باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛
خاستگاه گرانترین بادام ایران در تکاپوی توسعه ارزش اقتصادی محصول
زنگ، زنگ آخربود و بعد از آن شکوفه‌های سفید، صورتی و چاقاله‌های دوست داشتنی، حالا این بادام‌های خندان بود که ما را به اینجا کشانده بود.
باغات جدید شهرستان‌های بِن و سامان؛ فصل برداشت محصولی خاص؛ زودتر از ما حاج محمد به باغ رسیده بود.
حاج محمد می‌گوید: قبلا بادام سنگی می‌کاشتیم که به نام "سِفته " معروف بود، اما الان از رقم مامایی می‌کاریم که خیلی هم بهتر است.
آن یکی می‌گوید: بادام مامائی، برای کشاورز مثل طلا است؛ هر موقع خواستیم می‌فروشیم و مثل پول نقد در دستمان است.
این کشاورزان بیراه نمی‌گویند؛ آن‌ها و ۱۰ هزار مامایی کار در باغات جدید شهرستان‌های بِن و سامان، دانه‌های سبزی برداشت می‌کنند که به ازای آن دلار‌های سبز منتظر نشسته است.
مامایی، گل سرسبد بادام‌های استان چهارمحال و بختیاری
مامایی، نوعی بادام منحصر به منطقه‌ای در زاگرس مرکزی ایران است؛ محصول نوظهور حاشیه زاینده رود در دو شهرستان سامان و بِن؛ سالانه ۵ هزار تن مغز بادام مامائی در اینجا تولید می‌شود که با ۵ میلیون بشکه نفت خام برابری می‌کند.
محصولی صد درصد صادراتی و ناشناخته برای مصرف کننده داخلی است طوریکه فقط میان کشاورزان و صادر کنندگان خرید و فروش می‌شود.
آقای برزگر مدیرکل جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: صادرات مغز بادام مامائی پارسال به ۱۸ هزار تُن رسید.
محصولی که در شکل ظاهری و ارزش غذایی با ارقام دیگر بادام متفاوت است.
تاجران هندی این را بهتر می‌دانند. بادام در هند دانه‌ای مقدس است و برای ایرانی‌ها دانه‌ای پر برکت.
شاه محمدی صادر کننده بادام می‌گوید: بادام مامائی رنگ زرد دارد و به کشور هند صادر می‌شود؛ در آنجا سه برابر قیمت مغز پسته به فرو ش می‌رسد.
ارزش آن وقتی مشخص می‌شود که تاجران هندی حاضرند یک کیلو از آن را با ۶۰ کیلو برنج معاوضه کنند.
مدیرکل جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری می‌گوید: طبق آمار ارائه شده از سوی گمرک در سال ۱۴۰۰ عمده بادام تولیدی در کشور از گمرک بندرانزلی و جلفا به روسیه و کشور‌های همسایه صادر شده است.
برزگر افزود: با بهره‌برداری از شهرک تخصصی بادام در استان شاهد رونق تولید و اشتغال خواهیم بود و قطعا کشاورزان و تجار استان از ظرفیت تولید و فرآوری بادام در استان بهره‌مند خواهند شد و بادام تولیدی در این استان با برند خود استان فرآوری و صادر خواهد شد.
وی می‌گوید: اگر مابه‌تفاوت قیمت خریداری شده بادام از کشاورز تا قیمت صادراتی این محصول را حدود ۱۵۰ هزار تومان در نظر بگیریم، سود حاصل از صادرات این محصول برای تجار فعال در این حوزه حدود ۳۰۰۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود، این عدد معادل دو برابر بودجه سالانه تخصیص یافته به چهارمحال و بختیاری است.
اما از سخاوت این نوع بادام قبل از اینکه به هند برسد، از سرباغ گرفته تا داخل کارگاه‌های بسته بندی، خیلی‌ها نان می‌خورند.
برزگر با بیان اینکه در فصل برداشت گردو و بادام در سامان با کمبود نیروی انسانی مواجه هستیم، اظهار داشت: شهرک تخصصی بادام در سامان ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال به بهره‌برداری برسد و با این شهرک ارزش افزوده بادام که ۴ تا ۵ درصد تولیدات را به خود اختصاص داده است افزایش یابد.
محمدی یکی از باغداران سامان می‌گوید: از یکماه تا چهل روز باید اینجا کار کنیم.
خسارت سرمازدگی به ۹ هزار هکتار بادامستان در چهارمحال و بختیاری
مدیرباغبانی جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: امسال ۱۳ هزار تن بادام استان را را سرما زد.
ابراهیم شیرانی افزود: ۱۶ هزار و ۵۰۰ هکتار باغ در استان چهارمحال و بختیاری زیر کشت بادام است و پیش‌بینی تولید ۲۳ هزار تن بادام از این مساحت شده بود که تنها ۱۴ هزار هکتار آن بارور شد.
بیشتر بخوانید
وی اظهار داشت: از آنجایی که بادام یکی از درختان زودگل است باغات این محصول از پارسال، در سه تاریخ ۷ مهرماه، ۲۷ اسفند و اواخر اردیبهشت امسال دچار سرمازدگی شد چنانکه دما در برخی نقاط تا ۱۱ درجه سانتیگراد زیر صفر نیز رسید.
شیرانی گفت: سطح خسارت این باغات تا ۱۲ هزار تن پیش‌بینی شده بود، اما سرمازدگی در نقاط مختلف از ۳۰ تا ۹۰ درصد متفاوت بود و جمع خسارت به ۱۳ هزار تن رسید.
وی پیش بینی کرد: امسال حدود ۱۵ هزار تن بادام از باغات چهارمحال و بختیاری برداشت شود.
آقای شیرانی افزود: برداشت بادام تا نیمه شهریوردر استان ادامه دارد و مامایی، ربیع، سفید، سنگی و شاهرودی از ارقام بادام تولیدی در استان است.
شیرانی می‌گوید: درختان مامائی که کشاورزان این منطقه همچون ماما از آن مراقبت می‌کنند سالانه ۲۵ هزار میلیارد ریال ارزش اقتصادی برای چهارمحال و بختیاری تامین می‌کند و بیشترین میزان صادرات از بادام نوع مامایی بوده که به کشور‌های هند، ترکیه، روسیه و کشور‌های عربی صادر می‌شود.
تا زمانی که گرانترین خشکبار درختی ایران به دست زنان روی ریل‌های کارگاه‌های بسته بندی دست چین می‌شود، دست آمریکا به عنوان بزرگترین تولید کننده بادام دنیا از ریل صادرات کوتاه می‌ماند.
۲۰ درصد بادام کشور در چهارمحال و بختیاری تولید می‌شود
مدیرکل سازمان جهاد کشاورزی استان چهارمحال و بختیاری می‌گوید: ۱۸ هزار و ۲۰۹ هکتار بادامستان با ۲۴ هزار تن تولید و اشتغال‌زایی ۲۰ هزار نفر دارد.
حسین برزگر افزود: شهرستان سامان ۱۴ هزار و ۱۹۸ هکتار باغ با تولید ۶۸ هزار و ۳۱۵ تن انواع محصولات دارد که ۹ هزار و ۵۲۵ هکتار با ۱۷ هزار و ۵۰ تن محصول مختص بادام مامایی، سفید، شاهرودی، سنگی و ربیع است.
وی گفت: این استان جایگاه اول تولید بادام آبی در ایران را از آن خود کرده است، بخش عمده صادرات بادام از استان به کشور هندوستان صورت می‌گیرد و رقم مامایی سهم بیشتری در میزان صادرات بادام دارد همچنین مقدار محدودی از بادام صادراتی استان نیز رقم ربیع است.
سید مجتبی خیام نکویی معاون وزیر جهادکشاورزی و رییس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی ایران در سفر به چهارمحال و بختیاری گفت: افتتاح ایستگاه تحقیقات بادام از دستاورد‌های مهمی است که منجر به معرفی ارقام متحمل به خشکی، مقاوم به سرمازدگی و سایر تنش‌های زیستی و غیرزیستی خواهد شد و می‌تواند در افزایش کمی و کیفی بادام اثر قابل ملاحظه‌ای بگذارد.
تلخی خام فروشی بادام در سایه کمبود صنایع تبدیلی
اما این خشکبار ارزآور به صورت خام از کشور صادر و کشاورز به سودی که باید پس از مدت‌ها کار و تلاش سخت عایدش شود نمی‌رسد و سود آن به کشور‌هایی سرازیر می‌شود که محصول را به صورت خام خریداری و با فراوری و بسته‌بندی شکیل با نام تجاری خود به فروش می‌رسانند.
سالانه ۱۰۰ هزار تن ضایعات باغی اعم از سرشاخه ها، پوست بادام و صمغ در شهرستان سامان داریم.
پوست سبزبادام به مصرف دامپروری می‌رسد؛ قسمت چوبی به کشور ترکیه صادر می‌شود و مغز بادام به هند صادر می‌شود.
عدم فرآوری و بسته‌بندی محصولات کشاورزی یکی از معضلات موجود در کشور و استان چهارمحال و بختیاری به شمار می‌رود که سال‌های متمادی مباحث زیادی پیرامون این موضوع مطرح شده، اما نتیجه مطلوب و عملی را به همراه نداشته است.
مدیر امور باغبانی چهارمحال و بختیاری گفت: عدم وجود کافی صنایع فراوری و بسته‌بندی از مهم‌ترین شاخص‌های صادرات نامطلوب است و در صورت فراوری بادام به انواع محصولات خوراکی مانند روغن بادام، کره بادام، انواع تنقلات با طعم بادام و... می‌توان ارزآوری بسیار بیشتری از این محصول داشت.
شیرانی ادامه داد: به منظور توسعه صنایع فراوری کشاورزی به ویژه بادام، شهرک صنعتی تخصصی بادام در شهرستان سامان که مهم‌ترین قطب بادام استان و کشور است راه‌اندازی می‌شود، این شهرک در مساحت ۳۰ هکتار با ۸۰ واحد صنعتی، تولیدی و فرآوری بادام احداث خواهد شد و در حال زیرسازی بوده و پیش‌بینی می‌شود طی ۲ سال آینده به بهره‌برداری برسد.
ﺭﻭﻧﻖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺑﺎﺩﺍﻡ ﺑﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﯼ ﺷﻬﺮﮎ ﺗﺨﺼﺼﯽ
در راستای کاهش ضایعات، افزایش سورتینگ بسته بندی و فرآوری، افزایش درآمد و کاهش هزینه‌های کشاورز، ناحیه تخصصی صنعتی بادام ایران در سامان راه اندازی می‌شود.
برزگر می‌گوید: این شهرک صنعتی با هدف بسترسازی برای استقرار واحد‌های بسته‌بندی و فرآوری محصولات باغی در زمینی به وسعت ۳۰ هکتار، برای ایجاد ۸۰ واحد صنعتی راه‌اندازی می‌شود و برای اجرای این طرح ۵۷ میلیارد ریال از اعتبارات شرکت شهرک‌های صنعتی استان اختصاص داده شده است.
فراوری اعم از اقداماتی است که محصول خام را به محصولات قابل مصرف در دسترس‌تر و راحت‌تر تبدیل می‌کند که در دنیای شلوغ و پرمشغله امروزی جایگاه مهمی پیدا کرده و بسیاری از مشاغل و تجارت‌ها زیر سایه همین عمل شکل گرفته و رونق جهانی پیدا کرده و نیاز‌های مصرفی مردم را تامین می‌کنند.
وی خاطرنشان کرد: با احداث شهرک تخصصی بادام در سامان و ایجاد صنایع جانبی امکان تولید انواع مختلف محصولات بادام مانند خلال بادام، کره بادام، شیر بادام و سایر موارد نیز در چهارمحال و بختیاری به وجود خواهد آمد و همچنین این موضوعات باعث افزایش درآمد برای منطقه و کشاورزان می‌شود و افزایش صادرات و اشتغال‌زایی را نیز به دنبال دارد.
