ماجرای نورهایی که پیش از زلزله دیده می‌شوند!

 به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان در بین تمامی حوادث طبیعی، زلزله را می توان غیر منتظره ترین و مخرب ترین دانست. با توجه به اینکه هیچ راهکار علمی و اثبات شده ای برای پیش بینی زلزله وجود ندارد (حداقل تا کنون)، بهترین سیاست در برابر زلزله مقاوم سازی سازه ها و کاهش اثر زلزله است.
 
ابهام در زمان وقوع زلزله باعث شده است که هر از گاهی توجه کمتری به مبحث مقاوم سازی شود، اما پس از هر زلزله مجددا برای ما یادآوری می شود که این خطر ممکن است هر لحظه ای رخ دهد. باید بر این نکته تأکید شود که مقاوم سازی با هزینه بالا حتی اگر تا صد سال دیگر در محل زندگی ما زلزله ای رخ ندهد بهتر است تا آمادگی مقابله با این نیروی عظیم را نداشته باشیم و خسارات جبران ناپذیری را متحمل شویم.

قرنهاست که افراد مختلف ادعا می کنند قبل از وقوع زلزله، نور عجیبی را در آسمان دیده اند که تنها برای چند ثانیه نمایان بوده و سپس محو می شود. با توجه به اینکه هیچ عکس یا فیلمی از این پدیده وجود نداشت، زمین شناسان این ادعاها را نادرست خوانده و دلیل آن را توهم افراد به خطر ترس و وحشت می دانستند.
 
اما در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی این معما حل شد. در این زمان یکسری زمین لرزه های پشت سر هم با نام Matsushiro درNagano ژاپن رخ داد و به همین دلیل موقعیت لازم برای بررسی بود یا نبودن چنین نوری در قبل از زلزله فراهم شد.
 
پس از بررسی های لازم شکل گرفتن چنین نوری قبل از برخی از زلزله های بزرگ تأیید شد. اما دلیل اصلی آن هنوز مشخص نیست. نظریه های متعددی بدین منظور وجود دارد که معروف ترین آن ادعا می کند این نورها به دلیل اختلال در میدان مغناطیسی کره زمین به دلیل اثر پیزوالکتریک در زمان زلزله است. این اختلال توسط سنگ های کوآرتز در صفحه های تکتونیکی در محل های اصلی تنش در زمان زلزله رخ می دهد، ولی با توجه به اینکه نور زلزله پس از همه زلزله های بزرگ دیده نمی شود، هنوز نظریه های مختلف در حال بررسی بیشتر هستند. و البته نور زلزله تنها در زمان وقوع زلزله دیده نمیشود، بلکه در زمان فوران های آتشفشانی نیز این پدیده دیده شده است.
 
محل و بازه مکانی دیده شدن این نورها نسبت به رومرکز زلزله (epicenter ) برای هر زلزله ای متفاوت است. اما گفته می شود برای برخی زلزله ها تا حتی ۴۰۰ کیلومتر از اپیسنتر نیز این نورها دیده می شوند. در سال های اخیر نیز این پدیده بیشتر دیده و گزارش شده است؛ مثلا در زلزله ۲۰۰۷ پرو یا زلزله ۲۰۱۰ چیلی یا حتی فوران آتشفشانی Sakurajima ژاپن در سال ۲۰۱۱٫ یکی دیگر از نظریه های موجود برای این پدیده ادعا می کند دلیل نورهای زلزله یونیزاسیون اکسیژن با آنیون های اکسیژن است که با شکستن پیوندهای پروکسی در برخی از انواع سنگها به دلیل تنش های بیش از اندازه زمان زلزله رخ می دهد.

پس از یونیزاسیون، یونها از داخل ترک های سنگ ها به بالا حرکت می کنند و با رسیدن به اتمسفر، این یونها با یونش هوا، پلاسما هایی ایجاد می کنند که نور از خود منتشر می کنند. دانشمندان همچنین ادعا می کنند زاویه گسل در زمان زلزله با احتمال وقوع چنین نورهایی رابطه دارد. گسل های عمودی یا تقریبا عمودی بیشترین احتمال برای رخ دادن چنین پدیده های را دارند.