اجرای مزایده الکترونیک راهی برای کاهش مراجعات به دادگستری

حجت‌الاسلام موحدی‌راد رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی با اشاره به مزایای مزایده الکترونیکی گفت: یکی از محاسن استفاده از سیستم مزایده الکترونیک که باعث کاهش مراجعات به دادگستری استان شده جلوگیری از طرح شکایات نحوه برگزاری مزایده و احتمال عدم رعایت الزامات قانونی در مزایده‌ها به صورت دستی و سنتی است.

او افزود: در سیستم مکانیزه تمامی مراحل مزایده در سیستم تعریف و ثبت شده و زمان‌بندی و الزامات مزایده مطابق قانون اجرا می‌شود. 

حجت‌الاسلام موحدی‌راد ادامه داد: این امر باعث شده حتی یک مورد ابطال اجرائیات مزایده نداشته باشیم در حالی که در سیستم دستی و سنتی به جهت شلوغی و ازدحام و خستگی و قصور افراد مواردی از ابطال مزایده را شاهد بودیم. اجرایی‌شدن مزایده الکترونیک بسیاری از هزینه‌های جانبی و غیرضروری مثل مخاطرات جاده‌ای و مراجعین به دستگاه قضایی را هم کاهش داده است.

رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی تصریح کرد: در گذشته افراد باید به محل برگزاری مزایده مراجعه می‌کردند و احتمالا بعد از هزینه‌های بسیار، برنده هم نشده و دست خالی بر می‌گشتند، ولی با سیستم مکانیزه اشخاص برای شرکت در مزایده نیاز به حضور در شهر برگزارکننده مزایده ندارند و از همان محل سکونت خود در مزایده شرکت کرده و وجه شرکت در مزایده را در سیستم واریز می‌کنند و چنانچه برنده هم نشدند همان لحظه سیستم مزایده مبلغ را به حساب شخص واریز می‌کند و تمام دریافت و پرداخت‌های افراد شفاف در سامانه صورت می‌گیرد.

او در ادامه سخنانش بیان کرد: این موضوع برای دولت هم آورده‌های بسیاری داشته، از جمله جلوگیری از تردد‌های غیر ضروری و مصرف سوخت و آلایندگی محیط زیست و .... تقریبا ۳۵ درصد از مراجعات به دادگستری استان خراسان جنوبی با مجموعه اقدامات الکترونیک اعم از دریافت و پرداخت الکترونیک، دادگاه برخط و مزایده الکترونیک کاهش داده شده و خلوتی ساختمان‌های دادگستری کاملا محسوس است خطای انسانی نیز بسیار کاهش پیدا کرده و امکان نقض قانون وجود ندارد. 

حجت‌الاسلام موحدی‌راد با اشاره به دیدار رهبر معظم انقلاب اسلامی با مسئولان و مقام‌های قوه قضائیه در تیر ماه سال گذشته عنوان کرد: رهبری سند تحول قضایی را یکی از مترقی‌ترین اسناد تحول خواند و بر اجرای آن تاکید داشت. ایشان در آن جلسه بیان کردند که طبق این سند باید عمل شود و رئیس قوه قضائیه هم همواره بر اجرای سند تحول قضایی و ضرورت اجرای آن تاکید داشته است. 

رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی اظهار کرد: در همین راستا در حال حاضر بسیاری از خدمات قضایی از جمله صدور ابلاغ‌ها، رسیدگی به پرونده زندانیان، برگزاری دادگاه‌ها، ملاقات با زندانیان، برگزاری مزایده‌ها و ده‌ها خدمت دیگر به صورت الکترونیک و غیرحضوری انجام می‌شود.

او با اشاره به محاسن استفاده از مزایده الکترونیکی در دادگستری، گفت: از ابتدای شروع طرح مزایده الکترونیک در استان حدود ۸ ماه می‌گذرد و ۴۹۱ مزایده برگزار شده و این درحالی است که طی این مدت حتی یک مورد اعتراض و یا اشکال در برگزاری الکترونیک مزایده‌ها مشاهده نشده است. 

حجت‌الاسلام موحدی‌راد تصریح‌کرد: در راستای جلوگیری از سوءاستفاده مزایده‌گران حرفه‌ای و تبانی احتمالی در مرحله اجرای احکام و عدم تضییع حقوق اشخاص و مشارکت حداکثری افراد، از پیشنهاد‌های متنوع و سیستم الکترونیک مزایده‌ها استفاده شده که این موضوع به حدنصاب و شرکت ۴۱ نفر در یکی از مزایده‌ها منجر شد. 

رئیس کل دادگستری استان خراسان جنوبی، خاطرنشان کرد: زمان برگزاری مزایده‌ها معمولا از ساعت ۸ صبح تا ۱۲ ظهر است. استفاده از سیستم‌دستی در گذشته با سر وصدا، شلوغی و ازدحام جمعیت و زحمت زیاد همراه بود و حداکثر ۳ الی ۴ مزایده در یک روز برگزار می‌شد، حال آنکه بعد از استقبال شعبات اجرای احکام مدنی، کیفری و شورای حل‌اختلاف نسبت به برگزاری الکترونیکی مزایده‌ها، رکورد برگزاری مزایده در یکی از شعبات، فقط در یک روز ۱۴ مزایده به صورت آنلاین و بدون تراکم جمعیت و شلوغی و حضور فیزیکی اشخاص متقاضی است که در پایان مزایده هم بعد از چند دقیقه برنده مزایده مشخص و اعلام می‌شود. 

او، ادامه داد: برگزاری مزایده در سیستم دستی و سنتی به گونه‌ای بود که در انتها صورت‎جلسه تنظیم و مجدداً چک می‌شد که تمام اشخاص متقاضی مزایده در صورت‌جلسه لحاظ شده باشند و احیاناً حقی از کسی تضییع نشود که با استفاده از سامانه مزایده ستاد این موضوعات کاملاً برطرف شده است. 

حجت‌الاسلام موحدی‌راد بیان کرد: در جهت استیفای حقوق مردم، قیمت‌گذاری اولیه‌ای که توسط کارشناس صورت گرفته گاهی در سیستم الکترونیک مزایده تا ۳ برابر قیمت رشد داشته و به فروش رسیده است که باعث شده محکوم علیه بی جهت به زندان نرود و محکوم‌له بهتر به خواسته‌اش برسد. در حالی‌که در روش دستی (با احتمال تبانی)، مزایده‌ها با یک عدد خیلی پایین‌تر از قیمت واقعی برگزار می‌شد. 

رئیس کل دادگستری استان‌خراسان جنوبی، گفت: نکته دیگری که در سیستم سنتی و دستی صورت می‌گرفت این بود که شخص می‌دانست فلان کالا در این شهر خریدار ندارد و به عنوان رفع بازداشتی خود همان کالا را معرفی می‌کرد و، چون خریدار نداشت مزایده تا چند مرحله تکرار می‌شد و این عمل حداقل برای محکوم‌علیه چند ماه زمان در پی داشت و درنهایت به نفع متهم بود.

او تصریح کرد: سیستم مزایده الکترونیکی این موضوع را نیز رفع کرده، زیرا موضوع مزایده کشوری است و کالای بی‌مشتری در شهر‌های دیگر خریداران واقعی و متقاضیان خاص خود را داشته و سریع فروخته خواهد شد و همین امر باعث می‌شود که متهم به جای معرفی کالا در سیستم مزایده الکترونیک، به هر طریقی که شده رضایت محکوم‌له را جلب کند و پرونده‌ها به مزایده کشیده نمی‌شوند.