دارالعباده رنگ و بوی محرم گرفت

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد ، با آغاز ماه محرم‌الحرام، مردم استان دارالعباده یزد همزمان با سراسر کشور در عزای اباعبدالله الحسین(ع) و یاران با وفایشان به سوگ نشستند.

جوانان یزدی چند روز مانده به محرم، کار خود را با سیاه پوش کردن مساجد، حسینیه‌ها، بستن پرچم‌های عزا و به خصوص آماده کردن اشعار و نوحه‌های هیئت‌های عزاداری آغاز می‌کنند و با شروع ماه محرم، پیر و جوان به حرمت سیدالشهدا لباس مشکی بر تن کرده و به منظور اقامه عزا در مساجد و حسینیه‌ها حاضر می‌شود.

در یزد "حسینیه ایران "، این روز‌ها از هر گذری عبور می‌کنی داربست کارانی را می‌بینی که در گرمای شهر یزد مشغول برپا کردن خیمه گاه و بیرق عزای سالارشهیدان هستند.

مراسم‌های روضه خوانی در یزد از بعد از نماز صبح تا پاسی از شب در حسنیه ها، تکایا و مساجد و برخی منازل و اماکن موقوفه با شور و شکوه خاصی برگزار می‌شود، هیئت‌های عزاداری در قالب هیئت سینه‌زنی و زنجیر زنی تشکیل می‌شود، قدمت برخی از هیئت‌های استان یزد به قرن‌ها می‌رسد که آداب و سنن و حتی تجهیزات عزاداری نسل به نسل به یادگار گذاشته شده است به گونه‌ای که حفظ و صیانت از آن سرلوحه کار دست‌اندرکاران هیئت‌های عزاداری در هر دوره است.

نام بسیاری از هیئت‌ها برگرفته از محله و شهر است و جالب آنکه در برخی از هیئت‌هایی که گروه سنی خاصی در آن حضور می‌یابند نامی در حد سنین یاران و فرزندان حضرت ابا عبدالله الحسین (ع) را دارا هستند که می‌توان به هیئت، علی اصغر (ع) مربوط به سنین کودکان و یا، قمر‌بنی هاشم، برای جوانان نام برد البته بدیهی است که اختصاص گروه سنی خاص به هیئت‌ها نمادین بوده و در تمام هیئت‌های کودک، خردسال نوجوان، جوان، میانسال و پیرمردان دوشادوش هم به عزاداری می‌پردازند.

از مجالس معروف روضه خوانی و قدیم یزد می‌توان مسجد مصلی عتیق، خانه امام حسینی ها، مسجد شاه طهماسب، مسجد بیاق خاق و حسینیه صفار را نام برد.

مراسم جوش دوره در یزد

"جوش دوره" یکی از سبک‌های عزاداری است به این نحو که عده‌ای به صورت دایره‌وار می‌ایستند و با یک دست کمر بغل‌دستی خود را گرفته و با دست دیگر سینه می‌زنند؛ سادات هم در سر دسته این عزاداری می‌ایستند و به اجرای جوش می‌پردازند.

عزاداران حسینی در روز تاسوعا به دو دسته تقسیم می‌شوند و با اشعاری محزون در حالی که به سینه می‌زنند و یک پای خود را جلو و پای دیگر را به عقب و سپس پای راست بلند کرده و به زمین می‌زنند به دور علمی که وسط محل عزا داری نصب شده می‌چرخند در این روز برای افرادی که در طول سال یعنی از محرم پارسال تا تاسوعای امسال از دنیا رفته اند جوش دوره می‌زنند.

عزاداری در ماه محرم ازجمله آئین‌های فرهنگی است که با حفظ عناصر اصلی طی سالیان متمادی در جوامع و مناطق مختلف کشور به ویژه استان یزد انجام می‌شود.

کوچه‌های کاهگلی یزد با حسینیه هایش شناخته می‌شود

کوچه‌های کاهگلی یزد با حسینیه هایش شناخته می‌شود و گاهی این حسینیه‌ها هویت را به محله‌های می‌دهد، حسینیه‌های یزد به قدری در زندگی این شهر اهمیت دارند که چند سالی می‌شود یزد را به حسینیه ایران می‌شناسند.

پوش‌کشی یکی از رسوم پیش از محرم این حسینیه‌ها در شهر یزد است که حیاط‌ها و فضای باز خود را با پارچه‌های سفید و خاصی مسقف می‌کنند پارچه‌هایی که نقاشی‌ها و اسما الهی بر آن‌ها نگاشته شده و برخی از این پوش‌ها قدمت بیش از ۱۰۰ ساله دارند.

هم زمان که عده‌ای از پشت بام حسینیه پوش‌ها را با طناب بالا می‌کشند، عده‌ای ستون‌های چوبی زیر پوش‌ها قرار می‌دهند پوش‌ها تا پایین مراسم عزاداری بر روی حسینیه باقی می‌مانند.

سنت سینه زنی و زنجیر زنی در عزاداری محرم یزدی‌ها

در یزد نیز مانند بسیاری از شهر‌های کشور، هیئت‌های عزاداری در قالب هیئت سینه‌زنی و زنجیر زنی تشکیل می‌شود قدمت برخی از هیئت‌های استان یزد به قرن‌ها می‌رسد که آداب و سنن و حتی تجهیزات عزاداری نسل به نسل به یادگار گذاشته شده است به گونه‌ای که حفظ و صیانت از آن سرلوحه کار دست‌اندرکاران هیئت‌های عزاداری در هر دوره است.

اینکه یزد را "حسینیه ایران" می‌نامند، صحبت از یکی دوسال و یکی دو دهه نیست، صد‌ها سال عرض ارادت و ادب به محضر مقدس اباعبدالله الحسین (ع) است که نسل به نسل منتقل می‌شود و هر روز حرارتش در قلوب مومنین دارالعباده شعله‌ورتر می‌شود.

عزاداری سنتی محرم در یزد هر ساله تعداد زیادی از توریست‌های خارجی و اقلیت‌های مذهبی را به خود جذب می‌کند.

نخل برداری اوج  شکوه عزداری مردم  خطه کویری یزد

نخل برداری از دیگر آداب عزاداری در این استان که اوج و شکوه عزداری مردم این خطه کویری است.

مراسم نخل برداری از ویژگی‌های منحصر به فرد مراسم محرم و عزاداری در یزد محسوب می‌شود که با همکاری و همیاری گوناگون اهالی در تمام مراحل مراسم، از کمک مالی و تهیه چوب و دیگر وسایل آن گرفته تا کمک در تزئین و عَلَم کردن آن و حمل آن در روز عاشورا و ... برگزار می‌شود و جالب اینکه در برخی موارد، زرتشتیان یزد نیز در ساختن نخلها، همیاری و همکاری دارند، زیرا آنهاحضرت سیدالشهدا (ع) را هم سر شهر بانوی ایرانی دانسته و نسبت به ایشان احترام و ارادت خاصی قائل هستند.

چوب نخل سیاهپوش به عنوان نماد تشییع سیدالشهدا(ع)،  نخل شمشیر و نیزه‌ها نماد تیر و نیزه‌های وارد شده بر بدن امام حسین (ع) ، سرو نخل نماد قد و قامت علی اکبر (ع)، آیینه به عنوان نور وجود مبارک امام حسین (ع)، علم‌هایی که بر نخل بسته می‌شود نماد علمدار امام حسین (ع)، پارچه‌های زینتی که برنخل میبندند به عنوان حجله حضرت قاسم (ع)، زنگ‌هایی که در قدیم بر آن می‌بستند به عنوان زنگ کاروان امام حسین (ع)، عزادارانی که نخل را بر می‌دارند به عنوان تشییع کنندگان برای مردم شناخته شده است.

حتی در برخی موارد درختانی به این منظور وقف می‌شدند تا در زمان کهنسالی درخت از چوب آن برای مرمت نخل استفاده شود.

نخل یک سازه چوبی است که قسمت جلو و عقب آن از قطعات کوچک چوب به شکل نخلی بزرگ و شبکه شبکه ساخته شده و وسط آن با چوب اسکلت بندی شده است.

برای پایه­‌های آن، چهار قطعه چوب به صورت عمودی در چهار طرف و برای بلند کردن آن چند قطعه چوب به صورت افقی تعبیه شده است. برای بستن آن، تعدادی از خدام حسینیه از صبح هشتم محرم دست به کار می‌شوند.

آن‌ها بر روی پارچه مشکی و در جلو و عقب آن، خنجر، آیینه ­های بزرگ و نیز یک سازه چوبی به شکل سرو در جلو و عقب نصب می‌کنند که این کار تا ظهر روز نهم محرم ،تاسوعا، ادامه می‌یابد­.

مردم و عزاداران هر کدام از عناصر به کار برده شده در نخل را نمادی از یک حادثه و متعلق به شخص خاصی در حادثه کربلا می‌دانند.

آیین عزاداری سالار شهیدان، اباعبدالله‌الحسین (ع) در شهر یزد، یکی از باشکوه‌ترین مراسمی است که در سطح کشور انجام می‌شود.

اگر درمحرم به حسینیه ایران سفر کردید حتماً سری به روضه‌ خوانی‌های یزد بزنید و از نزدیک شاهد مراسم سنتی و تاریخی عزاداری اباعبدالله در این استان باشید.

انتهای پیام/ی