معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور:
سخنان رئیسی در سازمان ملل، گنجینه‌ای از معارف و مفاهیم راهبردی بود/ آمریکا از درون با مشکلات شدید داخلی مواجه است
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور سخنرانی حجت الاسلام رئیسی در سازمان ملل را با حضور در گفت‌وگوی ویژه خبری ۳۱ شهریور ماه تحلیل کرد.
به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، محمد جمشیدی معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور امشب ۳۱ شهریور ماه با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به بررسی سخنرانی رئیس جمهور در سازمان ملل پرداخت.
جمشیدی با اشاره به اینکه سخنرانی رئیس جمهور در سازمان ملل در چارچوب مفهومی منسجم است، گفت: نظام هژمونی آمریکا در سطح بین الملل با چالش جدی روبه‌رو شده و رو به افول است و آن‌ها به دنبال ابزار‌های جدید هستند تا قدرت خودشان را حفظ کنند.
وی با اشاره به اینکه به لحاظ محتوایی این سخنرانی چند بخش اصلی داشت، افزود: چارچوب فکری را رئیس‌جمهور محترم مطرح فرمودند و به طوری که ایشان پارادایم فکری نسبت به تحولات بین‌المللی دارند.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه ایشان سه اصل عدالت، عقلانیت و آزادی را مطرح کردند که این‌ها خودش یک انسجام و منطق دارد ادامه داد: یعنی هیچ کسی نمی‌تواند آن‌ها را رد کند، اساساً در موارد مختلف کلید واژه‌هایی که استفاده شده بود نوع تصمیم‌گیری جمهوری اسلامی ایران و منطق حاکم بر شیوه تصمیم‌گیری عقلانی را نشان می‌داد، لذا همه دلالت بر این داشت که ما یک عقلانیت راهبردی بر نوع تفکراتمان داریم و آنچه که امروزه مطرح می‌کنیم ناشی از آن عقلانیت و منطق است.
جمشیدی با اشاره به اینکه تعریف از منفعت موضوعیت دارد تصریح کرد: ایشان تاکید بر این عناصر و تاکید بر مسئله عدالت در موضوعات مختلف داشتند، در رابطه با مسائل منطقه بحث الگوی امنیت سازی جمهوری اسلامی مطرح شد، ماهیت قدرت ما به اصل انقلاب اسلامی ایران برمی گردد. لذا از این جهت از نظر من برای طرف‌های غربی، محققان و استراتژیست‌ها این سخنرانی بسیار پر مغز و گنجینه‌ای از معارف و مفاهیم راهبردی بود.
وی با اشاره به مفهوم بی اعتبار بودن و غیرقابل اعتماد بودن آمریکا افزود: آمریکا فرار مفتضحانه از افغانستان داشت و فاجعه انسانی را شاهد بودیم که مردم به فرودگاه هجوم آوردند و دوستان افغان از هواپیما به پایین پرتاب شدند لذا این موضوع به عنوان یک فاجعه برای دیپلماسی عمومی آمریکا تلقی می‌شود.
جمشیدی با اشاره به اینکه آمریکا از درون با مشکلات و شکاف‌های شدید داخلی مواجه است تصریح کرد: این روز‌ها اخبار آن را شاهد هستیم که ضربه به اعتبار آمریکا وارد شده است، در حوزه منطقه‌ای چیزی که رئیس جمهور مطرح کردند تاکید بر الگوسازی و امنیت سازی جمهوری اسلامی ایران است، ماهیت قدرت جمهوری اسلامی ماهیتی ثبات ساز است.
وی ادامه داد: اسلام ناب به مقابله با افراط گرایی می‌پردازد، خیلی از کشور‌های دنیا در منطقه اوراسیا و یا فراتر از آن تمایل دارند اسلامی که جمهوری اسلامی به عنوان مبنای سیاست خودش مطرح کرده را در کشورهایشان رواج دهند.
معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور با اشاره به اینکه همه رویداد‌های اخیر چه در آمریکا و چه در کشور‌هایی که آمریکا حضور نظامی دارد موجب بی اعتمادی به آمریکا شده است خاطرنشان کرد: در منطقه تنها صحبت‌های شاه سعودی درباره ایران تغییر نکرده است و علت اصلی شناخت واقعیت‌های بین المللی در سیاست‌های دولت جدید است.
وی عنوان کرد: از آن اسلام ناب و این الگویی الهام‌بخش، مقاومتی شکل می‌گیرد که منافع ملت‌ها در آن لحاظ شده است، الگوی امنیت سازی و ماهیت جمهوری اسلامی ایران دو مفهوم کلیدی در رویکرد منطقه‌ای است.
جمشیدی با اشاره به اینکه به کشور‌های همسایه توصیه می‌کنم که بر روی مفاهیم تدبر داشته باشند اظهار کرد: الگوی امنیت سازی جمهوری اسلامی ایران گفت‌وگو‌های درون منطقه‌ای با محوریت دیپلماسی بدون مداخله خارجی است، با طرف‌های غربی در رابطه با منطقه گفتگوی نخواهیم داشت البته می‌توانیم همکاری‌های داشته باشیم، مواضع کشور‌های غربی در دستور کار موضوعات منطقه‌ای قرار نخواهد گرفت.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور تصریح کرد: در هر یک از سخنرانی‌های رئیس جمهور تاکید اصلی بر این است که دستور کار مذاکرات رفع واقعی تحریم است، یعنی مذاکره برای مذاکره اساساً بی‌معنی است، مذاکره باید برابر باشد، مذاکره گفتگوی موثر و مفید است که دستور کار آن رفع واقعی تحریم‌ها باشد.
وی خاطرنشان کرد: کسی نمی‌تواند از سیاست نظام تخطی کند، رویکرد دولت دقیقا همین است و در چارچوب حرف قطعی است که مقام معظم رهبری فرمودند، ملت توافقی را نمی‌خواهند که در آن توافق صورت بگیرد، ولی تحریم بر طرف نشده باشد و لذا کسی از این موضوع راضی نخواهد بود.
جمشیدی با اشاره به اینکه تحریم باید برداشته شود و مذاکره باید موثر و مفید باشد افزود:، اما آنچه که در اینجا وجود دارد این است که دستور کار مذاکرات مربوط به بازگشت به برجام از سوی آمریکا است لذا اقداماتی که جمهوری اسلامی ایران انجام می‌دهد، واکنش نسبت به نقض آمریکا از برجام است.
معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها به صراحت می‌گویند که همه تحریم‌ها را بر نمی‌دارند گفت: دستور کار مذاکرات مشکل دارد یعنی آمریکایی‌ها باید قبول کنند که هدف از مذاکره رفع همه تحریم‌ها است، اگر بخواهند صورت مسئله را متفاوت جلوه دهند و صورت مسئله را به گونه‌ای دیگر مطرح کنند جمهوری اسلامی ایران فریب نمی‌خورد، ما متوجه هستیم که طرف مقابل بازی را با جنگ روانی و یا بازی‌های تبلیغاتی می‌خواهد ادامه دهد و لذا آن‌ها می‌خواهند صورت مسئله را تغییر دهند.
وی با بیان اینکه بازی روانی در حد رسانه‌ای است و این مسئله باعث نمی‌شود که مسئولین کشور نسبت به منافع ملی دچار خطا شوند اظهار کرد: مسئله اصلی این است که هدف از مذاکرات وین این بود که آمریکا به برجام برگردد و به تعهدات خود عمل کند، آمریکا هنوز نپذیرفته است که باید تحریم‌ها را بردارد و در اینجا برداشت ما این است که آمریکایی‌ها هنوز آمادگی و اراده رفع همه تحریم‌ها را مطابق برجام ندارند، آن‌ها فقط می‌خواهند فضای روانی ایجاد کنند که ایران را وارد مذاکره کنند که از آن رفع تحریم در نیاید.
مذاکره‌ای مفید است که رفع تحریم در دستور کار آن باشد.
جمشیدی با اشاره به اینکه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مستقل و فراتر از مسئله هسته‌ای به کار خود ادامه می‌دهد افزود: یکی از جملات کلیدی رئیس جمهور این بود که سیاست خارجی ما از برجام شروع نمی‌شود و انتهای آن هم در برجام نیست.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه فارغ از اینکه مذاکرات در چه وضعیتی قرار دارد نباید سیاست خارجی را معطل به مذاکرات کنیم ادامه داد: پیوستن به سازمان شانگهای منافع اساسی و پایدار برای تقویت بنیه اقتصادی کشور و تغییر در فضای سیاسی بین المللی دارد، ژئوپولوتیک مدرن یا جدید برعکس گذشته بر اساس مفهوم اتصال و ارتباط است.
وی ادامه داد: کشوری قوه است که بتواند اتصالات بیشتری را برقرار کند، زیرساخت‌ها باید به هم متصل شوند، معمولاً زیرساخت‌ها در جایی که کشور‌ها به لحاظ زمینی با هم ارتباط دارند مهم است، تحول بزرگ در صحنه بین‌المللی اتفاق افتاده و آن این است که شکل و شمایل قدرت‌ها در حال تغییر است، چین منابع عظیم مالی دارد و دارای طرح‌های کلان برای یکپارچه کردن اوراسیا است.
جمشیدی تصریح کرد: چین در چارچوب استراتژی یک جاده یک کمربند می‌خواهد همه کشور‌ها را به هم متصل کند تا خودش را بتواند به قلب اروپا برساند و امریکا از این موضوع احساس ترس کرده است، دعوا بر سر زیرساخت است اگر بتوانیم خودمان را در زیر ساخت‌های مطمئن و قدرتمند قرار دهیم اساساً در دایره قدرت قرار می‌گیریم.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور با بیان اینکه آمریکا همیشه در تلاش بوده تا مسیر‌های اصلی مواصلاتی و کریدور‌ها را درخصوص ایران دور بزند گفت: هدف سیاست خارجی که مبتنی بر همگرایی آسیایی است، این است که ایران قدرتش نه فقط به لحاظ نظامی، امنیتی و سیاسی بلکه به لحاظ اقتصادی و منطقه‌ای هم باشد، باید بتوانیم با منطقه در ارتباط باشیم و طرح‌هایی که دنبال می‌شود را به نتیجه برسانیم.
وی با اشاره به اینکه باید بتوانیم در این چارچوب قرار بگیریم و پیوند‌های خودمان را با آسیای مرکزی، خلیج فارس، بندر چابهار و کریدور شمال جنوب منطبق کنیم اظهار کرد: با عضویت در شانگهای ایران برای جهان مهم می‌شود و وزن قدرت سیاسی افزایش پیدا می‌کند، سیگنال راهبردی بسیار مهم است طرف‌های غربی تلاش داشتند تا این موضوع به جایی نرسد.
جمشیدی با اشاره به اینکه سازمان شانگهای عضویت ایران را پذیرفته است افزود: تغییر در نگاه راهبردی اتفاق افتاده البته فارغ از اینکه تحریم آمریکا هست یا نیست، این سازمان معاهدات، ساز و کار‌های مختلف و منابع مالی و همکاری‌های بانکی و مالی را در بر می‌گیرد، فارغ از همه این‌ها اساساً در یک سازمان بزرگ و رو به رشد منطقه‌ای قرار گرفتن که برای خیلی از کشور‌ها که خواهان عضویت در آن هستند، این عضویت به عنوان پیروزی برای کشور محسوب می‌شود، به لحاظ دیپلماتیک این سیگنال را می‌دهیم که می‌توانیم یک حرکت سیاست خارجی فعالی داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه در جلسات مجمع عمومی سازمان ملل که سالانه برگزار می‌شود رهبران کشور‌ها رویکرد‌های کلان خودشان را نسبت به تحولات بین المللی و اولویت‌های سیاست خارجی خودشان را در قبال مسائل مختلف مطرح می‌کنند ادامه داد: با توجه به اینکه دولت جدید جمهوری اسلامی ایران به تازگی شروع به کار کرده است مواضعی که رئیس جمهور مطرح کردند اهمیت بیشتری دارد.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه خیلی از کشور‌های مختلف تلاش می‌کردند که شناخت عمیق تری از نوع نگاه، شیوه تفکر و نگاه خاص ایشان نسبت به برخی از موضوعات داشته باشند تصریح کرد: در اجلاس شانگهای همه مقامات بین المللی که در حوزه شانگهای بودند با دقت صحبت‌های آقای رئیسی را مورد توجه قرار دادند و به کلیدواژه‌ها دقت داشتند.
وی افزود: نکته اساسی در سخنرانی رئیس جمهور در مجمع عمومی قاطعیت بود و طرف‌های غربی هم چنین برداشتی داشتند و این به نفع جمهوری اسلامی ایران است؛ یعنی مواردی که طی سال‌های گذشته کمتر مشاهده کردیم این است که یک رویکرد قاطع و منسجم از داخل نظام به طرف خارجی منعکس می‌شود که با سخنرانی دیروز رئیس جمهور اتفاق افتاد.
وی افزود: زمانی که رئیسی دولت را تحویل گرفت عضویت در سازمان شانگهای یکی از دستور کار‌های اصلی ما شد و اولین هدف گذاری سیاست خارجی دولت، موضوع نهایی کردن عضویت در سازمان شانگهای بوده است.
جمشیدی گفت: عضویت ما در سازمان شانگهای در ابتدای دولت قطعی نبود و علی رغم تلاش‌هایی که در دولت قبل شده بود، ولی وضعیت این بود که امسال هم امکان پذیر نیست و با تلاش‌هایی که تیم سیاست خارجی دولت آقای رئیسی انجام داد و استفاده از همان ظرفیت دولت سابق، وزارتخانه‌ها و تعاملات خارجی و با رفت و آمد‌ها و پیام‌های مختلف این مسأله پیش رفت؛ قطعاً دولت قبل تلاش‌هایی کرده که این اتفاق بیفتد، اما احساس می‌کنم نهایتاً در سطح وزارتخانه‌ها بوده است و در سطح بالاتر با نوع روابطی که با کشور‌های خارجی وجود داشت اساساً تمایل به همکاری در این عرصه نداشتند.
وی تأکید کرد: یکی از عناصر کلیدی در موفقیت جمهوری اسلامی ایران در عضویت سازمان شانگهای، دیپلماسی فردی رئیس جمهور بوده است.
جمشیدی با اشاره به اجلاس سازمان شانگهای اظهار کرد: با متصل شدن به زیرساخت‌های اساسی آسیایی جایگاه استراتژیک و ژئوپلیتیک کشور ارتقا پیدا می‌کند، روابط دوجانبه ما با تاجیکستان و ترکمنستان بهبود پیدا کرده است لذا فارغ از اینکه مذاکرات هسته‌ای چه مسیری را طی می‌کند سیاست خارجی ایران و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران و اقتصاد جامعه مسیر خودش را پیدا کرده است.
معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: رویکرد سیاست خارجی دولت، سیاست خارجی متوازن است، در دولت گذشته نگاه به سمت غرب و اروپا و آمریکا اولویت داشت و روابط با همسایگان اولویت اساسی نبوده است و به همین دلیل روابط با همسایگان ضعیف شده است، در اینجا دیپلماسی فردی بسیار موثر است، ما آماده توافق‌های راهبردی با همه کشور‌های جهان هستیم و شرق و غرب هم ندارد روسیه و چین با فرانسه و آلمان فرقی ندارند، اگر آمادگی دارند ما هم آمادگی برای همکاری داریم.
جمشیدی درباره پیام منطقه‌ای سخنرانی رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل و همچنین رویکرد منطقه‌ای ما افزود: یکی از ستون‌های سیاست خارجی دولت جدید، سیاست همسایگی و توجه به آنهاست البته در کنار این اصل دیپلماسی اقتصادی هم وجود دارد یعنی دیپلماسی اقتصادی در کنار سیاست همسایگی دو اصل اساسی شکل دهنده به سیاست خارجی دولت جدید است و این موارد در قالب یک مفهوم کلان‌تر به عنوان همگرایی آسیایی هم مطرح می‌شود.
وی ادامه داد: ما در دوره گذشته شاهد کم توجهی جدی به همسایگان بودیم و روابط کشور با همسایگان با مشکل مواجه شده بود؛ نگاه دولت سابق بیشتر معطوف به مذاکرات هسته‌ای با طرف‌های غربی بود و نسبت به تحولات منطقه‌ای و همسایگان توجه لازم را نداشتند، پیام‌هایی که دولتمردان مختلف درون منطقه‌ای به جمهوری اسلامی ایران می‌فرستند اعم از کشور‌هایی که روابط خوبی با ما دارند و حتی کشور‌هایی که روابط خوبی با ما ندارند همه تأکید بر این است که مواضعی که آقای رئیسی در سخنرانی روز تحلیف و همچنین در سخنرانی مجمع عمومی سازمان ملل درباره همسایگان مطرح کردند برای آن‌ها معنادار بود.
جمشیدی تصریح کرد: در همسایگی ما تحولات بسیار مهمی در حال وقوع است که بی توجهی به آن‌ها آثار راهبردی منفی و بلند مدت خواهد داشت، از افغانستان تا تحولات قفقاز، مسائل مربوط به حوزه شرق مدیترانه و جنوب خلیج فارس که در حوزه پیرامونی ما هستند و نیازمند تمرکز جدی است و اگر نگاه اقتصادی هم به این مسئله داشته باشیم بازار کشور‌های همسایه ما چند هزار میلیارد دلاری است که سهم ما بسیار محدود است که اگر بتوانیم روابط را با این کشور‌ها تقویت کنیم طبیعتاً رشد اقتصادی افزایش پیدا می‌کند و در نهایت به نفع مردم است.
معاون سیاسی دفتر رئیس جمهور گفت: سیاست همسایگی، سیاستی است که در راستای منافع تک تک مردم تلقی می‌شود، رئیس جمهور تأکید بر تعامل مؤثر با همه جهان و تعامل همه جانبه با کشور‌های منطقه دارند و این دلالت بر شناخت واقعیت بین المللی و سیاست خارجی است.
جمشیدی تصریح کرد: در سازمان شانگهای، تجارت درون منطقه‌ای حدود ۳ تا ۴ هزار میلیارد دلار است و سهم ما بسیار اندک است که با پیوستن به این سازمان زمینه‌های همگرایی اقتصادی و تجارت بیشتر مهیا می‌شود.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا برای عضویت در سازمان شانگهای امتیازی داده شده است افزود: اصلاً موضوع امتیاز مطرح نیست موضوع واقعیت نظام بین المللی جدید است که این ارتباطات برقرار شود و چین بنا دارد شش کریدور به سمت اروپا بکشد که یکی از آن‌ها از منطقه خاورمیانه رد می‌شود و ما باید نقش آفرینی کنیم و ارتباطات زیرساختی را برقرار کنیم.
وی درباره ارتباط با کشور‌های حاشیه خلیج فارس هم گفت: همان طور که رئیس جمهور به لحاظ نمادین اشاره کردند دست همسایگان را به گرمی می‌فشاریم؛ از مواضع اولیه رئیس جمهور این بود که ما آماده ایم سفارتخانه هایمان را همین فردا باز کنیم و یا توافقی برای زمان بازگشایی داشته باشیم؛ بنابراین بهبود روابط دو جانبه در دستور کار است و به صورت جدی هم مطرح شده است که الان نوبت پاسخگویی طرف سعودی است.
انتهای پیام/
