زوال آمریکا در عرصه بین المللی در سایه افول محبوبیت جو بایدن

در حالی که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در طول یک سال و نیم ریاست جمهوری خود با ناکامی‌های فراوانی رو به رو شده و اکنون بحث سلامتی او در بین خود آمریکایی‌ها به مسئله‌ای بحث برانگیز بدل شده است، «کارین ژان پیر»، سخنگوی کاخ سفید، با تائید گزارش رسانه‌های آمریکایی، اعلام کرد که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا قصد دارد برای دومین دوره ریاست‌جمهوری در سال ۲۰۲۴ نامزد شود. «ژان پیر» در اظهارات خود گفت تلاش بایدن برای شرکت انتخابات آتی قطعی است و تمرکز فعلی دولت بر انتخابات میان دوره‌ای سال ۲۰۲۲ است که راه را برای انتخابات ریاست جمهوری آینده مشخص خواهد کرد.

«کارین ژان پیر» سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید در واکنش به نظرسنجی اخیر در مورد کاهش شدید محبوبیت بایدن گفت: خودمان قبلا این موضوع را شنیده بودیم و خودمان می‌دانستیم.

پیش از این، خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ در گزارشی نوشته بود که جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا در حال آماده سازی برای اعلام نامزدی خود در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ است. این در حالی است که نظرسنجی‌ها حاکی از آن است که با توجه به عملکرد ضعیف بایدن در اقتصاد و تورم بالا و افزایش قیمت بنزین، بایدن یکی از کم طرفدارترین روسای جمهور آمریکا در دهه‌های اخیر است. بر اساس این نظرسنجی‌ها، ۵۹ درصد از عملکرد او اعلام نارضایتی کرده اند و ۴۵ درصد از آمریکایی‌ها رهبری دموکرات‌ها و ریاست جمهوری آن‌ها در کشور را قبول ندارند.

نشریه هیل، وابسته به کنگره آمریکا نیز با انتشار یک نظرسنجی جداگانه اعلام کرد که تنها ۳۸ درصد رأی دهندگان، عملکرد بایدن را به عنوان رئیس جمهور تایید می‌کنند. این در حالی است که این رقم در نظرسنجی ماه گذشته، ۴۱ درصد و در ابتدای دوران ریاست جمهوری بایدن در ژانویه ۲۰۲۱، برابر با ۵۷ درصد بوده است.

آمریکا رو به زوال در عرصه بین المللی

واشنگتن امروزی، صحنه‌ای از یک فاجعه پیش بینی شده است. دموکرات‌ها با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری و برکناری دونالد ترامپ از سمت خود و با در دست داشتن اکثریت در هر دو مجلس کنگره، سال ۲۰۲۱ را با جاه طلبی بالا و سلطه بر جامعه جهانی گذراندند؛ اما از یک سال و نیم بعد از تباهی‌ها در سیاست‌های داخلی و خارجی دولت بایدن بی خبر بودند.

شکست دموکرات‌ها و دولت بایدن در نظم موجود جهانی در همه سطوح قابل مشاهده است. در سطح بین المللی از همان سال گذشته با خروج فاجعه بار آمریکا از افغانستان این ناکامی‌ها شروع شد و این مسأله تا شروع جنگ اوکراین و روسیه ادامه یافت. جو بایدن، ناتو و متحدانش را به جنگ علیه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه تحریک کرده و جنگی جهانی را ایجاد کرده است. اما صدمات ناشی از چندین دهه سیاست خارجی نادرست آمریکا قابل جبران نیست. در همین حال، پیامد‌های اقتصادی ناشی از جنگ در اوکراین، نهاد‌های حکومتی ضعیف را تا مرز فروپاشی پیش خواهد برد و از آنجایی که واشنگتن در تلاش است تا «دموکراسی‌های علیه حکومت‌های استبدادی» را در خارج از کشور به چالش بکشد، ستون‌های رژیم لیبرال خود آمریکا مورد حمله قرار گرفته‌اند.

از طرفی دیگر، در داخل آمریکا بسیاری از محافظه کاران و جمهوری خواهان معتقدند بایدن در انتخابات تقلب کرده است، که این مسأله، نشانه‌ای از وضعیت اسفبار امور داخلی این کشور است. تمام این مشکلات باعث شده است تا محبوبیت دموکرات‌ها در بیشتر نظرسنجی‌ها در حال کاهش باشد. حتی خود دموکرات‌ها نیز نسبت به دورنمای انتخابات سال ۲۰۲۴ و نامزدی بایدن، که پیر و ضعیف است یا «کامالا هریس» که به عنوان معاون رئیس‌جمهور دست و پا می‌زند، خوش بین نیستند.

شکست آمریکا در مسئله چین روسیه و ایران

شبکه آمریکایی «ام‌اس‌ان‌بی‌سی» در گزارشی اعلام کرد که آمریکایی‌ها پس از درگیری در سه جبهه مختلف، میانشان اختلاف افتاده و بیش از این نمی‌توانند از پس درگیری‌های خارجی برآِیند. دخالت آمریکا در جنگ اوکراین، درگیری با چین بر سر سفر نانسی پلوسی به تایوان و اقدامت پکن در واکنش به آن و موانع ایجاد شده از سوی کشور‌های غربی در مذاکرات وین، مقامات آمریکایی را خسته کرده است.

در اوکراین در کوتاه مدت و میان مدت، نه یک پیروزی حاصل خواهد شد و نه حتی یک نتیجه مشخص وجود دارد. آمریکا و متحدانش و همچنین روس‌ها برای درگیری طولانی مدت آماده می‌شوند. با این حال، همانطور که «بری پوزن» استاد دانشگاه MIT می‌نویسد، حتی پس از کمک‌های بیشتر و ارسال تجهیزات به اوکراین، محتمل‌ترین نتیجه همچنان یک جنگ طولانی، خونین و در نهایت بی نتیجه خواهد بود. همچنین کمک بیش از ۵۰ میلیار دلاری دولت بایدن به اوکراین  باعث شده تا آمریکا با بحران‌های دیگری از جمله کمبود بودجه نیز رو به رو شود.

بحران تایوان، نیز در چنین شرایطی، بحرانی کاملا غیر ضروری و قابل اجتناب بود. دولت بایدن در وهله اول می‌توانست با تعویق انداختن سفر نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، از واکنش‌های شدید پکن جلوگیری کند. کارشناسان پیش بینی می‌کنند که اگر روابط نابسامان واشنگتن و پکن همیگونه پیش برود، احتمال ایجاد یک جنگ دیگر در منطقه شرق آسیا وجود دارد.

سلامت روانی بایدن در هاله‌ای از ابهام

به نظر می‌رسد اشتباهات کلامی و گاف‌های جو بایدن از کنترل خارج شده و در هر ملاقات رسمی و غیررسمی گاف‌های بایدن تا جایی رو به وخامت  گذاشته که او با لکنت‌های مکرر، فراموشی و اشتباه در نام کشور‌ها و رؤسای جمهور و در نهایت تکرار کلمات نامفهوم و نشان دادن علائم و رفتار‌های عجیب در برخی سخنرانی ها، سلامت توانایی‌های ذهنی خود را زیر سوال برده است. حقیقت ناخوشایند‌تر در مورد بایدن این است که او همیشه توانایی فوق العاده‌ای برای گفتن نه فقط اشتباه، بلکه بدترین چیز‌ها را داشته و این باعث شده برخی رسانه‌ها به او لقب «ماشین گاف» را بدهند. این گاف‌ها و اشتباهات باعث شده کنفرانس‌های مطبوعاتی او این روز‌ها به شدت تحت کنترل بوده و سخنرانی‌های او معمولا کوتاه باشد؛ همچنانکه هنگام سخنرانی‌ها او به یک تله پرامپتر (Teleprompter) یا همان ابزار یادآوری متن، متکی است.

از طرفی دیگر بعضی گمانه زنی‌ها مبنی بر این است که گاف‌های بایدن، یک نقشه استراتژیک است و ممکن است بر اساس «تئوری مرد دیوانه» باشد. تئوری مرد دیوانه که توسط «ریچارد نیکسون» رئیس جمهور پیشین آمریکا در طول جنگ سرد استفاده شد و اندکی بعد دونالد ترامپ نیز این تئوری را در دوران ریاست جمهوری خود به کار گرفت، به معنای «استفاده سیاسی از دیوانگی» است که باعث می‌شود رفتار آمریکا غیرقابل پیش بینی و شدیداً متغیر باشد و دشمنان ندانند که چگونه در برابر او واکنش نشان دهند. اما مشکل بایدن این است که حتی اشتباهات و گاف‌های او قابل پیش بینی است و همه بر این واقف هستند که بایدن نمی‌داند چه کاری می‌خواهد انجام دهد.