در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان مطرح شد؛
شوخی رضا امیر احمدی با امید جلوداریان + فیلم
امروز در تاریخ؛
از شهادت "میرزا کوچک خان جنگلی" تا آغاز قیام "فیدل کاسترو"
شهادت "میرزا کوچک خان جنگلی" ، درخواست امام خمینی (ره) از سربازان برای فرار از پادگان ها، همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، شهادت "عماریاسر"، وقوع جنگ نهروان، تاج‌گذاری "ناپلئون بُناپارت"، و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
11 آذر 1393 خورشیدی برابر با 9 صفر 1436 هجری و 2 دسامبر 2014 میلادی
شهادت "میرزا کوچک خان جنگلی" رهبر قیام مردمی جنگل (1300 ش)
میرزا یونس معروف به میرزاکوچک خان در سال 1259 ش در شهر رشت چشم به جهان گشود. میرزا در 1286 ش در گیلان به صفوف آزادی خواهان پیوست و برای سرکوبی محمدعلی شاه قاجار، روانه تهران شد. میرزا کوچک‌خان بعدها نهضت جنگل را پایه‌گذاری نمود و در اواخر سال 1294 ش، همزمان با جنگ جهانی اول، چون اوضاع ایران را پریشان و آن را در اشغال بیگانگان می‌دید، با گرایش به اندیشه اتحاد جوامع اسلامی، کمیته‌ای به نام "اتحاد اسلام" را در حوالی تالش تشکیل داد. در سال 1919 م قراردادی میان ایران و انگلیس امضا شد که در صورت اجرا، نفوذ بیشتر انگلیسی‌ها را در ایران به دنبال داشت. انعقاد این قرارداد، زمینه حرکت‌های مخالف دخالت بیگانگان در ایران، از جمله نهضت جنگل را فراهم ساخت. در نهایت قیام مسلحانه میرزا کوچک خان با تعداد اندک یاران با وفایش که مجذوب اندیشه‌های انقلابی و معنوی وی شده بودند در گیلان آغاز گردید و در اندک مدت، از حمایت بی‌دریغ مردم آن سامان برخوردار شد. در این حال، قزاق‌های روسی و نیروهای انگلیسی و قوای دولتی، هر کدام جداگانه و یا متفقاً برای سرکوبی این حرکت، با گروه‌های چریکی جنگل درگیر شدند و این نشان می‌داد که افکار و آرمان‌های سردار جنگل با منافع و مقاصد هیچ کدام وفق نمی‌داد. اگرچه میرزا در ابتدا پیروزی‌های چشمگیری به دست آورد، اما پس از چند درگیری با قوای دولتی، بر اثر توطئه‌های روسیه و انگلیس و بروز تفرقه میان اعضای اصلی نهضت، نیروهای میرزا پراکنده شدند. میرزا هم که به منظور گردآوری نیرو از زادگاهش خارج شده بود، در اثر برف و سرمای شدید در جنگل‌های شمال ایران توان خود را از دست داد. مزدوران رضاخان که در تعقیب او بودند، وی را نیمه جان یافتند و در نهایت یکی از یاران خائن جنگلی، سر میرزا را به نشانه پایان قیام جنگل برای رضاخان به ارمغان بُرد. میرزا کوچک خان جنگلی، سخت به اتحاد جهان اسلام عشق می‌ورزید و در راه آن تلاش می‌کرد. او بارها در برابر مردم گیلان، هدف از نهضت خود را احیای قوانین اسلام معرفی نمود و متذکر شد که میرزا کوچک هرگز اسلحه را از خود دور نخواهد کرد مگر وقتی که مطمئن باشد افراد ایرانی از تطاول متجاوزان بیگانه و ستمکاران داخلی، در امان بوده و از رفاه برخوردار شوند. تاخت و تازهای خارجی در صحنه سیاست و اقتصاد کشور و سیاست بازی عناصر منافق، وضع آشفته کشور و بی‌کفایتی دولتمردان، انگیزه‌هایی بود که این روحانی جوان و دلسوخته را به میدان سیاست و سپس صحنه کارزار کشاند تا این که در این راه به شهادت رسید. پس از شهادت میرزا، تلاش‌های چند تنِ دیگر از یارانش برای زنده نگه‌داشتن نهضت جنگل راه به جایی نبرد و این جنبش پایان پذیرفت.
انتخاب هفت تن از فقهای عظام به عنوان مرجع تقلید توسط جامعه مدرسین (1373 ش)
پس از ارتحال حضرت آیت‌اللَّه العظمی اراکی، به علت عدم وجود مرجع جامع الشرایط علی‌الاطلاق، جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در جلسه خود، تعداد هفت نفر از علمای جایزالتقلید و مرجع علی‌التعیین را معرفی نمودند که عبارتند از حضرات آیات عظام: سیدعلی حسینی خامنه‌ای (مقام معظم رهبری)، محمد فاضل لنکرانی، محمدتقی بهجت فومنی، حسین وحید خراسانی، ناصر مکارم شیرازی، میرزا جواد تبریزی و سیدموسی شبیری زنجانی. (حَفَظَهُمُ اللَّه تعالی اَجمَعین).
درخواست امام خمینی (ره) از سربازان برای فرار از پادگان ها (1357 ش)
در حالی که با آغاز محرم، مبارزه مردم علیه دستگاه جور پهلوی، به اوج خود نزدیک می‌شد و رژیم در حال فروپاشی طاغوت، برای نگاه داشتن خود، دست به هر کاری می‌زد، حضرت امام خمینی (ره) با صدور پیامی عنوان کردند: "اخبار طاقت‌فرسای ایران عزیز تا این ساعت که یک روز از محرم نگذشته است، روح و جان اینجانب را معذب نموده است. من، آنان را که با سکوت و احیاناً با اعمال خود از شاهِ خیانتکار پشتیبانی می‌کنند نصیحت می‌کنم که به ملت مظلوم که برای اسلام خون می‌دهند و فداکاری می‌کنند، بپیوندند. من از سربازان سراسر کشور خواستارم که از سربازخانه‌ها فرار کنند. این وظیفه‌ای است شرعی که در خدمت ستمکار نباید بود. اعتصاب بزرگ خود را هرچه بیشتر ادامه دهید و دستگاهِ این خائنینِ یاغی را فلج کنید". این پیام امام با استقبال وسیع سربازان و نیروهای مسلح قرار گرفت و نیروهای متدین ارتش و قوای انتظامی که حاضر به رویارویی با مردم نبودند، از پادگان‌ها فرار کردند. این عمل باعث پیوستن نیروهای مذهبی ارتش به مردم شد و حرکت انقلاب را شتاب بیشتری داد.
همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (1358 ش)
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به منظور اجرای احکام و قوانین الهی، طی انتخاباتی، مجلس خبرگان قانون اساسی تشکیل و به تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرداخت. این قانون در 24 آبان 58 به تصویب اکثریت نمایندگان مجلس خبرگان رسید و سرانجام در همه‌پرسی که طی روزهای دهم و یازدهم آذر ماه 1358 انجام گرفت، مردم مسلمان ایران با 99/5 درصد، رای قاطع و موافق خود را درباره قانون اساسی دادند. حضرت امام خمینی (ره) پس از تنفیذ قانون اساسی فرمودند: قانون اساسی، یکی از ثمرات عظیم، بلکه بزرگ‌ترین ثمره جمهوری اسلامی است.
شهادت "عماریاسر" صحابی بزرگ پیامبر در جنگ صفین (37 ق)
رساترین سخن درباره‌ی شخصیت معنوی او حدیث رسول خدا است که فرمود: "عمار، از سر تا پایش آکنده از ایمان است و ایمان با گوشت و خون او عجین گردیده است". همچنین، پیامبر به او فرموده بود: "تو را گروه ستمگری خواهد کشت در حالی که تو آنان را به سوی حق و حقیقت دعوت می‌نمایی". این خبر غیبی که یکی از دلایل نبوت و راستگویی پیامبر (ص) بود آنچنان که فرموده بود نیز اتفاق افتاد و سرانجام عمار در نود سالگی در جنگ صفین در رکاب امام علی به دست هواداران معاویه کشته شد. عمار یاسر از مسلمانان راستین بود که در راه اسلام سختی‌های فراوانی را تحمل کرد و پدر و مادر او اولین شهدای راه اسلام بودند.
درگذشت "ابن مَسکویه" حکیم و فیلسوف اسلامی (421 ق)
احمد بن محمد بن یعقوب مَسکویه از فلاسفه، حکما و مشاهیر اطبّای اسلامی اوایل قرن پنجم هجری است که با ابوریحان بیرونی و ابوعلی سینا، معاصر بود. وی همچنین در لغت، منطق، ادبیات و فنون شعر و کتابت، ریاضیات و انواع فلسفه و حکمت متبحر و صاحب نظر بوده است. تَجارِبُ الاُمَمْ، اَقْسامُ الحِکمَةِ و الرّیاضی و نیز تَهذیبُ الاخلاق از جمله تالیفات اوست. ابن مسکویه در اصفهان وفات یافت و در تخت فولاد اصفهان مدفون گشت.
درگذشت "ابن رُشدِ اندلسی" فیلسوف و دانشمند مسلمان (595 ق)
ابوالوَلید محمد بن احمد بن رشد معروف به ابن رشد از بزرگ‌ترین فلاسفه و حکمای اسلامی قرن ششم هجری می‌باشد که در فلسفه و حکمت، یگانه‌ی روزگار خود بود و در فقه، حدیث، ادبیات، منطق و دیگر علوم متداول نیز تبحّر داشت. وی که در اندلس می‌زیست، نزد ملوک آن سامان مقرب گردید و قاضی یکی از مناطق آن شد. بیشتر از صد کتاب به او نسبت داده شده است که التحصیل، بِدایةُ المجتهد، فلسفه‌ی ابن رشد و الکلیات و... از آن جمله‌اند.
وقوع جنگ نهروان بین سپاهیان امام علی (ع) و خوارج (38 ق)
پس از پایان جنگ صفین میان امام علی (ع) و معاویه بن ابی‌سفیان و تحمیل حَکمیت بر امام، کوفیان که خود را بازنده‌ی این ماجرا می‌دانستند، امام را برای جنگ دوباره با معاویه، تحریک کردند که با مخالفت آن حضرت مواجه گردیدند. از آن پس عَلَم ناسازگاری با امام را برداشته و پس از ماجراهای فراوان، در مقابل آن حضرت صف آرایی کردند. امام با نصیحت و هشدار، تعداد زیادی از آنان را از جنگ با آن حضرت منصرف ساخته و به بقیه مادامی که دست به سلاح نبرده بودند، اجازه‌ی حضور در شهر را می‌داد. ولی از آن زمان که به جنایت و قتل دست زدند، امام به جنگ آنان شتافت و در جنگ نهروان، جز 9 نفر از سپاه چهار هزار نفری آنان، کسی زنده نماند. این افراد را که از دین برگشته و به امام اهانت کردند، خوارج یا خارجی می‌گویند.
وقوع آتش سوزی عظیم و دهشتناک لندن و ویران شدن نیمی از شهر (1666 م)
آتش سوزی بزرگ لندن در دوم دسامبر سال 1666 میلادی به طور اتفاقی از نانوایی قصر, «چارلز دوم» آغاز شد. هرچند این، بدترین آتش سوزی در تاریخ لندن بود، ولی خدمت بزرگی به مردم این شهر کرد؛ چرا که موجب پاک شدن شهر از طاعون – که از سال 1664 میلادی در لندن شایع شده بود – شد. آتش تا چهار روز زبانه کشید و تمام شهر به جز شمال شرقی و مناطق دور افتاده ی غربی را به خاکستر تبدیل کرد. به این ترتیب، 87 کلیسا از جمله کلیسای جامع «سنت پاول» و تقریبا تمام ساختمان های شهر (حدود 13 هزار ساختمان) از بین رفتند. پس از آتش سوزی، طرح های بسیاری برای بازسازی شهر ارائه شد که بهترین آن ها، طرح معمار بزرگ «سرکریستوفررن» بود. ولی پول کافی برای بازسازی کامل شهر وجود نداشت. با وجود این، اصلاحات بسیاری صورت گرفت. خیابان ها عریض تر شدند. بسیاری از خانه ها را از آجر ساختند، بازارچه ها را وسیعتر کردند و بالاخره نبوغ سر کریستوفررن موجب شد کلیسای جامع سنت پاول و 49 کلیسای جدید، به شکلی زیبا و باشکوه بنا شوند.
تاج‌گذاری "ناپلئون بُناپارت" به عنوان امپراتور فرانسه (1804 م)
پس از کودتای ناپلئون بُناپارت در نهم نوامبر 1799 م و به دست گرفتن قدرت، وی در مقام کنسول اول فرانسه، مقدمات امپراتوری خود را فراهم ساخت و به عنوان ناجی انقلاب شهرت یافت. دومین گام ناپلئون برای رسیدن به قدرت مطلقه، تجدیدنظر در قانون اساسی سال 1800 م و تصویب قانون جدیدی در ماه اوت سال 1802 م بود که مقام او را به عنوان کنسول مادام‌العمر تثبیت می‌نمود و مجالس قانون‌گزاری را عملاً تابع او می‌ساخت. دو سال بعد ناپلئون تصمیم گرفت در قالب عنوان امپراتور فرانسه، رژیم سلطنتی موروثی را به فرانسه باز گرداند. از این‌رو، وی پس از انجام مقدمات کار، این تصمیم را در یک همه‌پرسی از تصویب مردم گذراند. ناپلئون که ایتالیا و مقر حکومت پاپ‌ها را نیز تحت سلطه خود داشت، پاپ را وادار کرد برای حضور در مراسم تاج‌گذاری او به پاریس برود و با دست خود، تاج امپراتوری فرانسه را بر سر او بگذارد. در این مراسم که روز دوم دسامبر 1804 م در کلیسای نوتِردام پاریس برگزار شد، ناپلئون تاج‌گذاری کرد و همسر خود را نیز امپراتوریس و ملکه فرانسه خواند. به این ترتیب دوره جمهوری اول فرانسه که از 22 سپتامبر 1792 م، پس از الغای رژیم سلطنت، آغاز شده بود به پایان رسید و 26 روز بعد، در 28 دسامبر 1804 م این جمهوری رسماً پایان پذیرفت. دوران امپراتوری ده ساله ناپلئون از سال 1804 م تا 1814 م، دوران فتوحات پی در پی و گسترش قلمرو امپراتوری او در سراسر اروپاست. ناپلئون هر نقطه‌ای را که فتح می‌کرد، یکی از برادران یا بستگان خود را به پادشاهی آن‌جا منصوب می‌نمود و قدرت و محدوده امپراتوری خود را افزایش می‌داد. اما این وضعیت دوام چندانی نیافت و با آغاز شکست‌های ناپلئون، وی پس از خلع از قدرت، به یکی از جزایر تبعید شد.
فتح بزرگ "ناپلئون بُناپارت" در نبرد تاریخی "اوسْتِرلیتْزْ" (1805 م)
دوران پادشاهی ناپلئون بُناپارت، اغلب در جنگ و کشورگشایی گذشت و همسایگان فرانسه و حتی کشورهای دوردست‌تر نیز از تهاجم ناپلئون در امان نبودند. در این میانْ انگلستان قدرت‌های وقت اروپا نظیر روسیه، پروس و اتریش را به اتحاد علیه ناپلئون تحریک می‌کرد تا این که در ژوئیه 1805 م، انگلیس با این سه کشور ائتلاف ضد فرانسه را تشکیل داد. عکس‌العمل ناپلئون، حمله برق‌آسا به آلمان و اتریش و شکست دادن آنان بود. در نهایت در 28 نوامبر 1805 م، قوای فرانسه با نیروهای مشترک روس و اتریش روبرو شد و در دوم دسامبر 1805 م جنگ بزرگی در ناحیه اوسْتِرلیتْزْ در اتریش به وقوع پیوست. در این نبرد، قوای ناپلئون فقط 65 هزار نفر بودند ولی قوای روس و اتریش، بالغ بر 85 هزار نفر می‌شدند. با این حال، با آغاز جنگْ هفت هزار نفر از فرانسوی‌ها کشته شدند در حالی که 35 هزار سرباز اتریشی و روسی کشته یا اسیر شده بودند. در نتیجه این پیروزی یکی از بزرگ‌ترین فتوحات ناپلئون رقم خورد و ائتلاف انگلیس، روس‌ها و اتریش نیز در هم ریخت.
ساخت اولین پیل هسته‌ای جهان توسط "انریکو فرمی" و آغاز عصر اتم (1942 م)
در پی تحقیقات شبانه روزی و طاقت‌فرسای انریکو فرمی، دانشمند ایتالیایی الاصلِ امریکایی، اولین پیل هسته‌ای جهان در دوم دسامبر 1942 م ساخته شد. پیل یکی از منابع جریان برق است که بر اثر فعل و انفعالات شیمیایی، تولید جریان می‌کند. با استفاده از این موضوع، پیل هسته‌ای وسیله‌ای است که برای تولید انرژی هسته‌ای به صورت حرارت، تولید مواد شکافت‌پذیر و تولید نوتْرون‌ها به کار می‌برد. همچنین ماده‌ای که از شکافت هسته‌ای در رآکتور به کار می‌رود، سوخت هسته‌ای نام دارد. در این پیل، شکافت اتم‌ها باعث تولید فعل و انفعال زنجیره‌ای وسیعی گردیده و انرژی حرارتی فوق‌العاده‌ای ایجاد می‌کند. ساخت این پیل هسته‌ای اولین قدم برای ساختن بمب هسته‌ای بود و با شکافتن اتم و آزاد کردن نیروی اتم، جهان علم قدم به عصر اتم نهاد. با ساخت اولین بمب هسته‌ای و به کارگیری آن علیه هیروشیما و ناکازاکی، تراژدی جنگ جهانی دوم پایان یافت و استفاده ضدبشری از این کشف مهم آغاز شد.
تقسیم شبه جزیره کره به دو قسمت شمالی و جنوبی (1945 م)
پس از پایان جنگ جهانی دوم و شکست ژاپن که بخش‌هایی گسترده از منطقه شرق آسیا را به تصرف خود درآورده بود، سران متفقین در اجلاس‌های یالتا و پوتسدام، به بررسی نحوه اداره جهانِ پس از جنگ پرداختند. اما از همان جلسات نخست مشخص شد که امریکا و شوروی هر کدام به دنبال سهم بیشتر و دامنه گسترده‌تری برای نفوذ و تسلط بر منطقه می‌باشند. یکی از مناطقی که بنا به خواست سران کشورهای پیروز در جنگ، به دو قسمت تقسیم شد، شبه جزیره کره بود. در ماه‌های پایانی جنگ جهانی دوم و پس از اعلان جنگ شوروی به ژاپن، نیروهای روسیه، ضمن تصرف منچوری، به منطقه کره نیز حمله‌ور شدند و تا مدار 38 درجه جغرافیایی پیش رفتند. از سوی دیگر، نیروهای امریکایی نیز در 8 سپتامبر 1945 م قسمت جنوبی این شبه جزیره را تصرف نموده و در میانه منطقه، با نیروهای شوروی تلاقی کردند. بدین ترتیب در دوم دسامبر همین سال مقدمات تقسیم سرزمین کره فراهم گردید و در 27 دسامبر همان سال در کنفرانس مسکو رسمیت یافت. کره شمالی و کره جنوبی علی رغم به وجود آمدن اتحاد در میان سایر کشورهای دو پاره (همانند ویتنام، آلمان و یمن) همچنان دو کشور مستقل از هم می‌باشند گرچه در سال‌های اخیر گام‌هایی برای پایان این جدایی برداشته شده است. (ر.ک: 27 دسامبر)
آغاز قیام "فیدل کاسترو" انقلابی کوبایی علیه "باتیستا" دیکتاتور این کشور (1956 م)
فیدل کاسترو چریک کوبایی، به منظور مبارزه با دیکتاتوری وابسته باتیستا، به اتفاق عده‌ای از هم‌رزمانش، در سال 1953 م قیام مسلحانه خود را برای آزادی کوبا با حمله به یک پادگان نظامی آغاز کردند. اما سربازان باتیستا این قیام را به شدت سرکوب کردند و کاسترو دستگیر و زندانی گردید. مدتی بعد کاسترو تبعید شد ولی او، گروهی دیگر را گرد آورد و به کوبا بازگشت وی در روز دوم دسامبر 1956 به اتفاق 80 نفر از طرفداران خود، وارد یکی از سواحل کوبا شد، اما همه آن‌ها به جز 12 نفر، کشته و یا توسط رژیم باتیستا دستگیر شدند. پس از آن کاسترو، فعالیت تبلیغی شدیدی علیه حکومت مرکزی به راه انداخت و در مناطق کوهستانی کوبا به نبرد با این رژیم امریکایی پرداخت. سرانجام در سال 1958 کاسترو دستور حمله به مواضع نظامی و حساس پایتخت و سایر شهرهای کوبا را صادر کرد. در نتیجه این حملات، بسیاری از مناطق حساس به تصرف انقلابیون درآمد و باتیستا مجبور شد به پایگاه نظامی امریکا در کوبا پناهنده و سپس از کشور فرار کند. در نهایت، فیدل کاسترو در فوریه 1959 م به نخست وزیری و در سال 1976 م به ریاست جمهوری کوبا برگزیده شد.
روز جهانی لغو بردگی
همه ساله چنین روزی به عنوان روز لغو نظام بردگی در جهان گرامی داشته می شود. اگر چه مفاهیم قبلی بردگی مثل استعمار کهنه و یا نظام برده داری بر چیده شده اما مفاهیمی چون استعمار نوین به وجود آمده است. روابط کارگر و کارفرما در عصر جدید، وجود شرکت های چندملیتی، وجود کشورهای شمال و جنوب، بازار بودن کشورهای جنوب برای کشورهای شمال و... همگی از مسئله ای حکایت می کنند که به آن، بردگی درنظام جدید اطلاق می شود.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
