بازار کاشان شایسته ثبت در فهرست میراث جهانی است

احمد دانائی‌نیا، در بازدید از مجموعه تاریخی بازار کاشان و جمع نمایندگان صنوف مختلف گفت: قرار گرفتن کاشان در مسیر جاده ابریشم از یک سو و همجواری با دو پایتخت‌نشین دوره صفوی و قاجار در طول تاریخ از سویی دیگر، بستر‌های فراوانی را برای کاشان و بازار آن فراهم آورده و همین موضوع سبب شده تا مقیاس آن در سطح بین‌المللی مطرح شود.

بازار تاریخی کاشان به طول سه کیلومتر شامل بنا‌های مختلف از جمله چند تیمچه (بازارچه)، بازار میانچال، آب انبار، مسجد و مدرسه، راسته اصلی و راسته‌های فرعی، امامزاده، کاروانسرا و حمام است. در مجموعه بازار کاشان علاوه بر راسته بازار‌های اصلی نظیر مسگرها، زرگرها، کفاش‌ها، بزازها، بازارچه‌های میانچال، ملک، ضرابخانه و رنگرزها، مساجد، بقاع، کاروانسراها، تیمچه‌ها، حمام‌ها و آب انبار‌های متعددی وجود دارد که هر یک از آن‌ها در دوره‌ای خاص ساخته شده‌اند.

او می‌گوید: وضعیت بازار کاشان نشان دهنده قابلیت‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در دوره‌های مختلف تاریخی و حیات آن در طول تاریخ بوده است، اما امروزه به دلایل مختلف با مجموعه‌ای روبرو هستیم که توان لازم را برای ادامه حیات ندارد.

به گفته او، برگزای کارگاه‌های مختلف آموزشی برای بازاریان و شهروندان، تشکیل کارگروهی با حضور نمایندگان تمامی صنوف، بازاریان، شهرداری، اداره اوقاف و میراث فرهنگی برای احیا، باززنده‌سازی و رفع مشکلات بازار علاوه بر ساماندهی آن زمینه‌های ثبت جهانی را پیدا می‌کند.

سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌‎دستی شهرستان کاشان گفت: اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کاشان خواهان مشارکت همگانی برای ساماندهی و احیای این مجموعه ارزشمند تاریخی است.

لزوم تشکیل پایگاه پژوهشی مجموعه بازار تاریخی

دانائی‌نیا، تشکیل پایگاه پژوهشی مجموعه بازار تاریخی کاشان نیز امری ضروری است که در حال رایزنی با مدیریت امور پایگاه‌های وزارت متبوع برای تاسیس و گرفتن مجوز آن هست.

او می‌گوید: بازار کاشان به لحاظ کالبدی و منظری و دخل و تصرفاتی که در بعضی از فضا‌های آن انجام شده، دچار خسارت‌های فروانی شده و، چون امروزه نگرش صرف اقتصادی بر آن حاکم است، هویت‌های کالبدی و فراکالبدی آن در سوداگری‌ها دگرگون و در پاره‌ای موارد محو شده است.

عضو هئیت علمی گروه معماری دانشگاه کاشان ضمن ابراز تاسف از اینکه بازار کاشان شأنیت لازم را ندارد گفت: مشارکت و هم اندیشی برای احیای دوباره این مجموعه ارزشمند تاریخی امری ضروری است.

دانائی‌نیا گفت: برای شروع کار با مشارکت بخش خصوصی و دولتی، ساماندهی قسمتی از بازار که شامل کف‌سازی، مرمت جداره‌ها، نورپردازی و هرآنچه را موجب احیا شود به عنوان الگو انجام خواهد داد تا سرمایه گذاران و بازاریان برای مشارکت و سرمایه گذاری رغبت بیشتری پیدا کنند.

بازار تاریخی کاشان در دوره آل‌بویه و سلجوقی ساخته شده و از قرن هفتم تا اواخر دوره قاجار ادامه داشته، اما اوج شکوه و زیبایی آن به دوره صفویه باز می‌گردد.

مجموعه تاریخی بازار کاشان با معماری ایرانی - اسلامی در ۸ شهریور ۱۲۸۸ با شماره ۱۲۸۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.