حرکت فناورانه اصفهان در مسیر مدیریت پسماند

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، قوطی‌های رنگ، حشره‌کش‌ها، باتری‌ها و... به‌دلیل وجود ترکیبات سمی، قابل اشتعال و واکنش‌دهنده پسماند‌های خطرناک خانگی محسوب می‌شوند که باید به‌صورت مجزا تفکیک و به شکل اصولی دفن شوند.

زباله‌های خطرناک خانگی مانند موادی را که به مرور زمان دچار تغییرات شیمیایی می‌شوند و یا امکان انفجار دارند باید در مکانی جدا جمع آوری کرد.

موضوعی که کمتر مورد توجه قرار گرفته و اطلاع‌رسانی‌ها هم برای آگاهی‌بخشی به شهروندان بسیار اندک و ناچیز بوده است.

همین غفلت، سبب شده تا پسماند‌های خطرناک خانگی با پسماند‌های عادی مخلوط و در سطل‌های زباله رها شوند. این در حالی است که به‌گفته فعالان محیط‌زیست اگر زباله‌های خطرناک خانگی درست جداسازی و دفن نشوند سلامت مردم و محیط‌زیست به شدت به خطر می‌افتد.

استفاده از تجارب شهر‌ها و کشور‌هایی که در حوزه جمع‌آوری پسماند‌های خطرناک خانگی موفق بوده‌اند می‌تواند به عملکرد بهتر مدیریت شهری کمک کند.

تولید بیش از صد تن شیرابه از هر تن پسماند

نتایج پژوهش‌های سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان نشان می‌دهد برای دفن یک تن پسماند به یک متر مربع فضا نیاز است، همچنین به ازای یک تن پسماند ۱۰۰ تا ۱۳۰ لیتر شیرابه تولید می‌شود و یک لیتر شیرابه قادر به آلوده کردن هزار متر مکعب آب است.

براساس شناخت منابع تولید کننده پسماند‌های شهری و تجزیه و تحلیل فیزیکی و شیمیایی آن در کلانشهر اصفهان مشخص شده که بیشترین تولید پسماند را اماکن مسکونی دارند. مدیریت پسماند جامد شهری با توجه به سطح فرهنگی و اقتصادی هر منطقه با منطقه‌ای دیگر متفاوت است و نیاز به راهبرد خاص خود دارد.

مسئولان اصفهانی آینده‌نگر در حوزه پسماند خطرناک

سعید مرادی‌کیا فعال محیط‌زیست در گفتگو با خبرنگار ما  گفت: اصفهان جزو شهر‌هایی است که برای پسماند‌های خطرناک در حوزه زیست‌محیطی برنامه دارد و توانسته پسماند خطرناک تولید شده را به‌صورت هدفمند جمع‌آوری و بازیافت کند.

وی گفت: مدیران اجرایی و تولیدکنندگان این موضوع را مدنظر داشته باشند که برای بازیافت بهینه پسماند باید قبل از تولید اقدام کنند که با این رویکرد تمام تولیدات با هدف بازیافت حداکثری صورت می‌گیرد و این در حوزه پسماند موفقیت محسوب می‌شود.

به‌گفته این فعال محیط‌زیست، دنیا به‌سوی کاهش پسماند از مبدأ گام برداشته است و ما هم باید با تصویب مصوبات ملی و شهری در این مسیر حرکت کنیم.

جمع آوری پسماند نیازمند بازنگری جدی

فرشاد مستأجران معاون برنامه‌ریزی و پژوهش سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان گفت: مدیریت پسماند‌های شهری از جمله معضلات عمده در مدیریت شهری است؛ در حال حاضر مدیریت پسماند‌های شهری طبق طرح جامع مدیریت پسماند مصوب سال ۱۳۹۱ در حال اجراست.

وی بازنگری در این طرح را به دلیل بروز مسائل جدید در حوزه مدیریت پسماند شهری و نیز توسعه روش‌های نوین مدیریت ضروری دانست و گفت: به روز رسانی نشدن شبکه جمع‌آوری و حمل پسماند شهری در اصفهان باعث اتلاف سرمایه‌های انسانی، مادی و زمانی می‌شود و نیاز است تا با تعیین نقاط بحرانی در مدیریت پسماند شهری از محل تولید تا پردازش، زمینه ارتقای فرآیند پردازش و دفع فراهم شود.

معاون برنامه‌ریزی و پژوهش سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان گفت: در همین زمینه سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان با انتشار فراخوانی، از محققان دعوت کرده در زمینه مدیریت پسماند‌های شهری پیشنهاد‌های خود را در قالب طرح پژوهشی و عملیاتی ارائه کنند.

مستأجران گفت: در این زمینه تحول در آموزش، فرهنگ‌سازی و بهینه‌سازی فرآیند‌های زنجیره مدیریت پسماند تا قبل از پردازش مدنظر است و در صورت پذیرش طرح‌ها در فرآیند داوری به صورت آزمایشی اجرای آن‌ها آغاز می‌شود.

وی گفت: توجه ویژه به آموزش‌های تخصصی در زمینه مدیریت پسماند لازم است و می‌باید به صورت مستمر برای مجموعه‌های مختلف طرح‌ها و برنامه‌های آموزشی تدوین کرد.

معاون برنامه‌ریزی و پژوهش سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان گفت: بخشی از مدیریت صحیح پسماند مربوط به تغییر نگرش و بهبود رفتار در مواجهه با پسماندهاست تا از این طریق بتوان شاخص‌هایی مانند تفکیک از مبدا را افزایش داد.

فرهنگ سازی و آموزش مدیریت پسماند از کودکان

غلامرضا ساکتی مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان گفت: مرکز هوشمند آموزش مدیریت پسماند، محل مناسبی برای ارائه آموزش‌های تخصصی به کودکان و نوجوانان است و در بخش‌های مختلف نمایشگاه، مخاطبان در قالب روش‌های مختلف آموزشی، اطلاعات گوناگونی را دریافت می‌کنند.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان آموزش و فرهنگ‌سازی را از اولویت‌های راهبردی این سازمان برای رسیدن به اهداف زیست محیطی دانست و گفت: محصولات مکتوب و دیجیتال، برگزاری کارگاه‌های تخصصی و رویداد‌های شهری، از برنامه‌هایی است که انتظار می‌رود بتوانیم رفتار‌های صحیح در حیطه مدیریت پسماند را در بین شهروندان نهادینه کنیم.

طرح‌های مدیریت پسماند با رویکرد فناورانه

ساکتی گفت: در پاسخ به نیاز روز افزون جمعیت و تنوع پسماند‌های تولیدی باید استفاده از فناوری‌ها و خدمات نوین شهری را در دستور کار قرار داد.

وی گفت: استقرار سامانه پیرولیز برای مدیریت بخش غیرآلی پسماند شهری و تولید سوخت مایع یکی از طرح‌های جدید است که نخستین تجربه استفاده از سیستم پیرولیز در مدیریت پسماند مخلوط شهری در کشور به شمار می‌رود.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان گفت: قرارداد راه اندازی این سامانه با شرکت تامین کننده منعقد شده و این طرح تاکنون بیش از ۵۰ درصد پیشرفت داشته است.

ساکتی گفت: نخستین مرحله این طرح به زودی با ظرفیت ۱۰ تن در روز راه اندازی می‌شود و پس از طی مرحله آزمایشی و بهره برداری اولیه، ماژول‌های بعدی مستقر و ظرفیت آن تا ۳۰۰ تن در روز افزایش می‌یابد.

وی در خصوص ارائه خدمات نوین شهری به شکل غیر حضوری گفت: در برنامه شهروندی اصپاک، شهروندان می‌توانند از خدمات غیرحضوری به منظور تحویل پسماند‌های خشک، اطلاع از موقعیت ایستگاه‌های بازیافت و سایر اطلاعات مورد نیاز و آموزشی بهره‌مند شوند که این برنامه به زودی در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.

راه اندازی سامانه مدیریت یکپارچه پسماند‌های عمرانی و ساختمانی

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان از راه اندازی سامانه مدیریت یکپارچه پسماند‌های عمرانی و ساختمانی خبر داد و گفت: هدف از استقرار این سامانه، جلوگیری از تخلیه غیرمجاز پسماند‌های ساختمانی در شهر و ایجاد بستر مناسب برای بازیافت این پسماند‌هاست.

ساکتی گفت: پسماند‌های ساختمانی حجیم‌ترین پسماند‌های تولیدی در شهر‌ها هستند و نبود مدیریت صحیح برای جمع آوری آن‌ها می‌تواند مشکلات متعدد زیست محیطی و بهداشتی از جمله ایجاد پدیده ریزگردها، شیوع بیماری سالک و مسدود شدن معابر شهری را ایجاد و حتی منظر سهری را خدشه دار کند.

وی در پایان گفت: این سامانه امکان کنترل و پایش پسماند‌های ساختمانی را از نقطه تولید تا محل دفن فراهم می‌آورد و شهروندان نیز می‌توانند از خدمات غیر حضوری این سامانه بهره‌مند شوند.

مدیریت دفن اصولی پسماند در ایران به ویژه استان اصفهان با وجود اقدامات فراوان به اعتقاد کارشناسان به دلیل استفاده نکردن از فناوری نوین، ناکافی بودن قوانین مرتبط، نبود سند راهبردی و نقشه راه موثر نیازمند بازنگری و ضروری است برای توسعه این صنعت، سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی جدی صورت گیرد.

به تاکید صاحبنظران راه‌اندازی کارخانه پیرولیز، پسماند سوز بیمارستانی و بازیافت پسماند‌های ساختمانی باید از اولویت‌های اساسی مدیریت پسماند در کلانشهر‌ها از جمله اصفهان باشد.

در این حوزه آموزش هرچه بیشتر شهروندان و جلب همکاری آن‌ها درخصوص جمع آوری و تفکیک پسماند‌ها هم ضرورتی است که باید بیش از پیش جدی گرفته شود.

گزارش از فائزه عباسپور
انتهای پیام/ص