به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، "امین اسدی" کارشناس مسائل غرب آسیا طی یادداشتی به بررسی اختلافات داخلی خاندان آل سعود پرداخت.
متن این یادداشت به شرح زیر استاختلافات درون خاندان سعودی و مسئولین این کشور، همواره به عنوان چالشی جدی برای سلطنت خاندان وهابی سعودی بوده است.
مرگ ملک عبدالله و پادشاهی سلمان نهادها و بنیادهای اصلاحی فرو ریخت. عزل و نصب های سلمان بیشتر شبیه به یک عملیات کودتائی بوده که بسیاری از مسئولین و مدیران با تجربه سعودی از دایره قدرت، کنار گذاشت .عملکرد ملک سلمان ، گسلهای خطرناک در ساختار و نظام سیاسی و ائتلافهای عشیرهای و اقتصادی، به وجود آورد و آینده بقای خاندان سلطنتی به ورطه فروپاشی کامل واگذاشت.
سلمان در ژانویه 2015 به قدرت رسید ، فرزند جوان و کم تجربه خود محمد بن سلمان را به عنوان وزیر دفاع انتخاب نمود. محمد بسیار نزدیک به ملک سلمان بوده که وظیفه کاهش قدرت فرزندان سلطان بن عبدالعزیزرا به عهده دارد و همینطور به کاهش قدرت ولیعهد و وزیر دفاع، و ژنرالهای این وزارتخانه میپردازد . به غنوان مثال سعی میکند قدرت و نفوذ شاهزاده بندر را که یکی از فرزندان سلطان بود، محدود سازد.
محمد بن سلمان جوان کم تجربه و بلندپرواز، خلقیاتی مانند دیکاتور سابق عراق (صدام حسین) دارد ، شخصیتی بسیار مغرور و بی پروا و از حذف رقیب و مزاحم حتی اگر برادرش باشد هیچ ترس و ابایی ندارد، غربی های هم پیمان با آل سعود به کم تجربگی وی اذعان دارد ولی او را برای طرحها و سیاستهای منطقهای لازم دارد. تمام قدرت و نفوذ پادشاهی در خدمت ارتقای وی به تخت سعودی می باشد. هم اکنون جانشین ولیعهد، وزیر دفاع و رئیس شورای عالی امور اقتصادی و توسعه است و میتوان از محمد بن سلمان به عنوان پادشاه پنهان عربستان نام برد.
سلمان نیز جهت انحصار قدرت، نفوذ فرزندان ملک فیصل را در نهادهای سیاست خارجی و اطلاعات کاهش داد. برکناری سعود الفیصل که 39 سال وزیر خارجه بود، بزرگترین ضربه به خانواده ملک فیصل بود که نقش مهمی در استواری سلطنت در این خانواده داشته است و انتخاب عادل الجبیر سفیر سابق سعودی در واشنگتن به عنوان وزیر خارجه یک اقدام هدفمند بود زیرا یکی از نزدیکترین مهرههای ریاض به آمریکا محسوب میشد که اولین مشق سیاسی و دیپلماتیک خود را از واشنگتن آغاز کرده بود.
بعد از پادشاه، بالاترین قدرت از آن ولیعهد است. ولیعهد طبق اساسنامه حکومتی عربستان، معاون اول نخست وزیر و فرمانده گارد ملی یا ارتش عربستان است. معمولا ولیعهد برای آمادگی برای پادشاهی و حذف رقبای احتمالی، دست به تشکیل تشکیلات عریض و طویل خود می زند تا در همان زمان ولیعهدی، پایه های پادشاهی خود را محکم نماید. در حال حاضر ولیعهدی بر عهده شاهزاده «محمد بن نایف»، برادزاده سلمان، است که بعد از دوران بسیار کوتاه ولیعهدی عمویش «مقرن بن عبدالعزیز»، جانشین او شد.
بر طبق اصل اساسی حکومت در عربستان، حکومت حق موروثی در فرزندان و نوادگان ملک عبدالعزیز است. به ویژه در مقطع اوج گرفتن بیماری پادشاه، این رقابت تبدیل به جنگ قدرت میشودزیرا که هر شاهزاده ای سعی بر در اختیار گزفتن قدرت و ثروت بیشتر اند و برای تقویت ریشه ی خود در خاندان دست به ازدواج های درون خانوادگی میزنند و برای خود شبکه سازی می کنند.
اختلافات در حکومت عربستان به گونه ای شده است که مفتی ها ی عربستان از تغییر پادشاه استقبال کرده اند، تشدید رقابتهای درون آل سعود که با روی کار آمدن سلمان آغاز شده بود و اکنون برادران سلمان در صدد ایجاد یک کودتای خانوادگی اند تا ملک سلمان برکنار شود. لازم به ذکر است که ادامه جنگ در یمن و کشته شدن صدها نفر از حجاج در مراسم حج امسال هم وضعیت را برای پادشاه عربستان بیش از پیش بحرانی کرده است.
چندین احتمال با توجه به این اختلافات درون خاندانی برای ملک سلمان و آل سعود وجود خواهد داشت که میتوان ذکر کرد:
1- ملک سلمان به طرز مشکوکی از دنیا میرود و تعیین پادشاهی جدید
2- سلمان به بهانه ای از حکومت کناره گیری میکند و حکومت را به دیگر برادرانش می سپارد
3- سلمان به صورت تشریفاتی حضور دارد و ولیعهد عهده دار تمام مسئولیت هاو و حکومت داری میشود
4- برکناری محمد بن نایف توسط کودتایی پنهان و جایگزینی ممدک بن سلمان در جایگاه ولیعهدی
5- اتحاد محمد بن سلمان با محمد بن نایف و تقسیم قدرت و ایستادگی این دوتن مقابل دیگر شاهزادگان
6- اجرای کودتا علیه سلمان بن عبدالعزیز و برکناری وی . این 6 مورد ذکر شده از نتایج اختلافات دوچندان در خاندان سعودی حکایت دارد.
انتهای پیام/