علوم مربوط به سلول‌های بنیادی در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است/ ایران چهارمین کشور برتر در زمینه علم نانو

برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری امشب با موضوع پیشرفت در علوم نانو و سلول‌های بنیادی برگزار شد.

به گزارش خبرنگار گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، برنامه گفت‌و‌گوی ویژه خبری امشب (چهار شنبه ۱۷ بهمن ماه) با موضوع پیشرفت در علوم نانو و سلول‌های بنیادی برگزار شد.

در ابتدای این برنامه امیرعلی حمیدیه دبیر ستاد توسعه و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت فناوری ریاست جمهوری با اشاره به رشد سلول‌های بنیادی در کشور گفت: طی سالیان اخیر شاهد رشد قابل توجه علوم مربوط به سلول‌های بنیادی در کشور بودیم ارتباط بسیار خوبی را میان دانشگاه‌های کشور در این زمینه شاهد هستیم.

حمیدیه با بیان اینکه هر روز تعداد جدیدی از سلول‌های بنیادی در کشور کشف می‌شود گفت: سلول‌های بنیادی به شاخه‌ها و انواع گوناگونی تقسیم می‌شود؛ خوشبختانه امروز توانستیم پا به پای کشور‌های پیشرفته دنیا در فناوری سلول‌های بنیادی حرکت کنیم.

سعید سرکار دبیر ستاد توسعه فناوری نانو کشور هم در این برنامه با تبریک چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی گفت: در علم نانو برنامه‌ریزی خوبی داشته ایم.  از مرحله سفر در این زمینه شروع به کار کردیم، اما خوشبختانه شروع فعالیت ما همزمان با شروع حرکت در عرصه نانو بود. نسبت به کشور‌های پیشرفته‌ای همچون آمریکا و ژاپن، شاید تنها با اختلافی ۲ تا ۳ ساله توسعه در علم نانو را شروع کردیم.

سرکار در تشریح چگونگی پیشرفت کشور در عرصه نانو گفت: ما ابتدا اقدام به ظرفیت سازی و تربیت نیروی انسانی کردیم؛ به دلیل اینکه در ابتدای حرکت  شاید تنها ۱۰ نفر آشنا به حوزه نانو در کشور وجود داشتند. پس از توسعه نیروی انسانی توسعه علمی و توسعه فناوری اتفاق افتاد و در نهایت به سمت تجاری‌سازی رفتیم.

ایران چهارمین کشور برتر در زمینه علم نانو

وی با بیان اینکه سال گذشته از نظر کمیت و کیفیت محصولات به رتبه چهارم دنیا رسیدیم اظهار کرد: بعد از چین، آمریکا و هند که سه کشور پرجمعیت دنیا هستند ما چهارمین کشور برتر در زمینه علم نانو هستیم. رقابت بسیار سختی با کشور‌های پرجمعیت دنیا داریم که مبالغ زیادی هم در زمینه علم نانو هزینه می‌کنند. این در حالی است که اگر ما بنیه علمی خوبی نداشته بودیم رشد مناسبی هم در علم نانو نداشتیم.

دبیر ستاد توسعه فناوری نانو افزود: بنیاد علوم آمریکا تحقیقاتی را در خصوص پیشرفت‌ها در علوم نانو انجام داد. این تحقیقات که تا سال ۲۰۱۵ انجام می‌شد نشان داد از نظر کمی و کیفی کشور چین، آمریکا را پشت سر گذاشته است. بعد از آمریکا، کره جنوبی مقام سوم را داشت و پس از کره، هند چهارمین کشور فعال در عرصه نانو بود. این تحقیقات نشان می‌داد که با کمال تعجب ایران مقام پنجم را کسب کرده است. خوشبختانه ما مدتی بعد از انتشار این تحقیقات توانستیم کره را هم پشت سر بگذاریم.

حمیدیه در تشریح چگونگی رشد علوم سلول‌های بنیادی در کشور گفت: بر خلاف علم نانو که سابقه بیشتری دارد بیشتر اقدامات انجام شده در زمینه سلول‌های بنیادی ناشی از فعالیت‌های پژوهشی بود؛ اما به تدریج بازار آن هم شکل گرفت. پیش بینی می‌شود در سال ۲۰۲۰ سلول‌های بنیادی حدود ۲۰ میلیارد دلار در جهان سودآوری داشته باشد. همچنین پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این رقم در سال ۲۰۳۰، ۱۷۰ میلیارد دلار و در سال ۲۰۵۰، ۳۰ میلیارد دلار باشد. البته به نظر می‌رسد میزان سود فعالیت‌ها در سلول‌های بنیادی بیش از پیش بینی‌های گفته شده باشد.

وی گفت: همانطور که در سال ۲۰۱۸ هم سود حاصل از فعالیت‌های انجام شده در سلول‌های بنیادی از مرز ۲۲ میلیارد دلار عبور کرد و برخی پیش‌بینی می‌کنند شاید در سال ۲۰۲۰ این میزان به رقم ۶۰ میلیارد دلار هم برسد.

دبیر ستاد توسعه و فناوری‌های سلول‌های بنیادی افزود: ما تا چند سال گذشته صرفا در حوزه پژوهشی فعال بودیم. پژوهشکده رویان، دانشگاه علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی شهید بهشتی و تربیت مدرس مقالات خوبی ارائه می‌دادند، ولی در حوزه فناوری اقدامات زیادی نداشتیم؛ در چهار سال گذشته تعداد شرکت‌های دانش بنیان افزایش یافت و از تعداد انگشتان یک دست به بیش از ۸۰ شرکت فعال در این زمینه رسیدیم.

شرکت‌های دانش بنیان در زمینه نانو و سلول‌های بنیادی کاملا پیشتاز و نوآور هستند

حمیدیه با بیان اینکه خوشبختانه در علم سلول‌های بنیادی همانند نانو کپی کار نیستیم گفت: بر خلاف صنایعی، چون داروسازی یا خودرو سازی شرکت‌های دانش بنیان در زمینه نانو و سلول‌های بنیادی کاملا پیشتاز و نوآور هستند.

دبیر ستاد توسعه و فناوری‌های سلول‌های بنیادی با اشاره به اینکه محصولات در سلول‌های بنیادی به دو دسته تقسیم می‌شوند گفت: یک دسته از محصولات مربوط به تهیه سلول و ظرف کشت سلول است. محصول دیگر ما ارائه خدمات بالینی نوین می‌باشد. ۲۷ سال است که در زمینه تولید سلول‌های بنیادی خون‌ساز فعال هستیم.

حمیدیه با بیان اینکه ۱۸ مرکز پیوند سلول‌های بنیادی خونساز در کشور وجود دارد گفت: ۱۵ مرکز پذیره نویسی در سراسر ایران داریم. ۱۱۰۰ بیمار ایرانی و غیر ایرانی تحت مداوا قرار گرفتند؛ این در حالی است که تا چند سال قبل تنها پنج مرکز در زمینه پیوند سلول‌های بنیادی خون فعال بودند.

وی با اشاره به اینکه امروز توسعه سلول‌های بنیادی تنها به خون و سرطان محصور نمی‌شود گفت: در درمان بیماری‌های پوستی و رفع چین و چروک صورت اقدامات خوبی صورت گرفته است؛ امروز تلاش بسیاری از پژوهشگران در کشور ما علاوه بر درمان بیماری‌ها افزایش طول عمر افراد است.

سرکار هم با بیان اینکه هیچ صنعتی را نمیتوان پیدا کرد که نانو نتواند کیفیت آن را افزایش دهد گفت: در صنعت سلامت، داروسازی، آب و محیط زیست، خوراک و پوشاک و ساختمان نانو وارد شده و ما امروز بیش از گذشته در عرصه نانو فعال هستیم.

دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با بیان اینکه ۲۰۳ شرکت دانش بنیان در عرصه نانو فعال هستند گفت: این تعداد علاوه بر استارتاپ‌هایی است که به تازگی در علم نانو فعالیت خود را آغاز کردند. ۵۱۷ محصول تایید شده در بازار داریم. ماهی ۱۰ محصول جدید مبتنی بر فناوری نانو به بازار می‌آید و در سال جاری هم تاکنون ۱۲۰ محصول جدید داشته ایم.

سرکار با بیان اینکه فروش محصولات نانو در سال جاری ۱۴۰۰ میلیارد تومان بوده است گفت: ۶۲ میلیون دلار صادرات محصولات نانو به بیش از ۴۵ کشور دنیا داشتیم؛ این درحالی است که بسیاری از این کشور‌ها از جمله کشور‌های پیشرفته جهان هستند علت صادرات به کشور‌های پیشرفته کیفیت محصولات نانو در ایران است که بسیار بالاست.

دبیر ستاد توسعه فناوری نانو افزود: طبق برنامه‌ریزی‌ها فروش امسال شرکت‌های فعال در علم نانو از مرز ۳ هزار میلیارد تومان و رقم صادرات آن‌ها از ۱۱۰ میلیون دلار هم عبور می‌کند.

سرکار با بیان اینکه موفق به تصویب علامت نانو شده ایم گفت: از این پس بر روی محصولاتی که از نانو در آن‌ها استفاده شده است، همانند برچسب سیب سلامت وزارت بهداشت، یک برچسب علامت نانو زده می‌شود تا مشتریان در هنگام خرید اجناس ساخته شده از طریق علم نانو مطمئن شوند که جنس مدنظرشان اصلی است.

وی با بیان اینکه قصد داریم صادرات خود را به یک میلیارد دلار برسانیم گفت: برنامه‌ریزی کردیم تا سه سال آینده بتوانیم روزی یک محصول جدید نانو را ارائه بدهیم. ما در بحث علمی این توانایی را به اثبات رساندیم. در حالی که در سال ۲۰۰۱ تنها ۱۰ مقاله در زمینه نانو داشتیم، سال جاری در تعداد مقالات منتشر شده در زمینه نانو از ۱۰ هزار مقاله هم عبور کردیم.

در حوزه نانو تکنولوژی صاحب صنعت شده‌ایم

دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با اشاره به اینکه صنعت موجودی زنده و پویا است به طوری که در آن کشش فناوری وجود دارد گفت: در کشور به ندرت صنعت داریم، بطوری که کارخانه جایگزین صنعت شده است؛ کارخانه موجودی ایستا است، ولی صنعت تعریف خاص خود را دارد. در حوزه صنعت باید طراح باشیم و به آن تکنولوژی بدهیم بنابراین، در حوزه نانو تکنولوژی صاحب صنعت شده‌ایم.

وی با اشاره به اینکه در کشور ۴۰ ماشین آلات صنعتی تولید شده است که به کشور‌های دیگر از جمله کره جنوبی صادر می‌شود خاطرنشان کرد: ما به چین ماشین آلات صنعتی در حوزه نانو صادر می‌کنیم. باید رقابت پذیری را در بازار افزایش و توسعه داد به طوری که رابطه تنگاتنگی میان این دو وجود دارد و باید به دنبال صاحبان صنایع و معرفی فناوری به آن‌ها باشیم.

سرکار با بیان اینکه تکنولوژی نانو رقابت پذیری را بالا می‌برد و منجر به افزایش کیفیت می‌شود ادامه داد: باید به دنبال صاحبان صنایع و معرفی فناوری به آن‌ها باشیم تا بین حوزه‌های مختلف صنعت رقابت به وجود آید.

دبیر ستاد توسعه فناوری نانو با اشاره به اینکه با اتکا به ظرفیت‌های داخلی و در سایه تحریم توانستیم به پیشرفت‌های خوبی دست یابیم اظهار کرد: شبکه آزمایشگاهی نانو را در سراسر کشور راه‌اندازی کرده‌ایم و لذا، ۵۰ شرکت در حوزه طراحی و ساخت تجهیزات آزمایشگاهی نانو تکنولوژی فعال هستند. ما می‌توانیم اراده کنیم و پیچیده‌ترین محصولات در کشور بسازیم.

وی با اشاره به اینکه تحریم‌ها مشکل ایجاد می‌کند و نمی‌توان آن را انکار کرد افزود: رشد و پیشرفت تحت فشار اتفاق می‌افتد لذا، تحریم‌ها عامل محرک ما هستند. ما می‌توانیم پیچیده‌ترین محصولات را با اتکا به ظرفیت‌های داخلی کشور و با تکیه بر اراده و ایمان در داخل کشور بسازیم.

امیرعلی حمیدیه دبیر ستاد توسعه و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت فناوری ریاست جمهوری با اشاره به اینکه طی سالیان اخیر شاهد رشد در حوزه سلول‌های بنیادی در کشور بودیم افزود: امروزه توانستیم پا به پای کشور‌های پیشرفته دنیا در فناوری سلول‌های بنیادی حرکت کنیم. تعدادی از بیمارستان‌های خصوصی برای اخذ مجوز پروانه بهره برداری و ساخت بخش‌های مربوط به سلول‌های درمانی اقدامات لازم را انجام داده اند.

وی با بیان اینکه هشتاد شرکت دانش بنیان داریم که بیش از ۷۰ مورد آن‌ها از دل بخش‌های خصوصی بیرون آمده‌اند عنوان کرد: در حوزه بیمارستان‌ها تا دو سه ماه پیش آیین نامه در این حوزه نداشتیم، اما با همت معاونت درمان وزارت بهداشت این کار انجام شد، سه سال پیش نمی‌توانستیم از کلمه سلول درمانی را در وزارت بهداشت استفاده کنیم به طوری که قوانین آن وجود نداشت. بعد از دو سال رفت و آمد توانستیم آیین‌نامه‌ای را در حوزه سلول درمانی به امضای وزیر وقت برسانیم.

حمیدیه در پایان گفت: کشش بازار بین مردم بسیار وجود دارد و این آیین نامه‌ها بسیار مهم بود به طوری که الان این زنجیره کامل شده است و در حوزه تولید محصولات و ارائه خدمات درمانی بخش خصوصی را در آینده به صورت فعال خواهیم داشت.

انتهای پیام/