نوروز شروع دوباره زندگی

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز؛ با رسیدن بهار، طبیعت ردای سفید بر تن می کند. چکاوک ها، هزار دستان و قمریان، نغمه ها و سرودهای فرح بخش و تازه سر می دهند و انسان ها را به مهرورزی، گره گشایی و هم گرایی فرا می خوانند. بهار، پیام آور عشق و رویش است و موسم سرور و آشتی، به همین خاطر خواستنی است و با آمدنش دل ها سرشار از سرور و جان ها معرفت می یابد.

نوروز به عنوان یک مراسم و جشن ملی، در مناطق مختلف بویژه در یک استان تقریبا شبیه به هم برگزار می شود.

بر همین اساس برگزاری مراسم نوروز در مناطق مختلف استان فارس تقریبا شبیه به هم است و به طور یکسان برگزار می شود.

زیانی پژوهشگر فرهنگ عامه شیراز گفت: مراسم نوروز به دو بخش مراسم قبل از سال تحویل و مراسم بعد از سال تحویل تقسیم می شود.

وی ادامه داد: خانه تکانی و تمیز کردن خانه، نو کردن وسایل خانه و ظروف مورد استفاده و بخشیدن لباس های کهنه از جمله کارهایی است که مردم فارس پیش از نوروز انجام می دهند؛ همچنین شکستن کوزه پیش از نوروز یکی از رسوم قدیمی در فارس است؛ در زمان های قدیم مردم فارس، کوزه هایی را که یک سال از آن ها استفاده کرده بودند را می شکستند و کوزه های نو تهیه می کردند.

زیانی اظهار کرد: از آنجا که وجود سبزه بر سر سفره خوش یمن بوده است، سبز کردن سبزه و به دنبال آن پختن سمنو، در قدیم یکی از مراسم بسیار مهم در فارس محسوب می شده است.

وی افزود: کاسب ها نیز در شادی مردم شرکت می کردند به طور مثال سبزی فروش ها با رنگ کردن ریشه پیازچه ها با رنگ هایی مانند بنفش، آبی و سبز زیبایی خاصی به سبزی های مغازه خود می دادند در مغازه های عطاری، عطار ها طبقی در جلوی مغازه خود گذاشته و بر روی آن مقداری کندر، شمع و اسپند های قرمز، سبز و آبی قرار می دادند.

زیانی ادامه داد: زیارت حضرت شاهچراغ(ع) و زیارت اهل قبور، یک روز قبل از عید یا آخرین شب جمعه قبل از عید، از دیگر مراسمی است که بین مردم فارس همچنان رایج است.

مصطفی ندیم عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز نیز بیان کرد: از مهمترین مراسم نوروز، پهن کردن سفره هفت سین است.

وی تصریح کرد: اینکه به طور دقیق از چه زمانی سفره هفت سین در ایران رواج پیدا کرده است اطلاع دقیقی در دست نیست؛ در منابع قدیمی موجود از مراسم نوروز یاد شده، اما در هیچ یک از آن ها در مورد سفره نوروزی یا هفت سین سخنی گفته نشده است.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: شواهد نشان می دهد که پهن کردن سفره هفت سین به این شیوه، از دوره صفویه رایج شده است.

مصطفی ندیم ادامه داد: بنا به اطلاعاتی که در دسترس است در ایران باستان سفره ای پهن می کردند و غذاهایی در آن می گذاشتند که هیچ کدام بر اساس ترتیب الفبایی یا شروع شدن با یک حرف خاصی نبوده است؛ در آن زمان در تعدادی ظروف چینی غذایی گذاشته می شد و این تعداد هفت عدد نبوده است.

وی در مورد خلق واژه "هفت سین" گفت: بعد از اسلام حرف "چ" تبدیل به "سین" شده است و در نتیجه "چینی" تبدیل به "سینی" شده است و از آنجا که عدد هفت، عدد مقدسی بوده است و به کرات در تاریخ، فرهنگ و ادبیات شاهد استفاده از این عدد هستیم؛ به مرور و با گذشت زمان واژه "هفت سین" وارد فرهنگ و ادبیات ایرانیان شده است و بر این اساس این روایات که هفت سین، هفت شین یا هفت چین یا هفت میم بوده افسانه ای بیش نیست.

ندیم در مورد رسوم غذایی اظهار کرد: خوردن شیر برنج، برنج با ماهی و سمنو از رسوماتی است که در دوره باستان در نوروز برگزار می شده است، ولی استفاده از سکه، سرکه، سنجد، سماق، ماهی و غیره در سفره هفت سین بعد از صفویه و بویژه بعد از قاجار در ایران رواج پیدا کرده است.

وی افزود: اکنون نیز در اکثر نقاط فارس، ناهار روز اول نوروز را سبزی پلو با ماهی و شیر برنج که نماد سفید بختی و خوش بختی است، صرف می کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز در رابطه با لحظه تحویل سال اظهار کرد: جمع شدن دور سفره و خواندن دعا در لحظه تحویل سال از رسومات دیگر ایرانیان باستان بوده است که اکنون تبدیل به خواندن قرآن در بین مسلمانان و خواندن تورات در بین یهودیان شده است.

ندیم بیان کرد: مراسم دید و بازدید از مهمترین مراسم در ایام نوروز است.

وی اظهار کرد: در گذشته مردم به دیدن بزرگان می رفتند و هدف از آن دادن هدیه به بزرگان، احوالپرسی و شنیدن سخنان آنان بوده است، اما به مرور و با گذشت زمان این مراسم نیز دچار تغییر و تحول شد و همانطور که رایج است اکنون بزرگترها به کوچکترها عیدی می دهند.

انتهای پیام/ن