گلایه یک مترجم از وضعیت بد بازار ترجمه کتاب

مهدی افشار مترجم در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، در خصوص ارزیابی وضعیت بازار ترجمه کتاب در کشور گفت: وضعیت آشفته و پریشان است. چند سال پیش در دانشگاه تهران رشته‌ای به نام آموزش ادبیات انگلیسی تدریس می‌شد که با شکل امروزی آن تفاوت بسیاری داشت. افرادی که از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شده بودند، شکسپیر می‌خواندند، اما چیز زیادی از ادبیات انگلیسی نمی‌دانستند. بعد‌ها که رشته ترجمه وارد دانشگاه‌ها شد، از بین دانشجویان، عده کمی از افراد توانایی درک زبان و مفاهیم مطالب انگلیسی را به شکل واقعی داشتند.

وی افزود: در حال حاضر فهرستی انبوه از مترجمان جوان در کشور وجود دارد و بنده به عنوان مترجم چند سالی است که در این حوزه فعالیت می‌کنم، اما بیشتر افراد جدیدی که وارد حوزه ادبیات انگلیسی شده اند را نمی‌شناسم جز چند نفری که شاگرد خودم در دانشگاه بودند.

این مترجم با اشاره به نبود نقد در خصوص کتاب‌های ترجمه شده اظهار داشت: نقد ترجمه یک بحث بسیار مهم و اساسی است. تا زمانی که ما نهاد و سازمانی برای نقد ترجمه نداشته باشیم واقعا نمی‌توانیم ارزیابی درستی از ترجمه‌ها کنیم. وقتی خواننده‌ای کتابی واحد از مترجمان مختلف را بخواند به علت بلد نبودن زبان انگلیسی نمی‌تواند تفاوت متن‌های کتاب با یکدیگر را بفهمد بلکه فقط به روخوانی متن اقدام می‌کند.

افشار افزود: نداشتن نقد در بحث ترجمه کتاب، یک مسئله جدی است که باید به آن پرداخته شود. یک مشکل جدی در این است که به دانشجویان رشته زبان و مترجمی انگلیسی در دانشگاه‌ها کتاب زبان فارسی یاد نمی‌دهند اما شرط اول موفقیت، در رشته مترجمی زبان این است که فرد در ابتدا تسلط کافی را بر زبان مادری خود یعنی فارسی داشته باشد.

وی درباره وضعیت دانشجویان مترجمی زبان در دانشگاه هاگفت: در وضعیت بدی به سر می‌بریم، دانشجویان کارشناسی ارشد من در دانشگاه علامه طباطبایی، نمی‌توانستند گلستان سعدی و نثر روان  را بخوانند تا من به زبان انگلیسی بنویسم و ترجمه کنم.

وی افزود: متاسفانه نادرست خواندن اشعار فارسی به معنای بیگانگی با زبان کلاسیک و ارزشمند فارسی است. وقتی کسی به زبان فارسی مسلط نیست چگونه می‌تواند به انتقال زبان انگلیسی بپردازد.

این مترجم با اشاره به باز ترجمه کردن آثار کلاسیک بیان کرد: عده‌ای از مترجمان، متون کلاسیک و ترجمه‌های خوب را دوباره بازنویسی می‌کنند که این قضیه اصلا درست نیست و در نشر ما سرقت ادبی حساب می‌شود.

افشار در خصوص راهکار‌هایی برای بهتر شدن وضعیت ترجمه کتاب گفت: در وهله نخست باید به طبقه بندی مترجمان بپردازیم، تا بتوانیم مترجم درجه یک و دو را از هم تشخیص دهیم و  در قسمت دوم باید نشریه‌ای باشد تا به نقد آثار مترجمی بپردازد.

انتهای پیام/