گزارش حقوقي/

حقوق زنان در طلاق غیابی از مردان "مجهول المكان"

هر گاه مردي چهار سال تمام غایب و مفقودالاثر باشد همسر وي می‌تواند تقاضای طلاق كند، در این صورت با رعایت ماده 1023 حاكم شرع طلاق وي را جاري مي‌كند.

به گزارش خبرنگار حقوقي‌قضايي باشگاه خبرنگاران، زن و شوهر از اركان زندگی مشترك می‌باشند، ایفای نقش و انجام تكالیف ایجاب می‌كند آنها در زیر یك سقف زندگی مشترك داشته باشند به همین جهت در صورت تخلف از تكالیفی كه زن و شوهر نسبت به هم دارند در قانون ضمانت اجراهایی نیز آمده است به عنوان مثال: مطابق ماده 1103 قانون مدنی زن و شوهر مكلف به حسن معاشرت با یكدیگر هستند و در ماده 1106 مرد را مكلف به پرداخت نفقه به همسرش می كند.
 
اگر زن كه وظیفه حسن معاشرت او ایجاب می كند كه در قبال همسرش تمكین داشته باشد از انجام تكلیف مقرر بدون دلیل موجه امتناع كند « ناشزه» محسوب و از حق دریافت نفقه محروم می‌شود، همچنین اگر مرد بدون دلیل از اختیاراتش در زندگی مشترك سوء استفاده كند و یا در پرداخت نفقه به همسرش كوتاهی كند در صورت تقاضای زن قانون وی را الزام به پرداخت نفقه می نماید و حتی مجازات حبس برای او پیش بینی شده است و در صورت عدم امكان الزام زن حق خواهد داشت از دادگاه تقاضای طلاق نماید. البته لازم به ذكر است كه قانون مدنی به پیروی از فقه اختیار طلاق را برای مرد دانسته است.
 
به موجب ماده 1133 قانون مدنی مرد می تواند با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید، البته وی باید قبل از اجرای صیغه طلاق حقوق قانونی همسرش را پرداخت نماید. اما زن نیز می‌تواند به عنوان آخرین چاره برای رهایی از زندگی مشقت بار و تحمل ناپذیر از دادگاه تقاضای طلاق نماید و دادگاه در صورتی براساس درخواست زن حكم صادر می‌كند كه زن بتواند با استناد به دلایلی عسر و حرج خود را ثابت نماید و دادگاه آن را احراز نماید ، عسر و حرج یعنی مشقت شدید كه ادامه زندگی را برای زن غیرقابل تحمل می‌كند. به مقتضای قاعده لاجرح طلاق از شكل انحصاری خارج  و به زن نیز حق داده می‌شود كه از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
 
در صورتی كه یك سال از تاریخ انتشار اولین آگهی بگذرد و آثاری از حیات غایب نرسد دادگاه حكم طلاق را صادر می‌كند و ماده 1156 تصریح دارد: «زنی كه شوهر او غایب مفقودالاثر بوده و حاكم او را طلاق داده باشد، باید از تاریخ طلاق عده وفات نگاه دارد.» چنانچه شوهر قبل از انتضاء مدت عده مراجعت نماید، حق رجوع به همسر مطلقه خود را دارد ولی اگر مراجعه شوهر بعد از اتمام ایام عده زن باشد برای مرد حق رجوع نیست
 
از موارد دیگر كه زن حق دارد از دادگاه تقاضای طلاق نماید همانطور كه ذكر شد استنكاف زوج از پرداخت نفقه به زن می باشد یا با اثبات تحقق شرط ضمن عقد در دادگاه با استفاده از وكالتی كه از مرد دارد می تواند خود را مطلقه نماید.یكی از مصادیق عسر و حرج كه منظور بحث حاضر است و زن می‌تواند به استناد عسر و حرج از دادگاه تقاضای طلاق نماید ترك زندگی مشترك توسط زوج می‌باشد زیرا در صورتی كه زوج زندگی مشترك را ترك نماید نمی‌تواند تكالیفی را كه در مقابل همسر خود دارد ایفا نماید و زن به حالت «كالمعلقه» درمی‌آید كه با كلام متین خدا و توصیه های دینی مغایرت پیدا می‌كند.
 
در فرض غیبت زوج یا مجهول‌المكان بودن او و عدم دسترسی زوجه به نشانی و آدرس وی، زن می‌تواند به طرفیت خوانده «مجهول المكان» دادخواست طلاق تقدیم نماید كه دو راه را برای اخذ طلاق می‌تواند انتخاب نماید:
 
 با استناد به ماده 1029 قانون مدنی كه مقرر داشته است «هر گاه شخصی چهار سال تمام غایب مفقو دالاثر باشد، زن او می‌تواند تقاضای طلاق كند، در این صورت با رعایت ماده ،1023 حاكم او را طلاق می‌دهد.»غایب مفقودالاثر كسی است كه از غیبت او مدت بالنسبه مدیدی گذشته و از او به هیچ وجه خبری نباشد. براساس ماده 1023 قانون مدنی دادگاه پس از تقدیم دادخواست طلاق از طرف زن در یكی از روزنامه های كثیرالانتشار، سه دفعه متوالی به فاصله یك ماه آگهی می‌كند و اشخاصی را كه ممكن است اطلاعاتی راجع به غایب داشته باشند دعوت می‌نماید تا دادگاه را از شرایط غایب مطلع نمایند.
 
 
 چنانچه غیبت شوهر برای وی ایجاد عسر و حرج كرده باشد و ادامه زندگی برای وی مشقت آور و زجرآور شده باشد می‌تواند تقاضای طلاق نماید. زیرا نشوز صفتی است كه می‌تواند بر زوج و زوجه عارض شود و در صورتی كه شوهر نتواند از انجام تكالیف زناشویی برآید عنوان نشوز بر وی نیز صدق می‌كند و بلاتكلیفی زن ممكن است سلامت و بهداشت روحی و روانی و به تبع آن سلامت جسمانی زن را تهدید كند و برای وی ایجاد عسر و حرج نماید.
 
از نظر تشریفات رسیدگی زن به عنوان «خواهان» موظف است نشانی دقیق خوانده را در دادخواست تعیین و اعلام نماید، ولی در فرض فوق و عدم اطلاع زوجه از نشانی زوج، وی دادخواست طلاق را به طرفیت خوانده «مجهول المكان» تقدیم می نماید یعنی در برگ دادخواست در ستون خوانده عبارت «مجهول المكان» را قید و تقاضای ابلاغ وقت دادرسی از طریق انتشار آگهی در روزنامه كثیرالانتشار را می‌نماید. (ماده 73 قانون آیین دادرسی مدنی) كه رسیدگی به این دادخواست رسیدگی غیابی (بدون حضور خوانده درصورتی كه به خوانده ابلاغ واقعی نشده باشد) و رأی صادره رأی غیابی محسوب می‌شود.
 
 (ماده 303 قانون آیین دادرسی مدنی)اما نكته ای كه حائز اهمیت است و ذهن قضات شریف را به خود مشغول می‌دارد، این است كه طبق تبصره 2 ماده 306 قانون آیین دادرسی مدنی «اجرای حكم غیابی منوط به معرفی ضامن معتبر یا اخذ تأمین متناسب از محكوم له خواهد بود مگر اینكه دادنامه یا اجرائیه به محكوم علیه غایب ابلاغ واقعی شده و نامبرده در مهلت مقرر از تاریخ ابلاغ دادنامه واخواهی نكرده باشد.»
 
در مورد اجرای احكام غیابی دادگاه خانواده اعم از طلاق، اجازه ازدواج مجدد، ازدواج به دختر در صورت مضایقه ولی قهری (پدر و جد پدری) طبق مواد(1043 و 1044) قانون مدنی _ نوع و میزان اخذ ضمانت چگونه خواهد بود و در صورت اخذ تأمین و ضمانت، این ضمانت تا چه زمانی ادامه دارد؟در پاسخ به سۆال فوق باید گفت:مقررات تبصره 2 ماده 306 قانون مذكور به كلیه احكام غیابی صادره از دادگاههای عمومی اعم از مالی و غیرمالی تسری دارد.
 
صدور احكام غیابی طلاق نیز مشمول حكم مزبور است لیكن باید در نظر داشت كه مصلحت نیست حكم غیابی طلاق قبل از ابلاغ واقعی و قطعیت اجرا شود زیرا ممكن است بعداً فسخ شود و تالی فاسد داشته باشد، اجازه ازدواج به دختر در صورت مضایقه ولی قهری (پدر و جد پدری) موضوع مواد (1043 و 1044) قانون مدنی نیز چنانچه حكم دادگاه غیابی باشد با توجه به استدلالی كه در مورد حكم طلاق غیابی شد، مصلحت نیست كه اجازه ازدواج غیابی به دختر باكره و قطعیت حكم اجرا شود ، زیرا ممكن است بعداً فسخ شود. و تالی فاسد داشته باشدو در خصوص ازدواج مجدد، مواد (1043 و 1044) قانون مدنی كه در مورد ازدواج دختر باكره مي‌باشد به ازدواج مجدد مصداق پیدا نمی‌كند زیرا ازدواج مجدد نیاز به اذن پدر و یا جد پدر ندارد و از شمول مواد فوق خارج است.
 
انتهاي پيام/
برچسب ها: گزارش ، حقوقی ، طلاق ، غیابی
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۷
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
Khodam
۲۰:۵۰ ۲۷ مهر ۱۳۹۹
سلام ... شوهرم بعد از ۱۳ سال بخاطر یه زن دیگه منو ول کرد و رفت و دخترم رو خانوادش بردن من تا حالا شکایت نکردم راهنماییم کنین لطفا
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
مهتاب صفدرزاده
۱۳:۵۴ ۲۲ خرداد ۱۳۹۸
باسلام من حدود 7سال است طلاق غیابی گرفتم و فرزندم رو بدون هیچ نفقه ای و اماکاناتی در خانه پدر بزرگ کردم.پدرش نه مهریه پرداخت کرده و نه نفقه ای و لوازم منزل را هم برده بود با خودش
در حال حاضر هم ازدواج مجدد کرده
من تقاضای مهریه و نفقه معوقه و حق و حقوقم را دارم
لطفا کمکم کنید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۳ ۰۷ خرداد ۱۳۹۸
سلام اگه یه خانمی طلاق غیابی بگیره و شوهرش قبلا اجازه ازدواج مجدد داشته باشه از قبل ،میتونه بعد از اینکه فهمید طلاقو باطل کنه در چه صورتی؟؟؟
Iran (Islamic Republic of)
Saeed
۰۸:۵۵ ۱۵ بهمن ۱۳۹۷
درود
آیا زن اگه طلاق غیابی بگیره مهریش به او تعلق میگیره؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۱۳ ۱۹ شهريور ۱۳۹۷
سلام
همسر بنده با دروغ و کلک از دادگستری یه منطقه دیگه طلاق غیابی گرفته و این حکم در تاریخ ۱/۹۵ قطعی شده این پرونده از اوایل سال ۹۴ به جریان افتاده و در همان تاریخ ما با هم جلسات متعددی در شورای حل اختلاف و دادگستری داشتیم و تمام صورتجلسه هایی کا با هم بودیم رو دارم که تمکین ایشان را گرفتم و اجازه ازدواج مجدد.
میخواستم بدونم قاضی رای رو باطل میکنه حتی اگر همسرم ازدواج کرده باشه؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۲۵ ۰۸ دی ۱۳۹۶
سلام من حامدهستم.من بازنم دوسال عقدکرده بودیم.بعددوسال.باهم.عروسی.کردیم.واوبعدازدوهفته گذاشت.رفت.مهریه.اش روگذاشته.اجرا.وحکم.جلبم.روهم.گرفته.ولی.تاحالاازش.خبری.نشده.میخاستم.منوراهنمای.کنید.لطفا.باتشکر.
Iran (Islamic Republic of)
یاسمین
۲۳:۳۱ ۲۲ مهر ۱۳۹۶
باسلام
سوالی در خصوص مفقود الاثربودن دارم....
چرا زوجه باید در صورت مفقودالاثر بودن زوج طلاق بگیرد؟ مگراین نیست که هرکس شوهرش فوت کند بیوه محسوب میشود و دیگر نیازی به طلاق ندارد؟؟ پس چرا باوجود حکم فوت فرضی مفقودالاثر بودن زوج زوجه باید طلاق بگیرد؟؟؟ ولی احکامش همانند همان فوت واقعی است؟ یعنی مدت عده ای که نگه میدارد همانند فوت واقعی زوج است؟؟؟؟
اگر ممکن است در اسرع وقت جواب را بدهید.... باتشکر
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۲۱ ۰۶ مهر ۱۳۹۶
سلام مگ میشه ک بعداز ۹ماه ک طلاق غیابی گرفتم حالا ک طرفم واخواهی داده. این امکان داره ک طلاق نامم باطل بشه ؟؟ راهنمای م کنید ممنونم
Iran (Islamic Republic of)
مهدیحسن
۰۵:۵۵ ۱۸ شهريور ۱۳۹۷
بله میشه بعد از ۹ ماه واخواهی به طلاق غیابی داد. باید به عرض برسانم که اگه از طریق مجهول المکان معرفی کردن زوج موفق به طلاق غیابی شدی. شک نکن که در مرحله اعتراض به تجدید نظر طلاق شما باطل میشه.
Iran (Islamic Republic of)
مهدیحسن
۰۵:۵۶ ۱۸ شهريور ۱۳۹۷
بله میشه بعد از ۹ ماه واخواهی به طلاق غیابی داد و در مرحله تجدید نظر طلاق شما باطل میشه
Iran (Islamic Republic of)
زهرا
۰۰:۴۶ ۰۲ شهريور ۱۳۹۶
سلام
من در دوران عقد می خوام از همسرم حدا بشم یک ساله درگیر دادگاه هستم، همسر سابق نفقه نداده، این اثبات شد، تونستیم حکم جلبشم بگیریم، دادخواست طلاق دادیم، نیامدن تو دادگاه. برای بار دوم که نامه براشون رفته،گفتند از اینجا رفتند، اگر غیبت ایشون ادامه پیدا کنه چه می شود؟؟؟
(من خوندم که اگر غیبتشون 4سال طول بکشه دادگاه به من اجازه طلاق میده،درسته؟؟)
Iran (Islamic Republic of)
زهرا
۰۰:۴۶ ۰۲ شهريور ۱۳۹۶
سلام
من در دوران عقد می خوام از همسرم حدا بشم یک ساله درگیر دادگاه هستم، همسر سابق نفقه نداده، این اثبات شد، تونستیم حکم جلبشم بگیریم، دادخواست طلاق دادیم، نیامدن تو دادگاه. برای بار دوم که نامه براشون رفته،گفتند از اینجا رفتند، اگر غیبت ایشون ادامه پیدا کنه چه می شود؟؟؟
(من خوندم که اگر غیبتشون 4سال طول بکشه دادگاه به من اجازه طلاق میده،درسته؟؟)
Iran (Islamic Republic of)
مهشيد
۱۷:۱۳ ۲۷ مرداد ۱۳۹۶
شوهرم غيابي اززن اولش طلاق گرفته ايا حسابي به اسم خودش بازکنه جلوي حسابو ميبندن؟
Germany
Abbas
۱۸:۴۶ ۲۶ مرداد ۱۳۹۶
سلام من الان چند سال خارج از كشور هستم زنم ميخواد شكايت كرده برايه مهريه طلاق غيابي بگيره بازم ميتونه برگردم مهريه اشو بگيره ازم ممنون ميشم راهنمايي كنيد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۵۶ ۱۸ مرداد ۱۳۹۶
سلام فسخ نكاح از سوي زن به معني اينه كه از مهريه و نفقه صرف نظر ميكنه ؟ ممنون ميشم اگه راهنمايي كننين
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۵۸ ۱۲ مرداد ۱۳۹۶
با سلام حدود بیست سال هست که از شوهرم خبر ندارم طلاق غیابی در خارج از کشور گرفتم به چه طریق میتوانم طلاق خود را در داخل کشور به ثبت برسانم متشکرم
Iran (Islamic Republic of)
سمیه
۱۳:۲۹ ۰۷ تير ۱۳۹۳
سلام شرایط باطل شدن طلاف غیابی چیه ممنونم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۲۰ ۰۵ آذر ۱۳۹۲
با تشکر.
آخرین اخبار