به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در سال 58 بیش از آنکه یک اتفاق سیاسی باشد، یک تاریخ مدون را برای ملت ایران به ارمغان آورد. تاریخی مستند از دست‌اندازی به منافع ملی توسط یک قدرت خارجی.

«... حدود یک ساعت با سلطان، ملاقات و گفت‌وگو داشتیم. سلطان از رویدادهای اخیر ایران نگران به نظر می‌رسید. در حین صحبت چندین‌بار گفت برای او قابل درک نیست که چرا شاه ایران نتوانسته بود دریابد که مردمش درباره او چگونه می‌اندیشند. به او گفتم که رابطه شاه با مردم قطع شده بود و او تنها به گروه کوچکی از مشاوران خود گوش می‌داد و به‌جای اینکه چیزهایی را که باید بشنود به او بگویند، چیزهایی را که خود می‌خواست به او می‌گفتند. سلطان نیز صحت این موضوع را تأیید کرد و گفت که خود او شخصاً تصمیم گرفته است در داخل کشورش، بیشتر سفر کرده و با مردم مستقیماً ملاقات کند...»

این‌ها بخش‌هایی از گفت‌وگوی سفیر آمریکا در یکی از کشورهای حاشیه خلیج فارس با پادشاه آن کشور است. سندی که به تاریخ اول فوریه 1979 برابر با 12 بهمن 1357 از سفارت آمریکا در آن کشور به وزارت خاجه در واشنگتن مخابره شده و رونوشت آن به سفارت‌های آمریکا در تهران، لندن، دمشق، بغداد، جده، تل‌آویو و مسکو هم ارسال شده است. سندی که یکی از هزاران سند کشف شده در جریان اشغال لانه جاسوسی آمریکا در خیابان تخت جمشید قبل از انقلاب و طالقانی بعد از انقلاب واقع شده بود.

سرمای پاییزی حتی به خیابان‌های مرکزی تهران هم سرایت کرده بود. بخش‌هایی از جمعیت چند صد نفره‌ای که از صبح در مقابل سفارت آمریکا در تقاطع خیابان‌های تخت جمشید(طالقانی) و رزولت(شهید مفتح) تجمع کرده بودند، به یکباره از درهای جنوبی سفارت واقع در نبش خیابان تخت جمشید بالا رفتند و با قیچی آهن‌بُر، قفل‌ها و زنجیرها را بریدند تا راه برای ورود باقی جمعیت به داخل محوطه فراهم شود. بخشی از تفنگداران دریایی آمریکایی مستقر در سفارت برای متفرق کردن افراد از گاز اشک‌آور استفاده کردند. اتفاقی که شباهت اندکی به بالا رفتن از دیوار سفارت توسط نیروهای مارکسیست در بهمن 57 داشت. در آن زمان نیروهای سفارت فرصت کافی  برای جمع شدن در اتاق گنبدی مخابره خبر و انهدام بخشی از اسناد را داشتند اما این‌بار فرصت چندانی برای این کار نبود.

آتش خشم جمعیت چند‌صد نفره‌ای که در ادامه خود را «دانشجویان مسلمان پیرو خط امام» به مردم معرفی کردند، از اقدامات آمریکا علیه دولت نوپا و انقلابی ایران به خشم آمده بود. صدور مجوز برای ورود شاه مخلوع به ایران تیر خلاص را بر پیکره ارتباطات متزلزل آمریکا با نیروهای لیبرال دولت موقت زد تا حالا انقلابیون، خود برای مدیریت ماجرا وارد صحنه شوند.

گویا مساله ارتباط با آمریکا بعد از کودتای 28 مرداد سال 32 و بعد از آن هم دخالت‌های متعدد در امور داخلی ایران تبدیل به گره کوری شده بود که دستِ دیگری برای باز شدن می‌طلبید که زوری بیش از لیبرال‌های مسلمان داشته باشد. روزنامه کیهان در آن روز به چاپ سوم رسید. مردم هم دسته دسته برای حمایت به محل واقعه می‌آمدند با این حال این همه ماجرا نبود.

تسخیر سفارت آمریکا علاوه بر آنکه سوت روابط یکجانبه ایران و آمریکا را در ایستگاه آخر کشید اما آخر کار نبود. دسترسی دانشجویان به بخشی از اسنادی که از سفارتخانه این کشور به دست آمد نشان داد که عمق فاجعه بیش از صدور مجوز برای ورود شاه مخلوع به آمریکاست.

یکی از مترجمان این اسناد در مصاحبه با سایت تاریخ ایرانی توصیف جالبی از ماجرا دارد: «همه قسمت‌های لانه جاسوسی مجهز به دستگاه‌های خردکن و پودرکن کاغذ بودند تا از افشای اسناد جلوگیری کنند در نتیجه اولین کاری که کردند دستگاه رمزشان را خرد کردند که رمزها لو نرود. آمریکایی‌ها افرادی را انتخاب کرده بودند که در ساختار جاسوسی آمریکا زیاد شناخته‌شده نباشند. آدمی را به اسم دورتی انتخاب کرده بودند که تجربه کافی نداشت و به طور حرفه‌ای نمی‌توانست با آن دستگاه‌ها کار کند، به همین علت وقتی بچه‌ها پشت در رسیدند هول شده و بیشتر از ظرفیت، کاغذ در دستگاه ریخته بود که دستگاه خراب شد و پشتیبان آن دستگاه اسناد را رشته رشته کرده بود که بعداً بازیابی شدند.»

با طولانی شدن موضوع، انگیزه دانشجویان برای بازسازی اسناد و ترجمه آنها نیز افزایش یافت. اینگونه بود که با تلاش جمعی، بخشی از اسناد که قابل بازیابی بودند، با کنار هم قرار دادن رشته‌های متعدد در کنار یکدیگر بازیابی و در ادامه هم ترجمه شدند. ترجمه‌ای که البته باید با رمزگشایی از برخی اسناد همزمان می‌شد. چیزی حدود 74 جلد سند از تسخیر سفارت آمریکا عاید مردم ایران شد. کتاب‌هایی که حالا بعد از 31 سال می‌توانند نشان دهند آیا در نسبت بین ایالات متحده آمریکا و جمهوری اسلامی، تفاوت ملموسی حاصل شده است یا نه!

این 70 و اندی جلد کتاب بعدها به همت مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، در 11 جلد، منتشر و روانه بازار نشر شد. نکته جالب توجه در این میان آنکه این 11 جلد نیز در سال 1389 توسط بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر به‌صورت الکترونیکی و تبدیل به فایل‌های پی‌دی‌اف، با حجم 64/2 گیگابایت روی اینترنت منتشر شد. الان هر کسی با اندکی جست‌وجو می‌تواند به این مجموعه 11 جلدی دسترسی پیدا کند. مجموعه‌ای که شامل خاطرات و اطلاعات و روایت‌های جالب از شبکه اطلاعاتی - دیپلماتیک ایالات متحده آمریکا در کشورهای منطقه است.

روایت‌هایی که نشان می‌دهد دست استعمارگر از آن سوی کره خاکی در پی منافع سیاسی و اقتصادی خودش به اندازه نیم‌دور کره زمین دراز شده و در غرب آسیا خیمه زده است.

منبع: صبح نو

انتهای پیام/