نگهداری 2 هزار اثر از خواجه نصيرالدين توسی در آستان قدس

حجت‌الاسلام محمد حسن نوری ‌نيا با اشاره به يکی از نسخه‌های نفيس که در زمان حيات وی کتابت شده است، افزود: اين اثر با نام قواعد العقائد در حکمت و کلام شيعه است و در سال 677 هجری قمری روی کاغذ سمرقندی کتابت شده است.

وی گفت: دو نسخه از تأليفات خواجه نصيرالدين، با نام زبدة الهيئه در علم هيأت و نجوم، و ديباچه تقويم علاءالدين، هر دو به سال 685 هجری قمری در اصفهان کتابت شده و اهدايی مقام معظم رهبری است.

معاون ادارۀ مخطوطات آستان قدس رضوی با اشاره به نسخه‌ای با موضوع رياضی اشاره کرد و افزود: این اثر مربوط به هوپسيکِلِس رياضيدان يونانی بوده و توسی آن را تحرير کرده است.

نوری نیا گفت: اين اثر با نام تحرير المطالع به دست قسطاء بن لوقاء از دانشمندان قرن چهارم به عربی ترجمه شده و تصحيح يعقوب بن اسحاق کندی است، کتابت اين نسخه، در سال 672 هجری قمری و معاصر مؤلف انجام گرفته و نادرشاه افشار در سال 1145 ه ق آن را وقف آستان قدس کرده است.

وی به اثری ديگر از اين دانشمند ايرانی با نام رساله معينيه يا المفيد که در هيأت و نجوم به زبان فارسی نگاشته شده اشاره کرد و افزود: مؤلف، آن را به ابوشمس معين الدين بن ناصرالدين بن محتشم تقديم کرده و نسخه آستان قدس به قلم محمد بن علی خوافی به سال 665 هجری قمری در بردسير کرمان کتابت شده و آقا زين العابدين اصفهانی در 1166 ه ق آن را وقف آستان قدس کرده است.

معاون ادارۀ مخطوطات آستان قدس گفت: از ديگر نسخه‌های نفيس تأليف توسی رساله العزّيه فی شرح مقاله النصيريه است که در زمان حيات مؤلف بر کاغذ سمرقندی کتابت شده است.

نوری نیا افزود: نسخه‌ای از اثر معروف توسی در هيأت و نجوم با نام زيج ايلخاني در قرن هفتم کتابت شده و سيد جلال الدين تهرانی که نايب التوليه آستان قدس بوده است در سال 1361 شمسی آن را وقف آستان کرده است.

وی با بيان اينکه از تأليفات مهم خواجه نصيرالدين به زبان فارسی تحرير اصول اقليدس است، گفت: نام ديگر آن تحرير الأصول الهندسه و الحساب است که در سال 645 هجری قمری تأليف و در سال 646 کتابت شده است.

معاون ادارۀ مخطوطات آستان قدس به نسخه‌ای در علم رياضی اشاره کرد و افزود: اصل اين اثر که تحرير المفروضات نام دارد از ارشميدس است و ثابت بن قره آن را ترجمه کرده نسخه آستان قدس کتابت قرن هفتم است.

خاطر نشان می شود پنجم اسفند سالروز تولد خواجه نصيرالدين توسی است که به نام روز مهندس نامگذاری شده است.

انتهای پیام//س