گلرو در گفتگوی تفصیلی با باشگاه خبرنگاران تشریح کرد؛
تیپولوژی گروههای مسلح و معارض سوریه/ رمز اصلی موفقیت "بشار اسد"/ عدم تغییر سیاست واشنگتن در قبال دمشق/ نسبت کردها با حکومت مرکزی
یک کارشناس ارشد حوزه غرب آسیا گفت: حمایت جمهوری اسلامی ایران از ملت و حکومت سوریه در چارچوب قوانین بین‌المللی برای مقابله با تروریستها، برگ درخشانی در تاریخ کشورمان است.
به گزارش خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران، بعد از جنگ 33 روزه لبنان، دولت‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی به این نتیجه رسیدند که برای مقابله با مقاومت، باید ابتدا حکومت سوریه را ساقط کنند، زیرا "بشار اسد" به هیچ‌وجه حاضر نشد پیشنهادهای مالی هنگفت سران وابسته عرب مانند عربستان، قطر و سایر کشورهای خیانتکار به مسلمانان را بپذیرد و به اتحاد با محور مقاومت منطقه (ایران، عراق، حزب‌الله لبنان، مقاومت اسلامی فلسطین) ادامه داد.
با تصمیم صهیونیست‌های کنگره آمریکا، حمایتهای کشورهای غربی و عربی، جنگ مسلحانه و تمام عیاری برای سرنگونی حکومت بشار اسد آغاز شد.
در طول 4 سال گذشته، بیش از 200 هزار نفر از مردم بی‌گناه سوریه کشته و بسیاری از زیرساخت‌های این کشور تخریب شده است.
در همین راستا و برای بررسی آخرین تحولات سوریه، گفتگویی با "عباس گلرو" کارشناس ارشد حوزه غرب آسیا داشتیم.
باشگاه خبرنگاران: لطفا آخرین وضعیت میدانی سوریه و حوادث اخیر اردوگاه "یرموک" را برای مخاطبین ما توضیح بفرمایید؟
گلرو: وضعیت میدانی سوریه، فراز و نشیب دارد و به‌عوامل مختلف که مهم‌ترین آن عامل خارجی است و نوع حمایت‌هایی که از گروههای تروریستی می‌شود بستگی دارد. در مجموع اوضاع میدانی در سیطره ارتش سوریه قرار دارد. علی‌رغم برخی پیشروی‌های محدود گروههای تروریستی در برخی مناطق در شمال، ارتش سوریه ابتکار عمل میدانی را در دست دارد و درصدد بازپس‌گیری مناطق از دست رفته است.
علت پیشروی تروریستها در شمال به خصوص "حلب" و "جسرالشغور"، ورود میدانی برخی کشورها و همسایگان سوریه به‌طور مستقیم و مشارکت عناصر خارجی در عملیات میدانی و همچنین تقویت تسلیحاتی عناصر مسلح و تحویل سلاح‌های پیشرفته از جمله موشک آمریکایی ضدزره "تاو" به تروریستها است.
در مورد اردوگاه یرموک هم ورود تروریستها به این اردوگاه اتفاق تازه‌ای نیست. بیش از دو سال است که گروههای تروریستی با عناوین مختلف، این اردوگاه را آلوده کرده‌اند و این امر مشکلاتی برای ساکنان آن به‌خصوص فلسطینیان ایجاد و آنها را مجبور به مهاجرت کرده است.
تحول جدید در یرموک، ورود داعش است که موجب شده گروههای تروریستی دیگر که سابقاً در این اردوگاه بودند، اکنون با داعش و النصره بر سر تقسیم حوزه نفوذ در اردوگاه وارد جنگ شوند.
ارتش سوریه می‌تواند به‌سهولت وارد یرموک شود اما برای جلوگیری از فضاسازی بین‌المللی در جهت متهم کردن دولت سوریه در ورود به اردوگاه فلسطینی، ترجیح می‌دهد که خود گروههای مقاومت فلسطینی با تروریستها مقابله کنند. در مجموع وضعیت این اردوگاه نیز تحت کنترل است.
باشگاه خبرنگاران: تیپولوژی ( گونه‌شناسی) گروههای مسلح و معارض در سوریه چگونه است؟
گلرو: کسانی که در سوریه سلاح به‌دست گرفته و دست به کشتار مردم می‌زنند را نمی‌توان به‌اصطلاح معارض و یا حتی مسلح معارض نامید. معارض کسی است که به‌حکومت مرکزی در قالب روش‌های درست و مسالمت آمیز، اعتراض و مخالفت دارد. کسی که سلاح به‌دست می گیرد، محارب و تروریست است. فرقی ندارد که سر می‌برد یا گلوله بر سر شهروند بی‌گناه سوری شلیک می‌کند.
گروههای مسلح تکفیری در سوریه تروریست‌هایی هستند که با حمایت خارجی علیه مردم و حکومت قانونی می‌جنگند. ائتلاف معارضه که در خارج سوریه مستقر هستند نیز از این تروریستها حمایت میکنند.
از ابتدای بحران‌سازی در سوریه، اولین جریان مسلح تروریستی که شکل گرفت، ارتش آزاد یا جیش الحر بود. این تشکیلات از همان آغاز در نقاط مختلف از جمله در درعا، حمص، حلب، ادلب و دمشق جنایت‌های فجیعی مرتکب شد. کمین و قتل بیش از 30 سرباز سوری در درعا در همان هفته اول بحران، کشتار جمعی بیش از 120 نیروی پلیس و امنیتی سوریه در جسرالشغور در همان آغاز بحران، انفجارهای سنگین در دمشق و قتل شهروندان بی‌گناه، جنایت معروف در روستای حوله و موارد بی‌شمار دیگر، جنایت‌هایی است که همین جریان‌های مسلح به اصطلاح معتدل و میانه رو مرتکب شدند.
این جنایت‌ها دو نوع بود. یک نوع، انتقام‌گیرانه علیه کسانی که طرفدار حکومت بودند. نوع دوم علیه شهروندان اهل سنت و یا معارضین سیاسی نظام؛ با هدف سناریوسازی و به‌راه انداختن این تبلیغات که نظام سوریه مرتکب جنایت علیه شهروندان شده است! در بحث اتهام جنایت شیمیایی علیه "بشار اسد" دقیقاً همین سناریو دنبال شد.
گروههای مسلح تروریستی با حمایت خارجی و با استفاده از گازهای سمی در برخی مناطق از جمله "خان العسل" در جنوب حلب و غوطه شرقی در حومه دمشق، سعی کردند نظام سوریه را به استفاده از سلاح شیمیایی متهم کنند. اما یک برگ سند در محکومیت نظام ارائه نکردند و کمیته تحقیق بین‌المللی نیز صرفاً اعلام کرد گاز "سارین" در غوطه شرقی به‌کار رفته است و اینکه چه کسی به‌کار برده، در حیطه مسئولیت گروه تحقیق نیست!
به مرور زمان ورود عناصر تروریستی از خارج به داخل سوریه با حمایت برخی کشورها از جمله برخی همسایگان به صورت سازمان یافته و هدفمند آغاز شد. القاعده عراق که اصطلاحاً به «الدوله الاسلامیه فی العراق» معروف بود و تحت فرماندهی ابوبکر بغدادی قرار داشت، در گام اول «جبهه النصره لأهل الشام» را راه اندازی کرد و فرماندهی آن را أبواحمد الجولانی، تبعه سوری عضو القاعده برعهده گرفت. بدین ترتیب جبهه‌النصره، شاخه سوری القاعده شد.
بغدادی به‌دنبال این بود که این جبهه را تحت امر کامل خود درآورد، اما جولانی نپذیرفت و زیربار نرفت. وساطت‌های "ایمن الظواهری" رئیس سازمان تروریستی القاعده نیز نتیجه نداد و نهایتا جبهه النصره اعلام کرد موجودیت خود را به شکل مستقل ادامه می‌دهد. بغدادی نیز بدون توجه به این امر، تشکیل داعش یا «الدوله الاسلامیه فی العراق و الشام» را اعلام کرد.
به مرور زمان گروههای تروریستی دیگری از جمله جبهه اسلامیه متشکل از چند جریان مسلح و یا جیش الاسلام به رهبری "زهران علوش" وابسته به عربستان سعودی شکل گرفت. همه این گروهها در مبانی و هدف مشترک هستند. مبانی فکری همه آنها تفکر مخرب تکفیری است که از وهابیت و عربستان سعودی نشأت می‌گیرد. آبشخور مالی آنها نیز عربستان و برخی کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس هستند. در همه این گروهها، عناصر القاعده‌ای در سطوح فرماندهی و نیرو حضور دارند. بنابر این هیچ فرقی بین داعش، جبهه النصره، جبهه الاسلامیه، جیش الاسلام، احرارالشام، جیش الحر و سایر گروههای مسلح وجود ندارد.
نکته مهم این است که آمریکا به همراه متحدان منطقه‌ای سعی دارند در حرکتی فریبنده، گروههای مسلح در سوریه را به میانه‌رو و تروریست تقسیم کنند و با مستثنی کردن داعش و النصره، سایر گروههای مسلح را میانه‌رو معرفی کنند تا جنایات این گروهها علیه مردم سوریه را موجه و مشروع جلوه دهند و البته با همین بهانه، اقدام خود در تسلیح و آموزش مسلحین به‌اصطلاح میانه‌رو و معتدل را توجیه کنند.
این یک تعریف پارادوکسیکال (متناقض‌نما) است که آمریکایی‌ها از گروههای مسلح تروریستی ارائه میکنند. البته این اقدام در حالی است که خود داعش و النصره نیز ساخته و پرداخته آمریکا و متحدانش هستند. "رابرت فورد" سفیر سابق آمریکا در سوریه اخیراً در اظهاراتی مضحک گفته است: «هماهنگی نزدیک با ترکیه، سعودی و قطر برای کمک و حمایت از گروههای غیر تروریستی و دادن موشکهای ضد زره به این گروهها ضروری است.»
منظور وی از گروههای غیر تروریستی! گروههای مسلحی نظیر جیش الاسلام، جبهه الاسلامیه ، جیش الحر و غیره بوده، این در حالی است که قطعاً جنایت این گروهها کمتر از داعش و النصره نیست، البته در عمل حمایتهای آمریکا، داعش و النصره را شامل می‌شود و سلاح‌های پیشرفته آمریکایی و کمکهای خارجی به‌دست داعش و النصره نیز می‌رسد.
اخیراً با همکاری نزدیک سعودی و ترکیه با مدیریت آمریکا، این کشورها تلاش میکنند تا جبهه واحدی را از طریق ایجاد همگرایی بین گروههای مسلح میانه‌رو با داعش و النصره تشکیل دهند. یکی از جلوه‌های همگرایی بین گروههای تروریستی، شکل‌گیری « جیش الفتح» در "ادلب" است که اخیراً تحت عنوان اتاق عملیات مشترک در شمال سوریه، اعلام موجودیت کرده است.
باشگاه خبرنگاران: ترکیه، کشورهای عربی و آمریکا به شکل یکسان بر مخالفت با اسد پای می‌فشردند و بر رفتن او اصرار می‌کردند. اما گذر زمان باعث بروز شکاف در میان آنها شد. اختلاف رویکرد ترکیه- حکومت‌های عرب و آمریکا درباره سوریه چیست؟
گلرو: همه این بازیگران هدف واحدی را دنبال میکنند که آن سقوط نظام سوریه است. اما به‌دلیل طولانی شدن بحران، اختلافات داخلی گروههای معارضه سیاسی و تشتت گروههای مسلح تروریستی، این بازیگران به هدف خود دست نیافتند. این امر باعث بروز اختلافاتی بین این کشورها شد. سکوت و عدم اهتمام مقطعی و ظاهری آمریکا نیز به‌معنای تغییر سیاست نبود، بلکه به‌خاطر ناکامی در تحقق هدف بود.
آمریکایی‌ها نقشه‌ای را با کمک متحدان منطقه‌ای برای سوریه طراحی کرده بودند که خود این متحدان هم به ورطه سقوط افتادند. کار به‌جایی رسید که "جو بایدن" معاون رئیس جمهور آمریکا در یک سخنرانی از نقش منفی و مخرب عربستان، ترکیه و قطر در شکل گیری داعش انتقاد کرد و گفت که « هم‌پیمانان ما در منطقه بزرگترین مشکل ما در سوریه هستند.»
اخیرآ شاهد شکل‌گیری همکاری نزدیک‌تر بین آمریکا و متحدان منطقه‌ای آن برای آموزش و تسلیح گروههای تروریستی هستیم. این افرادی که آموزش می‌بینند و از جانب این کشورها حمایت می‌شوند، بیشتر آنها اتباع خارجی از بیش از هفتاد کشور جهان هستند. سعودی‌ها هم گفته‌اند که با همکاری ترکیه در صدد جذب عناصر مسلح از کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز به ویژه چچن، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان و گسیل آنها به سمت سوریه هستند.
باشگاه خبرنگاران: پیش‌بینی شما در مورد موفقیت "بشار اسد" طی ماههای آینده چیست؟
گلرو: چهار سال از بحران سوریه گذشت و رهبری این کشور با درایت و البته همراهی و هوشیاری مردم و مقاومت ارتش توانست بحران را مدیریت کند و مراحل خطرناکی را پشت سرگذارد. رمز اصلی موفقیت و پیروزی سوریه در همراهی و ایستادگی مردم و ارتش در مقابله با طراحی خارجی است.
باشگاه خبرنگاران: آیا غرب و اعراب از مواضع قبلی خود در قبال سوریه عدول کرده‌اند؟
گلرو: نمی‌توان گفت که مواضع این کشورها نسبت به سوریه عوض شده و یا عدول کرده‌اند. تعبیر صحیح‌تر این است که مواضع آنها افت‌وخیز یا شدت و ضعف‌هایی داشته است که این هم به عوامل متعدد از جمله ایستادگی و مقاومت سوریه برمی‌گردد؛ اما رویکرد اصلی آنها برای سرنگونی نظام سوریه تغییر نکرده است. البته این رویکرد مربوط به مواضع رسمی تعداد محدودی از حکومت‌های غربی و منطقه‌ای است. در همین کشورها نیز برخی جریان‌ها و حتی مسئولین مخالف سیاست‌های رسمی کشورشان در قبال سوریه هستند. عزیمت هیأت‌های پارلمانی از کشورهای مختلف از جمله فرانسه و ترکیه به دمشق، این تفاوت رویکرد را نشان می‌دهد.
باشگاه خبرنگاران: داعش در سوریه چه می‌کند و کجا حضور دارد؟
گلرو: تمرکز اصلی داعش در نقاط شرق و شمال شرق سوریه بوده که یکی از علت‌های آن اتصال جغرافیایی این مناطق به عراق است که داعش در آنجا حضور فعال دارد. در عین حال این جریان تروریستی توانسته است از طریق اخذ بیعت از سایر گروههای مسلح، در مناطق دیگر سوریه نیز بعضآ رخنه‌هایی داشته باشد.
باشگاه خبرنگاران: کردهای سوریه و حکومت اسد چه نسبتی با هم دارند؟ اینکه گفته می‌شود اختیار کردستان سوریه به خودش واگذار شده و تنها به‌حکومت بشار اسد اعلام وفاداری می‌کند، چقدر صحیح است؟
گلرو: به‌دنبال توسعه نفوذ تروریستها به مناطق مختلف از جمله مناطق کردنشین، کردها نیز همچون سایر مناطق سوریه به سمت تشکیل مجموعه‌های دفاعی مردمی برای مقابله با تروریستها روی آوردند. از این‌رو کمیته‌های دفاعی مردمی کرد نیز در مناطق کردنشین شکل گرفتند. این به‌معنای واگذاری این مناطق به کردها و استقلال تام آنها نبود.
ارتش سوریه نیز در این مناطق حضور داشت و کردها هم استقبال کردند و بعضآ در همکاری ارتش و کردها و همچنین کمیته‌های مردمی و عشایری، اقدامات هماهنگ نظامی علیه تروریستها شکل گرفت و این همکاری ادامه دارد. به‌عنوان مثال در جنگ "عین‌العرب" یا "کوبانی" که بین کردها و داعش رخ داد، دولت سوریه کمکهای تسلیحاتی و امدادی برای کردها ارسال کرد.
باشگاه خبرنگاران: آیا در تحولات سوریه، رژیم صهیونیستی سعی دارد ساکت بماند؟ واقعاً این رژیم چه هدفی را درباره "بشار اسد" تعقیب می‌کند؟
گلرو: اسرائیل نه تنها سکوت نکرده بلکه علنآ وارد عمل شده و از تروریستها حمایت می‌کند. اسرائیل چند بار به برخی مناطق در داخل سوریه حمله هوایی کرد که این در راستای حمایت و تقویت گروههای مسلح تروریستی انجام شد. در جبهه جنوب به‌خصوص در جولان و قنیطره، اسرائیل حمایت تسلیحاتی، لجستیکی و اطلاعاتی از گروه تروریستی "جبهه النصره" به‌عمل می‌آورد.
پیشروی تروریستها در برخی مناطق در جنوب، به دلیل حمایتهای مستقیم اسرائیل است. مجروحان تروریستی در داخل اراضی فلسطین اشغالی معالجه می‌شوند. هدف این رژیم در چارچوب هدف فراگیرتر که تضعیف و تخریب کشورهای اسلامی و عربی است، دنبال می‌شود.
باشگاه خبرنگاران: به عنوان سوال آخر نحوه کمک‌رسانی جمهوری اسلامی ایران به سوریه چگونه است؟
گلرو: جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک هم‌پیمان راهبردی، بدیهی است که از ابتدای شکل‌گیری بحران در سوریه، در کنار مردم و دولت و رهبری سوریه قرار بگیرد.
منطق جمهوری اسلامی ایران در حمایت از سوریه، فراتر از محاسبات سود و زیان و یا منافع تاکتیکی است. علاوه بر بحث مصالح محور مقاومت و منطق هم‌پیمانی ایران و سوریه، مهم‌ترین عاملی که موجب شده تا جمهوری اسلامی ایران در کنار سوریه قرار بگیرد، مقابله با روند خطرناک و جدیدی است که آمریکا و برخی متحدان با استفاده ابزاری از تروریسم و تسلیح آنها دنبال میکنند و سعی دارند با زیر پا گذاشتن قوانین و مقررات بین‌المللی، حکومت‌هایی را که با سیاست آنها همراهی و هم‌خوانی ندارند از طریق تروریستها سرنگون سازند.
در واقع، جمهوری اسلامی ایران در چارچوب قوانین بین‌المللی برای حمایت از یک کشور عضو سازمان ملل در مقابله با تروریستها وارد عمل شد و از سوریه حمایت کرد. از این‌رو هرگونه حمایت ایران از ملت و حکومت سوریه، برگ درخشانی در تاریخ کشورمان و مسئولیت‌پذیری جمهوری اسلامی در قبال قوانین بین‌المللی است.
انتهای پیام/
