وزارت علوم در هفته ای که گذشت؛
از واکنش وزارت علوم به حکم سرپرست دانشگاه شیراز تا آخرین جزئیات پرداخت حقوق به دانشجویان دکتری
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری این هفته با اخبار متنوع و بیشماری روبه رو بود که خلاصه‌ای از آن را می‌توانید در این بسته خبری مشاهده کنید.
به گزارش خبرنگار حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، حوزه وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری این هفته با اخبار متنوع و بیشماری روبه رو بود که خلاصه‌ای از آن را می‌توانید در زیر دنبال کنید.
زمان بازگشایی حضوری دانشگاه‌ها اعلام شد
علی خاکی صدیق معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری زمان برگزاری کلاس‌های حضوری را بعد از تزریق دو دوز واکسن دانشجویان اعلام کرد و گفت: دانشگاه‌ها احتمالا اواسط یا اواخر ترم جاری بازگشایی می‌شوند.
او درباره زمان بازگشایی دانشگاه‌ها اظهار کرد: بازگشایی دانشگاه‌ها در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تابع سیاست کلی ستاد ملی مبارزه با کروناست و برای عملیاتی شدن آمورش حضوری، تابع این است که واکسیناسیون دو دوز دانشجویان، هیئت علمی و کارکنان به صورت کامل انجام شود.
خاکی تصریح کرد: در حال حاضر واکسیناسیون دو دوز اکثر قریب به اتفاق اعضای هیئت علمی و کارکنان انجام شده، زیرا دانشگاه‌ها واکسیناسیون را از مرداد شروع کرده‌اند، در حالی که واکسیناسیون دانشجویان هنوز تکمیل نشده و تا زمانی که دوز دوم واکسیناسیون تکمیل نشود بازگشایی کلاس‌ها به صورت حضوری فعلا در دستور کار نیست و همان آموزش الکترونیکی را خواهیم داشت.
او در پاسخ به این سوال که شروع حضوری کلاس‌ها از آبان یا آذر چقدر محتمل است؟ گفت: این موضوع برای شرایط خاصی است، به عنوان مثال برخی دانشگاه‌ها یا موسسه‌های آموزش عالی عمدتا از دانشجویان بومی تشکیل شده که هم کارگاه و آزمایشگاه دارند و هم نیازی به خدماتی مثل خوابگاه و سلف سرویس ندارند که بخواهد مشکل ایجاد شود، در این حالت می‌توانند با تصویب ستاد کرونا در آن منطقه، کلاس حضوری برگزار کنند.
معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گفت: اگر قرار باشد همین رویه نیز محقق شود احتمالا برای اواسط و اواخر ترم است و در کل قاعده کلی آموزش الکترونیکی است.
او در واکنش به مدیریت دانشجویانی که قرار است با آموزش حضوری از شهر‌های مختلف به تهران بیایند، گفت: یکی از دغدغه‌های اصلی از سرگیری آموزش حضوری در دانشگاه‌هایی که بیش از ۵۰ تا ۶۰ درصد دانشجویانشان غیربومی هستند، مساله سکونت در خوابگاه‌ها و بحث خدمات رفاهی است.
خاکی صدیق اشاره کرد: طبیعتا با توجه به شرایط شکننده‌ای که بیماری کرونا و شیوع آن در کشور دارد، اینکه بتوانیم به صورت صددرصد همه دانشجویان را به دانشگاه بیاوریم و به آن‌ها آموزش حضوری بدهیم فعلا کمی بعید است، لذا این اقدام به صورت برنامه ریزی شده توسط دانشگاه‌ها انجام خواهد شد.
معاون آموزشی وزارت علوم گفت: دانشگاه‌ها شرایط متفاوتی دارند، زیرا امکانات خوابگاهی، امکانات غذاخوری و رفاهی آن‌ها با هم فرق می‌کند. در دانشگاه‌ها درصد دانشجویان بومی و غیربومی، ترکیب دانشجویان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری با هم متفاوت است، از این رو کلاس‌ها با جمعیت بیشتر و کمتر مواجه است، به همین خاطر نیازمند برنامه ریزی در داخل خود دانشگاه‌ها برای این موضوع هستیم.
او اضافه کرد: برنامه‌ریزی از جهت اینکه با چه کلاسی، آموزش حضوری شروع شود و چند درصد از دانشجویان را می‌توان برای آموزش حضوری پوشش داد، در هر دانشگاهی متفاوت است. نکته کلیدی این برنامه ریزی‌ها حفظ سلامت دانشجویان، کارکنان و استادان دانشگاه‌هاست.
خاکی صدیق در پاسخ به این سوال که حدود ۱۷ ماه از شیوع کرونا می‌گذرد، در این مدت دانشجویان کاردانی و کارشناسی ارشد که دو سال دوره آموزشی دارند، چه میزان آموزش مطلوب را کسب کردند؟ گفت: تا کنون که آموزش‌ها الکترونیکی بوده، ولی کلاس حضوری برای برخی کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها به صورت محدود در برخی از دانشگاه‌ها برگزار شده است.
معاون وزیر علوم گفت: در تابستان ۱۳۹۹ یک سری دوره‌های حضوری برای کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها داشتیم و دانشجویان کاردانی اگر کارگاه یا آزمایشگاه داشته باشند، ممکن است این دوره‌ها را حضوری شرکت کرده باشند، اما برای درس‌های نظری کلاس حضوری نداشتیم و به صورت الکترونیکی آموزش دیدند. قطعا این یک مشکل بوده و به این موضوع اذعان می‌کنیم، ولی نمی‌توانستیم بگوییم دانشجویان کاردانی با وجود شرایط کرونا در دانشگاه حضور یابند.
او توضیح داد: طبق برنامه ریزی که هر دانشگاه دارد؛ دانشجویان کارشناسی ارشد سال ۱۳۹۸ که دانشگاه‌ها را ندیدند و همین طور دانشجویان کاردانی در اولویت حضور خواهند بود. واقعا راه دومی وجود نداشته مگر این که بگوییم علی رغم تمام مخاطرات حضور، دانشجویان کاردانی حتما حضور پیدا می‌کردند که این سیاست وزارت علوم نبود.
خاکی صدیق در پاسخ به این سوال که آیا گزارش افت تحصیلی از دانشجویان کاردانی و کارشناسی ارشد ورودی ۹۸ دارید؟ گفت: وقتی آموزش مجازی جایگزین آموزش حضوری می‌شود، در حالی که زیرساخت‌ها به صورت کامل آماده نیست، باید انتظار افت را داشته باشید و قطعا این افت تحصیلی وجود دارد.
معاون آموزشی وزارت علوم تاکید کرد: در کشور ما و سایر کشور‌های دنیا حتی در بهترین دانشگاه‌های جهان به این خاطر افت آموزش وجود داشته است، کسی نمی‌تواند این را کتمان کند و یک امر بدیهی است که راه حلش اصلا راه حل ساده‌ای نیست. وقتی سلامت دانشجویان و استادان از اولویت برخوردار است طبیعتا این خط قرمز هم برای آموزش حضوری وجود خواهد داشت، لذا باید درصدی از افت در آموزش را بپذیریم.
خاکی صدیق گفت: کاری که در ستاد وزارت علوم انجام شده، این است که ما در سه نوبت ارزیابی و نظرسنجی راجع به آموزش الکترونیکی از دانشجویان و استادان را داشتیم. ارزیابی‌های کلان ما نشان می‌دهد وضعیت آموزش الکترونیکی در سطح کشور به صورت کلی رشد مثبت داشته است.
او درباره آمار ارزیابی آموزش مجازی گفت: رضایتمندی از آموزش الکترونیکی در بهار ۱۳۹۹ تا سال ۱۴۰۰ خیلی با هم متفاوت بود، به این دلیل که همه دانشگاه‌ها در سال ۱۴۰۰ زیرساخت‌های نسبتا قابل قبولی داشتند. همچنین اعضای هیئت علمی با ابزار‌های آموزشی آشنا شده و کارشناس‌های خوبی در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی تربیت شدند.
معاون آموزشی وزارت علوم گفت: طبیعتا تا آموزش مطلوب خیلی فاصله داریم، ما زمان زیادی برای این که روی آموزش الکترونیکی کار کنیم نداشتیم، اما این نقیصه در سال‌های آینده برطرف خواهد شد. اگر آموزش الکترونیکی در کنار آموزش حضوری داشته باشیم و تقویتش کنیم، ترم به ترم بر کیفیت آموزش الکترونیکی افزوده می‌شود.
علوم انسانی را نباید جدا از علوم دیگر ببینیم
محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در هشتمین جلسه مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی _ اسلامی به صورت مجازی که صبح امروز به صورت مجازی برگزار شد اظهار کرد: علوم انسانی را نباید جدا از علوم دیگر دید. هر یک از علوم تکه‌های پازل هستند که در کنار هم باعث هم‌افزایی می‌شوند. همانگونه که نمی‌توان سلامت جسم را از سلامت روح جدا کرد، تفکیک و جدا کردن علومی که متولی امور جسم انسان هستند از علومی که به روح انسان ارتباط دارند، غیرمعقول و بلکه ناممکن است.
او افزود: علوم پایه با توجه به تکنولوژی به دنبال آسایش بشر است کما اینکه رشته کشاورزی و دامداری به تغذیه انسان توجه می‌کنند، علوم انسانی نیز موجب آرامش انسان است. آسایش بدون آرامش معنا ندارد. علوم انسانی از اهمیت ویژه‌ایی برخوردار است، کشور‌های پیشرفته دنیا، نخبه‌ترین افراد را برای رشته‌های علوم انسانی انتخاب می‌کنند و برای علوم دیگر از طریق جذب دانشجویان و نخبگان مهاجر، نیاز خود را تامین می‌کنند.
زلفی‌گل ادامه داد: آنان به خوبی اهمیت رشته‌های علوم انسانی را که متولی هدایت کلان جامعه است، درک کرده‌اند. این بسترسازی باید از آموزش و پرورش فراهم شود. جای گله دارد که مدارس تیزهوشان در رشته‌های علوم تجربی و ریاضی دانش آموز می‌پذیرند، ولی برای رشته‌های علوم انسانی دانش آموز نمی‌پذیرند. ما باید به این باور برسیم که رشته‌های علوم انسانی تعیین کننده و سرنوشت‌ساز هستند. یک بیت شعر و یک فیلم و یک نظریه علمی گاه سرنوشت یک ملت را تغییر می‌دهد.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تاکید کرد: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در این دوره از مدیریت کشور دست نیاز به سوی پژوهشگاه‌های علوم انسانی_اسلامی دراز می‌کند و تلاش خواهیم کرد مجری تفکرات اندیشمندان علوم انسانی_اسلامی باشیم.
زلفی گل گفت: از مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی_اسلامی به عنوان بازوی مشورتی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در علوم انسانی_اسلامی بهره خواهیم گرفت.
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین نجف لک‌زایی، دبیر مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی_اسلامی، نیز در این جلسه ضمن تشکر از وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و تقدیر از اهتمام ایشان به موضوع علوم انسانی_اسلامی، به جهت حضور سرزده در این جلسه مجازی، سخنان دلگرم کننده‌ی وزیر علوم را که تعیین کننده‌ی چارچوب فعالیت‌های آینده در بحث علوم انسانی_اسلامی، در راستای منویات مقام معظم رهبری بود، بسیار امیدبخش دانست و با اشاره به تلاش‌های مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی_اسلامی در برگزاری همایش مجازی علوم انسانی_اسلامی در هفته پژوهش سال گذشته، اظهار امیدواری کرد تا با برگزاری جلسه حضوری و ارائه پیشنهادات عملی از سوی مجمع پژوهشگاه‌های علوم انسانی_اسلامی برای ارتقای علوم انسانی کشور زمینه هم افزایی و همفکری بیشتر فراهم شود.
پیشنهاد ایجاد کارگروه صنایع غذایی در راستای صنعتی‌سازی ایده‌ها
محمد سعید سیف مدیر کل دفتر ارتباط با جامعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در وبینار مأموریت محوری و پاسخگویی به نیاز‌های کشور در حوزه صنایع غذایی با اشاره به زمینه سازی دفتر ارتباط با صنعت وزارت علوم با دستگاه‌های اجرایی، افزود: ما در این زمینه اقدامات گسترده‌ای را اجرایی کردیم، به گونه‌ای که با وزارت نفت حدود ۳۹ طرح همکاری داریم و تعدادی پروژه مشترک با سازمان محیط زیست و وزارت دفاع تعریف کرده‌ایم.
وی با تاکید بر اینکه امروزه انتظارات از دانشگاه‌ها در زمینه رفع نیاز‌ها افزایش یافته است، اظهار کرد: از این رو دانشگاه‌ها باید اثرگذار و مؤثر باشند و لازمه تحقق این امر شناخت موضوعات کشور است و برگزاری چنین جلساتی در حد معرفی و شناخت اولیه است، از این رو امیدواریم طرفین همکاری یعنی دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی در مذاکرات خود به دستورالعمل‌ها و روش‌های مشترک همکاری برسند.
سیف با بیان اینکه در حال حاضر ابزار‌های لازم در دانشگاه‌ها برای حرکت به سمت مأموریت گرا شدن وجود دارد، اظهار کرد: امیدواریم دانشگاه‌ها به سمت اثربخشی و مأموریت گرایی در حوزه‌های مختلف حرکت کنند و در این راستا اگر دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در حوزه‌های مختلف به ویژه صنایع غذایی ایده‌ای دارند، ارائه دهند و در این راستا جلساتی را برگزار کنند.
مدیر کل دفتر ارتباط با جامعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اضافه کرد: بر اساس جمع بندی‌های صورت گرفته پیشنهاد می‌شود دانشگاه‌هایی که دارای رشته‌های مرتبط با صنایع غذایی هستند و همچنین پژوهشگاه‌ها کارگروهی را در حوزه صنایع غذایی در راستای صنعتی سازی ایده‌ها تشکیل دهند.
وام دانشجویی از چه زمانی به دانشجویان پرداخت می‌شود؟
ترم تحصیلی سال جدید چند روزی است که آغاز شده و همانند ۳ ترم گذشته به علت شرایط ویروس کرونا برای تمامی دانشجویان به جز آن‌هایی که پایان نامه یا رساله دارند، باید به شیوه مجازی برگزار شود.
حتی نودانشجویان تمامی مقاطع تحصیلی دانشگاه‌های کشور هم غیر حضوری واحد‌های درسی را پشت سر می‌گذرانند تا درگیر بیماری کرونا و شیوع آن در میان آحاد جامعه نشوند.
از همین رو هر ساله با شروع سال تحصیلی جدید صندوق رفاه دانشجویان مقدماتی در خصوص پرداخت وام‌های دانشجویی را ایجاد می‌کند تا همیار و همراه دانشجویان برای هزینه‌های تحصیلیشان در دوران دانشگاه باشد.
این همیاری صندوق رفاه با عنوان وام دانشجویی شناخته می‌شود که شامل مواردی مانند: وام شهریه، وام مسکن متاهلی، وام ضروری، وام ویژه دکتری و وام تحصیلی است.
همچنین، گفتنی است که زمان ثبت نام وام‌های دانشجویی نیمسال اول تحصیلی پس از تشکیل کامل کلاس‌های آموزشی در دانشگاه‌هاست که صندوق رفاه با ابلاغ بخشنامه‌ای به دانشگاه‌ها زمان ثبت نام را اعلام می‌کند.
ناصر مطیعی، رئیس صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم با اشاره به زمان ثبت نام وام‌های دانشجویی اظهار کرد: صندوق رفاه دانشجویان در حال برنامه ریزی برای پرداخت وام‌های دانشجویی نیمسال اول تحصیلی است و به زودی بخشنامه ثبت نام وام‌ها به دانشگاه‌ها ابلاغ می‌شود.
او افزود: آغاز ثبت نام وام‌های دانشجویی احتمالا از اواخر مهر ماه است که زمان دقیق آن را اطلاع رسانی خواهیم کرد.
مطیعی با اشاره به نحوه پرداخت وام‌های دانشجویی در نیمسال جدید تحصیلی گفت: برخی شرایط پرداخت وام‌ها تسهیل شده و تلاش ما این است که در کمترین زمان پس از ارسال درخواست وام‌ها پرداخت شود.
رئیس صندوق رفاه دانشجویان گفت: بخشنامه مربوط به وام‌های دانشجویی به موقع ارسال خواهد شد و تصمیم داریم هیچ لیست وامی از سوی دانشگاه و دانشجویان بی پاسخ نماند و هیچ دانشجوی وام‌گیرنده واجد شرایطی از وام محروم نشود.
رئیس صندوق رفاه دانشجویان در خصوص اعتبارات در نظر گرفته شده برای وام‌های دانشجویی نیمسال اول تحصیلی ۱۴۰۰ گفت: برای نیمسال اول تحصیلی حدود ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای وام‌های دانشجویی پیش بینی کردیم و نسبت به سال تحصیلی قبل ۳۰ درصد افزایش دادیم
مطیعی در ادامه با اشاره به ترکیب وام‌های دانشجویی سال تحصیلی جدید گفت: ترکیب وام‌های دانشجویی سال تحصیلی جدید تغییر نخواهد داشت. هیئت امنا ترکیب وام‌ها را تغییر نمی‌دهد، چون ۵ عنوان وام دانشجویی ۲۱ رویدادی که باعث می‌شد صندوق رفاه به کمک دانشجو بیاید را در خودشان حل کردند. هر عنوان وام شامل تعدادی رویداد است. برای مثال وام ضروری، بیماری‌های خاص، سوانح و رویداد‌های طبیعی مثل سیل و زلزله، استعداد‌های درخشان را پوشش می‌دهد همچنین دانشجویان توان خواه به اصطلاح تحت پوشش حمایت‌ها را پوشش می‌دهد.
او افزود: هر عنوان وام تعدادی از رویداد‌ها را تحت پوشش خود قرار داده بنابراین نیازی به اینکه ترکیب آن وام‌ها را به هم بزنیم نیست. تقریبا تمام مواردی که نیاز است دانشجو مورد حمایت قرار بگیرد در یکی از آن عناوین وام‌های پنج گانه قرار می‌گیرد.
مطیعی بیان کرد: فقط تفاوتش نسبت به قبل این است که این پنج عنوان وام مدیریت و جابه جایی اعتبار آن را در سطح صندوق و دانشگاه طبیعتا راحت‌تر کرده است و دانشجویان بهتر می‌توانند از این ظرفیت استفاده کنند. مثلا وقتی اعلام می‌کردند به یک دانشگاه فلان عنوان وام از آن عناوین ۲۱ رویداد اختصاص داده شده اگر اعتباراتش به اتمام می‌رسید نمی‌توانست اعتبارات را جایگزین کند که این جابه جایی‌ها باعث شده که مدیریت اعتبار و وجوه هم برای صندوق و هم برای دانشگاه راحت‌تر باشد؛ به همین دلیل اگر از معاونین دانشجویی سوال شود مشخص خواهد شد که ما در سال تحصیلی گذشته هیچ دانشگاهی نبوده که تقاضای اعتبار وام داشته باشد و صندوق پرداخت نکرده باشد. هر دانشجویی که درخواست وام داشته اگر شرایط لازم را دارا بوده حتما وام‌ها را دریافت کرده است.
دانشگاه‌ها تا چند سال آینده منشا فناوری‌های جدید هستند
غلامحسین رحیمی شعرباف، معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در برنامه تلویزیونی «به وقت ایران» که با موضوع اثرگذاری شرکت‌های دانش بنیان و نقش آن در اقتصاد کشور، روی آنتن شبکه آموزش رفت، اظهار کرد: شرکت دانش بنیان، شرکت نوآور و خلاق است. شرکت‌هایی که این ویژگی را دارند، پیشران شرکت‌های تولیدی دیگر هستند. در کشور ما بیش از ۸۰ هزار شرکت ثبت شده که از این تعداد تنها حدود ۵۸۰۰ شرکت دانش بنیان هستند. انبوه بودن شرکت‌های دانش بنیان مهم نیست، بلکه اثربخشی و کیفیت آن مهم است.
وی افزود: در کشور ما، فعالیت‌های دانش بنیان صرفا در قالب شرکت انجام نمی‌شود. دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها در قالب طرح‌هایی پژوهشی فعالیت می‌کنند. ما قرارداد‌های متعددی را بین صنایع و دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌ها داریم.
رحیمی شعرباف اظهار کرد: یکی از دلایل توفیق کشور‌های موفق این است که سعی در به کارگرفتن همه آحاد مردم دارند. در کشور ما بیش از ۴۵۰ شهرستان وجود دارد که کمتر از ۱۵۰ شهرستان، دارای مرکز رشد هستند. از طریق این مراکز، جوانان می‌توانند ایده‌های خود را مطرح کرده و در صورت تایید همکاری صورت گیرد.
رحیمی شعرباف بیان کرد: در کشور ما ۱۵۰ هزار دانشجوی دکترا و بیش از ۵۵۰ هزار دانشجوی کارشناسی ارشد وجود دارد. از هر چهار پایان نامه یا رساله باید یک رساله مربوط به توسعه علمی باشد.
وی افزود: در چند سال آینده قطعاً منشا فناوری‌های جدید، دانشگاه است. دانشگاه‌های پیشرو منشا نوآوری هستند که نوآوری تبدیل به فناوری و فناوری تبدیل به محصولات جدید می‌شود. اگر واجد دانش باشیم می‌توان زمینه را برای کاربردی کردن آن فراهم کرد.
واکنش وزارت علوم به حکم سرپرست دانشگاه شیراز
طبق اعلام اداره کل روابط عمومی وزارت علوم اخبار موثق انتصاب روسای دانشگاه ها صرفا از طریق پورتال رسمی وزارت علوم،تحقیقات و فناوری به آدرس msrt.ir منتشر می شود.
وزارت علوم همچنین تاکید کرد: حکم منتشر شده سرپرست دانشگاه شیراز مورد تایید این وزارتخانه نیست و فرایند بررسی و انتصاب رئیس دانشگاه شیراز در کمیته انتصابات در دست بررسی و ارزیابی است که طی هفته های آتی اعلام خواهد شد.
برای پرداخت حقوق به پژوهشگران دکتری منتظر تخصیص بودجه هستیم
رضا نقی زاده مشاور معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری و عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره پرداخت حقوق به دانشجویان دکتری اظهار کرد: پرداخت حقوق به دانشجویان دکتری تابع تخصیص بودجه از سوی سازمان برنامه و بودجه به وزارت علوم است تا بتوانیم این موضوع را تحقق ببخشیم.
او افزود: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پیگیر تخصیص بودجه از سوی سازمان برنامه و بودجه برای پرداخت حقوق به دانشجویان دکتری است، اما تا کنون اتفاقی نیفتاده و امیدواریم در ۶ ماه دوم امسال بتوانیم آن را ساماندهی کنیم.
نقی زاده تصریح کرد: یکی از محور‌های تحول آموزش عالی بحث گرنت محور کردن دانشجویان دوره دکتری است و تا موقعی که این موضوع انجام نشود بحث ماموریت گرا و کاربردی کردن حوزه تحصیلات تکمیلی بسیار دشوار خواهد بود؛ بنابراین باید آن را به صورت جدی پیگیری کنیم تا چالش‌های موجود در میان دانشجویان دکتری برطرف شوند.
مشاور معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری درباره افزایش بی رویه تعداد دانشجویان دکتری اظهار کرد: در دنیا برای اینکه دانشگاه‌ها بتوانند پژوهش‌های دانشجویان تحصیلات تکمیلی را کاربردی کنند آن‌ها را به نظام گرنت متصل خواهند کرد.
نقی زاده گفت: این گرنت که به صورت حقوق ماهیانه حق الزمه به پژوهشگران دوره دکتری در دنیا پرداخت می‌شود از ۳ مسیر عبور می‌کند. یکی از طریق قرارداد‌های ارتباط با جامعه و صنعت استادان دانشگاه بوده که قطعا کاربردی و ماموریت گراست و نیاز صنعت را حل می‌کند.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی بیان کرد: یکی دیگر از موضوعات کاربردی کردن پژوهش‌های دانشجویان دکتری، محل گرنت‌های عمومی است که در دنیا در قالب صندوق‌های گرنت تجمیع می‌شوند که در آن جا معمولا دولت‌ها اولویت‌های پژوهشی خود را مشخص می‌کنند و عمدتا در بخش‌هایی مانند: علوم انسانی، علوم پایه، علوم پایه و مهندسی هستند که صنعت تقاضای فعال ندارد که دولت‌ها باید در این زمینه اولویت‌های خود را مطرح کنند تا با توجه به نیاز موجود در کشور یافته‌های پژوهشی تولید کنند، همچنین بخشی دیگر از تحقیقات خود را که دولت اولویت آن را تشخیص نداده به صورت آزاد باقی می‌گذرانند.
مشاور معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری گفت: سازمان برنامه و بودجه ۸۰ درصد منابع را به اولویت‌ها اختصاص می‌دهند. کمک‌های عمومی، خیریه، وقف و برخی از درآمد‌های اختصاصی دانشگاه‌ها از محل فعالیت‌ها مانند شرکت‌های دانش بنیان هم گزینه سوم کاربردی کردن پژوهش‌های دانشجویان دکتری است.
نقی زاده ادامه داد: اگر این ۳ موضوع در حوزه دانشجویان دکتری و گرنت محور کردن پایان نامه‌ها اتفاق بیفتد باعث می‌شود تا خود به خود پایان نامه‌ها و پژوهش‌های دوره دکتری ماموریت محور خواهند شد.
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی بیان کرد: در مورد تعداد جذب دانشجویان دکتری تابع نیاز‌های موجود هستیم، هرچه قدر این نیاز قابل تامین از سوی نظام گرنت باشد با توجه به استاندارد‌ها دانشجویان را جذب خواهیم کرد. اگر هم منابع مالی تخصیص پیدا نکند تعداد جذب محدودتر خواهد شد.
رشد مشکلات روانشناختی میان دانشجویان در دوران کرونا
دستورالعمل اجرایی برگزاری طرح احوال پرسی و همدلی با دانشجویان در ایام کرونا توسط مرکز مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان به دانشگاه‌ها ابلاغ شد.
در این دستورالعمل آمده است:
در ماه‌های اخیر جهان درحال گذار از یکی از سخت‌ترین بحران‌های حوزه سلامت است و بدون تردید یکی از مهم‌ترین تبعات همه‌گیری بیماری کرونا عوارض روانشناختی به‌جامانده از آن است.
با توجه به شرایط فعلی کشور در مدیریت بحران ویروس کرونا و نیز لزوم توجه به آموزش‌های مجازی و عدم حضور دانشجویان در دانشگاه به‌نظر می‌رسد برنامه‌ریزی برای ایجاد برقراری ارتباط و تعامل مناسب با دانشجویان و بخصوص دانشجویان جدیدالورود می‌تواند گام مؤثری در افزایش حمایت روانی اجتماعی از ایشان به‌ویژه در دوران کرونا باشد.
با توجه به این امر دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان بر بسترسازی مناسب برای اجرای طرح‌هایی با این هدف تاکید دارد در همین راستا طرح همدلی یا احوال‌پرسی به‌عنوان یک مداخله مؤثر و ارتقادهنده حمایت اجتماعی و سرمایه روان شناختی دانشجویان در دستور کار فعالیت‌های این دفتر قرار گرفت.
اهمیت و ضرورت طرح
فقدان و یا کاستی در اقدامات پیشگیرانه و درمانی استاندارد و از پیش موجود برای اختلالات روانی و رفتاری می‌تواند مشکل و معضل مهمی در نظام‌های آموزشی در شرایط بحرانی کنونی باشد برخی از دانشجویان در شرایط عادی طیفی از اختلالات مختلف روانی را تجربه می‌کنند.
بر اساس مطالعات طرح سیمای زندگی، گزارش اطلاعات نشان می‌دهد که از سال ۹۴ تاکنون مشکلات روانشناختی دانشجویان درحال رشده بوده‌است و توقف آموزش‌های حضوری و برقراری برنامه‌های یادگیری از راه دور، زندگی روزمره دانشجویان و همین‌طور تعاملات آن‌ها با همسالان را سخت و دگرگون ساخته‌است.
از طرفی به‌سبب همه‌گیری بیماری کرونا بسیاری از خانواده‌ها با شرایط بد اقتصادی، از دست دادن شغل و اضطراب فراگیر ناشی از این‌همه گیری مواجه شدند.
بنابراین با توجه به بحران‌های اقتصادی و اجتماعی می‌توان انتظار داشت که اختلالات و مشکلات وابسته به سلامت روان در بین دانشجویان شدت یابد و مشکلات روانشناختی جدیدی مانند واکنش به استرس، سوگ و روان زخم (تروما) و همین‌طور افزایش وابستگی به اینترنت و فضای دیجیتال نیز به مسائل پیشین افزوده شوند.
یکی از پیامدهای مهم و مثبت بحران موجود این است که دیگر نمی‌توان به‌سادگی از موضوع سلامت روان دانشجویان در نظام آموزشی چشم‌پوشی کرد زیرا این مسائل به سایر دوره‌های زندگی تسری و تعمیم پیدا می‌کنند و سرمایه انسانی جامعه را در آینده با چالش بزرگی مواجه خواهند ساخت.
درک این خطر و پیشگیری از آن از طریق طراحی و اجرای مداخلات ناظر بر سلامت روان همه گروه‌های هدف، در مرحله نخست برعهده مسئولان نظام آموزش است برای انجام این مأموریت مهم یکی از چندین فعالیتی دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان در پیش گرفته‌است اجرای طرح همدلی یا احوال‌پرسی است که به دانشگاه‌های سراسر کشور ابلاغ و پیگیری می‌شود.
اهداف اصلی
همدلی و همراهی با دانشجویان در شرایط سخت و دشوار کنونی، ارتباط مؤثر میان دانشگاه و دانشجو، شناسایی و غربالگری روانشناختی، تحصیلی و آموزشی، اقتصادی و معیشتی، اجتماعی، آشنایی دانشجو با مراکز مشاوره دانشگاهی و خدمات ارائه‌شده به دانشجویان و فعالیت‌های مددکاری، شناسایی مشکلات و ارائه راهکارهای مؤثر در جهت رفع مشکلات دانشجویان با هدف افزایش حمایت اجتماعی و سرمایه روانشناختی دانشجویان از اهداف اصلی این طرح است.
جامعه آماری
تمامی دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه ها
سرفصل‌های اصلی مصاحبه با دانشجویان
وضعیت روانشناختی
وضعیت ابتلای دانشجو و یا خانواده به بیماری کرونا
وضعیت آموزشی
میزان رضایت از آموزش‌های مجازی
وضعیت خانوادگی اقتصادی و ارتباطی
نحوه ارائه حمایت‌ها و مداخلات روانشناختی در مراکز مشاوره و بهداشت دانشگاه‌ها
مشخصات طرح
در این طرح قرار است کارشناسان مرکز مشاوره به دانشجویان جدیدالورود و دانشجویان شاغل به تحصیل با هدف احوال‌پرسی و تعامل با دانشجویان در دوران کرونا تماس تلفنی بگیرند و جویای احوال آن‌ها باشند. در این تماس تلفنی در خصوص سرفصل‌های اصلی طرح بررسی لازم به عمل خواهد آمد.
برنامه ملزومات اجرایی هم‌زمان با اجرای دوره آموزشی اطلاع‌رسانی در سایت دانشگاه
بارگذاری پوستر و بنرها در سایت دانشگاه و مرکز مشاوره اطلاع‌رسانی است تا از طریق کانون همیاران
ملزومات اجرایی پس‌از پایان دوره‌های آموزشی
تهیه و ارسال گزارش برای برگزاری دوره‌ای شامل نام و مشخصات کارشناسان و مشاوران
تعداد ساعت و تعداد نفرات تحت پوشش طرح
گزارشی از وضعیت ابتلاء به بیماری
گزارشی از وضعیت تحصیلی و آموزشی دانشجو به تفکیک مقطع و جنس
گزارشی از مشکلات روانشناختی
مشکلات پیگیری شده و خدمات ارائه‌شده به دانشجویان
انتهای پیام/
