نگاهی به ضعف تجهیزات سینمایی/ حرکت روی ریل‌های فرسوده
جهانگیر کوثری از فعالان با سابقه سینما در خصوص مسائل مختلف سینمایی و استفاده از تجهیزات پیشرفته سخن گفت.
جهانگیر کوثری کارگردان سینما در گفتگو با خبرنگار حوزه سینما گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در خصوص تأثیر تجهیزات و امکانات مدرن بر کیفیت آثار سینمایی گفت: پایه‌های سینما از اواخر قرن نوزدهم بر اساس امکانات گذاشته شد یعنی به این نتیجه رسیده‌اند که ترکیب پول و زمان باعث تولید یک فیلم می‌شود که پول یا همان سرمایه شامل امکانات می‌شد پس می‌توان گفت در واقع به خاطر تولد تازه سینما و تولد تکنیک فیلمبرداری در دنیا بعد از عکاسی امکانات نقش زیادی داشت.
وی افزود: در اوایل قرن بیستم که سینما با ورود کمدین‌های بزرگی که از سال 1910، 1920 وارد شدند دچار تحول عظیمی شد و نیاز به امکانات و تکنولوژی را بیشتر احساس کردند.
این کارگردان ادامه داد: بنابراین آنها نیاز به امکاناتی داشتند تا بتوانند منظور خود را در صحنه‌های مختلف و با توجه به نیاز آن صحنه برسانند.
وی بیان کرد: نبود امکانات باعث می‌شد که عوامل فیلم به سمت لابراتوارها و تروکاژها بروند و کارهای خود را آنجا انجام دهند. به عنوان نمونه آویزان شدن هری لنگدن به یک ساعت شهری در آن ارتفاع یک تکنیک تروکاژ است و صحنه‌های این پلان نیاز سینما را نسبت به امکانات و تکنولوژی بیشتر به رخ کشید.
کوثری ادامه داد: این‌گونه مسائل باعث شد که بر امکانات دوربین بیشتر اضافه شود و ما در دوربین می‌توانستیم حرکات دیزالو و کارهای دیگری انجام دهیم یعنی کارها را از لابراتوار به دوربین انتقال پیدا کرد و بحث تکنولوژی شکل گرفت.
کوثری عنوان کرد: بحث تکنولوژی و پایه‌های اولیه آن در سال 1915 تا 1927 شکل گرفت و سال 1940 فیلم رنگی به وجود آمد و دوربین‌ها تغییر و قدرت مانور بیشتری پیدا کردند و آنجا بود که فهمیدند تکنولوژی می‌تواند مخاطب جذب کند یعنی اماکاناتی را فراهم کند که حالت کمدی، ترسناک و... به وجود آید. و فیلمسازان بودند که از این تکنیک به خوبی استفاده کردند.
وی اظهار داشت: به عنوان نمونه ملیس در سال 1920 از تکنولوژی و بعد کسانی مثل اسپورچر از دوربین به خوبی استفاده کردند، اورسن ولز نیز در دهه 30 در فیلم «همشهری کین» با لنزهای وایدی (باز) که نیاز داشت از دوربین استفاده کرد و این امر باعث شد کمپانی‌های بزرگ مجبور شوند لنزها را متناسب با فیلم ساخته و یا سفارش دهند.
کوثری ادامه داد: به عنوان نمونه برای فیلم «آواتار» به کارگردانی جیمز کامرون دوربین مخصوص ساخته شد. در واقع نتیجه می‌گیریم که تکنولوژی در سینما نقش بسزایی را ایفا کرد و در ایران نیز این رویداد مهم رخ داد.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا به نظر شما امکانات، ابزار، تکنولوژی و تجهیزات سینمایی به اندازه کافی در ایران وجود دارد و آیا استاندارد هستند و فرسوده نشده‌اند بیان کرد: من زیاد با شیب تند به این جریان نگاه نمی‌کنم که امکانات نیست. چون با توجه به جریان حمل و نقل سریع بین کشورها و به روز شدن سریع تجهیزات سینمایی امکان ورود و استفاده از امکانات در همه جای دنیا در کوتاهترین زمان ممکن وجود دارد. در ایران نیز به همین صورت است یعنی هر وسیله‌ای که فکر می‌کنید در هالیوود استفاده می‌شود را می‌توان در اسرع وقت به ایران آورد و اثر آن در فیلمسازی استفاده کرد به خصوص از زمان که بخش خصوصی وارد عمل شده است.
وی در خصوص رخ دادن برخی اتفاقات به خاطر نبود کیفیت و تجهیزات سینمایی و به روز عنوان کرد: در این زمینه با نظر شما موافقم یعنی سینمای ما در بخش‌‌هایی ضعیف است به عنوان نمونه از نظر جلوه‌های ویژه میدانی هستیم یعنی کسانی پا به این عرصه گذاشتند که سواد و تحصیلات آکادمیک نداشته و به طور تجربی یاد گرفته‌اند و زمان‌هایی که باید اتفاقات عظیم و مهمی را در فیلم تولید‌کننده دچار آسیب شده و تعدادی را هم به خطر مرگ نزدیک می‌کنند.
وی افزود: ضعف و فرسوده بودن تجهیزات به مدیریت، تهیه‌کننده و مدیر تولید ربط پیدا می‌کند یعنی اگر تهیه‌کننده و مدیر تولید نظارت کافی بر فیلم، امکانات و تجهیزات و تاریخ ساخت آنها داشته باشند دچار حوادث جبران‌ناپذیر نمی‌شوند.
تهیه‌کننده «سوت پایان» بیان کرد: اما با همه این تفاسیر باید توجه داشت دریافت اصلی فیلم یعنی دوربین، فیلمبرداری و امکانات نوری کسانی داریم که صاحب سبک هستند و کتاب‌هایی را نوشتند که در سطح جهان استفاده می‌شود و ما از این جهت عقب نیستیم.
تهیه‌کننده «خون بازی» اظهار داشت: مدیر تولید در سینما نام بزرگی است اما متأسفانه در سینمای ما این‌گونه نیست و هر آدم معمولی اجازه فعالیت با این نام دارد. اصلاً چرا مدیر تولید در دهه 60 وارد سینمای ایران شد؟ چون در آن زمان و در فارابی این مقوله مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت و برای آنها تعریف گذاشتیم که در واقع مدیر تولید که به عوامل سینما که تا آن زمان وجود نداشت اضافه کردیم.
کوثری گفت: در آن سال‌ها به جای مدیر تولید مشخص عنوان مدیر تهیه وجود داشت که از سواد کافی در این زمینه برخوردار نبود و مشکلات عدیده‌ای را در یک پروسه فیلمسازی به وجود می‌آورد که خوشبختانه در سال‌های اخیر افراد کم سواد در این زمینه کمتر به چشم می‌خورد.
این کارگردان در خصوص تأثیر نبود کیفیت تجهیزات بر خروجی، کیفیت و فروش گیشه یک فیلم و نبود تجهیزات کافی برای فیلمبرداری فیلم‌های خاص (زیر آب) بیان کرد: به طور قطع اگر تجهیزات سینمایی از کیفیت لازم برخوردار نباشند بر روی خروجی و کیفیت فیلم اثر منفی گذاشته و باعث دفع مخاطب و خالی شدن گیشه‌ها می‌شود. اما اینکه بخواهیم تمام یک فیلم را زیر آب فیلمبرداری کنیم امکانات لازم را نداریم چون قصه‌های ما، قصه‌هایی نیست که همه آنها زیر آب بگذرد. در واقع هر کشوری بر اساس نیاز و شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه خود رشد می‌کند. زمانی است که جامعه ما نیاز به قصه‌ای مربوط به مسائل اجتماعی دارد، که طبیعتاً این نمونه داستان‌ها زیر آب فیلمبرداری نخواهد شد.
مجری طرح «گیلانه» گفت: در دنیا هیچ کشوری نیست که تمام فیلم‌های خود را زیر آب فیلمبرداری کند و بسازد، حتی در کشورهای مثل ژاپن و هند نیز در طول سال یک فیلم سینمایی که زیر آب فیلمبرداری شود را نداریم. پس این موضوع استثنایی است.
کوثری ادامه داد: ما در حال حاضر به ابزارهای مهم‌تری در سینما نیاز داریم تا دوربین زیر آب. الان به امکاناتی نیاز داریم که روی زمین و در خور جامعه ما بتواند فیلم‌های اجتماعی ما را جواب دهد پس نیاز ما بیش از پیش به این امکانات است.
وی بیان کرد: در ادامه صحبت‌های قبلی‌ام باید بگویم که امکانات نمایشی ما ضعیف است، نمایش فیلم‌ها در تمام دنیا به دلیل اینکه اصل و پایه مطلب سرمایه است و در واقع به عنوان یک صنعت از آن استفاده می‌کنند مهم است یعنی اینکه مردم باید در جایی راحت، تصویری با کیفیت و صدایی مناسب فیلم را مشاهده کرده و لذت ببرند و در پی آن گیشه‌ها را پر کنند.
تهیه‌کننده «جیران» عنوان کرد: در دهه 80 میلادی با کمبود‌های زیادی روبرو بودیم اما خوشبختانه در حال حاضر با ایجاد پردیس‌هایی که روز به روز به تعداد آنها افزوده می‌شود، دیجیتال شدن سینماها و ابزار، ارزان شدن دوربین‌ها و تجهیزات و... برخی از مشکلات ما از بین رفته و جای امیدواری دارد.
مجری طرح «بانوی اردیبهشت» در خصوص استفاده از تجهیزات ارزان قیمت توسط برخی سرمایه‌گذارها به خاطر پائین آمدن هزینه فیلم گفت: در واقع این همان تفاوت‌ها ذهنی و فکری برخی از تهیه‌کننده‌ها، فیلمبرداران و کارگردانان است که اگر دغدغه اصلی آنها خود سینما باشد هیچ وقت به سمت وسایل و تجهیزات خراب و فرسوده و تاریخ گذشته نمی‌روند، این موضوع باید تبدیل به یک فرهنگی در تمام صنوف سینما شود که بپذیرند و آن زمان است که تمام تهیه‌کننده‌ها مجبور به استفاده از امکانات جدید و به روز شوند.
کوثری در خصوص ایجاد قانونی مشترک در جهت استفاده تجهیزات استاندارد در همه فیلم‌ها و عدالت برقرار کردن از این بابت بین آنها اظهار داشت: اجرای چنین طرحی امکان‌پذیر نیست. چون ما به دنبال این هستیم که در زمینه‌ها خصوصی کار کنیم یعنی بر اساس یک اصل از قانون اساسی خودمان، دنبال خصوصی‌سازی هستیم و تا زمانی که دنبال این موضوع هستیم کار سلیقه‌ای پیش می‌رود و ما نمی‌توانیم برای همه به یک نحو تصمیم‌گیری کنیم. اما این وظیفه تهیه‌کننده است یعنی اگر هر کسی مسئولیت‌های خودش را در حوزه خود بشناسد اتفاق بد ذکر شده نمی‌افتد. این موضوع به فرهنگ، مدیر تولید، کارگردان، فیلمبردار و بقیه گروه بر می‌گردد.
این کارگردان افزود: به عنوان نمونه اگر تهیه‌کننده این درایت را نداشته باشد از مواد مطلوبی برای گریم صورت بازیگر استفاده کند پوست صورت بازیگر فیلم آسیب دیده و چند روز فیلمبرداری متوقف می‌شود و در پی آن 10 برابر پول مواد غیر‌استاندارد ضرر خواهد کرد. این موضوع به تیزهوشی و تدبیر تهیه‌کننده ربط دارد به این خاطر اگر در واقع کسانی باشند که تحصیلات آکادمیک در زمینه‌های مختلف داشته باشند مشکلات ما حل خواهد شد.
دستیار کارگردان «زرد قناری» اظهار داشت: یعنی اینکه تهیه‌کننده باید سینما را به عنوان هنر هفتم، امروزی و در سال 2015 بشناسد و بداند که تکنولوژی تا چه حد در آن نقش دارد و از بهترین امکانات استفاده کند.
خوشبختانه با ورود دیجیتال خیلی از تجهیزات ارزان‌تر شده و به عنوان نمونه می‌توان هم‌زمان 50 فیلم را با 50 دوربین جداگانه فیلمبرداری کرد و مثل قبل نیست که برای استفاده از دوربین برای مدتی در نوبت بمانید.
مدیر تولید «نیمه پنهان» در خصوص عدم آگاهی فیلمبردار و تصویر‌بردار به مقوله کار خود و صدمه خوردن فیلم گفت: ما باید آنها را بهترین شکل در زمینه کاریشان تربیت کنیم و این مربوط می‌شود به اینکه فضای حرفه‌ای سینمای ما چقدر باید تغییر کند و ببینیم چقدر دانش تازه باید به آن اضافه شود و عوامل به دانش روز آشنا شوند.
کوثری در پایان خاطرنشان کرد: اگر امکانات تکنیکی در سینما کامل و پیشرفته نباشد روی کیفیت کلی فیلم تأثیر می‌گذارد یعنی روی دکوپاژ، کارگردانی، فیلمبرداری و حتی روی فیلمنامه اثر منفی خواهد گذاشت که در پی آن فیلمی غیر‌استاندارد و در نتیجه رفع مخاطب را مشاهده خواهیم کرد.
انتهای پیام/
