لطفاً ظرفیت شوخی با این چاقوی دولبه را داشته باشید!
خیلی‌ها فکر می کنند که هدف طنز تخریب و کوچک کردن کسی است که از او انتقاد کرده‌اند، اما هدف آن اصلاح است.
حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ طنزنویسی در ایران پیشینه غنی دارد و رد پای آن را می‌توان در سخنان شیرین سعدی تا ادبیات معاصر و روزنامه‌هایی مثل روزنامه «نسیم شمال» تا مجله «گل آقا» هم دید.
این نوع نگارش ابعاد گسترده‌ای دارد که از واژه‌ها و کلمه در ادبیات آغاز می‌شود و در ادامه به رسانه‌های دیداری و شنیداری تزریق می‌شود.
انتقاد و نقد در ماهیت هنر طنزنویسی نهفته است و این ویژگی جزو لاینفک این هنر به شمار می‌آید. در این میان باید دید آیا قشرهای مختلف جامعه ما می‌توانند با این ماهیت هماهنگ باشند یا خیر؟
اسماعیل امینی طنزنویس و استاد دانشگاه در همین رابطه به خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: ریشه این مسئله در طرز تفکر ما نهفته است، ما در نظام اداری و رسمی چارچوب‌ها و تعارف‌هایی داریم که این نظام چیزی خارج از خود را بر نمی‌تابد. این دوری از واقعیت در سیستم روانی جامعه ما است که به این معضل دامن می‌زند.
وی تصریح کرد: خیلی‌ها طنز را این طور می‌شناسند که هدفش تخریب و کوچک کردن کسی است که از او انتقاد کرده‌اند، اما هدف طنز اصلاح است. برای مثال در همان سیستم روانی هم که پیش از این گفتم، ما دچار معضلی هستیم به نام اسطوره‌سازی از خودمان. هرکسی در هر فضایی فکر می‌کند در جای خود اسطوره است و هیچ نقصی ندارد. این معضل را در رانندگی افراد می‌توان به وضوح دید، هر کس در خیابان پشت فرمان می‌نشیند فکر می‌کند اسطوره رانندگی است. باید کم کم عادت کنیم به اشتباهات و نقص‌هایی که داریم، اگر رقیب از ما بهتر بود بگوییم که او از ما بهتر بوده و من هم سعی کنم هر روز بهتر شوم.
همچنین محمد میرکیانی نویسنده مجموعه طنز «قصه‌های ما مثل شد» در همین رابطه به خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گفت: طنز اتفاقی را که ممکن است رخ دهد بازگو می‌کند و با هجو و هزل متفاوت است زیرا آنها به سمت تمسخر می‌روند، اما هدف طنز تحرک اندیشه است. باید این مرزها را پیدا کنیم و در هنرهای دیداری، شنیداری و مکتوب آن را ایجاد کنیم. سالیان سال با حافظ و سعدی شوخی کرده‌ایم، آیا ذره‌ای از حرمت و ماندگاری آنها در ادبیات کاسته شده است؟! باید تمرین کنیم تا ظرفیت‌هایمان را ارتقا دهیم.
فرج الهی از دیگر شاعران طنزپرداز نیز در گفتگو با خبرنگار ما رعایت حرمت و مرزهای شوخی را در این مسئله نکته مهم دانست و خاطرنشان کرد: در بعضی مواقع در فضای مجازی کافی است ما جای نام فلان مدیر و مسئول اسم خودمان را بنویسیم، متوجه می‌شویم که در این جا اگر ما خودمان هم بودیم در مقابل چنین شوخی مکدر می‌شدیم. باید به گونه‌ای شوخی کنیم که اگر خانواده آن مسئول طنز را خواندند، شرمنده نشوند.
طنزنویسی در روزگار معاصر بسیار می‌تواند به تفکر جامعه کمک کند و در عین حال آن را به سمت و سوی ابتذال ببرد و همین ویژگی طنز است که آن را حساس می‌کند و در این میان رعایت این نکته در تک تک افراد جامعه حس می‌شود که باید کمی آستانه تحملمان را بالا ببریم و صبر و بردباری را در مواجه با هنر طنز بیشتر کنیم.
گزارش از: بهنام صادقی
انتهای پیام/
