پلاکت‌های خون یکی از قسمت‌های حیاتی بدن هستند که حضور آنها در خون برای منعقد شدن خون لازم است.

علت کاهش پلاکـت‌های خـون + راه های درمانبه گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ با کاهش تعداد این پلاکت‌ها در خون، فرد دچار خونریزی‌های بی‌دلیل شده یا وقتی به هر دلیل دچار خونریزی می‌شود، کنترل آن بسیار مشکل می‌شود.

این علائم می‌توانند نشان‌دهنده وجود اختلالی به نام آی‌تی‌پی به معنای کاهش پلاکت بر اثر فعالیت سیستم ایمنی باشد. به گفته بابک بهار، این بیماری یک اختلال پلاکتی بسیار شایع در زنان و مردان، کودکان، بزرگسالان و میانسالان است.

این فوق‌تخصص خون و آنکولوژی و استاد بازنشسته دانشگاه تهران، در ادامه درباره علائم و روش‌های کنترل و درمان این بیماری توضیح می‌دهد.

اختلال بدون پیشگیری، اما قابل درمان

آی‌تی‌پی قابل پیشگیری نیست و تقریبا می‌توان گفت تشخیص زودرس ندارد. در واقع وقتی شخصی علائم را مشاهده می‌کند، به پزشک مراجعه کرده و در آزمایش خون این بیماری تشخیص داده می‌شود.

از طرفی آی‌تی‌پی بعضی افراد خفیف است و کاهش پلاکت به مرزی نمی‌رسد که علائم خود را نشان دهد.

این افراد گاهی در معاینات دوره‌ای متوجه پایین بودن سطح پلاکت می‌شوند. در مواقعی که افت پلاکت خفیف است و علائم ندارد، درمانی انجام نمی‌شود و فقط کافی است بیمار تحت نظر باشد و از مصرف داروهایی که افت پلاکت را بیشتر می‌کند، خودداری کند. برای مثال بیمارانی که افت پلاکت پیدا می‌کنند باید مصرف داروهایی مثل آسپرین را زیر نظر پزشک قطع کنند.

 

بروز خونریزی‌های بی‌دلیل

از علامت‌های وجود این بیماری، خونریزی‌های ریز جوش مانند سر سوزنی یا کمی بزرگ‌تر بخصوص در اندام‌های تحتانی است که فشار هیدرواستاتیکی خون بالاتری وجود دارد. این علائم گاهی روی دست، سر و سینه، زیر زبان یا سقف دهان نیز مشاهده می‌شود، اما بندرت پیش می‌آید افت پلاکت با علائم خونریزی در مغز همراه باشد. در این وضعیت، معمولا بیمار با اضطراب بسیار زیاد به پزشک مراجعه می‌کند، در صورتی که معمولا خطر خیلی جدی او را تهدید نمی‌کند.

در این بیماری غیر از افت پلاکت اختلال دیگری وجود ندارد، گلبول‌های قرمز و سفید و مغز استخوان سالم است و تهدیدی از نظر سیستم ایمنی برای بیمار وجود ندارد. این بیماری در کودکان شایع تر است، اما در بزرگسالان هم دیده می‌شود.

کنترل آی‌تی‌پی پیش از اقدام به درمان

این اختلال در بعضی افراد به شکل خفیف وجود دارد و برای مثال اگر به طور طبیعی پلاکت باید حدود 150 هزار در میلی‌متر مکعب باشد، حدود 80 هزار است و علامت خاصی هم در بدن بروز پیدا نمی‌کند. در این مواقع درمانی آغاز نمی‌شود و منتظر اتفاقات بعدی می‌مانیم. گاهی پلاکت خود به خود بیشتر می‌شود و گاهی باز هم روند کاهشی دارد که آن زمان درمان آغاز می‌شود. اگر پلاکت به مرز 20 تا 30 هزار برسد، علائم اولیه بیماری بروز پیدا می‌کند. بنابراین در شرایط قابل کنترل، درمان فقط نظارت پلاکت‌ها و ممانعت از مصرف داروهای خاص است.

چرا پلاکت‌ها کمتر می‌شوند؟

در صورت داشتن اختلال آی‌تی‌پی، پلاکت‌های بدن با سرعت زیاد و ناگهانی افت پیدا می‌کند، اما گلبول سفید و قرمز تغییری نمی‌کند و مغز استخوان کاملا سالم است. در واقع پلاکت‌ها به‌عنوان یک جسم خارجی تلقی می‌شوند و بدن به عنوان یک آنتی‌ژن یا مثل یک میکروب با آنها رفتار می‌‌کند. پلاکت‌ها در طحال از جریان خون برداشت شده و تخریب می‌شوند. علت چنین اتفاقی این است که سیستم ایمنی به علت یک تشابه آنتی ژنیک به یک جسم لیکوپروتئینی دیگر حساس می‌شود و چون پلاکت تشابه آنتی‌ژنی با آنتی‌ژن‌هایی دارد که سیستم ایمنی نسبت به آنها فعال شده است، به‌عنوان یک جسم خارجی به اشتباه مورد حمله قرار می‌گیرد. به همین دلیل وقتی افت پلاکت شدید باشد، درمان اصلی آی‌تی‌پی تجویز انواع داروهای کورتونی است. اگر افت پلاکت خیلی شدید باشد و بیمار به درمان جواب ندهد، روش درمانی دیگر برداشتن طحال است. به این ترتیب در چنین شرایطی محل اصلی از بین رفتن پلاکت برداشته می‌شود. البته طحال در مواقع حاد و در صورت جواب ندادن بدن به کورتون و خونریزی شدید برداشته می‌شود.

خونریزی‌های مزمن

آی‌تی‌پی به زبان ساده به کاهش تعداد پلاکت‌های بدن گفته می‌شود که به علت تخریب سیستم ایمنی بدن انجام می‌گیرد. این بیماری معمولا خود را با خونریزی پوستی، کبودی بی‌دلیل، خونریزی لثه هنگام مسواک زدن و زیاد بودن خونریزی هنگام عادت ماهانه‌ نشان می‌دهد. این بیماری معمولا دو نوع حاد و مزمن دارد که در گذشته نوع حاد رایج‌تر بود، اما در حال حاضر نوع مزمن بیشتر مشاهده می‌شود. این بیماری در نوع مزمن گاهی شدید و گاهی خفیف می‌شود. برای مثال مدتی به بیمار کورتون داده و بیماری خفیف می‌شود، اما با یک سرماخوردگی، عفونت ویروسی جدید یا استرسی خاص دوباره تشدید می‌شود. در این شرایط سه تا چهار سال طول می‌کشد تا بار دیگر پلاکت‌ها کنترل شود

بیماری آی‌تی‌پی معمولا تبدیل به بیماری دیگری نمی‌شود، البته در 10 درصد مواقع افت پلاکت علامت یک بیماری روماتیسمی دیگر است و امکان دارد برای مثال در آینده بیمار دچار لوپوس شود. چرا که در این بیماری نیز ابتدا سیستم ایمنی فعال می‌شود، به پلاکت‌ها حمله می‌کند و بعد مفاصل و کلیه را هدف قرار می‌دهد.

شرایط بارداری در صورت وجود اختلال آی‌تی‌پی 

به طور کلی افرادی که به اختلال آی‌تی‌پی مبتلا هستند، باید همزمان با هر اقدامی ازجمله جراحی یا انجام هر فعالیتی که روند طبیعی بدن را مختل می‌کند، زیر نظر پزشک باشد. به همین ترتیب اگر خانم بارداری مبتلا به‌آی‌تی‌پی باشد، کافی است زیر نظر پزشک خود و همچنین پزشک متخصص باشد تا در صورت وقوع شرایط اورژانس هنگام زایمان، اقداماتی مثل کورتون درمانی انجام شود. در غیر این صورت همچون یک فرد سالم این دوران طی می‌شود و نیاز به درمان و کنترل وجود ندارد.

البته بعد از زایمان نیز لازم است نوزاد از نظر تعداد پلاکت‌ها بررسی شود و در صورت کمتر بودن از حد طبیعی، اقدامات لازم صورت گیرد. چرا که هنگام بارداری ممکن است تعداد پلاکت‌های خون مادر قابل قبول باشد، اما نوزاد ترکیب خونی غیرطبیعی داشته باشد.

منبع: جام جم

انتهای پیام/

دلیل کاهش پلاکت خون چیست؟

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱۵
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
سیده محدثه زارع مویدی
۲۳:۴۱ ۱۶ بهمن ۱۳۹۹
مامانم چند وقتی هست که ITP مادرزادی داره درمانش چیه؟؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۴۴ ۱۶ خرداد ۱۳۹۹
سلام من ۱۵سالمه پریودی نامنظم وخیلی زیادی دارم،به طوری که باید ۲ساعت یه بار عوض بشه،معذل من شب هاست واقعا نمیدونم چکار کنم.
آیا میتونه از علائم پایین بودن پلاکت باشه تو راخدا جواب بدین کلافه شدم.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۵۷ ۲۷ فروردين ۱۳۹۹
سلام من۳۰ساله ام اول ازمایش دادم ۳۵هزاربودپلاکتم بعد۳روزدادم ۶۳هزارشدآیامشکل ازچیست
Iran (Islamic Republic of)
محمد جواد نباتی
۱۹:۴۶ ۲۴ فروردين ۱۳۹۹
سلام من ۳۱ سالمه ۱۱ سالگی طحالمو برداشتم بعضی وقتا پلاکتم میاد مرز۱۰۰هزار میخاستم ببینم باوجود ویروس کرونا نداشتن طحال ایا خطری داره برام لطفاراهنمایی کنین..
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۳۷ ۱۹ دی ۱۳۹۸
سلام من 42 سالمه 9 سال پلاکت خونم پایینه دارو مصرف میکنم آیا این مریضی درمان قطحی نداره؟آخه می خواستم باردار شم ولی بخاطر کمبود پلاکت نمی تونم سنمم دیگه بالا رفته هیچ راه حلی نیست لطفا راهنمای کنید.
Iran (Islamic Republic of)
پریسا
۱۳:۵۷ ۱۸ خرداد ۱۳۹۸
سلام دوستان یکی از آشناهام هم پلاکت هم گلبول سفید هم قرمز هم چربی خونش پایین خیلی نگرانه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۲:۱۴ ۱۷ خرداد ۱۳۹۸
عالی بود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۲۶ ۲۲ مرداد ۱۳۹۷
سلام خدمت خوانندگان عزیز من ۳ماه پیش باانجام ازمایش متوجه شدم پلاکتم رسیده به ۷۰بعدش یه دکتر بهم ویتامین ب ۱۲دادبعد از چهل روز ازمایش دادم نه تنها بالا نرفت بلکه رسید به ۴۵بعد رفتم یه دکتر دیگه جواب ازمایش نشون دادم گفت بیماری شما ای تی پی هست بعد بهم کورتون تجویز کرد بعداز یه هفته مصرف دوباره ازمایش دادم پلاکم رسیدبه ۲۴۰تا بعد رفتم پیش دکتر گفت باید مصرف کورتون تحت نظر استفاده کنی
Iran (Islamic Republic of)
فهیمه
۱۰:۳۰ ۰۳ مرداد ۱۳۹۷
سلام دخترم ۳سالشه از ۵ماهکی پلاکتش زیر ۲۰هزاره درمان با کروتون هم تاثیری تا الان نداشته خیلی نگرانم خواهشا بگید چکار کنم؟
Iran (Islamic Republic of)
فرشته
۱۹:۰۵ ۲۷ تير ۱۳۹۷
سلام خسته نباشید پسر ۲۷ ساله هستم که میخوام ازدواج کنممم ولی مشکل اینحاست طرف مقابلم پلاکته خون پایینی داره ۱۶۰۰۰۰ ایا این مشکل منتقل میشه به من یا خیر ممنون میشم اگر پاسخ بدید ....
Iran (Islamic Republic of)
امیر
۲۱:۰۷ ۱۲ تير ۱۳۹۷
لطفا دلایل بیشتری بزارین
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۱۵ ۱۱ ارديبهشت ۱۳۹۷
دخترم چهارسالش پلاکت خونش چهارصدونودوپنج
Austria
زهرا
۰۰:۱۵ ۳۰ فروردين ۱۳۹۷
منم نفهمیدم پسرم ۲ ساله بود بدنش کبود میشد گاهی خون دماغ میشد تااینکه فهمیدیم پلاکت خونش پایینه ۵ماه کورتون استفاده کرد خداروشکر اومد ۱۵۰ هزار الان استرس دارم که دوباره پایین نیاد وقتی ی جاش کبود میشه دستوپام شل میشه برام دعا کنید بچه اولم ناقص بود ونموند از اون ترسیده شدم سراین موضوع انقدر حرف مادرشوهر وفامیلا رو تحمل کردم ،هرکس ی چیزی میگفت یکی میگفت گناه من گرفته یکی میگفت ازبدیشه حقشه ، خدا همه طفلای مریض وشفا بده به ابروی طفل شش ماهه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۳۹ ۲۲ فروردين ۱۳۹۷
حالا دلیلش چی بود.....لطفا بیشتر توضیح بدی ممنون....
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۳۹ ۲۱ فروردين ۱۳۹۷
من متوجه نشدم علت کاهش پلاکت چیه؟
آخرین اخبار