در کنار پروانه‌ها؛ موضوعی تکراری با پرداختی هنرمندانه و جذاب

به گزارش خبرنگار حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، سریال تلویزیونی «در کنار پروانه‌ها» این شب‌ها از شبکه دو سیما روی آنتن می‌رود؛ سریالی که در نبود اثری با فضا و حال و هوای محرم، امسال به عنوان تنها اثر با درونمایه دینی و مذهبی در ماه محرم و صفر از تلویزیون پخش شده است.

این سریال ساخته داریوش یاری است و همچون دیگر آثار او مثل «هاتف» و «پناه آخر»، مضمونی مذهبی دارد. کم نبودند سریال‌ها و فیلم‌هایی که درونمایه اصلی آن‌ها تحول شخصیتی کاراکتر اصلی قصه بوده است. نمونه بارز این سریال‌ها «شب دهم» به کارگردانی حسن فتحی است؛ سریالی که کاراکتر اصلی قصه اش از عشق زمینی به عشقی آسمانی و خدایی می‌رسد.

قصه «در کنار پروانه‌ها» هم ماجرای آشتی دوباره رهی (با بازی سامرند معروفی) با خالق هستی است. او جوانی است که وجود مشکلات پی در پی در زندگی از جمله بیماری پدر، بیماری قلبی خود و گرفتار شدن خواهرش در زندان، رفته رفته باعث شده با خدایش قهر کند. رهی همواره شاکی است؛ از خدا گله دارد و بر خلاف پدرش که مردی معتقد و دین‌دار است، توکل به خدا را بی معنا می‌داند.

فضای کلی قصه «در کنار پروانه ها» محوریت قرآنی دارد؛ قصه این مجموعه با خوابی که شخصیت اصلی قصه «رهی» می‌بیند و مرتبط با آیه‌ای از قرآن است، آغاز می‌شود؛ آیه «وَ عِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَیْبِ لَا یَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ ۚ وَ یَعْلَمُ مَا فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ» (انعام/۵۹) مدام در رویا‌های «رهی» تکرار می‌شود و به نظر می‌رسد تا پایان گره قصه را باز می‌کند.

«رهی» قصه «در کنار پروانه ها» هنوز رها نشده است؛ او هنوز در درون و فطرت خود سرشتی پاک دارد و هنوز از خدایش نبریده است. دیدن مداوم این آیه در خواب هایش هم گواه این است که هنوز در‌های رحمت الهی به رویش گشوده است و کلید رهایی از سرگشتگی و اضطراب و سختی‌های زندگی اش، به دست کسی است که عالم به غیب و اسرار نهان است.

او در مسیر تغییر و تحول درونی و شخصیتی‌اش با زنی به نام گیسو با بازی پروانه معصومی همراه می‌شود. گیسو سعی دارد با صبوری و البته روش‌های خاص مادرانه تربیتی خود از رهی که حالا قلب فرزندش در سینه او می‌تپد، مرد دیگری را بسازد. نوع ارتباط «رهی» و «گیسو» در این سریال، به نوعی یادآور قصه «مرادبیگ» در سریال «روزی و روزگاری» است. مرادبیگی که نان و رزق زندگی‌اش را از راه نادرست به دست می‌آورد؛ دست تقدیر و سرنوشت او را به بیابان کشاند و زخمی شد و زنی با بازی ژاله علو او را تیمار کرد و البته تربیت. مرادبیگ پس از آشنایی و زندگی با آن پیرزن دیگر آن آدم سابق نبود و گویی زندگی را به گونه دیگری یافته بود.

قصه «در کنار پروانه ها» چندان قصه جدیدی نیست؛ بار‌ها و بار‌ها روایت شده، ولی با این حال روایت این نوع قصه‌ها در جامعه کنونی ما که دین و باور به وجود خداوند هر روز در سایه فراموشی قرار می‌گیرد، به نظر ضروری می‌آید.

با این حال، به نظر می‌رسد «در کنار پروانه‌ها» روند کندی را برای بیان قصه تکراری خود در پیش گرفته است؛ از طرفی برخی شخصیت‌های این سریال آن طور که باید تعریف و پرداخت نشده‌اند. مثلاً خواهر رهی با بازی نگار عابدی و پیشینه اتفاقاتی که در زندگی‌اش افتاده و او را به زندان انداخته، آن طور که باید تعریف نشده است.

گفتنی است؛ سریال «در کنار پروانه‌ها» به کارگردانی داریوش یاری این شب‌ها با بازی پروانه معصومی، برزو ارجمند، سامرند معروفی، محمود جعفری، خسرو شهراز، مهران رجبی، شهین تسلیمی کاوه سماک باشی، مجید پتکی، الناز اسماعیلی، فرناز زوفا، علی مجلسی، مهرداد بخشی، با حضور بیتا سحرخیز، نسرین بابایی، وحید رحیمیان و نگار عابدی روی آنتن شبکه دو می‌رود.

یادداشت از مریم محمدی

انتهای پیام/