راهکارهای سازمان فناوری اطلاعات برای کاهش آلودگی هوا

محمد خوانساری معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس سازمان فناوری اطلاعات به مناسبت ۲۹ دی روز هوای پاک، یادداشتی نوشت که به قرار زیر است:

این روز‌ها که آلودگی هوا به صورت یک مشکل بزرگ خودنمایی می‌کند و سلامتی شهروندان را به مخاطره انداخته؛ برای برون رفت از این وضعیت راهکار‌های اجرایی متعددی مورد توجه عموم قرار گرفته است. یکی از مهمترین و در عین حال عملیاتی‌ترین این راهکار‌ها برای کاهش آلودگی هوای کلانشهر‌ها این است که باید تردد در سطح شهر از طریق مدیریت ترافیک کاهش یابد.

در چنین شرایطی به نظر می‌رسد توسعه دولت الکترونیکی و هوشمندسازی خدمات شهری، بانکی، اداری و سایر خدمات عمومی مورد نیاز مردم یکی از بهترین راهکار‌ها برای مقابله با آلودگی هواست. از همین رو، تغییر رویکرد‌های مدیریتی و در پیش‌گرفتن شیوه‌های مدیریت هوشمند، به‌مراتب به‌صرفه‌تر و موثرتر از اجرای راهکار‌های هزینه‌بر برای حل این معضل است.

آلودگی هوا در کلان‌شهر‌ها بطور عمده ناشی از سوخت خودروهاست که با توسعه خدمات دولت الکترونیکی و استفاده گسترده مردم از این خدمات، کاهش محسوسی در میزان تردد خودرو‌ها به واسطه کاهش مسیر‌های پیموده شده و کاهش میزان مصرف سوخت بوجود خواهد آمد.
ایجاد و توسعه دولت الکترونیکی موجب کاهش حرکت جمعیت در شهر‌ها و در نهایت موجب کاهش آلودگی هوا خواهد شد. کاهش زمان اتلاف شده شهروندان در ترافیک، عرضه بهتر خدمات، کاهش آلودگی محیط زیست و بهبود مدیریت پایدار شهری از ویژگی‌های استقرار دولت الکترونیکی است.

از سوی دیگر بر اساس تکلیف قانونی ماده ۱۹۰ قانون برنامه پنجم توسعه و آیین نامه اجرایی مربوطه، تمام دستگاه‌های اجرایی، موسسات و نهاد‌های عمومی غیردولتی موظف هستند برای اعمال سیاست‌های مصرف بهینه منابع پایه و محیط زیست نسبت به کاهش مصرف انرژی، آب، برق، گاز، مواد اولیه و تجهیزات مانند کاغذ، اقدام کنند.

در این راستا سازمان فناوری اطلاعات ایران اقدامات موثری در زمینه توسعه دولت الکترونیک انجام داده که از آن جمله می‌توان به ایجاد و توسعه پنجره ملی خدمات دولت هوشمند با هدف ارائه خدمات الکترونیکی دولتی به شهروندان اشاره کرد. ایجاد این سامانه که از ابتکارات دولت سیزدهم است می‌تواند یکی از عوامل موثر در کاهش تردد‌های شهروندان جهت انجام امور اداری روزمره باشد. مهم‌ترین ویژگی این سامانه تسهیل در دریافت خدمات دولتی و افزایش سرعت دسترسی به خدمات بدون نیاز به مراجعه حضوری به ادارات دولتی از سوی شهروندان است.

تاکید رئیس جمهور محترم بر مشارکت همه دستگاه‌های اجرایی در ارائه خدمات خود از طریق این پنجره واحد و نیز مطالبه‌گری مجلس شورای اسلامی و رسانه‌ها به ویژه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران باعث شده که این پروژه با شتاب بیشتری به جلو حرکت کند؛ به‌طوری که ۹۰ درصد دستگاه‌های مشمول تاکنون با این پنجره متصل و اقدام به ارائه خدمات به عموم مردم کرده‌اند.

این آمار‌ها نشان می‌دهد تا پایان آذر سال جاری تعداد ۱۱۹ دستگاه اجرایی به پنجره ملی خدمات دولت هوشمند متصل شده اند و تعداد کاربران پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به ۹ میلیون کاربر رسیده است. همچنین تاکنون بیش از ۴۲ میلیون کاربر جهت استفاده از خدمات سامانه‌های ملی و استانی دستگاه‌های اجرایی از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند اقدام کرده‌اند و حدود ۲۶۵ میلیون خدمت مستقیم استعلامی دستگاه‌های اجرایی توسط کاربران مورد استفاده قرار گرفته است.
در این بین، گذرگاه خدمات دولت الکترونیکی (GSB) که به ارائه خدمات استعلامی میان دستگاه‌های دولتی می‌پردازد، از ابتدای فعالیت خود در سال ۱۳۹۵ تا کنون دارای حدود ۷ میلیارد تراکنش بوده است. این گذرگاه دارای ۳۱۹ دستگاه سرویس گیرنده و ۷۳ دستگاه سرویس دهنده است که در مجموع باعث شکل‌گیری و تبادل استعلام‌های دولتی شده‌اند.

از سوی دیگر، گذرگاه عمومی خدمات دولت الکترونیکی (PGSB) که وظیفه آن ارائه خدمات سازمان‌های دولتی و بخش خصوصی است؛ از آغاز فعالیت در سال ۱۳۹۸ تا آذر ۱۴۰۱، بیش از ۳ میلیارد و ۶۰۴ میلیون تراکنش ثبت کرده است که با مجموع تراکنش‌های ثبت شده در گذرگاه خدمات دولت الکترونیکی این عدد به بیش از ۱۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تراکنش رسیده است. گذرگاه عمومی خدمات دولت الکترونیک دارای ۳۵۷ سرویس است و در حال حاضر تعداد ۶۶۵ کسب و کار سرویس گیرنده و ۴۴ دستگاه سرویس دهنده در این گذرگاه به فعالیت می‌پردازند.