کشتی‌های بازرگانی نیز به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند: کشتی‌های حامل کالای عمومی(General Cargo Ships)،کشتی‌های حامل کالای فله(Bulk Carrier Ships) و کشتی‌های مسافری(Passenger Ships).

 

ناو یک نوع کشتی جنگی بزرگ است که به صورت عمده از اواخر سدهٔ نوزدهم تا پایان جنگ سرد کاربرد داشت.

نفتکش‌ها دارای ظرفیت‌های مختلف هستند که بزرگترین آنها با عنوان( VLCC ( Very Large Crude Carrier که بین 200 هزار تا 300 هزار تن و ( ULCC ( Ultra Large Crude Carrier بیش از 300 هزار تن ظرفیت دارند.

 

نفتکش‌ها مانند انواع دیگر کشتی‌ها مخزن‌های متعددی دارند که توسط پمپ‌های مخصوص تخلیه و بارگیری می‌شوند.

گفتني است كه كشور‌هاي آمريكا و روسي از جمله كشور‌هاي معدودي هستند كه كشتي‌هايي با سوخت هسته‌اي دارند.

در ادامه اين گزارش سعي بر آن است توانايي ايران در دستيابي به كشتي‌هاي نفتكش با سوخت هسته‌اي را مورد ارزيابي قرار دهيم.

تقريبا ماه گذشته از مجلس شوراي اسلامي خبري رسيد مبني بر اينکه کمیسیون صنایع مجلس طرحی را در دست تهیه دارد که اگر به صحن علنی مجلس آمده و به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی برسد، دولت مکلف می‌شود تا ضمن نوسازی تجهیزات کشتی‌های ایران، برای آنها سوخت نوین، یعنی سوخت هسته ای تامین کند.

انتشار خبر تهيه چنين طرحي با بازتاب بسيار زيادي در جهان مواجه شد، چرا كه فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به يكي از چالش‌هاي اصلي ايران و غرب تبديل شده است و تحريم‌هايي كه آمريكا و متحدان اروپايي‌اش عليه تهران اعمال مي‌كنند، به همين خاطر است.

آنچه نظر غربي‌ها را به اين خبر جلب كرد نه تاكيد كميسيون مجلس شوراي اسلامي به نوآوري در ناوگان كشتيراني ايران، بلكه ضرورت تامين سوخت هسته‌اي براي كشتي‌هايي است كه در صورت تصويب اين طرح، نوسازي مي‌شوند.

ميزان غناي سوخت هسته‌اي مورد نياز براي پيشرانه‌هاي هسته‌اي دريايي و بسته به نوع ناوگان و رآكتوري كه در آن به كار رفته است، متفاوت خواهد بود.

محمد بیاتیان يکي از نمایندگان مجلس ایران اعلام کرده بود که تحریم‌ها ایران را مجبور کرده است که از سوخت مختلف برای نفتکش‌ها و دیگر کشتی‌های بزرگ خود استفاده کند تا از نیاز کشتی‌ها به سوخت‌گیری در خلال یک سفر دریایی جلوگیری شود.

اما با گذشت سه هفته از اين خبر، اين بار مهرداد بذرپاش نماينده اصولگراي مجلس ، با اعلام خبر تدوین طرحی در مجلس برای طراحی و ساخت موتور کشتي و ناو با سوخت اتمي گفته بود: براي اينکه اين فناوري و تکنولوژي را در حوزه موتور‌هاي کشتي‌ها داشته باشيم که بتوانند مسافت طولاني را بدون سوخت‌گيري مجدد طي کنند، بايد از فناوري جديد سوختي بهره ببريم تا نفتکش‌ها نيز آسيب کمتري ببينند.

بذرپاش بيان کرده بود: در اين صورت ناوها و کشتي‌ها نيازمند پهلو‌گيري مجدد نبوده و ديگر نيازي به درخواست سوخت از ساير کشورهايي که شايد به دلايل سياسي امتناع کنند نيست.

منظور عضو کميسيون صنايع و معادن مجلس از فناوري جديد، بي شک همان سوخت هسته اي است.

در پی اظهارات بذرپاش، ابوالقاسم جراره، دیگر عضو کمیسیون صنایع‌و‌معادن مجلس در پاسخ به سوالي که سوخت هسته‌ای برای به حرکت درآمدن کشتی نیازمند غنی‌سازی اورانيوم تا چند درصد است، گفته بود: قطعا این سوخت بالای 25 درصد است؛ یعنی چیزی حدود 50 و 60 درصد خواهد بود.

اما در اين خصوص سيدرضا تقوی، رییس شورای سياست‌گذاری ائمه جمعه کشور، روز شنبه هفته گذشته در شورای اداری خراسان شمالی تصريح كرده بود: اگر نظام جمهوری اسلامی ایران در برابر تهدیدهای دشمنان، ذره‌ای نرمش از خود نشان دهد، باید چرخه سوخت هسته‌ای را از حرکت بازدارد.

اکنون نظام جمهوری اسلامی ایران به تولید سوخت 20 درصد(اورانیوم غنی شده 20 درصد) دست يافته است، اما اگر آنها بخواهند در برابر نظام ایران ایستادگی کنند، ما این رقم را به 56 درصد ارتقا می‌دهیم.

اگرچه تاکنون طرح «ساخت موتور کشتي و ناو با سوخت اتمي» به مجلس شورای اسلامی ارائه نشده است، اما فریدون عباسی ريیس سازمان انرژی اتمی نيز اخيرا در گفتگو با خبرنگاران به این موضوع واکنش نشان داد و به برخی جزئیات فنی این مساله پرداخت.

رئيس سازمان انرژي اتمي در حاشیه برگزاری مراسم سالگرد ترور شهید رضایی‌نژاد گفت: در اين باره كه نمايندگان مجلس صريحا طرح تامين سوخت هسته‌اي براي كشتي‌ها را ارائه كرده باشند، نشنيده‌ام. اما ذكر شده بود پيشرانه‌هايي را كه بتوانند بدون نياز به سوخت‌گيري در مسيرهاي طولاني حركت كنند، داشته باشيم و اين بيشتر براي جلوگيري و مقابله با تحريم‌هاي آتي است كه مي‌‌خواهند مانع ناوگان دريايي ما شوند. يكي از مسائلي كه مي‌تواند تامين كننده سوخت اين‌گونه پيشرانه‌ها باشد سوخت هسته‌اي است، يعني رآكتورهاي هسته‌اي به جاي موتور در اين پيشرانه‌‌ها قرار مي‌گيرند.

معاون رئيس‌جمهور پيش از اين گفته بود: ‌اگر لازم باشد و دولت در اين زمينه تصميم‌گيري كند و خواست مردم هم باشد،‌ ما مشكلي نداريم كه بخواهيم دنبال چنين فناوري‌ و سيستمي برويم.

بر اساس گزارش‌هاي مستند منتشر شده از سوي مراجع علمي، تولید سوخت زیردریایی‌ها یا کشتی‌های هسته‌ای نیازمند غنی‌سازی اورانیوم با غنای 90 درصد است ولي با اين وجود، متخصصان فنی در تهران می‌گویند برای همه اقسام زیردریایی هسته‌ای نیازی به سوخت 90 درصد نیست و سوخت 52 تا 57 درصد نیز کفایت می‌کند.

عباسي در پاسخ به اينكه سوخت هسته‌‌اي پيشرانه‌ها و زيردريايي‌ها با غناي بالا در حدود 90 درصد است، گفته بود: لزوما سوخت اين پيشرانه‌ها بالاي 20 درصد نيست راكتورهايي وجود دارد كه با غناي 3/5 تا 5 در شناورهاي دريايي استفاده شده‌اند اما اين مقدار غنا راكتور را بزرگ مي‌كند اما اگر منظور از سوخت هسته‌‌اي در زيردريايي‌ها باشد، براي طراحي موتورهايي كه نخواهد تعمير و يا باز شوند به اورانيوم بالا در اين زيردريايي‌ها براي حركت نياز است.

در ادامه اين گزارش مي‌توان گفت آن چيزي که به نظر محتمل مي‌رسد تولید سوخت برای زیردریایی‌ها و کشتی‌ها مستلزم بالاتر رفتن سطح غنی‌سازی از 20 درصد است اما توجه به این نکته بسیار مهم است که این امری کاملا صلح‌آمیز است و ایران طبق قوانين ان. پی. تی حق دارد اورانیوم را تا هر سطحی که لازم بداند برای مصارف صلح‌آمیز غنی‌سازی کند.

جدا از اينکه اعلام اين خبر مي‌تواند مستقیما پاسخی به تحریم‌های اخیر اروپا و آمریکا عليه ایران باشد، نشان‌دهنده آن است که ایران تصمیم گرفته روند پاسخ‌دهی فنی به تحریم‌های غرب را با قاطعیت پیگیری کند.

با توجه به اينکه متخصصان توانمند ايراني در اوج تحريم‌هاي غرب موفق به ساخت ناوشکن جماران شده‌اند بنابراين ساخت كشتي‌هاي نفتكش با سوخت هسته‌اي نيز دور از دسترس نيز نيست.

البته شايان ذکر است که در هفته گذشته نيز خبري موفقيت‌آميز مبني بر اينکه ايران به جمع کشورهای تولیدکننده نفتکش‌های غول‌پیکر پیوسته است به گوش رسيد.

در اين گزارش آمده است که با به آب‌اندازی نخستین کشتی افراماکس سفارش کشور ونزوئلا در جزیره صنعتی صدرای بوشهر، ایران به جمع کشورهای تولیدکننده نفتکش‌های غول‌پیکر پیوست.

از اين رو در پايان مي‌توان گفت غربي‌ها مسئول تبعات اعمال تحریم‌هاي نفتي علیه ایران خواهد بود و قطعا گروه 5+1 که تا به امروز حتي حاضر به تمكين در برابر حق مسلم كشورمان در غني‌سازي 20 درصد نيز نبوده است حال بايد نظاره‌گر دست‌يابي كشورمان به سوخت با غناي مورد نياز نفكش‌هاي هسته‌اي باشد.

گزارش از : احسان آريا

انتهاي پيام/ش3