فرستاده ویژه سازمان ملل در تهران؛ ایران می‌تواند بحران یمن را خاتمه دهد؟

به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، «مارتین گریفیتس» فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن برای رایزنی و تبادل نظر با مقامات جمهوری اسلامی ایران در خصوص حل بحران یمن برای سفری دو روزه وارد تهران شد.

سفر نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل به تهران در شرایطی انجام شده که حملات ائتلاف عربستان سعودی و امارات متحده عربی به یمنی‌ها و محاصره این کشور فقیر عربی توسط این ائتلاف متجاوز از ششم فروردین سال ۹۴ همچنان ادامه دارد.

عربستان با تشکیل ائتلافی از چند کشور عربی و با همراهی آمریکا و رژیم صهیونیستی کشور فقیر و اسلامی یمن را مورد حمله نظامی از زمین، دریا و هوا قرار داد. این تجاوز نظامی تاکنون هیچ دستاوردی برای ریاض نداشته و تنها به ویرانی کشور یمن و کشته شدن هزاران غیر نظامی در این کشور منجر شده است.

دفتر نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن اعلام کرد: سفر گریفیتس به تهران بخشی از تلاش‌های دیپلماتیک نماینده ویژه در امور یمن در حمایت از راه‌حل سیاسی مبتنی بر مذاکره برای جنگ در یمن است؛ راه‌حلی که خواسته‌های مردم یمن را دربرمی‌گیرد. دفتر نماینده آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل در امور یمن افزود: اولویت فوری نماینده ویژه در امور یمن، حمایت از توافق میان طرف‌های درگیر جنگ بر سر یک آتش‌بس در سراسر این کشور، اتخاذ اقدامات فوری انسان دوستانه و از سرگیری فرآیند سیاسی است.

نقش برجسته ایران در کمک به برقراری صلح در یمن و منطقه

علی اصغر خاجی مشاور ارشد وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی یکشنبه ۱۹ بهمن ماه در محل وزارت امورخارجه با نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور یمن و هیئت همراه وی دیدار و گفت‌وگو کرد. دو طرف در این ملاقات درباره مسائل و ابعاد مختلف بحران یمن گفت‌وگو کرده و راه‌های دستیابی به صلح و توقف بحران در این کشور را مورد بررسی قرار دادند.

در این دیدار، خاجی ضمن اشاره به وضعیت اسفناک مردم مقاوم یمن و شرایط بسیار دشواری که بر اثر جنگ و محاصره ظالمانه اقتصادی به آنان تحمیل شده است، خواستار مداخله هر چه بیشتر سازمان ملل متحد و جامعه جهانی برای توقف جنگ و رفع محاصره غیر انسانی شده و آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای ارائه کمک‌های انساندوستانه و پزشکی برای مبارزه با کرونا به مردم این کشور اعلام کرد.

مشاور ارشد وزیر امور خارجه همچنین بر حل بحران یمن از طرق سیاسی، برگزاری گفت‌وگو‌های یمنی - یمنی و تشکیل یک حکومت فراگیر در تمامی سرزمین یمن با مشارکت تمامی گروه‌ها و احزاب سیاسی در صحنه کشور تاکید کرد. نماینده ویژه دبیرکل نیز با تاکید بر نقش برجسته جمهوری اسلامی ایران در کمک به برقراری صلح در یمن و منطقه، مساعی سازمان ملل را در برقراری آتش بس، رفع محاصره اقتصادی و از سرگیری گفت‌وگو‌های سیاسی در یمن تشریح کرد.

دستیار ارشد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پیشتر نیز در پنجم شهریور ماه با گریفیتس در ژنو دیدار و در خصوص برقراری آتش بس و روند صلح در این کشور بحث و تبادل نظر کرده بود.

فرستاده سازمان ملل در امور یمن پیش از این در ۲۳ دی پس از دیدار با خالد بن سلمان، معاون وزیر دفاع عربستان در پیامی توییتری نوشت: «پایبندی عربستان سعودی به سازش سیاسی در یمن موضوع بسیار مهمی است. در این دیدار راهکار‌های عبور از موانع در مسیر چشم‌انداز صلح در یمن را بررسی کردیم. پایبندی عربستان و منطقه به صلح سیاسی پایدار از طریق مذاکره به رهبری یمن موضوعی بسیار مهم برای پایان دادن به درگیری‌های چند ساله است.

محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان هم دوشنبه ۲۰ بهمن با مارتین گریفیتس دیدار و گفت‌وگو کرد.

سیدرضا صدرالحسینی کارشناس مسائل بین الملل در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، هم درباره سفر گریفیتس به ایران، اظهار کرد: یکبار دیگر با توجه به تحولات منطقه جایگاه جمهوری اسلامی ایران برای بسیاری از کشور‌ها و سازمان‌ها از جمله سازمان ملل متحد آشکار شد. در حقیقت اعزام «مارتین گریفیتس» به عنوان فرستاده ویژه سازمان ملل متحد به تهران برای مذاکره و گفت‌وگو در خصوص شرایط فعلی و آینده یمن یکبار دیگر ثابت کرد که نفوذ، تحلیل و اقدامات جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور ثبات ساز در منطقه برای نهاد بین المللی مانند سازمان ملل متحد به اثبات رسیده است.

محمدپارسا نجفی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، هم درباره سفر مارتین گریفیتس گفت: این سفر نشان می‌دهد که ایران در جایگاه مهمی در تحولات منطقه غرب آسیا قرار دارد و اینکه نماینده سازمان ملل از ایران در خصوص مسائل مرتبط بحران یمن تقاضای کمک می‌کند، نشان دهنده جایگاه مهم ایران در تحولات منطقه است.

اهمیت سفر گریفیتس به ایران

حسین کنعانی مقدم کارشناس مسائل منطقه در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور یمن، گفت: مقاومت و ایستادگی مردم یمن، اقدامات نظامی بازدارنده و در مواردی تهاجمی به مواضع سعودی‌ها و ائتلاف آن‌ها علیه یمن، باعث شد که آمریکایی‌ها ناچار شوند سیاست‌های خود را با روی کار آمدن آقای بایدن تغییر دهند و از کمک به ائتلاف آمریکایی_سعودی صرف نظر کنند، با توجه به حوادثی که در یمن در حال وقوع است و جنایت جنگی و انسانی علیه مردم این کشور با توجه به ویروس کرونا، محاصره اقتصادی مردم یمن، کشتار بی رحمانه کودکان، زنان و مردان در حوادث مختلف در یمن، سازمان ملل متحد چاره‌ای جز این ندارد که بخواهد به یمنی‌ها توجه کند.

کنعانی مقدم تاکید کرد: به نظر می‌رسد که سازمان ملل با اعزام نماینده ویژه خود در بحث یمن به ایران درصدد است تا در خصوص عقب نشینی سعودی و برگرداندن قدرت به انصارالله یمن با ایران رایزنی کند. به نظر می‌رسد که سعودی‌ها خودشان را در معرکه یمن شکست خورده می‌دانند و عقب نشینی کرده‌اند، در این میان آمریکایی‌ها نمی‌خواهند در شکست سعودی‌ها و عقب نشینی آن‌ها شریک باشند و به نظر می‌آید که شرایط به سمت این می‌رود که سعودی‌ها با یک توافقی با انصارالله یمن و توصیه‌های ایران از یمن عقب نشینی کند و احتمالا بحث تجزیه یمن مانند یمن شمالی و جنوبی در دستور کار آمریکایی‌ها و سعودی‌ها قرار خواهد گرفت.

صدرالحسینی کارشناس مسائل منطقه هم با بیان اینکه مارتین گریفیتس قرار بود در ماه‌های گذشته به ایران سفر کند، اما با فشاری که دولت ترامپ به سازمان ملل متحد آورده بود اجازه این سفر را به او داده نشد، توضیح داد: با این حال این مسئله کاملا روشن بود که جایگاه جمهوری اسلامی ایران در پرونده یمن قابل چشم پوشی و کتمان نیست. به نظر می‌آید یکی از مهم‌ترین اهداف این سفر موضوع گفت‌وگو‌ها در مورد مسائل انسانی، کمک رسانی فوری به مردم مظلوم یمن، آتش بس همه جانبه و شکستن تحریم‌های همه جانبه مورد لزوم مردم یمن باشد.

صدرالحسینی همچنین تاکید کرد: در سال‌های گذشته هم جمهوری اسلامی ایران با ارائه یک طرح مطلوب، منطقی و کارساز با اروپایی‌ها در حوزه مسائل انسانی وارد گفت‌وگو شد و جایگاه جمهوری اسلامی یکبار دیگر در مسائل منطقه بویژه در ایجاد ثبات و آرامش در یمن به اثبات رسید و امیدواریم در این سفر که با مقامات سیاست خارجی ایران گفت‌وگو‌هایی انجام خواهد شد نتایج مطلوب کسب شود.

شش سال فاجعه در یمن به خاطر خیال بافی بن سلمان و خام شدن مقامات آمریکایی

وزیر خارجه کشورمان ۱۹ بهمن در گفت‌وگوی ویژه خبری درباره سفر گریفیتس به تهران، گفت: آمدن گریفیتس ربطی به موضع گیری اخیر بایدن ندارد. در فروردین ۹۴ که جنگ یمن شروع شد ایران پیشنهاد چهار مرحله‌ای برای یمن ارائه کرد و همین امروز هم اگر قرار باشد راه حلی برای یمن باشد همان است. چرا راه‌حل ما اجرا نشد؟

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین تاکید کرد: صرفا به خاطر خیال بافی محمد بن سلمان و خام شدن مقامات آمریکایی و ترامپ، باعث شش سال فاجعه در یمن شد که امروز همه دنیا قبول دارد بزرگ‌ترین فاجعه انسانی است. خوشحالیم بعد از شش سال دولت بایدن فهمیده راه غلطی است و اگر راه غلطی بوده متوقف کنید چک سفید امضا که در اختیار سعودی قرار داده‌اید و اجازه دهید این جنگ خانمان سوز که پایانی ندارد و هیچ وقت سعودی نمی‌تواند ببرد. در سوریه شکست خوردند، چون این سیاست‌ها و تفکر محکوم به شکست است. همسایگان ما باید این تفکر را کنار بگذارند. آمریکا ان‌شاءالله یک مقدار عقلانیت را حاکم کرده است. یمنی‌ها از روز اول آماده پایان دادن به خشونت بودند، ولی یمنی‌ها حق دارند از خودشان دفاع کنند.

سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان با اشاره به سفر نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل، اظهار کرد: گریفیتس نماینده ویژه دبیرکل با این دستورکار وارد ایران شده که هم رایزنی کند و هم پیشنهادات ایران را بررسی کند. امیدواریم نتیجه آن آرامش بیشتر در منطقه و کمک قاطع به حل بحران یمن باشد، ریشه و مشکل یمن تجاوز عربستان سعودی است؛ اگر امروز عربستان کشتار را متوقف کند فردا ترک مخاصمه صورت می‌گیرد. قدم اول توقف جنگ و خونریزی در یمن و خروج از خاک یمن در چارچوب ابتکار سازمان ملل همه این گفت‌وگو‌ها می‌تواند صورت بگیرد، درباره آینده یمن قطعا مردم یمن و گروه‌های یمنی باید صحبت کنند.

ارزیابی نقش سازمان ملل در بحران یمن

نجفی کارشناس مسائل خاورمیانه معتقد است که مارتین گریفیتس در مدتی که به عنوان نماینده سازمان ملل در خصوص تحولات یمن حضور داشته است، بیشتر طرف رژیم سعودی را گرفته است و کم‌ترین کمکی را به ملت یمن انجام نداده است، به عنوان مثال هنگامی که عربستان سعودی خانه ها، مردم عادی، غیر نظامیان، کودکان و زنان یمنی را بمباران می‌کند، سازمان ملل سکوت اختیار می‌کند و زمانی که یمنی‌ها پاسخ تجاوز آن‌ها را می‌دهند و حتی در مواقعی که به مراکز نظامی دشمن متجاوز خود یعنی دولت عربستان سعودی حمله می‌کنند خود شخص مارتین گریفیتس اعتراض می‌کند این یک واقعیت بسیار عجیبی است که سازمان ملل به جای بی طرفی از عربستان سعودی حمایت کرده است.

او همچنین گفت که یمن در ۶ سال گذشته در محاصره کامل حلقوی آمریکا، انگلیس، عربستان سعودی و امارات متحده عربی قرار داشته است، یعنی در زمین، هوا و دریا محاصره بودند و نمی‌توانید حتی یک جعبه شیر خشک برای نوزادان یمنی ارسال کنید، چرا سازمان ملل در این زمینه ساکت است و چرا ملت یمن باید اینطور در محاصره باشند. توافقی که با میانجی گری سازمان ملل در خصوص سواحل الحدیده در یمن در سوئد امضا شد بین دولت نجات ملی یمن به رهبری انصارالله و طرف‌های درگیر در پرونده از جمله عربستان سعودی قرار بر این بود که سواحل یمن آزاد باشد و کشتی‌های تجاری و کمک‌های انساندوستانه امکان این را داشته باشند که بار خود را به بندر استان الحدیده تخلیه کنند و از فشار محاصره بر مردم و فشار معیشتی کاسته شود در حالی که این کار را انجام ندادند و روزانه شاهد نقض توافق سوئد در مورد سواحل الحدیده هستیم و سازمان ملل هم هیچ اقدامی در این زمینه انجام نمی‌دهد.

نجفی همچنین تصریح کرد: با این حال اگر سازمان ملل یا سایر طرف‌ها و مجموعه‌ها علاقمند هستند که بحران یمن کاهش پیدا کند باید فشار را به عربستان که رژیمی متجاوز است و ۶ سال از زمین، هوا و دریا به یمن حمله کرده است و هر روز در این کشور عملیات تروریستی انجام می‌دهد فشار وارد کند.

او با بیان اینکه سازمان ملل به دلیل فشار آمریکا، انگلیس و دلار‌هایی که عربستان و امارات هزینه می‌کنند بر برخی مسائل چشم در خصوص یمن چشم پوشی می‌کنند، تصریح کرد: عربستان امارات هم در ابعاد رسانه‌ای تلاش می‌کنند که جنایات هی خود را وارونه نشان دهند، خود را تطهیر می‌کنند و خود را مظلوم نشان می‌دهند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه ادامه داد: اطلاعاتی که از یمن منتقل می‌شود جوری است که انگار دولت نجات ملی یمن کشور یمن را اشغال کرده است یعنی طرفداران انصارلله یمن را اشغال کرده اند، در حالی که این‌ها یمنی هستند و در خانه و کاشانه شهر‌های خود و زمین‌های اجدادی خود زندگی می‌کنند. در سال ۲۰۱۵ انقلاب اسلامی در یمن اتفاق افتاد و زمینه برای ایجاد دموکراسی برای اولین بار در یمن تحقق پیدا کرد. عربستان سعودی به شدت از این مسئله نگران است.

او افزود: اصولا عربستان سعودی همواره از تحقق دموکراسی در کشور‌های همسایه و منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا نگران بوده و خواهد بود، اقداماتی که عربستان سعودی بر ضد انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی در ۴۰ سال گذشته انجام داده یک نمونه از این مسئله است. به محض اینکه دموکراسی یعنی حکومت مردم بر پایه انتخابات و تشکیل مجلس و نظر مردم و همگرایی و مردم سالاری در یمن تحقق پیدا کرد، عربستانی‌ها اعتراض کرد.

نجفی معتقد است که عربستانی‌ها همیشه علیه دموکراسی در ایران، یمن، لبنان، عراق و مصر اقدام کرده اند، چراکه حکومت آل سعود یکی از عجیب‌ترین حکومت‌های تاریخ است. در ۱۰۰ سال گذشته تمام مناصب حکومتی از فرمانداری تا وزارت فقط در اختیار فرزندان عبدالعزیز بن سعود بوده است و تمام پادشاهان در ۱۰۰ سال گذشته با هم برادر بودند به عبارت دیگر مردم عربستان سعودی هیچ نقشی در این حکومت ندارند. با این حال شاهدیم که تمام روسای جمهور آمریکا از عربستان سعودی حمایت کرده اند.

سفر گریفیتس به ایران توفیری در امور یمن به وجود می‌آورد؟

نجفی کارشناس مسائل خاورمیانه بر این باور است که تغییر شرایط در یمن بستگی به این دارد که عربستان سعودی تجاوز خود را متوقف کند. عربستان سال گذشته هر روز اعلام می‌کرد ما آتش بس می‌کنیم، اما روزی ۱۰۰ حمله هوایی به یمن انجام می‌دهد، فقط در زمانی می‌توان در خصوص تحولات یمن شاهد تغییری باشیم که عربستان سعودی محدود شود.

این کارشناس مسائل خاورمیانه با اشاره به اینکه آمریکا ممنوعیت معامله با انصارالله یمن که به دلیل قرار دادن در فهرست تروریستی از سوی ترامپ اعمال شده بود، به مدت یک ماه متوقف کرد، گفت: اینکه گفته می‌شود که فروش سلاح را شامل یک سری از محدودیت‌ها کرده یا تحریم یمن و قرار دادن انصارالله به عنوان یک گروه تروریستی را به مدت یک ماه متوقف کرده است، مواردی برای موضوعات تبلیغاتی به منظور افزایش وجه آمریکا و شخص بایدن است، اگر رئیس جمهور آمریکا در این زمینه جدی بود باید فشار شدیدی را به عربستان اعمال می‌کرد تا خونریزی و نسل کشی در یمن به پایان برسد.

نجفی با اشاره به چرایی حمایت آمریکا از عربستان با وجود جنایت هایش، توضیح داد: واشنگتن از طریق مدیریتی که بر بازار نفت می‌کند، می‌تواند قدرت دلار خود را در جهان همچنان حفظ کند. عربستان سعودی با فروش نفت به دلار و با حمایتی که به آمریکا می‌کند و در نقاط استراتژیک شرق و غرب جزیرة العرب یعنی در تنگه باب المندب زمینه را برای حفظ قدرت آمریکا پایه ریزی کرده است، بنابراین آمریکایی‌ها برای ادامه امپراتوری خودشان به استمرار جنایت‌های حکومت خون ریز و متجاوز عربستان سعودی نیازمند هستند.

گزارش از فاطمه زهرا نصراللهی

انتهای پیام/