندي را داشته باشد که اولا مانع مردم در بروز ظرفيت‌ها نشود و ثانيا خود نيز کمک کند که ظرفيت‌ها تقويت شود و از اين طريق است که ما شاهد پيشرفت در عرصه‌هاي مختلف اقتصادي هستيم.

ولايتي نيز در ادامه گفت: بنده مطالبي که به آنها اشاره نشد را مي‌گويم هرچند بخشي از آن به حوزه سياسي مربوط مي‌شود اما ارتباط آن نيز با مسائل اقتصادي قطعي است.

وي به آشتي با دنيا اشاره کرد و اظهار داشت: اگر ما با دنيا آشتي نکنيم و روابطمان را توسعه ندهيم به خصوص با همسايگان در آن صورت بسياري از ظرفيت‌هاي اقتصادي در صحنه منطقه را نمي‌توانيم استفاده کنيم.

وي با بيان اينکه همکاري‌هاي منطقه‌اي براي ما يک فرصت است افزود: اگر همکاري‌هاي اکو و دي هشت را فعال و راه‌هاي جديد را باز کنيم و با کشورهاي نزديک مثل عراق و سوريه، لبنان و پاکستان... ارتباط برقرار کنيم بسيار پسنديده است.

ولايتي در ادامه به آشتي داخلي اشاره کرد و گفت: دامنه اصولگرايي وسيع است کسي که نظام قانون اساسي و ولايت فقيه را قبول دارد اصولگرا است چرا عده‌اي از متخصصين خانه نشين شده‌اند ما بايد از آنها دعوت به کار کنيم. همانطور که مردم انقلاب و دفاع مقدس را به پيروزي رساندند اين اقتصاد را هم که حق مردم است با نظارت دولت به موفقيت مي‌رسانند.

روحاني اظهار داشت: من فکر مي‌کنم مشکل اساسي ما اين است که حرکت اقتصادي ما در اين هشت سال اخير تناقضي را بين سياست‌هاي تسليمی، ابلاغي و اجرايي نشان مي‌دهد بعد از 20 سال بحث راست و چپ در نهايت مجمع تشخيص مصلحت نظام به چشم انداز 20 ساله رسيد.

وي افزود: چشم‌انداز توسعه مبنايي براي توسعه کشور است و اين مطلب را عنوان کرد که ما بايد توسعه محور و در پي توليد باشيم نه مصرف متاسفانه در عمل راه و مسير ديگري پيوده شد و ما در اين بين فرصت‌هاي بسياري زيادي را از دست داديم مردم بايد به اين نکات توجه کنند درآمد ارزي در طول اين هشت سال برابر درآمد ارزي از قبل و بعد از انقلاب بوده است بيش از 750 ميليارد دلار درآمد ارزي داشتيم ولي متاسفانه توليد ناخالص ملي ما از 6.9 به منفي رسيده و در سال جاري نيز پيش بيني منفي مي‌شود.
روحاني خاطر نشان کرد: ما امروز مشاهده مي‌کنيم در پارس جنوبي همسايه ما روزانه 450 هزار بشکه نفت استفاده مي‌کند/.
روحاني با بيان اينکه کل فاز‌هاي فعال ما هشت عدد است تصريح کرد: همسايگان ما معادل 22 فاز استفاده و سه برابر کشور ما از گاز بهره برداري مي‌کنند بنابراين فرصت‌هاي عظيمي را امروز از دست مي‌دهيم.

رضايي اظهار داشت: اين بحث‌هاي انجام شده اولين بار نيست که صورت مي‌گيرد ما از مشروطه با کشور ژاپن شروع کرديم و اقتصاد ما اقتصاد پهلوي شد و ژاپن پيشرفت کرد از زمان انقلاب ما با کره و چين شروع کرديم آن کشورها پيشرفت کرده و ما عقب ماندگي داريم.

رضايي بابيان اينکه اين بحث‌ها بسيار زياد انجام شده است افزود: تمامي اين بحث‌ها را شصت سال است که داريم تکرار مي‌کنيم لذا بايد در اين راستا فکر اساسي کنيم دولت بايد درست شود چرا که اقتصاد در ايران صاحب ندارد با اين همه سياست گذاري و چشم انداز چرا هنوز کار اساسي صورت نگرفته است.

وي تصريح کرد: دولتي که در ايران داريم که از نظر ساختار کار کرد و مديريت بايد متحول شود هزينه‌‌ تصميم گيري‌هاي غلط بيشتر از هزينه‌هاي دشمن به کشور آسيب وارد مي‌کند.

رضايي با بيان اينکه هزينه‌اي که آمريکا و اسرائيل از بعد اقتصادي به ما وارد مي‌کنند کمتر از هزينه تصميم گيري‌هاي نادرست است خاطر نشان کرد: عدم تخصيص درست منابع به فعاليت‌هاي اقتصادي،‌ کشاورزي و صنعتي بدون هدف و برنامه و دخالت متخصصين است لذا مي‌بايست براي اين کار فکر اساسي کرد.

حداد عادل گفت: دوستان بيشتر به نتيجه مورد نظر اشاره مي‌کنند بنده تاکيد بر روش مي‌کنم چون نتيجه درست از روش درست حاصل مي‌شود بنده تلاش خواهم کرد توجه به بخش خصوصي بکنم.

وي تصريح کرد: ما بايد به بخش خصوصي اعتماد کنيم و از مشورت و مديريت بخش خصوصي  کمک بگيريم اجراي قانون سياست‌هاي کلي اصل 44 و قانون هدفمند سازي يارانه‌ها طبق قانون مهم است.

حداد عادل با بيان اينکه دولت من بايد بر بازار ارز يعني واردات و صادرات نظارت کند تاکيد کرد: با بل بشوي صادرات و واردات نمي‌توان اقتصاد را کنترل کرد بنده در نظر دارم در رياست جمهوري معاونت توليد و اشتغال ايجاد کنم آموزش بايد معطوف به کار متحول شود ما آموزش معطوف به کار بايد داشته باشيد و پژوهش معطوف صنعت دولت من پيشرفت دانش بنيان و اصلاح نظام بانکي را مهم مي‌داند.

در بخش دوم مناظره، حيدري سوالهايي را درباره سياست‌هاي کلان اقتصادي کشور مطرح کرد و از نامزدها خواست که با گزینه‌های  "سوال غلط است" و "من جواب نمي‌دهم" به سوال پاسخ دهند و در صورتی که پاسخ دیگری داشتند، آن پاسخ باید تک کلمه‌ای و نامزدها باید از ارائه توضيح پرهيز کنيد.

محمدرضا عارف گفت: برگزاري مناظرات به اين شيوه در شأن کانديداي رياست جمهوري نيست و خوب بود که بحث شده و هر کانديدايي برنامه خود را مطرح مي‌کرد.

وي ادامه داد: من به احترام دوستان قسمت اول را جواب دادم اما واقعا برگزاري تست لزومي ندارد، مگر ما مي‌خواهيم در کنکور يا آزموني شرکت کنيم؛ لذا من به احترام مردم در اين جلسه مي‌نشينم و به سوال‌ها پاسخ مي‌دهم.

رضايي با بیان اینکه صدا و سيما بايد هر 8 کانديدا را رئيس جمهور بداند و خودشان بايد با یکديگر گفتگو کنند، گفت: من آدم صبوري هستم و از اول جلسه به دنبال اين هستم که ببينم که اين جلسه به کجا مي‌رسد چرا که اين حرف‌هاي تکراري و به صورت جويده و جويده هم به مردم آسيب مي‌زند و هم به 8 کانديدا توهين مي‌شود.

رضایی ادامه داد: اگر ما از همان اول شئونات رياست جمهوري را رعايت نکنيم يعني نمي‌خواهيم دولت قوي تشکيل دهيم.

عارف در اين ميان گفت: خواهشمنديم در دو مناظره بعدي تجديد نظر جدي شود، در اين مناظرات بايد از هر کانديدا شيوه اجراي مناظره‌ها را درخواست مي‌کردند چرا که ما مي‌خواهيم با هم رقابت کنيم.

وي ادامه داد: صدا و سيما با چه مجوزي بدون نظر ما 8 نفر برنامه گذاشته است.

حيدري در پاسخ به عارف گفت: اين مدل به تصويب ستاد انتخابات کشور رسيده است که قانوني است.

سوال اول: در شرايط فعلي آيا با درخواست کارفرمايان براي کاهش سهم کارفرما از بيمه تأمين اجتماعي موافقت مي‌کنيد؟

غرضي:خير

قاليباف:خير

ولايتي:به نظرم نمي شود با بله و خير جواب داد بلکه بستگي به شرايط کارفرما و فعاليت آن دارد.

جليلي: سوال کامل نيست.

حداد عادل: من موافقم.

عارف: نظري ندارم.

رضايي: اين سوال غلط است.

روحاني: براي کوتاه مدت موافقم

سوال دوم: با کدام سياست مالياتي موافقيد؟ کاهش ماليات شرکت‌ها براي تشويق توليد و سرمايه‌گذاري يا افزايش ماليات شرکت‌ها براي کاهش وابستگي به نفت.

قاليباف: سوال اشکال دارد و من با رابطه بين درآمد و ماليات موافقم.

ولايتي: با کاهش ماليات موافقم.

جليلي: سوال کامل نيست.

حداد عادل: با کاهش ماليات براي تشويق توليد موافقم.

عارف: نظري ندارم.

رضايي: با کاهش ماليات براي تشويق توليد موافقم.

روحاني: سوال به طور کلي درست نيست بلکه براي کوتاه مدت موافقم.

غرضي: تا وقتي نرخ ارز تثبيت نشود و تورم مهار نشود هر کار اقتصادي مشکل خواهد داشت.

سوال سوم: براي تنظيم لايحه بودجه 93 کدام مورد را در اولويت قرار مي‌دهيد؟ توسعه فناوري اطلاعات، افزايش وام ازدواج يا توسعه روستاها

ولايتي: توسعه روستاها

جليلي: توسعه روستاها

حداد عادل: توسعه روستاها

عارف: نظري ندارم

رضايي: با اين که به کل شيوه اعتراض دارم اما توسعه روستاها

روحاني: سوال اشکالات زيادي دارد اما توسعه روستاها

غرضي: توسعه فن آوري اطلاعات چرا که هر روستايي نيز در اين سهيم است

قاليباف: اولويت را به فناوري اطلاعات مي‌دهم

سوال چهارم: با توجه به شرايط امروز کشور براي توسعه صنعت و اشتغال کدام راهبرد را انتخاب مي‌کنيد؟ حمايت از بنگاه‌هاي کوچک و متوسط يا سرمايه‌گذاري در صنايع بزرگ و مادر

جليلي: حمايت از بنگاه‌هاي کوچک

حداد عادل: سوال درست نيست و هر دوي اينها مي‌تواند با هم باشد اما اولويت من بنگاه‌هاي کوچک است

عارف: نظري ندارم

رضايي: خود اين سوال نشان مي دهد که  صدا و سيما نبايد چنين سوال‌هايي را تنظيم مي‌کرد چرا که اين دو حلقه‌هاي متصل به هم هستند.

روحاني: بنگاه‌هاي کوچک

غرضي: تا تورم کنترل نشود و نرخ ارز تثبيت نشود هر کاري کنيم خلاف است و اين سوال غلط است

قاليباف: من زنجيره اولويتم را دنبال مي کنم و در برخي صنايع بنگاه هاي کوچک و در برخي صنايع بنگاه هاي مادر

ولايتي: حمايت از صنايع کوچک و متوسط

سوال پنجم: در انتخاب وزرا و مديران ارشد دولت کدام ويژگي اولويت اول شماست؟ پاکدستي،‌ تجربه، تخصص يا تدبير؟

حداد عادل: هر 4 تا با هم چرا که هر کدام از اينها را نداشته باشند من انتخاب نمي‌کنم

عارف: نظري ندارم

رضايي: امام فرمود که به شما وصيت مي‌کنم کار را به دست نااهلان و نامحرمان نسپاريد پس هم بايد محرم باشند و هم اهل و تخصص داشته باشند.

روحاني: سوال درست نيست چرا که همه بايد با هم باشند و منفک از هم قابل قبول نيست

غرضي: کسي که سابقه اجرايي نداشته باشد و کارآمدي خود را در جامعه به عرض مردم نرسانده باشد انتخاب نخواهم کرد

قاليباف: سوال را غلط مي دانم

ولايتي: هر چهار تا در کنار هم نمي شود يک نفر بايد پاکدست باشد اما کار بلد نباشد

جليلي: سوال غلط است

سوال ششم: با توجه به درآمد محدود حاصل از هدفمندي يارانه‌ها شما کدام تصميم را اتخاذ مي‌کنيد؟ کاهش تعداد دريافت کنندگان يارانه، کاهش رقم يارانه‌هاي نقدي و يا افزايش قيمت بنزين براي تأمين يارانه‌ها.

رضايي: هيچ کدام، ما منابع يارانه‌ها را عمدتا از يک ميليون بشکه نفتي که تبديل به فرآورده هاي نفتي خواهد شد تأمين خواهيم کرد و افزايش نسبي در قيمت بنزين.

روحاني: سوال غلط است

غرضي: يارانه‌اي که به تورم کمک کند را من قبول ندارم

قاليباف: سوال غلط است

ولايتي: سوال غلط است

جليلي: سوال غلط است

حداد عادل: من سوال را سوال خوبي نمي دانم

در ادامه اولین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 6 عکس با مضامین مختلف در برنامه به نمایش گذاشته شد تا کاندید نامزدها نظرات و برداشت‌های خود را از این عکس‌ها بیان کنند.

عکس اول پیرامون یک منطقه کشاورزی با حضور چند تراکتور و وسایل مکانیزمی برای کشاورزی بود

غرضی: برداشت بنده درباره این است که کشاورزی و تراکتور در این عکس وجود دارد و اعتقاد دارم بیچاره کشاورزی که این زمین را کشت کرده و گندمی کاشته که دولت 850 تومان می‌خرد ولی برای عراقی را 1250 تومان می‌خرد.

قالیباف: یک عکس سرمایه گذاری در کشاورزی با وجود تکنولوژی را نشان می‌دهد.

روحانی: در این عکس محیط زیست به نمایش گذاشته شده و نشان می‌دهد که الویت ما در موضوع کشاورزی باید مورد پیگیری قرار گیرد و سیستم مکانیزه را باید در آنجا به کار بگیریم.

ولایتی: مکانیزم کردن کشاورزی از ضرورت هاست.

جلیلی: نشان می‌دهد بخشی از کشور از ظرفیت‌های آن استفاده شده است و آن می تواند در همه مناطق و زمین‌های کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.

حداد عادل: شمال سرسبز و پر نشاط را نشان می‌دهد و امیدوارم که همیشه خرم و پرنشاط باشد و بعد به ما یادآوری می‌کند که می‌توانیم زمین‌های کوچک کشاورزان را از طریق تعاونی‌ها قابل کشت ماشینی کنیم.

عارف: مکانیزم کردن کشاورزی برای افزایش بهره وری و تجمیع زمین‌هایشان.

رضایی: ای کاش به جای این عکس، عکس مقابل آن را می‌گذاشتیم یعنی ما در شرایط فعلی برداشت در هر هکتار گندم ما زیر 2 تن است معمولا ما همیشه در تبلیغات چیزهای خوبی را که وجود دارد نشان می‎دهیم اما متاسفانه آن کاری که باید انجام شود کمتر صورت می‌گیرد باید کشاورزی سنتی را به کشاورزی پیشرفته تبدیل کرد تا ما بتوانیم درآمد در هر هکتار را به معنای واقعی افزایش دهیم.

روحانی: برای توان رقابت و همچنین بهره‌وری بیشتر ما راه دیگری نداریم جز از اینکه از فناوری های نوین در زمینه کشاورزی و از جمله مکانیزم کردن کشاورزی استفاده کنیم.

عکس دوم مسکن مهر را که در دولت احمدی نژاد پایه گذاری شد به نمایش می گذاشت.

قالیباف: این حاکی از مسکن است من فکر می کنم که در بحث مسکن باید بحث تکنولوژی، زیرساختها، ارزان قیمتی، کیفیت، جلوگیری از تراکم و معماری اسلامی باید جدی گرفته شود.

روحانی: من فکر می‌کنم این عکس نشان می‌دهد اشکالات قابل توجهی در این طراحی شهری کاملا وجود دارد که در این مکان امکان بررسی آن وجود ندارد.

ولایتی: یک انبوه‌سازی هویت که معلوم نیست کجاست متاسفانه شهرهای ما به واسطه رعایت صرفه‌جویی و تراکم‌های بیش از حد روحیات ایرانی و اسلامی خود را از دست داده است و باید اصلاح شود.

جلیلی: به نظر می‌رسد که تامین مسکن باید متناسب با فرهنگ و معماری اسلامی و نیازهای بومی باشد که متاسفانه بعضا اینطوری نیست.

حداد عادل: این عکس دارای دو جنبه است از اینکه می‌بینم عده‌ای در این خانه‌ها صاحب‌خانه شدند خوشحال می‌شوم اما از اینکه اگر عکس امام و رهبری بالای این عکس وجود نداشت هیچ معلوم نیست این مسکن به کدام کشور تعلق دارد یعنی اینکه هویت ملی ندارد از این جهت متاسف هستم.

عارف: بحث انبوه سازی مسکن است که برای پاسخگویی به نیازهای کشور انجام می‌شود اما متاسفانه هویت ایرانی و اسلامی در معماری را ما در این کار انجام نمی‌دهیم.

رضایی: من با صحبت دوستانم موافق هستم اما اعتقاد دارم که شورای انقلاب فرهنگی باید معماری اسلامی را در بیاورد دوستانمان آقای حداد که عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند باید در این باره چاره اندیشی کنند.

رضایی ادامه داد: نصب عکس امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری بر روی این ساختمان‌ها به نوعی توهین است معماری باید اسلامی باشد و تنها باید بگویم نمی‌توان این موضوع را به مسکن مهر اطلاق کرد بلکه در بسیاری از شهرهای ما از جمله تهران، اصفهان معماری اسلامی وجود ندارد لذا شورای انقلاب فرهنگی باید ضوابط آن را درآورده و بر این موضوع نظارت کرده و آن را کنترل کند در غیر این صورت انتقاد کردن از کار دیگران که جز وظایف خود ما بوده است فایده ای ندارد.

لازم به ذکر است حداد عادل در واکنش به این صحبت محسن رضایی اظهار داشت: مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در این بخش بی‌تقصیر نیست.

رضایی در واکنش به این صحبت حداد عادل گفت: ما اقدامات خود را به خوبی انجام داده‌ایم.

روحانی: تولید انبوه مسکن مهر ارزان قیمت یک ضرورت است اما باید یادمان باشد که خوابگاه نباید درست کنیم باید شهرک‌هایی را با تمام امکانات ایجاد کنیم تا مردمی که اینجا سکونت می‌کنند بتوانند راحت زندگی کنند.

غرضی: تبلیغات مسکن مهر به همین شیوه در این عکس به نمایش گذاشته شده است، دو پدیده شوم را در پشت این عکس ملاحظه می‌کنم یکی اینکه پولهایی که از بانک در این مسکن صرف شده است بخشی از تورم را ایجاد کرده است، آنهایی که در این مسکن می نشینند از آن استفاده می کنند اما از اینکه این مسکن در صورتی که باید 100 سال افت کند تنها می بینم ظرف 20-30 سال دوباره باید ساخته شود دلم می سوزد.

عکس سوم ترافیک را به نمایش گذاشت.

ولایتی: تراکم ترافیک که بلای جان شهرهای بزرگ است و اگر درست آسیب شناسی شود راهکار آن این است که وسایل حمل و نقل عمومی به خصوص مترو را افزایش دهیم تا دچار تراکم ترافیک و آلودگی هوا نشویم.

جلیلی: الگویی از توسعه غیر متوازن.

حداد عادل: تا وقتی که تولید خودرو به شیوه فعلی ادامه داشته باشد رفت و آمد در خیابان‌ها اصلاح نخواهد شد.

عارف: مشکل ترافیکی تهران و آلودگی هواست که متاسفانه دستگاه ذی‌ربط هیچ اقدامی برای کاهش آلودگی نکرده است و مرتب به هم پاسکاری می‌کنند.

رضایی: بحث کاملا روشن است محیط زیست در ایران به شدت در حال تخریب است یکی از این موارد که محیط زیست کشورمان را به خطر انداخته است آلودگی هواست. متاسفانه محیط زیست کشورمان در یازده استان جنوبی غبار دارد کاش آن عکس‌ها را در این برنامه به نمایش می‌گذاشتیم.

رضایی ادامه داد: بعضی فکر می‌کنند که ایران فقط تهران است در حالی که غباری که در یازده استان جنوبی به راه می‌افتد حقیقتا وحشتناک‌تر از چیزی است که بیان می‌شود. دریاچه ارومیه و جاهای دیگر از نمونه‌هایی است که ما باید فکر جدی در قبال آنها انجام دهیم. ما باید فکر جدی را برای حوزه محیط زیست کشور انجام دهیم و این اوضاع را عوض کنیم.

روحانی: اتلاف وقت، انرژی و آلودگی محیط زیست که راه حل آن این است که امکانات حمل و نقل عمومی توسعه دهیم.

غرضی: شهر غیر قابل سکونت، گرفتاری، از بین رفتن اموال عمومی، از بین رفتن پول بنزین و تمام گرفتاری‌هایی که وجود دارد.

خدا به ما رحم کند با این کارهایی که کردیم.

قالیباف: آلودگی هوا، آلودگی صوتی و هدر دادن جان و مال مردم که البته باید این موضوع را درباره صحبت آقای عارف بیان کنند که فرمودند آلودگی برای تهران است که مسئولین کارشان را انجام ندادند باید بگویم که حتما جناب آقای دکتر عارف یادشان است زمانی که معاون اول رئیس جمهور بودند در دوران اصلاحات بنده در آن زمان فرمانده نیروی انتظامی بودم و در آن زمان 18 ماه پشت در دولت ماندیم تا معلوم شود که صاحب آلودگی هوا چه کسی است. بنده چند وقت قبل در مصاحبه‌ای گفتم که کارها یا بی‌صاحبند یا چند صاحب از این رو موضوع آلودگی در کشور تنها مقصرش خودرو نیست همانطور که مطرح شد ذرات آلوده و غبار بیشتر به کشور لطمه وارد می‌کند.

در این لحظه محمدرضا عارف در پاسخ به اظهار نظر قالیباف نسبت به تصمیمات اتخاذ شده در دولت اصلاحات نسبت به آلودگی هوا گفت: ما چند جلسه خدمت آقای قالیباف به عنوان فرمانده نیروی انتظامی و آقای احمدی نژاد به عنوان شهردار تهران بودیم در این جلسه شهرداری اذعان می‌کرد که نیروی انتظامی مسئول است و نیروی انتظامی می‌گفت شهرداری مسئول است و بعد هم همه این موضوع را گردن دولت انداختند. خوشبختانه در شرایط فعلی آقای قالیباف به شهرداری آمدند و باز هم اتفاقی نیافتاد و آقای احمدی نژاد هم رئیس جمهور شدند بازهم اتفاقی نیافتاد.

شایان ذکر است قالیباف در پاسخ به این اظهارات عارف اظهار داشت: اگر رئیس دولت رئیس جمهور است تصمیم می‌گیرد که چه کسی مسئول باشد و کار بی‌صاحب نماند هم در این دولت و هم در دولت اصلاحات این کار بی‌صاحب ماند پس بخش‌ها نمی‌توانند تصمیم بگیرند نه شهرداری نه ناجا دولت اگر صاحب داشته باشد تصمیم همه روشن است.

در عکس چهارم یک کشتی با بار برای نامزدهای انتخاباتی به نمایش گذاشته شد

جلیلی: یک ظرفیت بسیار بزرگ برای شکوفایی کشور در دریاهاست که اگر به آن توجه شود شاید ما بتوانیم حجم قابل توجهی درآمد از این موضوع کسب کنیم.

حداد عادل: اگر کالایی که بار این کشتی است صادرات باشد بنده خوشحال هستم اما اگر واردات باشد بنده نگران هستم.

عارف: ظرفیت کشتیرانی کشور را نشان می‌دهد که خوشبختانه ظرفیت خوبی است و بنده هم آرزوی دکتر حداد را دارم که ان شاالله این کشتی به سمت خارج از کشور باشد و صادرات ما را به سایر کشورها انتقال دهد.

رضایی: ما 150 هزار دریانورد داریم و بیش از 3 هزار شناور داریم که متاسفانه اکثر اینها از ظرفیتشان استفاده نمی‌شود و بیشتر کشتی‌های ایرانی در تنگه هرمز هستند و نمی توانند به بنادر دیگر بروند. همچنین ورود کشتی‌ها برای صادرات نفت ما هم به دلیل اینکه بیمه آنها را با مشکل مواجه کرده و قطع کردند لذا این عکس می‌تواند نمادی از آینده باشد که ان شاالله ما در دولت آینده کاری خواهیم کرد که وضعیت اسف بار امروز را به تناژهای بیشتر و در راستای صادرات کشور استفاده کنیم.

روحانی: این عکس نشان می‌دهد که حمل و نقل دریایی ارزانترین راه است ولی در شرایط فعلی مشکلات زیادی را دارد و ما شاهد فشارها بر حمل و نقل دریایی هستیم و دولت آینده سریع باید درباره این موضوع اقدام کند.

غرضی: ما در کشور ساحل دریایی بسیاری داریم، سی سال پیش هم بسیار ساحل دریایی داشتیم باید استفاده از مواهب دریا در کشور نهادینه شود و ما از این محبت عظیم الهی استفاده کنیم که متاسفانه مغفول مانده است. خیلی دوست دارم از این سواحل به خوبی استفاده کنیم ما شاهد هستیم که در شرایط فعلی در کشتی های فرانسوی در اقیانوس هند 100 تن 1000 تن ماهی صید می‌کنند.

قالیباف: یک حمل و نقل پاک، مطمئن، ارزان. من اعتقاد دارم با توجه به یک سیاست خارجی در حوزه دیپلماسی اقتصادی به خاطر مرزهای آبی در شمال و جنوب ما می توانیم در حوزه دریایی قوی عمل کنیم و براین باورم که اگر باری که برآن وجود دارد منطبق بر سیاست‌های رشد اقتصادی باشد قابل قبول است حال چه در معقوله صادرات باشد چه واردات اما قاچاق نباشد.

ولایتی: این یک وسیله راحت برای حمل و نقل است که شاخصه‌های آن ارزانی و پاک بودن آن است. ما عمدتا برای صادرات و واردات است از این کشتی ها استفاده می کنیم در حالی که حمل و نقل مسافر و بار بین بنادر خودمان به دلیل عدم ساخت اسکله صورت نمی‌گیرد و عملا برای حمل و نقل در جنوب کشورمان از خوزستان تا چابهار از حمل و نقل دریایی کمتر استفاده می‌کنیم.

عکس هشتم مناظره مربوط به تصویر ساعتی بود که زمان هفت و پانزده دقیقه را نشان می‌داد

روحانی در واکنش به این عکس گفت: همه باید فرصت شناس باشیم واز فرصت‌ها استفاده کنیم زمان زود از دست می‌رود.

غرضی در پاسخ به این تصویر اذعان داشت: عمر در گذر است و نزدیک زمانی هستیم که هر چه دنیا در کرده‌ایم مورد حساب و کتاب قرار می‌گیرد از این رو نگاه ما باید به آینده باشد و آماده باشیم.

قالیباف در واکنش به این تصویر تصریح کرد: فرصت‌های مالی، انضباطی، اقتصادی، فرهنگی درگذر است و همگی غیرقابل برگشت است و ما باید به مردم پاسخگو باشیم.

ولایتی در پاسخ به این تصویر با اشاره به سوره ناس گفت: از عمر اگر درست استفاده نشود بیهوده است بنابراین باید به چگونه سپری شدن عمرمان توجه کنیم.

جلیلی نیز در واکنش به این تصویر اذعان داشت: فرصت‌های مهم مدیریت در حال گذر است و ما باید برای آنها برنامه مشخصی داشته باشیم.

حداد عادل هم چنین اشعار دوران مدرسه تصریح کرد: باید قدر فرصت‌ها را بدانیم و برای آبادانی کشور مغتنم بشماریم.


عارف در واکنش به این تصویر گفت: نظم در امور بسیار مهم است متاسفانه صدا و سیما به این موضوع در مناظره امروز توجه نکرده است.

رضایی نیز در پاسخ به این تصویر گفت: مدیریت زمان مهم است عمر کشور  و دولتمردان و مردم در حال گذر است ولی مورد استفاده درست قرار نمی گیرد.

وی هم چنین افزود: من اعتراضم نسبت به نحوه برگزاری این مناظره است وبه کل مجموعه مناظره اعتراض دارم.

حیدری مجری برنامه در ادامه در پاسخ به این هشت کاندیدای ریاست جمهوری درباره سوالات چند گزینه‌ای طرح شده اظهار داشت: این سوالات تصمیماتی بود که دولتهای گذشته در مقاطع مختلف گرفته بودند ما برای سنجیدن اولویت‌های شما این سوال ها را پرسیدیم و می‌‎خواستیم بدانیم رویکرد دولت شما نسبت به موضوعات مختلف چیست.

پس از آن حیدری هر هشت کاندیدا یک دقیقه فرصت جمع بندی داد و غرضی با تشکر از صدا و سیما تصریح کرد: صدا و سیما باید کمی عرصه تحقیقات میدانی خود را افزایش دهد کاندیداها و قشر سیاسی کشور می‌خواهند که تعداد رای دهندگان بیشتر شوند ما می‌خواهیم براساس نظر مردم عمل کنیم و هدفمان این است که انقلاب تثبیت، پررونق و پرتحرک شود.

قالیباف در جمع بندی صحبت‌های خود گفت: امیدوارم پس از تحقق حماسه سیاسی بتوانم در دولتم حماسه اقتصادی را با همکاران در یک برنامه مدون محقق کنم.

وی افزود: برنامه مدون برنامه بنده در 24 فصل تدوین شده که از روز پس از انتخابات در اختیار مردم قرار می گیرد.

ولایتی نیز در صحبتهای پایانی خود تصریح کرد: امیدوارم به سمتی برویم که موجب احیای فرهنگ و تمدن اسلام و ایران شود ایران به عنوان گوهر یک دانه تاریخ بشریت است و بار دیگر این جغرافیا آن منزلت خود را پیدا خواهد کرد چرا که این کشور ظرفیت آن را دارد که کشور شماره یک دنیا شود.

جلیلی در جمع بندی صحبت‍‌های خود در مناظره تصریح کرد: ما به برکت انقلاب اسلامی در دوران مختلف پیشرفتهای زیادی را به دست آورده‌ایم و با اتکا به نقاط قوت خود توانسته‌ایم به این نقطه مطلوب برسیم البته ما باید نقاط ضعفمان را نیز بپذیریم و در همه عرصه‌ها پیشرفت کنیم و موقعیت ایران را در عرصه بین الملل که از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است پررنگ‌تر کنیم هم چنین من برنامه‌هایم را در پایگاه اینترنتی شخصی‌ام برای اطلاع مردم گذاشته‌ام.

حداد عادل نیز در صحبت‌های پایانی خود اذعان داشت: ما توانسته‌ایم 8 سال جنگ را پشت سربگذاریم اکنون نیز تحریم‌های تحمیلی را پشت سر خواهیم گذاشت ما با اقتصاد مقاومتی و تغییر سبک زندگی و وحدت ملی و تلاش هوشمندانه همه با انتخاب خوب در انتخابات24 خرداد شرکت خواهیم کرد.

عارف نیز در جمع بندی سخنان خود ضمن تشکر از مردم ایران اظهار داشت: امیدوارم همه مردم حضور پرشوری در انتخابات داشته باشند و ما با مشارکت حداکثری روبه رو شویم مردم باید با بررسی برنامه‌ها و سوابق کاندیداها به اصلح رای دهند برنامه‌هایم حول محور معیشت، منزلت و عقلانیت در پایگاه اینترنتی شخصی ام برای عموم مردم قرار داده شده است.

رضایی نیز در صحبتهای پایانی خود اذعان داشت: آینده روشن و امیدبخش است مردم نه تنها تحریم ها را پشت سرمی گذارند بلکه فرصت های تاریخی نیز به وجود می‌آورند ما در دفاع مقدس و انقلاب اسلامی این کار را کرده‌ایم اکنون نیز با نوسازی دولت و خیزش مردم عزمت مردم ایران به اثبات می‌رسد من پس از خدا امیدم به جوانان کشور است براین باورم که به لطف پروردگار ورق را برمی‌گردانیم.

روحانی در سخنانی پایانی خود با اشاره به دولت تدبیر و امید گفت: من در مقابل فقر و مشکلات مردم خودم را مسئول می دانم و تلاش خواهم کرد که رای همه مردم و اقشار آسیب پذیر و بیماران بیمه همگانی را اجرایی خواهم کرد و کاری می کنم که مردم برای بیمه حق انتخاب داشته باشند و در بیمه رقابتی بیمه مورد نظر خود را انتخاب کنند شعار انتخاباتی‌ام نجات اقتصاد ایران، احیای اخلاق و تعامل سازنده با جهان است.

در پایان این مناظره حیدری مجری برنامه ضمن تاکید بر سوالات چند گزینه‌ای خطاب به کاندیداها گفت: در مناظره‌های آینده اگر پیشنهاداتی داشتید از طریق مسئولان ستاد خود به ما ارائه دهید ما هم چنین 24 سوالی را که مدنظر داشتیم در اختیار ستادهای شما قرار می‌دهیم.

وی افزود: این سوال‌ها درست است و ما می‌خواهیم بدانیم که دولت شما به دنبال کدام روش است چرا که رئیس جمهور باید در مقاطع مختلف تصمیم‌گیری کند ما پس از پاسخگویی شما به این سوالات نتایج را برای مردم مشخص خواهیم کرد.




انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۱
Iran (Islamic Republic of)
مهدی
۱۹:۰۸ ۱۰ خرداد ۱۳۹۲
به نظر من از بین این افراد آقای قالیباف و بعد از ایشان آقای عارف از همه بهترند
آخرین اخبار