سه پالایشگاه غرب بندرعباس اخطار زیست محیطی گرفتند

حبیب مسیحی تازیانی مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان گفت: اخطارها هفته پیش به این واحدهای صنعتی ابلاغ و برای رفع آلودگی‌ها اعلام آمادگی شد اما هنوز اقدام عملی آغاز نشده است.

او گفت: چنانچه اقدام عملی برای رفع آلودگی‌های ایجاد شده انجام نشود، فرآیندهای حقوقی تکمیل و بر علیه آن‌ها پرونده قضایی تشکیل خواهد شد.

مسیحی تازیانی گفت: به‌دنبال انتشار بوی نامطبوع در غرب بندرعباس طی ۶ ماه گذشته و نارضایتی مردم و شاغلان در صنایع، کارشناسان محیط زیست ابتدا کانون‌های انتشار بوی نامطبوع را پیدا و پس از آن نسبت به تجزیه و شناسایی ماهیت مواد منشاء آلودگی‌ها اقدام کردند.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان براساس بررسی های انجام شده، ۲ مدل پسماند در کانون‌های آلودگی شناسایی شد که شامل پسماند کاستیک (سود سوزآور یا سدیم هیدروکسید با فرمول NaOH) حاصل از فرآیندهای پالایشگاهی و ضایعات نفتی همراه با فرآیندهای اسیدشویی بود ولی بیشترین شواهد، در فعالیت‌های پالایشگاهی و قیرسازی‌ها به عنوان منشاء اصلی بوی آزار دهنده است.

این مسئول زیست محیطی گفت: طبق شناسایی‌های انجام شده توسط کارشناسان، هر سه مرکز پالایشی غرب بندرعباس (پالایشگاه بندرعباس، نفت ستاره و شرکت پالایش نفت آفتاب) در فرآیندهای خود کاستیک تولید کرده‌اند.

مسیحی تازیانی گفت: از حدود یک ماه قبل گشت‌های منظم و سرزده روزانه و شبانه برای کارشناسان محیط زیست استان برقرار شده و می‌توان گفت به صورت دائمی در منطقه مستقر شده‌اند که باعث کاهش انتشار بوی نامطبوع و کمتر شدن نارضایتی مردم شده است.

کاستیک چیست و با انسان چه می‌کند

سود سوزآور یا سدیم هیدروکسید با فرمول NaOH که معمولا به نام کاستیک نامیده می‌شود، ماده‌ای جامد و سفید رنگ با دمای ذوب ۱۳۹۰ درجه سانتی‌گراد و چگالی ۲/۱۳ است.

این ماده در صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان مثال برای کنترل PH، خنثی کردن اسید، کاتالیست و پاک کردن گازها، همچنین در صنایع کاغذسازی و خمیر کاغذسازی، صنعت پتروشیمی و خنثی کردن گازها (اسیدهای آلوده را در پروسه گازها و روغن‌ها، دوباره استفاده می‌شوند)، صنعت صابون سازی و مواد دترژنت (شوینده) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کاستیک یا هیدروکسید سدیم به شدت خورنده بوده و به عنوان یک تحریک کننده قوی در اثر تماس از راه‌های مختلف (تنفسی، گوارشی، پوستی و چشمی) شناخته می‌شود.

این ماده سبب سوختگی شدید و آسیب دایمی بافت‌های در معرض تماس می‌شود.

مکانیسم سوختگی آن دوگانه است و سوختگی حرارتی ناشی از ترکیب سدیم هیدروکسید با رطوبت و متعاقب آن ایجاد گرما و سوختگی شیمیایی ناشی از واکنش با مولکول‌های ارگانیک ذرات منتشر در هوای هیدروکسید سدیم برای سیستم تنفسی فوقانی خیلی تحریک کننده بوده و ممکن است سبب اِدِم ریه (تجمع غیرطبیعی آب موجود در پلاسما در فضای میان بافتی، زیر پوست و حفره‌های بدن و به علت انتقال آن‌ها از درون رگ‌ها به ریه) شود.

سدیم هیدروکسید به سرعت در تماس با بافت‌ها واکنش می‌دهد و به همین دلیل سمیت سیستمیک ایجاد می‌کند.

انتشار شدید بوی نامطبوع شبیه گاز در محدوده وسیعی از غرب بندرعباس تا حوالی بندرخمیر، حدود ۶ ماه است که موجب نارضایتی شدید مردم و شاغلان در صنایع غرب بندرعباس شده است و این موضوع به برخی تریبون‌های نماز جمعه نیز کشیده شد.