برداشت‌های متفاوت از امنیت، مانعی در برابر تشکیل ائتلاف خاورمیانه‌ای
به نوشته رای الیوم تلاش برای تشکیل ائتلاف امنیتی در خاورمیانه در شرایطی است که کشور‌های مورد نظر درباره مفهوم امنیت اختلاف نظر دارند.
روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» در یادداشتی ضمن ارزیابی تلاش‌ها برای تشکیل ائتلاف امنیتی جدید میان چند کشور منطقه و رژیم صهیونیستی، تاکید کرد: این تلاش‌ها در شرایطی است که کشور‌های مورد نظر درباره مفهوم امنیت اختلاف نظر دارند.
رای الیوم نوشت: تا کنون نه در میان کارشناسان و نه در میان سیاستمداران کسی نتوانسته است مشخص کند مرز مشترک در دیدگاه‌های متفاوت از امنیت منطقه‌ای در خلیج (فارس) کجاست.
یکی از تعبیر‌های متفاوت از امنیت، دیدگاه عربستان است و دومی دیدگاه آمریکا - اسرائیل است که هر دو اساس تشکیل توافقنامه‌های ابراهیم به شمار می‌آیند؛ ضمن اینکه دیدگاه‌های متفاوت دیگری نیز وجود دارد.
مشاوران آمریکایی در واشنگتن و کاخ سفید در روز‌های گذشته در تلاش بوده اند تا بتوانند اختلاف نظر‌ها میان واشنگتن و ریاض را کمتر کنند، اما به نظر می‌رسد همچنان موضوع‌های مختلف حل نشده باقی است؛ به ویژه اینکه عربستان به عنوان یکی از قدرت برتر منظومه خلیج (فارس)، تعامل چندانی با آنانی ندارد که طرح شراکت سامانه دفاع هوایی منطقه با اسرائیل را در سر دارند و برای آن تلاش می‌کنند. البته در مقابل برخی کشور‌ها مثل بحرین و امارات متحده عربی تلاش می‌کنند با فشار بر عربستان این کشور را برای تشکیل چنین سامانه‌ای راضی کنند. تلاش این کشور‌ها برای جلب رضایت عربستان بر این اساس است که مدعی اند در پی ائتلاف‌های نوینی نیستیم، زیرا هدف اصلی رئیس جمهور آمریکا و مقامات اسرائیل علیه ایران و منافع ایران در منطقه است.
یک دپیلمات ارشد ایتالیایی درباره رویکرد اروپا به بحث‌هایی که پیش از آغاز سفر جو بایدن به منطقه مطرح شد، می‌گوید: درک آمریکا از امنیت منطقه، دست کم تا به الان، با درک عربستان هماهنگ نیست و به نظر می‌رسد این اختلاف نظر در آینده نیز با امارات و مصر تکرار شود، زیرا منطقه به سمت سناریو‌ها و احتمال‌های گوناگونی در حرکت است، هر چند مصر برای آنکه در این شرایط با دولت بایدن دچار تضاد آراء نشود، سکوت در پیش گرفته، اما مشاور امنیت ملی آمریکا به امید شکل گرفتن رویکرد‌های مشترک، همچنان در تلاش است.
تا به الان روشن شد کشور‌های شورای همکاری خلیج (فارس) به هماهنگی‌های نظامی در خارج از چارچوب حمایتی خود و خارج از توافق‌های دوجانبه با آمریکا، توجه چندانی ندارند. یعنی کشور‌های اصلی مثل امارات و حتی عربستان دست کم تا کنون تمایل ندارند که محوریت نظامی با عناوینی جدید تشکیل شود و نظارت بر آن با هماهنگی اسرائیل برعهده پنتاگون و به صورت دقیق بر عهده فرماندهی نظامی مرکزی آمریکا باشد.
بیشتر بخوانید:
«ناتوی خاورمیانه‌ای» یا «ناتوی اسرائیلی» آقای پادشاه اردن؟
منبع ایتالیایی می‌گوید: مشاور امنیت ملی کاخ سفید تمام تلاشش را به کار گرفته است تا با فرستادن یادداشت، بیانیه و گزارش، بر سر دستور کار سفر منطقه‌ای بایدن با سران منطقه به توافق برسد، ضمن اینکه هم زمان تیم‌های در سایه نیز تلاش می‌کنند. یک هیئت امنیتی در سایه آمریکا در ریاض، دیگری در قاهره و سومی در ابوظبی تلاش می‌کنند تا بتوانند در حوزه امنیتی، رویکرد مشترکی را میان کشور‌های عربی، آمریکا و اسرائیل ترتیب دهند.
در نتیجه باید گفت هنوز گستره همکاری نظامی با اسرائیل موضوع مورد اختلاف است و نادیده گرفتن آن هم چندان ساده نیست. حتی در نامگذاری ائتلاف جدید نیز میان عربستان و آمریکا اختلاف دیدگاه وجود دارد؛ واشنگتن تمایل دارد از ائتلاف یا همکاری‌هایی بگوید که کشور‌های جزیره العرب، کشور‌های شورای همکاری خلیج (فارس) و چند کشور آسیایی هم پیمان با آمریکا از جمله هند را در کنار یکدیگر جمع می‌کند، اما میان کشور‌های شورای همکاری، مصر و اردن این نگرانی وجود دارد که شکل دادن مرکز هماهنگ دفاعی با کشوری، چون هند ممکن است زمینه ساز اختلاف دیدگاه با جمهوری پاکستان شود که از نگاه عربستان، کشور بسیار مهمی به شمار می‌رود.
