تسهيلات چيست؟

به گزارش خبرنگار بازار باشگاه خبرنگاران،همانطور كه گفته شد تسهيلات بانكي همان خروجي هاي اصلي بانك ها هستند كه از طريق آنها نقدينگي هاي سرگردان جامعه، به مبادي تعريف شده و هدفمند اقتصادي تزريق مي شود. بدين معني كه يك بانك با تجهيز منابع (شامل سرمايه و حقوق صاحبان سهام و انواع سپرده ها و يا ساير بدهي ها) آنها را در راستاي اهداف از قبل تعيين شده به مصرف مي رساند.

به تعبير ديگر فرض بر اين است كه يك بانك با ايجاد اين دارايي هاي درآمدزا در پايان هر دوره مالي به سود.

رسيده و دوباره با استفاده از سودهاي انباشته شده و منابع جديد شامل افزايش سرمايه يا ايجاد بدهي هاي ديگر فعاليت خود را گسترش مي دهد. هرچند در بانك هاي توسعه اي كه معمولا با سرمايه دولت ها تشكيل مي گردند، رسيدن به اهداف اقتصادي و ملي، از اهميت بيشتري نسبت به سوددهي بانك برخوردار است.
به لحاظ لغوي كلمه تسهيلات از ريشه سهل كردن (آسان كردن) مي آيد.
ممكن است پرسيده شود كاربرد اين تسهيلات چيست و به چه شكل باعث حمايت از بخش هاي اقتصادي مي شود؟
در زندگي اقتصادي معمولاً موضوع نقدينگي و احتياج به آن از اهميت فراواني برخوردار است.
مثال1شما وقتي يك كالايي را قسطي از بازار مي‌خريد، در واقع فروشنده، خريد كالا را براي شما سهل كرده يا به شما تسهيلات داده است.
مثال2 اگر پولي را از كسي مي‌گيريد به قصد اينكه با آن كار كنيد و هر چه سود بدست آمد به نسبتي، بين هم تقسيم كنيد، آن طرف به شما تسهيلات داده است. چون شما به تنهايي پول نداشتيد.
مثال3 امكان دارد محصول يك باغ يا زمين زراعي را قبل از برداشت با قيمت ارزانتر پيش‌خريد كنيد و وعده كنيد آن محصول براي شماست. شما پول داريد و كشاورز براي ادامه فعاليت به پول احتياج دارد. اين فعاليت براي واحدهاي توليدي ديگر هم مصداق دارد.

مثال4 اصطلاحي به عنوان شرخري(شر خريدن) وجود دارد، يعني شخصي مي آيد و يك كار سخت را كه شما از عهده آن بر نمي آييد در قبال دريافت مبلغي براي شما انجام ميدهد.

به تعبير ديگر اين شر را از شما ميخرد. مثلاً چك بي محل از شخصي داريد ولي نمي توانيد آنرا نقد كنيد و به مشكل برخورده ايد. اشخاصي با همين عنوان وجود دارند كه از عهده نقد كردن چك بر مي آيند.

پس چك را به آنها واگذار مي كنيد و آنها هم پس از نقد كردن كارمزدي از شما دريافت مي كنند. يا از همان اول چك را با قيمت كمتري از شما مي خرند (تنزيل مي كنند و شما پولتان را ميگيريد و مي رويد).

در اين فعاليت بدليل اينكه شخص وصول كننده چك با استفاده از اعمال خلاف عرف و قانون مثل استفاده از زور و قلدري كردن چك را وصول مي كند نمي توان برداشت خوبي از موضوع داشت. اما اگر همين كار در قالب درست مثل خريد دين، تنزيل اسناد يا جعاله انجام شود مي توان آنرا فعاليتي شرعي دانست.

مثال5 اگر شما ملكي را براي مدتي اجاره دهيد و حق انتفاع آنرا در مدت مذكور به مستاجر واگذار كنيد نوعي تسهيلات به او داده ايد. يا اگر همين ملك را به قيمتي اجاره دهيد كه در مدتي معين حق اجاره و قيمت آن به شما برگردد مي توانيد آن ملك را به مستاجر واگذار كنيد و باز هم به او تسهيلات داده ايد.

يكي از همين اهداف، حمايت از بخش صادرات غيرنفتي است كه به عهده اين بانك نهاده شده است.

قابل ذكر است كه در مواردي واژه هاي ديگري مثل اعتبار، تأمين مالي و وام براي تسهيلات بانكي بكار ميرود كه با كمي تفاوت از يك جنس مي باشند، البته كلمه وام در بانكداري اسلامي صرفاً براي اعطاي تسهيلات قرض الحسنه بكار مي رود./ف