غلامحسین ساربان معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: برداشت انار از سطح ۸۰۰۰ هکتار از باغات خراسان رضوی از ۲۰ مهر ماه شروع شده است و پیش‌بینی می‌شود امسال از این میزان سطح کشت حدود ۷۰ هزار تن انار برداشت شود.

او افزود: عمده انار استان در شهرستان‌های مه‌ولات، خلیل‌آباد، بجستان، کاشمر، بردسکن، سبزوار، رشتخوار و گناباد است.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با تاکید بر ۷۰۰ رقم انار در سطح کشور ادامه داد: در حال حاضر ارقام موجود خراسان رضوی شیشه گپ، بجستانی، خزر، اردستانی، انار قرمز و انار قند است. رقم بجستانی در استان معروف‌ترین رقم انار است و همچنین رقم خزر در منطقه کاشمر، خلیل آباد و بردسکن و رقم اردستانی در مه‌ولات کشت شده است.

تاکنون ۲۱۴ تن انار به کشور‌های ترکمنستان و روسیه صادر شده است

ساربان در خصوص صادرات انار از خراسان رضوی بیان کرد: صادرات انار از خراسان رضوی سال گذشته ۴۵۸۸ تن بوده و امسال تاکنون ۲۱۴ تن به کشور‌های ترکمنستان و روسیه صادر شده است.

او تصریح کرد: در دو دهه گذشته یعنی از سال ۸۶ به دلیل خشکسالی باغات انار دچار گرمازدگی شده و کیفیت انار استان تا حدودی کاهش پیدا کرده است. در سال ۷۴ شروع صادرات انار به کشور‌های کره‌جنوبی و ژاپن بود، اما به دلیل سرمازدگی باغات انار، صادرات به این کشور‌ها قطع شد و این محصول رونق خود را از دست داد. اکنون انار تولید شده به جهت افزایش تنش‌های خورشید و افزایش دوره گرما کیفیت مناسبی ندارد.

ایجاد پدیده سفید شدگی دانه‌های انار طی سال‌های اخیر

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تأکید کرد: تشکیل ماده‌ای در انار به نام آنتی هیستامین در حدود تیر و مرداد سبب رنگ گرفتگی دانه‌های انار شده، اما متاسفانه در سال‌های اخیر پدیده سفید شدگی دانه‌های انار رخ داده است. تنها راهکار این است که آب بیشتری در اختیار این گیاه قرار داده شود. همچنین استفاده از سایبان برای کاهش میزان نور ورودی به درخت جهت جلوگیری از آفتاب سوختگی درختان انار باید مورد توجه کشاورزان قرار گیرد. با توجه به تنش‌های گرمایی و شرایط اقلیمی به وجود آماده باغات انار باید متراکم‌تر شوند تا تاثیر آفتاب‌سوختگی به درختان انار کاهش یابد.

ساربان در خصوص آفات و بیماری‌های این محصول در استان اظهار کرد: کرم گلوگاه یک حشره گرماپسند از جمله مهم‌ترین آفات انار است. در گذشته اعتباراتی در جهت مبارزه بیولوژیک در باغات انار و بخشی به صورت مکانیکی اختصاص داده می‌شد. همچنین باغدار باید قبل از برداشت محصول اقدام به جمع‌آوری انار‌های پوسیده کرده تا خسارات این آفت کاهش پیدا کند.

بازار‌های صادارتی انار را در کشور‌های خاور دور از دست داده‌ایم

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: در سال‌های اخیر مردم تمایلی به سرمایه‌گذاری برای کشت انار نداشته‌اند و اکنون محصول پسته در حاشیه کویر قرار گرفته است و باغات انار به جهت اینکه بازار مناسبی را در اختیار ندارد رو به کاهش است. همچنین در استان محصول رقیبی به نام نارنگی با ضایعات کمتر مورد استقبال فراوانی قرار گرفته است. در گذشته انار به جهت صادرات بسیار رونق فراوانی داشت، اما بعد از سرمازدگی و حذف باغات انار تقریبا این محصول بازار‌های مناسب خود را در کشور‌های خاور دور به ویژه ژاپن و کره جنوبی از دست داد و الان تنها به کشور‌های اطراف ترکمنستان و روسیه صادر می‌شود.

ساربان با تاکید بر تعطیلی یک شرکت معتبر در استان با تجربه صادرات انار به کل دنیا به دلیل سرمازدگی باغات انار اظهار کرد: اقداماتی در جهت ایجاد واحد‌هایی برای فرآورده این محصول به ویژه توسعه رب انار انجام شده که انار‌های درجه ۲ و ۳ را تبدیل به رب می‌کنند. همچنین سردخانه‌هایی برای نگهداری انار در شهرستان مه‌ولات و خلیل آباد ایجاد شده و در برخی از شهرستان‌ها ایجاد واحد‌هایی برای نگهداری انار احساس می‌شود که نیاز به سرمایه‌گذار دارد.

او تصریح کرد: این محصول بیشتر در حاشیه کویر کشت شده است. به جهت اختلاف بسیار زیاد شب و روز در حاشیه کویر دانه‌های انار در آن مناطق همواره خوش‌رنگ و خوش طعم است. مناطقی که میزان آب کاهش یافته و کیفیت آب پایین است جایگاه مناسبی برای کشت انار نیست. به طور مثال شهرستان مه‌ولات با ۳۱۰۰ هکتار باغ انار اکنون این رقم به ۲۰۰۰ هکتار کاهش پیدا کرده و آب مازاد به کشت پسته به دلیل صادراتی بودن و آسان بودن نگهداری اختصاص داده شده است. از طرفی نگهداری انار برای کشاورزان مشکل است و آن‌ها باید به سرعت محصول خود را به بازار عرضه کنند و در زمان عرضه هم قیمت بسیار پایین است و اکنون کشاورزان از قیمت انار رضایت کافی ندارند.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی تأکید کرد: در جلسه پنج شنبه گذشته که در بجستان برای جشن انار برگزار شد، تقاضای کشاورزان این بود که دولت خرید حمایتی انجام دهد. نگهداری این محصول توسط دولت و تشکل‌ها هم نیازمند سرعت عمل است. به دلیل فاسد شدن سریع انار دولت تمایلی برای ورود به این موضوع ندارد.