یک نشریه اسکاتلندی روز جمعه با انتشار یادداشتی نوشت که با مرگ الیزابت، نظام سلطنتی نیز باید در کشوری که دوپاره شده است، خاتمه مییافت.هفدهم شهریور پارسال بود که «لیز تراس» نخست وزیر سابق انگلیس پس از پیروزی در انتخابات درونی حزب حاکم محافظهکار، سرگرم ارائه طرح جدید اصلاحات اقتصادی دولت در پارلمان بود.
بحث حوالی ظهر داغ شده بود و مشاجره میان نخست وزیر و رهبر حزب مخالف دولت بالا گرفته بود که رئیس مجلس اعلام کرد، از کاخ بالمورال اسکاتلند خبر رسیده اوضاع سلامتی الیزابت وخیم است. به این ترتیب جلسه پارلمان معلق و ادامه جلسه به زمان دیگری موکول شد. هم زمان رسانهها و در راس آن «بیبیسی» برنامههای عادی خود را قطع کرده و به انعکاس آخرین تحولات مربوط به این رویداد پرداختند.
طبق گزارشها، اعضای خاندان سلطنتی راهی اسکاتلند شدند و به این ترتیب، گمانهزنیها درباره احتمال مرگ البزابت بالا گرفت. عصر همان روز، خبر مرگ طولانیترین حکمران انگلیس تائید شد و به این ترتیب چارلز، پسر ارشد الیزابت بهعنوان جانشین، سکان تاجوتخت را به دست گرفت. قرار شد جسد الیزابت طی تشریفاتی به لندن منتقل و در کاخ سلطنتی ویندزور دفن شود.
اعتراضها از همان زمان به برگزاری تشریفات پرخرج خاکسپاری، در بحبوحه مشکلات اقتصادی کشور بالا گرفت و جنبش ضد سلطنتی موسوم به «جمهوریخواه» چندین تظاهرات اعتراضی برپا کرد. این جنبش که هزاران عضو و دهها هزار طرفدار دارد سالهاست که برگزاری همه پرسی در خصوص آینده نظام سلطنتی انگلیس را خواهان است و تاکید دارد که این نظام یادآور ستمهایی است که پادشاهان انگلیس بر مردم روا داشتهاند.
ماجرای اعتراضات به قتل «کریس کابا» شهروند رنگینپوست انگلیسی که توسط پلیس لندن به قتل رسید نیز به همان دوره مربوط میشود. کابا در تاریخ ۵ سپتامبر (۱۴ شهریور) مورد اصابت گلوله قرار گرفت و پلیس اعلام کرد که دلایل این جنایت و اینکه آیا این قتل با انگیزه نژادپرستی صورت گرفته است یا خیر را بررسی میکند.
همان زمان خانواده و نزدیکان او در اعتراض به جنایات نژادپرستانه پلیس در خیابانها تظاهرات برپا کردند، اما رسانههای انگلیس، این تجمع را که با مرگ الیزابت همزمان شده بود، نشانه اعلام وفاداری جامعه رنگینپوستان به الیزابت جا زدند.
از سویی، تظاهرات و اعتراضها به نظام سلطنتی در انگلیس تا روز تاجگذاری چارلز ادامه یافت و جنبش جمهوریخواهان با حمل شعارنوشتههای «تو شاه من نیستی» در مرکز شهر لندن، نمایش سنگینی را علیه نظام سلطنتی به راهانداخت. گراهام اسمیت رهبر این جنبش طی سخنانی آیین تاجگذاری را یک پانتومیم گرانقیمت و سیلی به صورت میلیونها نفری خواند که با بحران هزینه زندگی دست و پنجه نرم میکنند.
اکنون نیز با گذشت یک سال از مرگ الیزابت، نه تنها اعتراضها فروکش نکرده که طبق آمارها، دستکم یک سوم جامعه انگلیس، سلطنت را یک عنصر اضافه، پرخرج و منسوخ میدانند.
نشریه نشنال اسکاتلند امروز (جمعه) در یادداشتی به قلم «اما گوینز» نوشت: وقتی به بریتانیایی بودن فکر میکنیم، خانواده سلطنتی اغلب یکی از اولین چیزهایی است که به ذهن میرسد، اما با گذشت ۱۲ ماه از پادشاهی چارلز، او مسلما نماد یک تشکیلات منسوخ است.
من بر این عقیده هستم که این تشکیلات حداقل باید در اسکاتلند با مرگ ملکه از بین میرفت، به ویژه زمانی که ادامه حیات آن بهمعنای نصب پوستر چارلز در ساختمانهای عمومی اسکاتلند در بحبوحه مشکلات اقتصادی مردم است.
نیازی به نابغهبودن نیست تا درک کنیم که هزینه چند میلیون پوندی نصب پوستر بهتر بود صرف تهیه غذای رایگان برای افرادی میشد که با مشکلات مالی مواجه هستند. البته من در این دیدگاه تنها نیستم و نظرسنجی موسسه «ساوانتا» نشان میدهد که فقط یک سوم اسکاتلندیها از سلطنت حمایت میکنند.
یکی از اسکاتلندیها به من گفت که نصب این پوسترها چیزی نیست جز تلاش برای «عادی کردن» و «تداوم» نظام سلطنتی. اما در کشوری که جامعه آن، بیش از هر زمان دیگری بر اساس ثروت دو دسته شده است، منطقی است که مردم با خانوادهای که به معنای واقعی کلمه در ناز و نعمت زندگی میکنند، مشکل داشته باشند.
نویسنده در ادامه نوشته است که حتی در مناطق مرکزی انگلیس هم علاقه چندانی به سلطنت وجود ندارد و بیشتر جنبه کنجکاوی تاریخی آن مطرح است. «یک دانشجوی رشته تاریخ در اسکاتلند به من گفت که او در مراسم خاکسپاری الیزابت شرکت کرد، زیرا او اولین حکمرانی بود که از زمان جیمز پنجم در سال ۱۵۴۲ در اسکاتلند درگذشت. او هم مثل من میخواست درباره این رویداد بنویسد و میخواست ببیند آیا با دیدن تابوت احساسی را تجربه میکند یا خیر، اما اعتراف کرد که «خیلی» احساسی به او دست نداد.»
در پایان این یادداشت آمده است: الیزابت در بریتانیای بسیار متفاوتی به سلطنت رسید که مسلماً متحدتر از امروز بود و به تازگی از آسیبهای جنگ جهانی دوم بیرون آمده بود. او جوان، زیبا و نماد طبیعی امید به آینده بود. اما اکنون، پادشاه سالخورده چیزی نیست جز نمادی از اتحادیه (انگلیس، اسکاتلند، ایرلند شمالی و ولز) منسوخ، که از سال ۱۷۰۷ اسکاتلند را فلج کرده است.
منبع: ایرنا
هنوز با دموکراسی سالها فاصله دارید