ابزار نجومی دریانوردی درموزۀ آستان قدس رضوی
موزۀ آستان قدس رضوی، قدیمی‌ترین ابزار‌های نجومی مربوط به دریانوردی را به نمایش گذاشته است که برخی از آن‌ها در نوع خود منحصربه‌فرد هستند.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، گنجینۀ نجوم آستان قدس رضوی با اختصاص ویترینی مجزا، اشیاء و ابزار قدیمی مرتبط با علوم دریایی را در معرض نمایش عموم قرار داده است، سمت‌یاب، سکستانت، قطب‌نما، دوربین دریایی و کادران‌های قدیمی از جملۀ این موارد است.
عبدالحسین ملک‌جعفریان مسئول امور موزه نجوم آستان قدس رضوی گفت: یکی از امور مهم و حیاتی برای دریانوردان در گذشته شناخت موقعیت مکانی و یافتن مسیر صحیح بوده است؛ چراکه با اندکی خطا ممکن بود افراد سرمایه و حتی جان خود را از دست بدهند، از این‌رو ابزار‌های نجومی مربوط به دریانوردی که در زمان‌های گذشته مورد استفادۀ دریانوردان بوده است در این ویترین به نمایش درآمده است.
او افزود: تعداد ۱۵ عدد از ابراز نجومی مرتبط با علوم دریایی در این ویترین به نمایش درآمده است که سمت‌یاب دریایی ساخت سوئد، دوربین دریایی با تراز حبابی ساخت آلمان، سمت‌یاب دریایی ساخت آمریکا، دستگاه تعیین‌کننده عرض و طول جغرافیایی ساخت انگلستان که جهت مسیریابی در دریا مورد استفاده بوده، سکستانت با فیلتر و منشور و آیینه ساخت انگلستان، کادران (وسیلۀ اندازه‌گیری زاویه‌های عمودی) ساخت بلژیک و قطب‌نما و سمت‌یاب برنجی، نمونۀ این ابزار هستند.
مسئول امور موزه نجوم آستان قدس رضوی در ارتباط با این ابزار ادامه داد: سکستانت برای تعیین موقعیت دقیق محلی یا تعیین زمان، مورد استفاده قرار می‌گرفته است و دریانوردان در طول روز با استفاده از این وسیله و اندازه‌گیری ارتفاع خورشید مسیرشان را اصلاح می‌کردند و در هنگام شب، در طول یک ساعت با اندازه‌گیری تغییر زاویۀ ماه یا دیگر اجرام آسمانی، طول جغرافیایی دقیق خود را به دست می‌آوردند، عرض جغرافیایی نیز با اندازه‌گیری ارتفاع ستارۀ قطبی از افق به کمک همین وسیله قابل اندازه‌گیری بوده است.
ملک‌جعفریان بیان کرد: کادران نیز یکی از ابزارآلات مسیریابی در گذشته است که طول کمان آن یک چهارم دور و معادل ۴۵ درجه است و برای اندازه‌گیری زاویه‌های عمودی مورد استفاده قرار می‌گرفته است؛ کادران، نمونۀ اروپاییِ وسیله‌ای به نام ربع دستور است که مدت‌ها پیش از اروپاییان، در دوره اسلامی مورد استفادۀ دانشمندان و مهندسان ایرانی و اسلامی قرار می‌گرفته است.
انتهای پیام//م.ب
