باشگاه خبرنگاران جوان - حسینعلی امیری استاندار فارس پنج شنبه در حاشیه مراسم تشییع پیکر ابوالقاسم فقیری، نویسنده و پژوهشگر برجسته فرهنگ عامه، در آرامگاه سعدی، اظهار کرد: یکی از مهمترین سرمایههای همه جوامع، بزرگان آن در حوزههای مختلف علمی، پزشکی، فرهنگی، هنری و تاریخی هستند.
او افزود: استاد فقیری یکی از سرمایههای فرهنگی استان فارس بود که به او افتخار میکنیم.
فقدانی جبرانناپذیر برای فرهنگ فارس
استاندار فارس با بیان اینکه استاد فقیری بر فرهنگ استان و کشور «حق» دارد، اظهار کرد: فقدان چنین شخصیتهایی برای ما خسارت جبرانناپذیری است.
امیری با اشاره به خدمات ارزنده فقیری، تصریح کرد: وی تلاشهای بسیاری در جهت حفظ و نمایاندن فرهنگ استان و فرهنگ عامه فارس داشت.
سجایای اخلاقی و نقش استادی
امیری، به ویژگیهای اخلاقی این چهره فرهیخته پرداخت و گفت: علاوه بر آن، شخصیت فرهیخته خود استاد فقیری و شاگردانی که برای جامعه تربیت کرد، از وی یک شخصیت ممتاز و دوستداشتنی ساخته بود.
الگویی برای نسل جدید
امیری با اشاره به نیاز نسل جوان به الگوهای رفتاری، استاد فقیری را نمونهای شاخص برشمرد و گفت: نسل جدید، نیاز به الگو دارد و استاد فقیری یکی از این الگوهایی است که میتواند برای نسل فعلی و آینده ما نمونهای از یک انسان موفق فرهنگی، فرهیخته و متدین معتقد باشد.
وی بیان کرد: ویژگیهای شخصیتی این استاد فرهیخته، همه را وادار به احترام میکند.
از لبآبِ شیراز تا جانِ فرهنگِ فارس
ابوالقاسم فقیری در روز ۱۳ اسفندماه ۱۳۱۶ خورشیدی در محله «لبآب» شهر شیراز متولد شد. مسیر زندگی او از مدرسه سنایی، مدرسه زند، مدرسه حاج قوام تا مدرسه سلطانی طی شد و سپس به دوره تربیتِ معلم راه یافت. او، اندکی پس از آن، برای تدریس به منطقه فهلیان ممسنی رفت و در مدرسه وکیل ممسنی، در سال ۱۳۳۹، کاری آغاز کرد که سرآغاز مستندسازی فرهنگ مردمانِ این منطقه شد.
پژوهشی در خدمت فرهنگ عامه فارس
فقیری در همان سال؛ نخستین نتایج تحقیقاتش را در مجلهی «کوچه» به انتشار رساند در یکی از گفتوگوهایش گفته بود: اگر فرهنگ ایرانی و فولکلور را از ما بگیرند، دیگری چیزی از ما باقی نمیماند. فرهنگ عامه از آن جهت اهمیت دارد که پشت هر حرف مردم کوچه و بازار و هر قصهای، یک نکته اخلاقی پنهان بوده و هست؛ مثل احترام به بزرگتر.
آثار وی در موضوعات فرهنگ بومی و فولکلورِ فارس از جمله «واسونکهای شیرازی و روایتهایی از فرهنگ مردم فارس»، «قصههای مردم فارس»، «بازیهای مردم فارس»، «آداب و رسوم نوروزی در فارس» از جایگاهی ویژه برخوردارند.
قلمی که هویتها نوشت
فقیری نه تنها در حوزۀ پژوهش، بلکه در روزنامهنگاری و ادبیات داستانی نیز حضوری مؤثر داشت. وی در دورهای، دبیر صفحه «فرهنگ ولایت» در روزنامه خبر جنوب بود و از این طریق حلقهای گسترده از پژوهشگران فرهنگ عامه را به میدان کشان. میان آثار داستانیاش میتوان به «اجاقکور»، «خانه خانهٔ خودمان»، «با خودم در راه بارونی» و «مردی که به حراج رفت» اشاره کرد.
تأثیر و میراث
او در سال ۱۳۹۲ به پاس بیش از نیمقرن فعالیت در حوزه فارسشناسی در «نخستین همایش چهرههای ماندگار استان فارس» مورد تجلیل قرار گرفت. بسیار فراتر از عناوین و جایزهها، نقشِ او در شناساندن عمق زندگی مردم این خطه، در پاسداشتِ بازیها، ترانهها، آداب و رسومِ آن ها، در ثبتِ واسونکها، در تدوینِ فرهنگ شفاهی، بیبدیل بوده است.
درگذشت پژوهشگر فرهنگ عامه فارس؛ ابوالقاسم فقیری، میراثداری که خود یک میراث بود
ابوالقاسم فقیری، نویسنده، پژوهشگر و روزنامهنگار پیشکسوت شیرازی امروز سهشنبه در سن ۸۸ سالگی درگذشت. ابوالقاسم فقیری که متولد سال ۱۳۱۶ بود، از چهرههای ماندگار استان فارس و از پیشگامان حوزه فرهنگ مردم به شمار میرفت. او از نخستین افرادی بود که در زمینه جمعآوری داستانها، متلها، مثلها، آداب و رسوم مناطق مختلف فارس تلاش گستردهای انجام داد.
از این نویسنده و پژوهشگر برجسته فارس، آثاری همچون «باورهای مردم فارس»، «آداب و رسوم نوروزی در فارس» و «سیری در ترانههای محلی»، «قصههای مردم فارس»، «بازیهای مردم فارس»، «عروسی در فارس» و «واسونکهای شیرازی» به جا مانده که از نخستین آثار در زمینه فرهنگ مردم محسوب میشوند.
فقیری علاوه بر آثار پژوهشی، در حوزه داستاننویسی نیز آثاری از خود به جا گذاشته که از جمله آنها میتوان به «مردی که به حراج رفت»، «بارونی»، «با خودم در راه»، «اجاق کور»، «خانه خانه خودمان»، «ننه پیرزن و عمو نوروز»، «آهو بچه خواب من» و «حکایاتی از کوچه ایام هفته» اشاره کرد.
این پژوهشگر ۸۸ ساله تا واپسین روزهای عمر در محافل فرهنگی حضوری پویا و ارشادی داشت.
یادی از میراث ماندگار استاد فقیری
ابوالقاسم فقیری (متولد ۱۳۱۶) از چهرههای ماندگار استان فارس و از پیشگامان حوزه «فرهنگ مردم» است.
وی از نخستین افرادی بود که در زمینه جمعآوری داستانها، متلها، مثلها، آداب و رسوم مناطق مختلف فارس تلاش گستردهای انجام داد.
از این نویسنده و پژوهشگر برجسته، آثاری ارزشمند به جا مانده که از نخستین آثار در زمینه فرهنگ مردم محسوب میشوند.
از جمله آثار پژوهشی وی میتوان به «باورهای مردم فارس»، «آداب و رسوم نوروزی در فارس»، «سیری در ترانههای محلی»، «قصههای مردم فارس»، «بازیهای مردم فارس»، «عروسی در فارس» و «واسونکهای شیرازی» اشاره کرد.
فقیری در حوزه داستاننویسی نیز آثاری از خود به جا گذاشته است که از جمله آنها میتوان به «مردی که به حراج رفت»، «بارونی»، «با خودم در راه»، «اجاق کور»، «خانه خانه خودمان»، «ننه پیرزن و عمو نوروز»، «آهو بچه خواب من» و «حکایاتی از کوچه ایام هفته» اشاره کرد.
این نویسنده و پژوهشگر فرهیخته فارس، پس از یک دوره مبارزه با بیماری سرطان، سهشنبه گذشته در ۸۸ سالگی دار فانی را وداع گفت و امروز پنج شنبه ۲۲ آبان در آرامستان شاهداعی الله در شیراز به خاک سپرده شد.
منبع: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس