یاداشت/

کتاب‌های دیجیتال؛ عقب‌گرد به دوران کتیبه نویسی

کسانی که آنقدر با ذوق‌زدگی از مطالعه‌ی دیجیتال کتاب‌ها صحبت می‌کنند، بیشتر علاقمندان تکنولوژی هستند نه کتاب...

حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ میلاد جلیل‌زاده؛ چند وقت است که تب کتاب‌های دیجیتال بالا گرفته و چنین چیزی شاید بی‌تأثیر از فراوان شدن گوشی‌های پیشرفته‌ی تلفن همراه در بین مردم و همینطور انواع تبلت و آیپد و... نباشد.

امروز کمتر کسی است که امکان تهیه‌ی تبلت و یا یک گوشی نسبتاً پیشرفته را نداشته باشد و از این، نتیجه‌ گرفته‌اند که چون حالا هر‌کسی می‌تواند کتاب‌های دیجیتال را در دستگاه شخصی‌اش مطالعه کند، پس سرانه‌ی مطالعه بالا خواهد رفت.

اما این عقیده که فراگیر شدن کتاب‌های دیجیتال می‌تواند مشکل کمبود مطالعه را در کشور ما حل کند، از سرخوش‌بینی مفرط و یا ذوق زدگی و علاقه به فناوری‌های نو بیان می‌شود. بیانی که باید در سقم و استواری‌اش تردید کرد.

باید توجه داشت که پیش از این هم سرانه‌ پایین مطالعه در کشور ما، متأثر از در دسترس نبودن کتاب نبود که حالا با دسترسی به آن، میزان مطالعه بالا برود و در ضمن، مدیوم دیجیتال اصلاً برای مطالعه چیزی به نام کتاب مناسب نیست.

کوتاه‌ترین یادداشت ژورنالیستی وقتی در قالب پیامک‌های اپیکلیشنی تلفن همراه قرار بگیرد و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شود، خیلی بلند به نظر خواهد رسید و حالا حسابش را بکنید که یک کتاب متوسط، می‌تواند در آن دستگاه‌ها چقدر طولانی‌تر به نظر بیاید.

تمام امکاناتی هم که برای راحت‌تر خوانده شدن یک کتاب در قالب‌های دیجیتال پیش‌بینی شده‌اند، قادر نخواهند بود که جلوی گردن‌درد و ضعف چشم خواننده را که پس از مدتی نسبتاً کوتاه اتفاق می‌افتد بگیرند.

اصلاً گوشی موبایل و تبلت را از ابتدا برای کتاب شدن خلق نکرده‌اند و این دستگاه‌ها حتی اگر چنین امکانی را داشته باشند، ‌کار ویژه اصلی‌شان چیز‌های دیگریست.

جالب است که توجه کنیم مکتوبات، در ابتدای اختراع خط هم شکلی شبیه به گوشی‌های تلفن همراه و تبلت و... داشتند.

کتیبه‌های خشت و گلی و گاهی سنگی قدیم که نوشته‌ها روی آن‌ها حک می‌شد، فرمی شبیه به تبلت و موبایل و... داشتند اما صنعت کتابت، طی قرن‌های متمادی، کم‌کم تکامل پیدا کرد و به شکلی در آمد که امروز می‌بینیم.

کتاب را به شکل مکعب تخت و تابلو نمی‌شود همراه خود در بستر خواب برد و اگر شمایل آن تغییر نمی‌کرد، اساساً اصلاح کتاب‌های بالینی به وجود نمی‌آمد.

در هنگام خواندن کتیبه نمی‌شود مرتب فیگور عوض کرد و به هزار راه مانع از خستگی جسمی شد؛ اما کتیبه‌های تکنولوژیک و مدرن، یک ضعف دیگر هم نسبت به کتاب دارند و آن منبع نوری بودنشان است که باعث اذیت شدن چشم خواننده می‌شود.

کسانی که آنقدر با ذوق‌زدگی از مطالعه‌ی دیجیتال کتاب‌ها صحبت می‌کنند، اگر خواننده‌ی حرفه‌ای کتاب بودند هیچ وقت از ‌آن‌ها چنین حرف‌هایی نمی‌شنیدیم.

آنها بیشتر علاقمندان تکنولوژی هستند نه کتاب و بهتر است برای بالا بردن میزان مطالعه در کشورمان، فکر یک راه بدرد‌بخور باشیم، نه اینکه فراورده‌های دیجیتال را به بهانه‌ی دفاع از کتاب تبلیغ کنیم.


انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار