احیای هنرهای فراموش شده از ماموریت‌های گروه پژوهشی هنرهای سنتی
صنایع‌دستی، هنرهای دستی و صناعی پیشانی شناخت فرهنگ زنده ایرانی است و برخلاف معماری که شکل جدیدی در واقعیت به خود گرفته، هنر ایرانی همچنان زنده است.
مریم جلالی معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی گفت: گاهی به نظر می‌رسد فقط در مرحله توصیف می‌مانیم که این نتیجه بخش هم نیست. او با اشاره به ضرورت تغییر نگاه به حوزه پژوهش، اظهار کرد: باید از پژوهش‌های کتابخانه‌ای به سمت پژوهش‌های گسترده و چند ساختی برویم.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی با تأکید بر اینکه باید به جای چیستی، به چرایی پژوهش توجه کنیم، افزود: باید پرسش‌های عمیق‌تری داشته باشیم و اگر این پرسش‌های عمیق احصاء نشوند نمی‌توانیم به دستاورد‌های موثری برسیم.
او با تأکید بر اینکه باید به یک نظام مسئله مشترک برسیم و پرسش‌های عمیقی طرح کنیم، تصریح‌کرد: رویکرد اساسی ما این است که بتوانیم زاویه دید درستی پیدا کنیم و زاویه دید‌های همدیگر را درک کنیم و به دنبال حذف نباشیم، چرا که این مسئله واکاوی و پژوهیدن را ترسیم می‌کند.
معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی با اشاره به اینکه پژوهشگر باید بخشی از خود و احساسات خود را در حوزه پژوهش نشان دهد، اظهارکرد: باید با پژوهش‌های میدانی و کاربردی به نتیجه برسیم. مسیر انتقال تجربه و دانش را تصریح و محتوا تولید کنیم.
جلالی با بیان اینکه ما نقشه توپوگرافی در حوزه پژوهش لازم داریم، گفت: محصول، مشتری یا مخاطب و یک ضلع سازمان تولیدکننده است که سه ضلع مثلث ما را تشکیل می‌دهند، اما ما فقط به یک ضلع محصول پرداخته‌ایم و از بقیه این اضلاع غفلت کرده‌ایم.
او با اشاره به اینکه در حوزه ادبیات گفتمانی در پژوهش باید بیش از پیش بکوشیم، اظهارکرد: فناوری و علم بروز را باید در پژوهش بیش از قبل و همکاری و همگرایی و هم‌افزایی را در کنار همجوشی باید داشته باشیم.
در ادامه این نشست ذات‌الله نیکزاد سرپرست معاونت پژوهشی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، با بیان اینکه هفته پژوهش فرصتی برای نشان دادن تلاش پژوهشگران است، با طرح این پرسش که آیا ما به عنوان بازوی علمی وزارتخانه حرکت کرده‌ایم تصریح‌کرد: حقیقت این است که در نسبت پژوهشگاه و وزارت باید دوراندیشی و بازاندیشی داشته باشیم و این نسبت را منتج به رسیدن به راهکار کنیم.
او با بیان اینکه تلاش کرده‌ایم تا بخشی از رویداد‌های هفته پژوهش با همکاری پژوهشگاه و معاونت‌های تخصصی وزارتخانه برگزار شود، افزود: همکاری با استان‌ها و موسسات خارج از وزارتخانه را نیز تقویت کرده‌ایم و تلاش کرده‌ایم که بدنه بزرگ وزارتخانه را با پژوهش آمیخته کنیم، هرچند معتقدم که اقدامات پژوهشی و پژوهش ماهیت اصلی وزارتخانه است.
سرپرست معاونت پژوهشی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی با بیان اینکه بعد از هفته پژوهش باید این همکاری‌ها ادامه داشته باشد، اظهارکرد: باید پرسش‌های خودمان را مطرح کنیم و بدانیم که طرح پرسش و مسئله درست نیمی از راه است و اگر جز این باشد نتیجه درستی نمی‌بینیم.
نیکزاد با اشاره به اینکه طرح درست مسئله باید با نگاهی چند جانبه صورت بگیرد، افزود: پژوهش در راستای توسعه دانش و علم اتفاق می‌افتد، لذا باید رابطه ساختارمندی بین بخش‌های پژوهشی و اجرایی و ساختاری شکل بگیرد و ماموریت‌های مهم وزارتخانه را با بنیاد‌های پژوهشی می‌توانیم محقق کنیم.
او تصریح‌کرد: صنایع‌دستی، هنرهای دستی و صناعی پیشانی شناخت فرهنگ زنده ایرانی است و برخلاف معماری که شکل جدیدی در واقعیت به خود گرفته، هنر ایرانی همچنان زنده است.
سرپرست معاونت پژوهشی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی با بیان اینکه هنر ایرانی مانند پارسی زنده مانده است، گفت: زبان ما توانسته خود را به‌روز کند و در طول تاریخ به رغم هجوم فرهنگ‌های دیگر در قالب اشعار نو بروز و ظهور کرد.
نیکزاد با بیان اینکه جهان‌بینی ایرانیان و دریچه نگاه جهان با هنر ایرانی و با پژوهش معنای نهفته در آثار هنرهای سنتی نشان داده می‌شود، افزود: در دنیای امروز باید کاربردی‌سازی پژوهش را داشته باشیم و صرفا به صورت نمادین نباشد. مسئله اصلی این است که پژوهش بازنگری را به خوبی نشان می‌دهد.
او احیای هنرهای فراموش شده را یکی از ماموریت‌های گروه پژوهشی هنرهای سنتی دانست و اظهارکرد: پژوهشگران هنرهای فراموش شده را در گروه پژوهشی هنرهای سنتی بازخوانی می‌کنند و بر پایه کشف دانش گذشته آثار تولید می‌کنند، اما گام بعدی این است که این تولیدات باید به فهرست صنایع‌دستی اضافه شود.
سرپرست معاونت پژوهشی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی افزود: بجز گروه پژوهشی هنرهای سنتی هنرهای سنتی بخش‌های تخصصی دیگر مانند مردم‌شناسی هم به خوبی دغدغه‌مند هستند و این ماموریت‌ها را دنبال می‌کنند، لذا همگرایی و همفکری و خانواده بودن ما منجر به اتفاقات خوبی می‌شود و مسئله مهمتر این است که پژوهش بتواند نشر پیدا کند.
نیکزاد خاطرنشان کرد: پژوهش در صنایع‌دستی اتفاق خوبی است اگر بتواند در همه نقاط و استان‌ها نشر پیدا کند و گروه بزرگی از ایران در حوزه پژوهش صنایع‌دستی بکوشند و به غنای این بخش از هنر ایران کمک کنند.
طیبه عزت‌اللهی رئیس پژوهشکده هنرهای سنتی نیز بر این موضوع که در جامعه هنر باید بازیکن و کنشگر فعال باشیم، تاکید کرد.
در ادامه بهزاد اژدری به نقد و بررسی وضعیت طرح و تولید سفال در ایران و معرفی الگوی موفق پایتخت سرامیک جهان شهر جینگ دُژن پرداخت. علیرضا برفروشان مطالعه چالش‌های بلوچی دوزی را به بحث نهاد. محمد علی سجادی نشست‌های تخصصی سفال و سرامیک در حوزه تولید را بررسی کرد. عبدالعلی نعیمایی عالی اتاق ایرانی و رویداد سه گام را مطرح کرد و سعید سالکی به واکاوری مجسمه‌های صوتری ماورایی پرداخت.
