گنبد سرخ مراغه، شاهکار آجر کاری جهان

 گنبد سرخ بنایی است که تزئینات سر در آن تزئین کننده اسکناس‌های ۱۰ هزار تومانی است و آرم شرکت سایپا است.

گنبد سرخ از بنا‌های دوره سلجوقی حدود ۹۵۰ سال پیش با آجر و تزئینات کاشی در مراغه بنا شده است.

این بنای تاریخی آغاز معماری سبک آذری و پایان سبک رازی در ایران است که سال ۵۴۶ هجری قمری در دوره حکومت طایفه احمد علیان ساخته شده‌است.

گنبد سرخ به صورت مربع در ۲ طبقه ساخته شده است و متشکل از سردابه و اتاق اصلی است که بر روی سکوی سنگی قرار دارد.

کتیبه ضلع شمالی این گنبد ۴ ضلعی، نشانگر اسم و القاب بانی گنبد و تاریخ احداث بنا است و در کتیبه ضلع شرقی و جنوبی آن هم آیات قرآنی و ضلع غربی آن حاکی از نام سازنده بنا است.

بنا به گفته اریک شوردر ـ شرق شناس آلمانی ـ گنبد سرخ شاهکار معماری جهان از نظر آجر کاری است.

این اثر تاریخی ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۳۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

شهر مراغه با داشتن ۴ برج و گنبد تاریخی مربوط به دوره‌های سلجوقی و ایلخانان به شهر گنبد‌ها معروف است