امروز در تاریخ؛

از تأسیس اولین پارلمان جهان در ایسلند تا وقوع اولین جنگ میان انگلیس و هند

آغاز استبداد صغیر با به توپ بستن مجلس، تصویب طرح اجباری شدن کلاه شاپو، تشکیل شورای موقت ریاست جمهوری ایران، تأسیس اولین پارلمان جهان در ایسلند و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخ امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 2 تیر 1392 خورشیدی برابر با 14 شعبان 1434 هجری و 23 ژوئن 2013 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخ امروز از این قرار است:

آغاز استبداد صغیر با به توپ بستن مجلس شورای ملی (1287 ش)

دوم تیرماه 1287 ه.ش، هنوز آفتاب طلوع نکرده بود که قشون محمدعلی شاه به سوی مجلس روان شدند و راه‌هایی را که به مجلس منتهی می‌شد، بستند. حضور حضرات آیات بهبهانی و طباطبایی، از رهبران روحانی مشروطه هم در کنار مجاهدان برای جلوگیری از وقوع حادثه کفایت نکرد. مجلس شورای ملی به دستور محمد علی شاه مستبد و توسط کلنل لیاخوف، افسر روسی به توپ بسته شد. در پی این حمله، مجاهدان به مقابله برخواستند اما سرانجام ماجرا به نفع شاه پایان یافت. محمدعلی شاه سپس به اعدام و تبعید و زندانی کردن نمایندگان مجلس پرداخت و دستور داد آقا سیدعبداللَّه بهبهانی را به کرمانشاه تبعید کرده، آیت اللَّه سیدمحمد طباطبایی را در شمیران خانه‌نشین نمایند.

از میان این جمع، تنها ملک المتکلمین و میرزا جهانگیرخان صوراسرافیل از مشروطه‌طلبان مشهور و مخالف استبداد قاجاری را به حضور شاه آوردند. وی پس از این‌که مدتی به آن دو دشنام داد، دستور قتل هر دوی آنها را صادر کرد. در این واقعه هم‌چنین انجمن‌ها تعطیل، روزنامه‌ها توقیف و مشروطیت دو ساله ایران به پایان رسید. بدین ترتیب مجلس، منحل شد و دوره استبداد صغیر آغاز گشت.

درگذشت «موسی بن یونس» فقیه و ریاضی دان مسلمان (639 ق)
ابوالفتح کمال الدین موسی بن یونس معروف به ابن منعه، فقیهِ شافعی، طبیب، منجم و ریاضی دان مسلمان در سال 551 ق در موصِل عراق به دنیا آمد. پس از فراگیری علوم مقدماتی در زادگاه خود، راهی بغداد گردید و در مدرسهٔ نظامیهٔ آن شهر به تکمیل تحصیلات خود پرداخت. ابن یونس در عصری که دورهٔ شکوفایی علمی در تمدن اسلامی به شمار می‌رفت، در علوم و فنون گوناگون، صاحبِ دانش و مهارت بود به طوری که حَنَفیان نزد او فقه حنفی می‌آموختند و یهودیان و مسیحیان در تفسیر تورات و انجیل به او رجوع می‌کردند. این دانشمند مسلمان پس از اتمام تحصیلات خود، در قاهره به تدریس پرداخت و آثار فراوانی را تألیف نمود. اسرار السلطانیه، عیون المنطق و مفردات الفاظ القانون از آن جمله‌اند.

درگذشت «ابن مرزوق حفید» فقیه و ادیب مسلمان (842 ق)
ابوعبداللَّه محمد بن احمد بن محمد، معروف به ابن مرزوق حفید، در ربیع الاول سال 766 ق در مغرب به دنیا آمد. او در روزگار جوانی در طی سفرهایی که به مکه، قسطنطنیه، اسکندریه، قاهره و... داشت، نزد مشایخ و بزرگان علم و ادب آن سرزمین‌ها نظیر سراج‌الدین بَلقینی، زین الدین عراقی، ابن خلدون، ابوحیّان نحوی و ابن هِشام انصاری دانش آموخت. برخی دیگر از خاندان ابن مرزوق نیز از بزرگان فقه و ادب و سیاست بوده‌اند. ابن مرزوق حفید در زمینهٔ فرهنگ اسلامی عصر خویش، تأثیری بسزا برجای نهاده است. آن چه در مورد حفید حائز اهمیت می‌نماید، وجود نام وی در بسیار از طُرُق اجازات، به ویژه اجازات حجاز و مغرب است. او صاحب تالیفات متعدد بوده که برخی از آن‌ها به صورت خطّی در کتابخانه‌های جهان نگهداری می‌شوند. رَوضةالاعلام در حدیث، المفتاتیحُ المَرزوقیَّه و نیز منظومه‌ای در حدیث از جمله آثار ابن مرزوق حفید است. این محدث و دانشمند مسلمان در سال 842 ق در 78 سالگی در مصر یا مغرب درگذشت.

تصویب طرح اجباری شدن کلاه شاپو برای مردان در مجلس شورای ملی (1306 ش)
رضاخان پهلوی پس از به دست گرفتن قدرت، دائماً در تلاش برای نابودی مظاهر دینی و سنتی مردم بود و قصد جایگزینی فرهنگ غرب در ایران را در سر می‌پروراند. این قانون ابتدا در مورد وزرا، وکلا و رؤسای ادارات و مستخدمان دولت اجرا گردید که باید لباس متحدالشکل بپوشند و کلاه شاپو یا پهلوی برسرگذارند.

سپس این دستور برای مدارس اجباری گردید. دراین میان، بازاریان از تغییر لباس ناراضی بودند. از این رو، برای اینکه این عمل صورت قانونی پیدا کند با اشاره دربار به مجلس، نمایندگان با تصویب طرحی، در دوم تیرماه 1306 استفاده از کلاه شاپو را اجباری اعلام کردند. در مقابل، اشخاص بسیاری بودند که در مخالفت با این طرح، دیگر به سر کسب و کار خود نرفتند و خانه‌نشین شدند.

تشکیل شورای موقت ریاست جمهوری ایران 1360
در پی اعلام عزل بنی صدر شورای موقت ریاست جمهوری تشکیل شد. این شورا باید تا انتخاب رییس‌جمهور جدید، وظایف و مسئولیت های رییس‌جمهور را موقتاً بر عهده می گرفت. این شورا تا دوم مرداد که مردم شهید رجایی را به عنوان رییس جمهور انتخاب کردند به کار خود ادامه داد.

تولد «میرزا مرتضی خان فرهنگ» شاعر و نویسندهٔ ایرانی (1301 ق)
میرزا مرتضی خان متخلص به فرهنگ با تلاش و پشتکار بسیار به تحصیل دانش‌های متداول زمان خود پرداخت. میرزا مرتضی فرهنگ با آغاز نهضت مشروطیت به صف مبارزانِ مشروطه خواه پیوست و هم‌زمان با فعالیت‌های سیاسی بر ضد استبداد قاجاریه، به کار روزنامه نگاری نیز اشتغال ورزید. او روزنامه‌هایی را با نام‌های فرهنگ، خاورستان و پایتخت منتشر کرد. میرزا مرتضی خان فرهنگ مدتی را در شهرهای استامبول، ویَن و پاریس گذرانید و در این مدت، ضمن تکمیل تحصیلات علمی خود، به نشر علوم و معارف اسلامی نیز همت گماشت. فرهنگ در سرودن شعر، دارای طبعی روان و در نویسندگی نیز چیره دست بود. اشعار او بیشتر در روزنامه‌های ایران، فرانسه و ترکیه به چاپ رسیده است.

تولد پرویز پرستویی، بازیگر سینما و تلویزیون (1334 ش)
پرویز پرستویی در سال 1334 در همدان متولد شد. فعالیت هنری را از سال 1348 آغاز کرد. در سال 1353 برای بازی در نمایش «دکه» و یک سال بعد برای بازی در نمایش «تسلیم شدگان» جایزه گرفت.

نقش آفرینی در فیلمهای «دیار عاشقان»، «لیلی با من است»، «آژانس شیشه ای»، «مومیایی 3» و «مارمولک» دیپلم افتخار و سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر را برای او به ارمغان آورد.

وقوع اولین جنگ میان نیروهای انگلیسی و هندی در بنگال (1757 م)
در اولین جنگ میان نیروهای انگلیس و هندی که در 23 ژوئن 1757 م به وقوع پیوست و به جنگ پلاسی مشهورشد، انگلیس به پیروزی رسید و زمینه استعمار و استثمار هند را فراهم آورد. انگلیس از اوایل قرن هجدهم از طریق شرکت هند شرقی، نفوذ در هند را آغاز کرده بود و در جنگ‌های بعدی، علاوه بر شکست دادن ارتش هند، رقیب اروپایی خود، فرانسه را نیز از هند بیرون راند. از آن زمان تا نزدیک به دویست سال، هند مهم‌ترین و پرسودترین مستعمره انگلیس بود و از غارت این کشوربزرگ، ثروت فراوانی به دست آورد.

تأسیس اولین پارلمان جهان در ایسلند (920 م)
نخستین پارلمان دنیا در بیستم اکتبر سال 920 م در کشور کوچک ایسلند واقع در شمال اروپا تشکیل شد. این مجلس که نمایندگان آن توسط مردم و به وسیله رای‌گیری انتخاب شده بودند وظیفه داشت که به دولت، کمک فکری دهد. در حقیقت می‌توان گفت اولین مجلس دنیا، تنها سمت مشورتی با دولت داشت و دارای اختیارات خاصی نبود. پس از پارلمان ایسلند، قدیمی‌ترین پارلمان جهان در اواسط قرن سیزدهم در انگلستان شروع به کار کرد.

تولد «پیترو متاسْتازْیو» ادیب و نویسنده معروف ایتالیایی (1698 م)
پیترو تراپاسی معروف به پیترو متاستازیو، نمایش‌نامه نویس و شاعر ایتالیایی در 23 ژوئن 1698 م در رم پایتخت ایتالیا به دنیا آمد. وی از نوجوانی، استعداد شاعری خود را آشکار ساخت و به سبب بدیهه‌سرایی، به زودی به شهرت رسید. متاستازیو در جوانی به دربار ویِن در اتریش راه یافت و معروف‌ترین و پرثمرترین سال‌های زندگی را در آنجا گذراند. وی در این سال‌ها نمایش‌نامه‌های هیجان‌انگیز و ملودرام‌های متعددی نگاشت که آتی‌لیو رگولو، دیدونه مطرود، رأفت تیتو و آشیل در جزیره اسکیروس را نگاشت و آنها را بر روی صحنه برد.
جز نمایش‌نامه‌هایی که تعدادشان از بیست و پنج فراتر می‌رود، متاستازیو رساله‌های انتقادی بسیاری نیز درباره تئاتر یونانی و صناعت شعر و یادداشت‌هایی درباره هنر شعر و غیر آن، منتشر کرده است که بیشتر آنها، ابتکار او را در عالم نمایش نشان میدهد. شهرت و نفوذ متاستازیو در سراسر اروپای نیمه دوم قرن هجدهم، بسیار عظیم بود. درباره او گفته‌اند که نمایش‌نامه‌هایش، سرشار از بیان شاعرانه و ظرافت و زیبایی مداوم است که طبع هر چیز را زیبا می‌سازد بی‌آنکه به آن زیانی وارد آورد. پیترو متاستازیو سرانجام در اول ژانویه 1782 م در 84 سالگی درگذشت؛ و مراسم به خاک سپاری او با شکوه بسیار برگزار شد.

واگذاری بندر مهم اسکندرون سوریه به ترکیه توسط فرانسوی ها (1939 م)
بندر اسکندرون از سال‌های حاکمیت امپراتوری عثمانی، مورد ادعای ترکیه بود؛ اما پس از جنگ جهانی اول، بر اساس توافقنامه انگلیس و فرانسه، این بندر به سوریه تعلق گرفت. ولی در پی سقوط امپراتوری عثمانی و جانشینی حکومت لائیک و غرب گرای آتاتورک، فرانسه که قیمومیت سوریه را برعهده داشت، بندر اسکندرون را به ترکیه واگذار کرد.

این اقدام باعث شد تا احساسات ضد فرانسوی در سوریه تقویت شود و مبارزه علیه سلطه فرانسه شدّت یابد. با این حال سوریه هنوز هم بندر اسکندرون را متعلق به خود می‌داند.

2 تیر در هشت سال دفاع مقدس
کشف توطئه ضدانقلاب برای تصرف کمیته‌های تهران در سال 60.
انتشار گزارشی از تحرکات نیروهای عراق و اقدامات مهندسی آنها برای تحکیم مواضع، در محورهای مختلف جبهه های جنوب. ورود 45 دستگاه خودرو حامل مهمات، سوخت، تانک و نفربر از مرز کویت به عراق در سال 61.
طرح قطعنامه 598 شورای امنیت برای خاتمه دادن به جنگ در سال 66


برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار